1
00:00:06,798 --> 00:00:09,175
2 Aralık 2018'de
2
00:00:09,259 --> 00:00:11,469
tanınmayan bir müzisyen, Twitter'da
3
00:00:11,553 --> 00:00:13,638
"Country müzik değişiyor" yazdı.
4
00:00:14,139 --> 00:00:15,932
Komik bir videoyla birlikte.
5
00:00:16,016 --> 00:00:21,604
Ertesi gün SoundCloud'a yükleyeceği
yeni şarkısını haber veriyordu.
6
00:00:21,688 --> 00:00:23,690
Ve insanlar onu çok sevdi.
7
00:00:29,237 --> 00:00:30,697
Bayıldılar.
8
00:00:32,949 --> 00:00:36,828
SoundCloud, şarkıyı
"En İyi 50: Country" listesinde paylaştı.
9
00:00:36,911 --> 00:00:38,747
Sonra bir TikTok kullanıcısı
10
00:00:38,830 --> 00:00:41,666
şarkıda dans ettiği bir videoyu yükledi.
11
00:00:41,750 --> 00:00:45,170
Videoda, ritim değiştiğinde
kovboy havasına giriyordu.
12
00:00:45,253 --> 00:00:47,797
Milyonlarca kişi onu taklit etti.
13
00:00:48,465 --> 00:00:50,050
Çok geçmeden Billboard'un
14
00:00:50,133 --> 00:00:53,178
"Popüler Country Şarkıları"
listesine girdi.
15
00:00:53,261 --> 00:00:56,389
Ama sonra Billboard, şarkıyı kaldırdı.
16
00:00:57,265 --> 00:00:58,892
Çok kazandıracağı kesinken
17
00:00:58,975 --> 00:01:01,728
sektör neden hızla listelerden kaldırdı?
18
00:01:02,562 --> 00:01:03,605
İşte bir ipucu.
19
00:01:03,688 --> 00:01:07,525
Country sanatçısı Cody Johnson
bir konserde şarkıya başladığında
20
00:01:07,609 --> 00:01:08,902
bu oldu.
21
00:01:16,493 --> 00:01:19,579
Billboard, Rolling Stone'a
yaptığı açıklamada
22
00:01:19,662 --> 00:01:21,164
"Old Town Road"da
23
00:01:21,247 --> 00:01:26,002
günümüzün country müzik unsurlarının
yeteri kadar bulunmadığını söyledi.
24
00:01:26,086 --> 00:01:27,796
Günümüzün country müziğinin
25
00:01:27,879 --> 00:01:30,465
ne olduğuna dair
soru işaretlerine yol açtı.
26
00:01:30,548 --> 00:01:33,593
Bu soru işaretleri
"Old Town Road"dan önce de vardı.
27
00:01:33,676 --> 00:01:38,223
{\an8}Radyoyu açar açmaz bir kanalın
country kanalı olduğunu anlayabiliyorduk.
28
00:01:38,306 --> 00:01:41,518
{\an8}Şimdi anlamak için
biraz dinlemek gerekiyor.
29
00:01:41,601 --> 00:01:43,311
{\an8}Country müzik bitti.
30
00:01:43,394 --> 00:01:47,232
{\an8}Bu müziği kim yapıyor, bilmiyorum
ama dört kişi falandır.
31
00:01:47,816 --> 00:01:49,400
Aslında sektörden isimler
32
00:01:49,484 --> 00:01:52,320
country müziğin öldüğünü
onlarca yıldır söylüyor.
33
00:01:52,821 --> 00:01:56,616
Ama country müzik
her zamankinden daha güçlü görünüyor.
34
00:01:56,699 --> 00:02:01,162
ABD'de tüm türler arasında
en fazla radyo dinleyicisine sahip.
35
00:02:01,663 --> 00:02:04,707
En hızlı büyüyen
çevrim içi dinleyici kitlesine de.
36
00:02:05,333 --> 00:02:07,544
Peki neden bunca insan
37
00:02:07,627 --> 00:02:10,797
country müziğin
ne olduğu konusunda savaşa hazır?
38
00:02:11,506 --> 00:02:13,675
Kim country yıldızı olabiliyor?
39
00:02:16,886 --> 00:02:20,515
Bir ulusu,
müziğini dinleyerek anlamak daha kolaydır.
40
00:02:21,099 --> 00:02:24,310
Öncü atalarımızın country müziği.
41
00:02:24,394 --> 00:02:26,688
Amerika'nın yüreğinin müziği
42
00:02:26,771 --> 00:02:29,023
ve Amerikan müzik geleneğinin temeli.
43
00:02:29,524 --> 00:02:32,652
Aileden bahseder. Dinden bahseder.
44
00:02:33,403 --> 00:02:35,864
Country müzik yurt dışında da popüler.
45
00:02:35,947 --> 00:02:37,198
Hatta Japonya'da
46
00:02:37,282 --> 00:02:40,660
kovboy kostümüyle
sahneye çıkan sanatçılar var.
47
00:02:42,078 --> 00:02:44,164
Günümüzde country müzik
48
00:02:44,247 --> 00:02:47,667
büyük şehirlerdeki insanları
ele geçirmekte.
49
00:02:48,293 --> 00:02:53,173
COUNTRY MÜZİK
50
00:02:54,382 --> 00:02:57,343
Bugün country müzik
birçok şekilde tanımlanabilir
51
00:02:57,427 --> 00:02:59,012
ama uzmanların ortak fikri…
52
00:02:59,095 --> 00:03:01,431
Country şarkıcıları hikâye anlatır.
53
00:03:01,514 --> 00:03:04,100
Country müzikte mesele hikâye anlatımıdır.
54
00:03:04,184 --> 00:03:07,061
Açıkçası genellikle
hikâyeler ilgimi çekiyor.
55
00:03:07,145 --> 00:03:08,188
Onlarca yıl
56
00:03:08,271 --> 00:03:11,357
Nashville'deki Grand Ole Opry'de
çekilen bir gösteri…
57
00:03:11,441 --> 00:03:14,777
Grand Ole Opry.
Canlı, gerçekleşirken izleyeceksiniz.
58
00:03:14,861 --> 00:03:18,281
…bu hikâyeleri
Amerika'nın oturma odalarına taşıdı.
59
00:03:19,741 --> 00:03:22,035
Hikâyeler gurura ve memlekete dairdi.
60
00:03:22,118 --> 00:03:27,248
{\an8}Bir kömür madencisinin kızıyım
Gurur duyuyorum
61
00:03:27,874 --> 00:03:29,334
Ailenin önemine dairdi.
62
00:03:29,417 --> 00:03:34,589
{\an8}Annemin bana diktiği
Rengârenk kabanım
63
00:03:34,672 --> 00:03:36,007
{\an8}Zorluklara dairdi.
64
00:03:36,090 --> 00:03:40,470
{\an8}Onu sevmeyi bıraktı bugün
65
00:03:42,639 --> 00:03:48,853
Country müzikte sevdiğim de bu.
İnsan duygularının en derinine iniyor.
66
00:03:49,437 --> 00:03:53,733
Country müzikte
güçlü bir tarih bilinci var.
67
00:03:53,816 --> 00:03:56,778
Kendinden öncekilere
ilgi gösterme bilinci var.
68
00:03:57,612 --> 00:03:59,614
Bu gelenek çok eskilere dayanıyor.
69
00:04:00,198 --> 00:04:04,202
Balatlarıyla gelip
Apalaçya'nın eteklerine yerleşen
70
00:04:04,285 --> 00:04:05,828
Avrupalı göçmenlere.
71
00:04:07,956 --> 00:04:09,207
Dinî balatlarıyla.
72
00:04:11,084 --> 00:04:12,335
Cinayet balatlarıyla.
73
00:04:12,418 --> 00:04:15,964
{\an8}Merhamet diledi ağlayarak
74
00:04:16,047 --> 00:04:18,007
{\an8}Yanlarında kemanı da getirdiler.
75
00:04:20,593 --> 00:04:24,681
Country müziği, birçok başka ülkenin
halk müziği de şekillendirdi.
76
00:04:24,764 --> 00:04:27,016
Alman göçmenler valsi getirdi.
77
00:04:29,894 --> 00:04:31,521
Fransızlar, kotilyonu.
78
00:04:33,398 --> 00:04:35,233
Kotilyon, square dansı oldu.
79
00:04:35,817 --> 00:04:38,653
Meksikalı vaquero'lar,
yani gerçek kovboylar
80
00:04:38,736 --> 00:04:41,823
Amerikalı muadillerine
mariachi'yi tanıttılar.
81
00:04:42,699 --> 00:04:45,785
Alpli korolar
yodel sanatını yaygınlaştırdı.
82
00:04:46,786 --> 00:04:49,706
Siyahi müzisyenler de blues'u getirdi.
83
00:04:55,044 --> 00:04:59,257
İlk zamanlarda müzisyenler
keman ve banjo çalıyor,
84
00:04:59,340 --> 00:05:03,803
gezici minstrel gösterileriyle
bu tarz karışımını güneyde dolaştırıyordu.
85
00:05:03,886 --> 00:05:07,765
Beyaz sanatçılar siyah yüz makyajıyla
86
00:05:07,849 --> 00:05:10,977
çok karikatürize bir temsil yaratıyordu.
87
00:05:11,060 --> 00:05:17,984
Akıllarındaki siyahiye benzemeye,
onu taklit etmeye çalışıyorlardı.
88
00:05:18,568 --> 00:05:22,405
Bunu, Emmett Miller'ın
"Lovesick Blues" yorumunda duymak mümkün.
89
00:05:22,488 --> 00:05:25,575
Siyahilerin konuşmasının
parodisini yaparak başlıyor.
90
00:05:29,412 --> 00:05:31,664
Ve kendi blues yorumunu…
91
00:05:36,711 --> 00:05:38,671
…Alp yodel'ıyla birleştiriyor.
92
00:05:40,089 --> 00:05:43,384
1920'lerde
ticari müzik sektörü kurulduğunda
93
00:05:43,468 --> 00:05:46,846
bu farklı tarzlar
uzun süredir birbirine karışıyordu.
94
00:05:46,929 --> 00:05:49,849
Ve satılması için
müziğe ad konması gerekiyordu.
95
00:05:49,932 --> 00:05:52,143
İki tür müzik ortaya çıktı.
96
00:05:52,226 --> 00:05:54,979
Biri, o dönemde
hillbilly müziği denen country.
97
00:05:55,063 --> 00:05:58,816
Hillbilly, Apalaçya'daki
dağ eteklerinden olanlara deniyordu.
98
00:05:58,900 --> 00:06:01,736
Sonra country ve western müzik oldu.
99
00:06:01,819 --> 00:06:05,323
İkincisi de ırk müziği veya ırk plakları.
100
00:06:05,406 --> 00:06:08,451
Yani siyahi müzisyenlerin yaptığı her şey.
101
00:06:08,534 --> 00:06:11,704
Sonra ismi rhythm and blues yapıldı.
102
00:06:11,788 --> 00:06:15,833
Bunlar belli bir ırka
pazarlanacak şekilde tasarlanmıştı.
103
00:06:16,376 --> 00:06:20,088
Zamanla tarzlar da farklılaştı.
104
00:06:20,171 --> 00:06:21,255
Siyahi müzisyenler
105
00:06:21,339 --> 00:06:25,051
daha fazla davul
ve hareketli ritim denemeye başladı.
106
00:06:25,134 --> 00:06:28,596
Country de kendi alt türlerine ayrıldı.
107
00:06:28,679 --> 00:06:32,934
Bill Monroe and the Bluegrass Boys'tan
adını alan bluegrass
108
00:06:33,017 --> 00:06:36,104
eski yaylı çalgı gruplarının müziğine
çok benziyordu.
109
00:06:40,942 --> 00:06:43,444
Sonra daha güçlü ritimli honky-tonk çıktı.
110
00:06:43,528 --> 00:06:45,029
Bunu tanıyabilirsiniz.
111
00:06:45,113 --> 00:06:48,658
{\an8}Hüzün adlı hissi duyuyorum
112
00:06:50,076 --> 00:06:53,663
{\an8}Tanrım, ne yapsam bilmiyorum
113
00:06:54,247 --> 00:06:57,208
{\an8}Hank Williams'a
"The Hillbilly Shakespeare" deniyordu.
114
00:06:57,291 --> 00:07:00,086
{\an8}Grand Ole Opry'ye
daha modern bir tarz getirdi,
115
00:07:00,169 --> 00:07:02,463
sözleri seksi bir tonla söylüyordu.
116
00:07:03,339 --> 00:07:08,177
{\an8}Hey güzelim
Ne var, ne yok?
117
00:07:08,761 --> 00:07:10,930
Ama sınırlar pek de zorlanamıyordu.
118
00:07:11,431 --> 00:07:16,144
Opry'nin 50'li yıllarda
yansıttığı country imajı usluydu.
119
00:07:16,769 --> 00:07:17,770
Nostaljikti.
120
00:07:17,854 --> 00:07:20,148
Amerika'nın yüreğinin müziği.
121
00:07:20,731 --> 00:07:22,733
Hatta davullar yasaktı.
122
00:07:22,817 --> 00:07:26,028
Ama sonra country,
rock yapmaya başladı.
123
00:07:27,321 --> 00:07:29,073
Kentucky'nin mavi ayı
124
00:07:29,157 --> 00:07:30,658
Parlamaya devam et
125
00:07:31,576 --> 00:07:35,329
{\an8}Gidip beni üzenin üstüne
Işığını düşür
126
00:07:36,205 --> 00:07:38,291
Elvis, country şarkıları söylüyordu
127
00:07:38,374 --> 00:07:41,794
ama bir rhythm and blues ritmiyle.
128
00:07:41,878 --> 00:07:46,841
Bu tarza daha sonra rockabilly dendi,
rock'la hillbilly'nin birleşimi anlamında.
129
00:07:47,341 --> 00:07:50,052
Ve bir sürü başka sanatçının etkisiyle
130
00:07:50,136 --> 00:07:52,680
sonunda rock and roll oldu.
131
00:07:52,763 --> 00:07:55,224
Country sektörü direnmeye çalıştı.
132
00:07:55,308 --> 00:07:59,812
Risk altında olan türü kurtarmak için
Country Müzik Birliği'ni kurdular.
133
00:08:00,438 --> 00:08:03,274
Ve daha modern olan
Nashville tarzını yarattılar.
134
00:08:03,357 --> 00:08:05,151
Patsy Cline gibi sanatçılarla.
135
00:08:05,234 --> 00:08:08,237
Sesi, yeni country icrasını
belirleyenlerden oldu.
136
00:08:08,321 --> 00:08:13,242
Paramparça
137
00:08:13,326 --> 00:08:17,079
Oluyorum
138
00:08:17,955 --> 00:08:19,081
Ama sonra
139
00:08:19,165 --> 00:08:23,377
Memphis'te bir müzisyen,
Elvis'in yapımcısına gitti.
140
00:08:23,461 --> 00:08:26,589
Ama ben Reno'da adam vurdum
141
00:08:26,672 --> 00:08:29,509
Sırf ölmesini izlemek için
142
00:08:30,968 --> 00:08:35,389
Johnny Cash'in "Folsom Prison Blues"u
eski cinayet balatlarını geri getirdi
143
00:08:35,473 --> 00:08:37,517
ama yük treni ritmiyle.
144
00:08:38,017 --> 00:08:43,731
Johnny Cash halk kahramanıydı.
Country müzik de halkın müziğiydi.
145
00:08:43,814 --> 00:08:46,984
Ve Johnny Cash halk adamıydı.
146
00:08:47,068 --> 00:08:50,321
Şairane bir bakışı
ve müthiş bir sesi vardı.
147
00:08:50,404 --> 00:08:54,992
Kendi stillerinde country müzik
yapmak isteyen müzisyenlerin yolunu açtı.
148
00:08:55,826 --> 00:08:58,371
Bazıları birlikte bir albüm kaydetti.
149
00:08:58,454 --> 00:09:02,250
Sonra biri birden
"Adları The Outlaws olsun" dedi.
150
00:09:02,333 --> 00:09:04,335
Kadınlar serserileri sevdiği için.
151
00:09:04,418 --> 00:09:06,504
Sonra da bam!
152
00:09:06,587 --> 00:09:09,840
Tarihteki ilk platin country plağı.
153
00:09:10,424 --> 00:09:13,344
Ama rock'la country'nin evliliğinde
154
00:09:13,427 --> 00:09:16,264
ilk geceyi Garth Brooks
başlattı denebilir.
155
00:09:16,347 --> 00:09:20,768
Kendi stadyum rock tarzını
bir TV röportajında tek kelimeyle anlattı.
156
00:09:20,851 --> 00:09:22,311
Seks.
157
00:09:22,395 --> 00:09:25,481
Ama country'nin onlarca yıl değişerek
158
00:09:25,565 --> 00:09:28,150
rock'a ve pop'a daha çok benzemesi
159
00:09:28,234 --> 00:09:29,652
tepkilere yol açtı.
160
00:09:30,736 --> 00:09:33,489
Mesela Shania Twain, MTV çağı için
161
00:09:33,573 --> 00:09:37,577
twang'le seksiliği birleştirip
country pop yaptığında.
162
00:09:40,705 --> 00:09:45,084
Bu, gelenekçilerin nefretini topladı
ama türe yeni tutkunlar da getirdi.
163
00:09:45,167 --> 00:09:48,212
90'lı, 80'li ve 70'li yıllarda,
164
00:09:48,296 --> 00:09:49,964
hatta daha öncesinde de
165
00:09:50,047 --> 00:09:54,594
insanlar country müzikte
fazla pop olmasından şikâyetçiydi.
166
00:09:54,677 --> 00:09:57,972
Pop bir hata değil,
sahip olduğu bir özellik.
167
00:09:58,055 --> 00:10:02,268
Pop yıldızı Olivia Newton-John
en büyük country ödülünü kazandığında da
168
00:10:02,351 --> 00:10:04,437
öfkelenen gelenekçiler oldu.
169
00:10:04,979 --> 00:10:07,148
Ve ertesi yıl sunucu, kazananın,
170
00:10:07,231 --> 00:10:12,862
daha çok folk yapan John Denver'ın
adının yazdığı kâğıdı ateşe verdi.
171
00:10:12,945 --> 00:10:15,197
Folk, rock ve R&B,
172
00:10:15,281 --> 00:10:19,869
Vietnam Savaşı karşıtı eylemlerle
sivil haklar eylemlerinin müzikleriydi.
173
00:10:19,952 --> 00:10:23,122
Country ise daha çok
eylem karşıtı müzikler yapıyordu.
174
00:10:23,205 --> 00:10:27,627
Yalnızca bayrak rozeti takmaya değil,
bayrağı savunmaya da hazırız.
175
00:10:27,710 --> 00:10:29,503
Country müzik de bunu yapıyor.
176
00:10:30,463 --> 00:10:33,758
Mesela country sanatçısı Merle Haggard'dan
"Okie from Muskogee".
177
00:10:33,841 --> 00:10:38,179
{\an8}Muskogee'de esrar içmeyiz
178
00:10:40,556 --> 00:10:44,518
Yani John Denver, country'nin
politik görüşüne pek uymuyordu.
179
00:10:45,227 --> 00:10:48,356
Ama beşinci stüdyo albümünün
arka yüzündeki ilk parça
180
00:10:48,439 --> 00:10:51,525
bir country şarkıcısıdan beklenene
daha çok uyuyordu.
181
00:10:51,609 --> 00:10:54,695
{\an8}Taşra yolları
182
00:10:54,779 --> 00:10:57,615
Memleketime götürün beni
183
00:10:57,698 --> 00:11:03,996
{\an8}Ait olduğum yere
184
00:11:04,080 --> 00:11:05,164
70'li yıllarda
185
00:11:05,247 --> 00:11:10,628
Nashville'deki bazı kişiler
John Denver'ı kabul etmekte çok zorlandı.
186
00:11:10,711 --> 00:11:12,797
Ama dinleyiciler şarkılara bayıldı.
187
00:11:13,589 --> 00:11:16,592
Ama 80'li yıllarda
yeni bir alt tür ortaya çıktı.
188
00:11:16,676 --> 00:11:18,594
Country ve R&B'nin karışımıydı.
189
00:11:18,678 --> 00:11:23,349
Kliplerde sanatçılar kovboy tarzındaydı
ve country temalarıyla rap yapıyordu.
190
00:11:25,976 --> 00:11:28,896
Country sektörü burada bir sınır çizdi.
191
00:11:28,979 --> 00:11:31,691
Tür yine de başarısını sürdürdü.
192
00:11:43,369 --> 00:11:45,996
2005'te sanatçı Cowboy Troy,
193
00:11:46,080 --> 00:11:50,251
çığlık atan kovboy şapkalı hayranlarıyla
bir klip çıkardı
194
00:11:50,334 --> 00:11:54,171
ve sektörün dıştakilere direncini
doğrudan eleştirdi.
195
00:11:54,255 --> 00:11:55,172
Fazla radikal
196
00:11:55,256 --> 00:11:56,966
Ama ödüllere çıktım
197
00:11:57,049 --> 00:11:59,260
Değişiklik
Tim McGraw'un hoşuna gitmiş
198
00:11:59,844 --> 00:12:02,096
Çoğu country kanalının hoşuna gitmedi.
199
00:12:02,179 --> 00:12:03,889
Bir program direktörü
200
00:12:03,973 --> 00:12:07,727
"Formatımıza uymuyor,
country olarak görmüyoruz" dedi.
201
00:12:08,227 --> 00:12:10,187
Country müzikten bahsederken
202
00:12:10,271 --> 00:12:12,398
bazı ayrımlar yapmak önemli.
203
00:12:12,481 --> 00:12:14,525
Bir tür olan country müzik var,
204
00:12:14,608 --> 00:12:17,111
bir de radyo formatı olan country müzik.
205
00:12:17,194 --> 00:12:18,738
Radyoya çıkmak için
206
00:12:18,821 --> 00:12:21,323
yapılacak şeyler az çok belli.
207
00:12:21,407 --> 00:12:23,451
Bu sanatçıların neredeyse hepsi
208
00:12:23,534 --> 00:12:27,037
büyük bir plak şirketiyle
anlaşma imzalıyor.
209
00:12:27,121 --> 00:12:29,957
Bu şirketlerin de
neredeyse hepsi Nashville'de.
210
00:12:30,499 --> 00:12:35,087
Bu sanatçılar genellikle barlarda çalmış,
başkalarına şarkı yazmış oluyor.
211
00:12:35,171 --> 00:12:37,882
Sonunda kendi albümlerini
kaydettikten sonra da
212
00:12:37,965 --> 00:12:41,343
country radyo kanallarına
plak şirketleri pazarlıyor.
213
00:12:42,219 --> 00:12:45,097
ABD'de 2,000'den fazla country kanalı var.
214
00:12:45,181 --> 00:12:47,016
Country 102,5.
215
00:12:48,058 --> 00:12:49,268
Echo Country 105.
216
00:12:49,351 --> 00:12:51,771
Coffee, Country, and Cody
217
00:12:52,354 --> 00:12:53,689
Bu DJ'ler beğenirse
218
00:12:53,773 --> 00:12:57,526
albümünüz Billboard'un
"Country Radyo" listesine girer.
219
00:12:57,610 --> 00:12:59,153
Bu tanıtım sayesinde
220
00:12:59,236 --> 00:13:02,948
albümünüz Billboard'un
albüm listesine girecek kadar satabilir.
221
00:13:03,449 --> 00:13:05,618
Süperstar kariyeri istiyorsanız,
222
00:13:05,701 --> 00:13:09,538
uzun süren bir kariyer istiyorsanız
223
00:13:09,622 --> 00:13:13,292
birazcık da olsa radyodan geçmelisiniz.
224
00:13:14,168 --> 00:13:17,671
Bu, kadın sanatçılarda
büyük bir dezavantaja sebep oldu.
225
00:13:17,755 --> 00:13:22,426
2000 yılında radyo yayın süresinin
yalnızca %33'ü kadınlara aitti.
226
00:13:22,510 --> 00:13:25,596
Sonra bu sayı düşmeye başladı.
227
00:13:26,847 --> 00:13:30,059
2015'te radyo danışmanı Keith Hill,
228
00:13:30,142 --> 00:13:31,811
bir sektörel yayına
229
00:13:31,894 --> 00:13:36,232
"Country radyosunda rating istiyorsanız
kadınları çıkarın" dedi.
230
00:13:36,315 --> 00:13:41,862
"Kadınlar salatamızın
marulu değil, domatesidir."
231
00:13:41,946 --> 00:13:46,283
Tabii bununla birçok kadın sanatçıya
hakaret edilmiş oldu.
232
00:13:46,367 --> 00:13:50,246
Bu, sektörde bir gürültü kopardı.
Olaya Tomatogate adı verildi.
233
00:13:50,746 --> 00:13:53,833
Ama o zamandan beri sayılar pek değişmedi.
234
00:13:54,416 --> 00:13:56,752
{\an8}2019'da birkaç kadın müzisyen
235
00:13:56,836 --> 00:13:59,630
{\an8}The Highwomen adlı
bir country süpergrubu kurdu.
236
00:13:59,713 --> 00:14:02,258
Bununla engelleri aşmayı umuyorlardı.
237
00:14:02,341 --> 00:14:06,136
Ertesi yıl en iyi grup
ve en iyi albüm ödüllerini kazandılar.
238
00:14:06,220 --> 00:14:10,683
Birlikteliğe çağıran "Crowded Table"la da
en iyi şarkı ödülünü aldılar.
239
00:14:11,225 --> 00:14:14,478
Bir ev istiyorum
240
00:14:14,562 --> 00:14:18,440
Kalabalık bir masası olan
241
00:14:18,524 --> 00:14:21,026
Ama Country Müzik Ödülleri'nde değil.
242
00:14:21,110 --> 00:14:25,781
Americana Ödülleri'nde.
Americana yeni sayılabilecek bir tür.
243
00:14:25,865 --> 00:14:28,492
Billboard, listelerine 2016'da ekledi.
244
00:14:28,576 --> 00:14:31,120
Akustik şarkıcı-şarkı yazarlarına
yer verdi.
245
00:14:31,203 --> 00:14:33,914
Normalde
alt-country radyolarında olurlardı.
246
00:14:34,415 --> 00:14:36,917
Aslında birçok açıdan
country'nin köklerine
247
00:14:37,001 --> 00:14:40,754
ana akım country kanallarında
dinlediklerimizden daha yakınlar.
248
00:14:41,338 --> 00:14:43,007
Çünkü son 10 yılda
249
00:14:43,090 --> 00:14:46,135
country radyolarındaki tarz yine değişti.
250
00:14:46,218 --> 00:14:48,429
2011'de Jason Aldean
251
00:14:48,512 --> 00:14:51,473
"Dirt Road Anthem" şarkısına
bir klip çekti.
252
00:14:52,057 --> 00:14:55,060
Hem klip hem de şarkı
gayet klasik country.
253
00:14:55,144 --> 00:14:56,937
Toprak yol, kamyonet.
254
00:14:57,021 --> 00:15:01,025
Ama sonra kamyonete yaslanıp
rap yapmaya başlıyor.
255
00:15:01,650 --> 00:15:03,485
{\an8}İşine bak abi
Ağzını topla
256
00:15:03,569 --> 00:15:05,237
{\an8}Geveze çeneni
Kırmamı bekleme
257
00:15:06,113 --> 00:15:08,908
Country radyosu listelerinde birinci oldu.
258
00:15:08,991 --> 00:15:10,284
Ve o zamandan beri
259
00:15:10,367 --> 00:15:15,080
country klipleri, 90'lı yılların
R&B ve hip-hop kliplerine çok benziyor.
260
00:15:15,164 --> 00:15:16,999
Alt açı kamera çekimleri,
261
00:15:17,082 --> 00:15:18,584
arabayla dolaşmalar,
262
00:15:18,667 --> 00:15:20,753
üstünde pek bir şey olmayan kızlar.
263
00:15:20,836 --> 00:15:23,297
Bazı sesler de benzer.
264
00:15:23,380 --> 00:15:26,175
808 bas davul ritimleri ve snap track'ler.
265
00:15:34,975 --> 00:15:38,604
Çevrim içi müzik servisi Pandora
bir analizinde diğer türlerin
266
00:15:38,687 --> 00:15:41,941
popüler country şarkılarını
ne kadar etkilediğine baktı.
267
00:15:42,024 --> 00:15:48,072
2010'la 2018 arasında
country'deki rock etkisinin azaldığını,
268
00:15:48,155 --> 00:15:51,283
hip-hop etkisinin çok arttığını gördü.
269
00:15:52,076 --> 00:15:53,577
Country müzik,
270
00:15:53,661 --> 00:15:58,040
tarihi boyunca siyahi müziğini
kendine katma konusunda çok iyi olmuştur.
271
00:15:58,123 --> 00:16:02,628
Ama siyahileri kendine katma konusunda
hiç de iyi olmamıştır.
272
00:16:02,711 --> 00:16:04,838
Ticari country sektöründe
273
00:16:04,922 --> 00:16:08,133
büyük plak şirketleriyle
anlaşması olanların %4'ten azı
274
00:16:08,217 --> 00:16:09,927
beyaz olmayan sanatçılardı.
275
00:16:10,010 --> 00:16:13,514
Radyoda çalan şarkıların da
%4'ten azı onlara aitti.
276
00:16:14,056 --> 00:16:17,184
Lil Nas X'in girdiği dünya buydu.
277
00:16:18,978 --> 00:16:21,981
"Old Town Road"
bir banjo tıngırtısıyla başlıyor.
278
00:16:25,317 --> 00:16:27,736
Sözleri country temalarından bahsediyor.
279
00:16:27,820 --> 00:16:31,407
Şapkam mat siyah
Siyah çizmelerim de uyumlu
280
00:16:31,490 --> 00:16:32,950
At üstündeyim
281
00:16:33,033 --> 00:16:37,538
Ama trap ritmi, 808 bası
ve hi-hat dokunuşları var.
282
00:16:40,958 --> 00:16:44,044
Bu, country için yeniydi
ama o kadar da yeni değildi.
283
00:16:44,628 --> 00:16:47,423
Bu nedenle
Billboard'un şarkıyı kaldırma kararı
284
00:16:47,506 --> 00:16:50,467
country müzikteki
ırk ve ayrımcılık konusunda
285
00:16:50,551 --> 00:16:52,386
bir tartışma başlattı.
286
00:16:52,469 --> 00:16:54,555
Bazıları buna hesaplaşma dedi.
287
00:16:55,139 --> 00:16:58,142
"Old Town Road"
şunun mükemmel bir örneğiydi:
288
00:16:58,225 --> 00:17:01,186
Country müziğin sınırlarının
bekçiliğini yapmak
289
00:17:01,270 --> 00:17:06,650
aslında belli bir Amerikan kimliğinin
bekçiliğini yapmaya tekabül ediyor.
290
00:17:06,734 --> 00:17:08,068
Ama Lil Nas X,
291
00:17:08,152 --> 00:17:12,531
siyahi bir kuir müzisyen olmasının yanında
oyunu kuralına göre de oynamadı.
292
00:17:12,614 --> 00:17:15,951
Bazı açılardan
country şarkılarına çok benziyordu.
293
00:17:16,035 --> 00:17:20,497
Ama tarihsel, geleneksel
country müzik kitlesinden çıkmadı
294
00:17:20,581 --> 00:17:23,709
ve onların gözüne girmeye çalışmadı.
295
00:17:23,792 --> 00:17:27,880
Bence ana akım country müzik camiası
296
00:17:27,963 --> 00:17:30,591
bunu hemen fark etti.
297
00:17:30,674 --> 00:17:34,261
Ama Lil Nas X'in
country listesine ihtiyacı yoktu ki.
298
00:17:34,344 --> 00:17:38,182
"Old Town Road"; Twitter, TikTok
ve çevrim içi müzik servisleriyle
299
00:17:38,265 --> 00:17:42,102
19 hafta Amerika'nın
en popüler şarkısı olarak rekor kırdı.
300
00:17:42,728 --> 00:17:46,148
Çevrim içi müzik,
her sanatçı için başlamanın yeni yolu.
301
00:17:46,231 --> 00:17:48,609
Telefonunu eline alıyorsun ve tamam.
302
00:17:48,692 --> 00:17:50,986
Harika olanlar, popüler olanlar orada.
303
00:17:51,070 --> 00:17:53,697
Bu kararı dünya veriyor.
304
00:17:54,656 --> 00:17:57,576
Blanco Brown'ın hikâyesi
Lil Nas X'inkine benzer.
305
00:17:57,659 --> 00:17:59,745
Atlanta, Georgia'da büyüdüler.
306
00:17:59,828 --> 00:18:02,706
Etkilendiğim pek çok müzisyen var.
307
00:18:02,790 --> 00:18:05,751
Aretha Franklin'den George Strait'e
308
00:18:05,834 --> 00:18:07,086
ve Outkast'e.
309
00:18:07,169 --> 00:18:08,879
Listenin sonu yok.
310
00:18:08,962 --> 00:18:11,965
Onları, adını kendi verdiği
bir tarzda birleştirdi.
311
00:18:12,466 --> 00:18:16,136
TrailerTrap. Karavan parkı müziğiyle
trap müziğin karışımı.
312
00:18:16,220 --> 00:18:19,056
{\an8}İkisini birleştirip
TrailerTrap adını verdim.
313
00:18:19,139 --> 00:18:21,850
{\an8}808'lerle bir hava katılmış country müzik.
314
00:18:22,893 --> 00:18:26,271
Bir line dansı şarkısı olan
"The Git Up" mesela.
315
00:18:26,355 --> 00:18:29,108
Mayıs 2019'da iki üvey kardeş
316
00:18:29,191 --> 00:18:34,029
bu şarkıda neşeyle dans ettikleri
bir videolarını TikTok'a koydular.
317
00:18:34,613 --> 00:18:37,449
Ve yaygınlaştı.
Yaz geldiğinde popüler olmuştu.
318
00:18:37,533 --> 00:18:40,452
"Old Town Road"un
birkaç ay önce olduğu gibi.
319
00:18:41,245 --> 00:18:45,624
Yani, yediden yetmişe
genç yaşlı herkes dansı yaptı.
320
00:18:45,707 --> 00:18:48,043
Popüler olanları gördüm ama ben istemedim.
321
00:18:48,127 --> 00:18:51,964
Klibinde mahmuzlu Nike ayakkabılar giydi.
322
00:18:52,047 --> 00:18:55,926
Hem davul makinesi
hem lap steel gitar çaldı.
323
00:18:56,009 --> 00:18:58,554
Çeşitlilik sahibi
bir line dans grubu vardı.
324
00:18:58,637 --> 00:19:02,349
Şarkıyı hit hâline getiren
TikTok'çılar da oradaydı.
325
00:19:08,397 --> 00:19:14,111
Blanco, country müzik camiasının
bir parçası olmakla çok ilgileniyordu.
326
00:19:14,194 --> 00:19:18,448
Bunu Lil Nas X kendisi için
hiç istedi mi, emin değilim.
327
00:19:19,074 --> 00:19:20,450
Sonunda şarkı radyoda
328
00:19:20,534 --> 00:19:23,745
"Country Radyo" listesine
girecek kadar çalındı
329
00:19:23,829 --> 00:19:25,539
ama pek de yükselemedi.
330
00:19:26,373 --> 00:19:29,042
Ama ertesi yıl, 2020'de
331
00:19:29,126 --> 00:19:31,920
bu şarkı listede birinciliğe yükseldi.
332
00:19:32,462 --> 00:19:35,841
Eski bir sample'la başlıyor.
Hip-hop şarkılarında görülür.
333
00:19:35,924 --> 00:19:38,510
Ama bu eski bir honky-tonk klasiğiydi.
334
00:19:40,554 --> 00:19:44,266
Sonra sample bozulmaya başlıyor
ve ritim değişiyor.
335
00:19:44,349 --> 00:19:46,310
Bardak orada duruyor
336
00:19:46,393 --> 00:19:47,394
808'ler.
337
00:19:47,477 --> 00:19:49,646
Bütün acımı hafifletecek olan
338
00:19:50,355 --> 00:19:52,983
Sam Hunt'a "Country'nin Drake'i" dendi.
339
00:19:53,817 --> 00:19:56,236
Ve sektöre hip-hop müziği getiren adam.
340
00:19:56,737 --> 00:19:59,448
Country ve hip-hop çok yakın.
341
00:19:59,531 --> 00:20:01,533
Hikâye anlatılıyor.
342
00:20:01,617 --> 00:20:03,952
Bazıları gerçek, bazıları gerçek dışı.
343
00:20:04,036 --> 00:20:05,871
Ama bir mesaj var.
344
00:20:05,954 --> 00:20:08,165
Bana göre asıl fikir bu.
345
00:20:09,291 --> 00:20:12,461
Rap ve country'de birçok tema aynı.
346
00:20:12,961 --> 00:20:15,088
Mesela memleket gururu.
347
00:20:15,172 --> 00:20:16,006
Nerelisin?
348
00:20:16,089 --> 00:20:17,049
Compton'lıyım
349
00:20:17,132 --> 00:20:18,342
Uğraşıyoruz
350
00:20:18,425 --> 00:20:20,052
Georgia'da
Sürekli
351
00:20:20,135 --> 00:20:21,595
Tavrımdan bellidir
352
00:20:21,678 --> 00:20:23,096
Ben kesinlikle
353
00:20:23,180 --> 00:20:25,599
New York'luyum
354
00:20:25,682 --> 00:20:27,100
Aile değerleri.
355
00:20:27,184 --> 00:20:29,061
{\an8}Kızı olan erkek kardeşlerim
356
00:20:29,144 --> 00:20:32,147
Annemin yerini alabilecek
Kadın yok bu dünyada
357
00:20:32,231 --> 00:20:35,275
Büyükanneme tekrar sarılmak için
Neler vermezdim
358
00:20:35,359 --> 00:20:36,818
Ve zorluklar.
359
00:20:36,902 --> 00:20:38,820
{\an8}Yoksulum, bıktım
Bir de siyahiyim
360
00:20:38,904 --> 00:20:41,698
Uğraşıyordum
Bodrum zemininden sertti şartlar
361
00:20:41,782 --> 00:20:45,744
Aklımdaki tek şey bu
Işıkları açık tutmaya çalışıyorum
362
00:20:45,827 --> 00:20:47,704
Country ve R&B
363
00:20:47,788 --> 00:20:50,123
birbirine çok yakın.
364
00:20:50,207 --> 00:20:52,334
Müzik açısından çok yakınlar.
365
00:20:52,417 --> 00:20:55,379
Rap, kuzey kentlerinin
yoksulluğundan doğdu.
366
00:20:58,674 --> 00:21:02,219
Atalarının onlarca yıllık
rhythm and blues'unu geliştirdiler.
367
00:21:02,302 --> 00:21:04,680
Rhythm and blues önce banjoyla çalındı.
368
00:21:04,763 --> 00:21:09,059
Banjo, Batı Afrika'dan Amerika'ya
köle gemilerinde gelen bir çalgıydı.
369
00:21:09,142 --> 00:21:12,020
Köleliğin kaldırılmasından önce
rhythm and blues,
370
00:21:12,104 --> 00:21:16,233
Güney ABD'deki plantasyonlarda
ilahi ve iş şarkısı olarak söylendi.
371
00:21:16,817 --> 00:21:20,237
O kırsal ağıtlar blues'a dönüştü.
372
00:21:20,862 --> 00:21:24,866
Ve bu sesler,
Apalaçyalı kemancıların balatlarıyla
373
00:21:24,950 --> 00:21:28,787
daha sonra hillbilly müziği
ve ırk plakları olarak sınıflandırılıp
374
00:21:28,870 --> 00:21:31,665
satılacak olan müziğin
köklerini oluşturdu.
375
00:21:32,624 --> 00:21:35,419
Ve sembolik bir zıtlık oluşturdular.
376
00:21:35,502 --> 00:21:37,838
Gelişip birbirlerine dolanarak
377
00:21:37,921 --> 00:21:41,341
Amerikan popüler müziğinin
neredeyse tamamını oluşturdular.
378
00:21:41,925 --> 00:21:44,636
Yani rap ve country hiç de zıt değil.
379
00:21:44,720 --> 00:21:47,139
Aslında uzun süredir görüşmeyen kuzenler.
380
00:21:48,515 --> 00:21:51,560
Sınırlara uymayı reddeden bir sanatçı da
381
00:21:51,643 --> 00:21:52,811
Ray Charles'tı.
382
00:21:53,395 --> 00:21:58,025
1962'de Modern Sounds in Country
and Western Music, Volumes 1 and 2
383
00:21:58,108 --> 00:21:59,443
albümünü çıkardı.
384
00:21:59,526 --> 00:22:02,654
"You Are My Sunshine" gibi
popüler country şarkılarını
385
00:22:02,738 --> 00:22:04,990
blues'a daha yakın biçimde yorumladı.
386
00:22:05,073 --> 00:22:07,909
Kadınım, bazen beni mutlu ediyorsun
387
00:22:07,993 --> 00:22:10,037
Gökyüzüm gri olduğunda
388
00:22:10,120 --> 00:22:14,207
Ray Charles şarkıyı alıp
heyecanlı hâle getirdi,
389
00:22:14,291 --> 00:22:16,752
blues ve soul havası kattı.
390
00:22:16,835 --> 00:22:20,881
Modern Sounds in Country and Western Music
zamanının "Old Town Road"uydu.
391
00:22:20,964 --> 00:22:25,093
Country sektörü, Ray Charles'ı
country müzisyeni olarak görmedi.
392
00:22:25,177 --> 00:22:26,553
Ama o plaklar,
393
00:22:26,636 --> 00:22:33,143
country müziği
diğer albümler kadar değiştirmiş olabilir.
394
00:22:33,226 --> 00:22:36,146
Ray Charles
büyük bir country şarkıcısıydı,
395
00:22:36,229 --> 00:22:37,814
tarihin en iyilerindendi.
396
00:22:37,898 --> 00:22:40,484
Yankılarını bugün de duymak mümkün.
397
00:22:40,567 --> 00:22:41,943
Mesela Chris Stapleton,
398
00:22:42,027 --> 00:22:46,281
Country Müzik Ödülleri'ndeki
ilk performansında blues çaldığında.
399
00:22:47,032 --> 00:22:50,660
{\an8}Gecelerimi barda geçirirdim
400
00:22:55,332 --> 00:22:58,543
Tanıdığım tek aşk içkiydi
401
00:22:59,252 --> 00:23:00,379
Veya Mickey Guyton
402
00:23:00,462 --> 00:23:03,840
2021 Grammy Ödülleri'nde
bir hikâye anlattığında.
403
00:23:04,424 --> 00:23:09,971
Özgürler ülkesinde
Yaşadığımızı düşünüyorsan
404
00:23:10,055 --> 00:23:15,018
Bir de benim gibi
Siyahi olmayı dene
405
00:23:15,102 --> 00:23:20,273
"Black Like Me" bence müthiş bir şarkı
çünkü sanatçı, gerçekliğini anlatıyor.
406
00:23:20,899 --> 00:23:23,860
Bu dünyadaki her şey gibi
hepimiz değişmeliyiz.
407
00:23:23,944 --> 00:23:27,989
Biz değişiyorsak
müzik de bir noktada değişecektir.
408
00:23:28,073 --> 00:23:29,908
Genç sanatçılar büyüyüp
409
00:23:29,991 --> 00:23:33,620
gerçeği hiç anlatılmadığı bir biçimde
anlatırlar umarım.
410
00:23:33,703 --> 00:23:37,457
Tam üstüne basıp "Vay be" dedirtirler.
411
00:23:38,375 --> 00:23:39,918
"Aynen öyle."
412
00:23:40,001 --> 00:23:44,381
Country müzik,
çıkmazı olmayan uzun bir yol gibi.
413
00:23:44,464 --> 00:23:48,885
Bence müzik de böyle olmalı.
İnsanın yüreğine hitap etmeli.
414
00:24:12,659 --> 00:24:17,664
Alt yazı çevirmeni: Hazal Ünlüçay