1
00:00:07,298 --> 00:00:09,426
<i>Τον Σεπτέμβριο του 2017</i>

2
00:00:09,509 --> 00:00:12,137
<i>ο τυφώνας Μαρία σάρωσε την Καραϊβική</i>

3
00:00:12,220 --> 00:00:14,180
<i>και χτύπησε με ορμή το Πουέρτο Ρίκο.</i>

4
00:00:19,144 --> 00:00:23,064
Ο τυφώνας αυτός ακουγόταν σαν θηρίο.

5
00:00:23,982 --> 00:00:27,277
Σαν ένα θηρίο που κατασπαράζει, βρυχάται

6
00:00:28,028 --> 00:00:29,362
και καταστρέφει τα πάντα.

7
00:00:30,071 --> 00:00:33,616
Είναι φρικτό να μην μπορείς
να κάνεις τίποτα.

8
00:00:33,700 --> 00:00:36,745
Είδα τον κόπο είκοσι χρόνων

9
00:00:36,828 --> 00:00:37,787
να καταστρέφεται.

10
00:00:37,871 --> 00:00:40,707
Πείτε μου πώς ήταν οι τελευταίες 24 ώρες.

11
00:00:40,790 --> 00:00:44,377
Κόλαση. Βιώσαμε κάτι φρικτό.

12
00:00:46,546 --> 00:00:51,009
Δεν είχα ξαναζήσει ποτέ
κάτι τέτοιο στη ζωή μου.

13
00:00:51,092 --> 00:00:53,553
Κι ελπίζω να μην το ξαναζήσω.

14
00:00:54,888 --> 00:00:58,558
Ήρθα στο Σαν Χουάν
δύο μέρες αφότου πέρασε ο τυφώνας.

15
00:00:58,641 --> 00:01:02,604
Δεν υπήρχε ούτε νερό ούτε ρεύμα
όλο το διάστημα που έμεινα εκεί.

16
00:01:02,687 --> 00:01:04,898
Μπορώ να σας πω από πρώτο χέρι

17
00:01:04,981 --> 00:01:07,650
ότι όταν βιώνεις έναν τυφώνα,

18
00:01:07,734 --> 00:01:11,821
και φοβάσαι για το σπίτι σου
ή για τους δικούς σου ανθρώπους,

19
00:01:11,905 --> 00:01:14,157
μένει ένα σημάδι

20
00:01:14,240 --> 00:01:16,785
στην ψυχή σου για την υπόλοιπη ζωή σου.

21
00:01:19,662 --> 00:01:22,373
<i>Όλο και περισσότεροι</i>
<i>ζουν στην τροχιά τυφώνων,</i>

22
00:01:22,457 --> 00:01:26,127
<i>κι ένας θερμός πλανήτης είναι πιθανό</i>
<i>να τους κάνει πιο καταστροφικούς.</i>

23
00:01:26,211 --> 00:01:28,963
Παρόλο που μπορεί να μη δούμε
περισσότερους τυφώνες,

24
00:01:29,047 --> 00:01:31,132
αυτοί που θα δούμε πιθανόν θα είναι

25
00:01:31,216 --> 00:01:33,468
πιο επικίνδυνοι και καταστροφικοί.

26
00:01:33,551 --> 00:01:36,346
<i>Πώς μπορούμε να οχυρώσουμε</i>
<i>τις κοινότητές μας</i>

27
00:01:36,429 --> 00:01:38,848
<i>ενόψει αυτής της καταστροφικής δύναμης;</i>

28
00:01:41,643 --> 00:01:44,729
<i>Μπορούμε να μάθουμε</i>
<i>να αντιστεκόμαστε στις καταιγίδες;</i>

29
00:01:45,396 --> 00:01:46,564
Ισχυρή καταιγίδα.

30
00:01:46,648 --> 00:01:48,441
ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΣΕΙΡΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
ΤΟΥ NETFLIX

31
00:01:48,525 --> 00:01:52,237
Οι τυφώνες συνοδεύονται
από βίαιους, καταστροφικούς άνεμους,

32
00:01:52,320 --> 00:01:54,155
έντονες βροχές και πλημμυρίδες.

33
00:01:54,906 --> 00:01:57,867
Τα πλοία είναι αβοήθητα
μπροστά στη μανία του τυφώνα.

34
00:01:57,951 --> 00:02:00,829
Η δυτική Νέα Ορλεάνη
έχει σταθεί τυχερή έως τώρα,

35
00:02:00,912 --> 00:02:05,208
αλλά για πολλούς, ζωντανεύουν οι μνήμες
των καταιγίδων της δεκαετίας του '60.

36
00:02:05,917 --> 00:02:07,460
Είμαι 61 χρονών,

37
00:02:07,544 --> 00:02:11,965
όλοι τους είναι τρομακτικοί.
Πρέπει να τους παίρνουμε στα σοβαρά.

38
00:02:13,633 --> 00:02:17,470
ΤΥΦΩΝΕΣ

39
00:02:20,431 --> 00:02:23,101
<i>Το 1959, με τον Ψυχρό Πόλεμο να επίκειται,</i>

40
00:02:23,184 --> 00:02:25,562
<i>εκατοντάδες επιστήμονες</i>
<i>πήγαν στο Σαν Φρανσίσκο</i>

41
00:02:25,645 --> 00:02:27,897
<i>για να απαντήσουν σε μια απλή ερώτηση.</i>

42
00:02:28,439 --> 00:02:32,443
<i>"Μπορούμε να κάνουμε κάτι καλό</i>
<i>με όλα αυτά τα πυρηνικά όπλα;"</i>

43
00:02:32,527 --> 00:02:34,070
<i>Είχαν πολλές ιδέες.</i>

44
00:02:34,154 --> 00:02:37,240
<i>Μετατροπή μιας σειράς κρατήρων</i>
<i>σε θαλάσσια διώρυγα.</i>

45
00:02:37,740 --> 00:02:40,785
<i>Απόσταξη θαλασσινού νερού</i>
<i>με τη θερμότητα μιας βόμβας.</i>

46
00:02:41,578 --> 00:02:44,831
{\an8}<i>Και πυροδότηση πυρηνικής βόμβας</i>
<i>στο μάτι ενός τυφώνα</i>

47
00:02:44,914 --> 00:02:46,916
{\an8}<i>για να εκτραπεί η καταιγίδα.</i>

48
00:02:50,003 --> 00:02:52,547
<i>Αυτή η ιδέα παραμένει τρομερά δελεαστική,</i>

49
00:02:52,630 --> 00:02:55,717
<i>τόσο που η υπηρεσία των ΗΠΑ</i>
<i>που μελετά τους τυφώνες</i>

50
00:02:55,800 --> 00:02:58,052
<i>αναφέρεται στο θέμα στην ιστοσελίδα της.</i>

51
00:02:58,136 --> 00:02:59,804
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΗ ΙΔΕΑ

52
00:02:59,888 --> 00:03:03,474
<i>Ένα βασικό πρόβλημα είναι</i>
<i>ότι δεν έχουμε μια αρκετά μεγάλη βόμβα.</i>

53
00:03:03,975 --> 00:03:07,812
<i>Αυτά είναι πλάνα από την πυροδότηση</i>
<i>της ισχυρότερης πυρηνικής βόμβας,</i>

54
00:03:07,896 --> 00:03:10,315
<i>της βόμβας Τσαρ της Σοβιετικής Ένωσης.</i>

55
00:03:15,069 --> 00:03:17,655
<i>Επρόκειτο για μια έκρηξη 50 μεγατόνων,</i>

56
00:03:17,739 --> 00:03:19,991
<i>μια απίστευτη έκλυση ενέργειας.</i>

57
00:03:21,159 --> 00:03:22,869
<i>Αλλά ένας πλήρως αναπτυγμένος τυφώνας</i>

58
00:03:22,952 --> 00:03:25,830
<i>απελευθερώνει την ίδια ποσότητα</i>
<i>ενέργειας κάθε τόσο.</i>

59
00:03:25,914 --> 00:03:29,125
<i>Ο βομβαρδισμός ενός τυφώνα</i>
<i>θα είχε ως πιθανό αποτέλεσμα</i>

60
00:03:29,209 --> 00:03:30,919
<i>έναν ραδιενεργό τυφώνα.</i>

61
00:03:32,503 --> 00:03:34,339
<i>Αυτές οι καταιγίδες είναι τόσο ισχυρές</i>

62
00:03:34,422 --> 00:03:37,258
<i>επειδή λειτουργούν</i>
<i>σε εντελώς διαφορετική κλίμακα.</i>

63
00:03:37,342 --> 00:03:40,011
<i>Τροφοδοτούνται</i>
<i>από τεράστιες ποσότητες νερού</i>

64
00:03:40,094 --> 00:03:42,013
<i>και την περιστροφή του πλανήτη.</i>

65
00:03:42,555 --> 00:03:45,808
{\an8}<i>Ο ήλιος θερμαίνει το νερό,</i>
<i>το οποίο εξατμίζεται και ανυψώνεται</i>

66
00:03:45,892 --> 00:03:49,520
<i>σχηματίζοντας πανύψηλα καταιγιδοφόρα νέφη,</i>
<i>ενώ κοντά στην επιφάνεια</i>

67
00:03:49,604 --> 00:03:51,272
{\an8}<i>δημιουργεί ένα πεδίο χαμηλής πίεσης.</i>

68
00:03:52,023 --> 00:03:54,817
{\an8}<i>Ο περιβάλλων αέρας</i>
<i>σπεύδει να καλύψει το κενό,</i>

69
00:03:54,901 --> 00:03:57,570
<i>αλλά εκτρέπεται από τη δύναμη Coriolis.</i>

70
00:03:58,404 --> 00:04:02,742
<i>Ο αέρας που διανύει μεγάλες αποστάσεις</i>
<i>στην επιφάνεια της Γης σχηματίζει καμπύλη.</i>

71
00:04:03,243 --> 00:04:05,245
<i>Αυτό προκαλεί περιστροφή του συστήματος,</i>

72
00:04:05,328 --> 00:04:09,332
<i>αριστερόστροφα στο βόρειο ημισφαίριο,</i>
<i>δεξιόστροφα στο νότιο.</i>

73
00:04:10,208 --> 00:04:13,503
<i>Η δύναμη Coriolis</i>
<i>είναι μηδενική στον Ισημερινό,</i>

74
00:04:13,586 --> 00:04:15,964
<i>ενώ το νερό κοντά στους πόλους</i>
<i>είναι πολύ κρύο.</i>

75
00:04:16,047 --> 00:04:19,509
<i>Αλλά σ' αυτήν τη ζώνη</i>
<i>οι συνθήκες είναι ιδανικές.</i>

76
00:04:19,592 --> 00:04:23,346
<i>Πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι</i>
<i>πλήττονται από κυκλώνες κάθε χρόνο</i>

77
00:04:23,429 --> 00:04:25,932
<i>και πάνω από ένας</i>
<i>στους πέντε ανθρώπους στη Γη</i>

78
00:04:26,015 --> 00:04:28,101
<i>θα βρεθούν στην τροχιά τους.</i>

79
00:04:28,184 --> 00:04:31,271
<i>Ουσιαστικά, όλοι αυτοί</i>
<i>είναι τροπικοί κυκλώνες,</i>

80
00:04:31,354 --> 00:04:33,439
<i>αλλά εδώ τους αποκαλούν "typhoons"</i>

81
00:04:33,523 --> 00:04:35,608
<i>και εδώ "hurricanes".</i>

82
00:04:35,692 --> 00:04:38,319
<i>Μία από τις συνήθεις πορείες τους</i>
<i>περνά από την Καραϊβική,</i>

83
00:04:38,403 --> 00:04:41,864
<i>και το Πουέρτο Ρίκο</i>
<i>πλήττεται κάθε λίγα χρόνια.</i>

84
00:04:41,948 --> 00:04:44,701
<i>Αλλά δεν σημαίνει</i>
<i>πως ήταν έτοιμο για τον μεγάλο.</i>

85
00:04:45,451 --> 00:04:49,872
<i>Σεπτέμβριος του 2017.</i>
<i>Κάποιοι τυφώνες απειλούν την Καραϊβική,</i>

86
00:04:49,956 --> 00:04:54,585
<i>αλλά ο τυφώνας Μαρία ήταν μια απλή δίνη</i>
<i>στο ρεύμα που έπνεε από την Αφρική.</i>

87
00:04:55,169 --> 00:04:57,755
<i>Νέφη καταιγίδας άρχισαν να στροβιλίζονται,</i>

88
00:04:57,839 --> 00:05:00,675
<i>και το μάτι του ξεπρόβαλε,</i>
<i>ένα κέντρο απόκοσμης ηρεμίας</i>

89
00:05:00,758 --> 00:05:03,803
<i>περικυκλωμένο από ανέμους</i>
<i>τεράστιας ταχύτητας.</i>

90
00:05:04,387 --> 00:05:06,639
<i>Έφτασαν τα 280 χιλιόμετρα την ώρα,</i>

91
00:05:06,723 --> 00:05:09,642
<i>καθιστώντας τον τυφώνα Μαρία</i>
<i>καταιγίδα κατηγορίας 5.</i>

92
00:05:09,726 --> 00:05:12,895
Ήταν κατηγορίας 5
και βάσει της πορείας του φαινόταν

93
00:05:12,979 --> 00:05:14,939
ότι θα χτυπούσε το Πουέρτο Ρίκο.

94
00:05:15,523 --> 00:05:17,859
<i>Η Τάνια διευθύνει το Taller Salud.</i>

95
00:05:17,942 --> 00:05:20,069
<i>Μια οργάνωση γυναικείας ενδυνάμωσης</i>

96
00:05:20,153 --> 00:05:22,905
<i>με έδρα κοντά στην πρωτεύουσα</i>
<i>του Πουέρτο Ρίκο,</i>

97
00:05:22,989 --> 00:05:25,074
<i>στην παράκτια πόλη Λοΐσα.</i>

98
00:05:25,158 --> 00:05:28,536
Ιδρύθηκε ως χωριό από δραπέτες σκλάβους.

99
00:05:29,037 --> 00:05:31,539
Το 60% των κατοίκων της Λοΐσα

100
00:05:31,622 --> 00:05:35,126
αυτοπροσδιορίζονται
ως μαύροι Αφροπορτορικανοί.

101
00:05:35,710 --> 00:05:40,214
<i>Η πόλη βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ποτάμια,</i>
<i>τον ωκεανό κι έναν μεγάλο βάλτο,</i>

102
00:05:40,298 --> 00:05:43,968
<i>που βοήθησε τους κατοίκους</i>
<i>να προστατέψουν την κουλτούρα τους.</i>

103
00:05:44,052 --> 00:05:46,012
<i>Ο κάτοικοι της Λοΐσα εφηύραν την μπόμπα,</i>

104
00:05:46,095 --> 00:05:48,681
<i>μια μείξη ισπανικής</i>
<i>κι αφρικανικής μουσικής.</i>

105
00:05:48,765 --> 00:05:52,101
<i>Αλλά η γεωγραφία της Λοΐσα την απομόνωσε</i>

106
00:05:52,185 --> 00:05:54,771
<i>από την οικονομική ανάπτυξη του Σαν Χουάν.</i>

107
00:05:54,854 --> 00:05:57,857
Κατά κάποιον τρόπο
έμεινε εκτός αστικού σχεδιασμού

108
00:05:57,940 --> 00:05:59,609
τις δεκαετίες του '50 και του '60.

109
00:05:59,692 --> 00:06:01,944
Ο ρατσισμός έπαιξε μεγάλο ρόλο.

110
00:06:02,028 --> 00:06:05,531
Δεν έγινε τίποτα
για να εξασφαλιστεί σταθερή πρόσβαση

111
00:06:05,615 --> 00:06:09,619
σε νοσοκομεία, πανεπιστήμια
και υποδομές γενικά.

112
00:06:09,702 --> 00:06:12,038
<i>Η φτώχεια και όλο αυτό το νερό</i>

113
00:06:12,121 --> 00:06:16,167
<i>κατέστησαν τη Λοΐσα ιδιαίτερα ευάλωτη</i>
<i>στην άφιξη του τυφώνα Μαρία.</i>

114
00:06:17,251 --> 00:06:19,796
<i>Οι τυφώνες μαζεύουν</i>
<i>τον ωκεανό μπροστά τους,</i>

115
00:06:19,879 --> 00:06:21,631
<i>δημιουργώντας τεράστια κύματα.</i>

116
00:06:21,714 --> 00:06:25,051
{\an8}<i>Και αυτό το κύμα θύελλας</i>
<i>κατέφαγε την ακτή της Λοΐσα.</i>

117
00:06:25,134 --> 00:06:29,180
<i>Ταυτόχρονα, τα σύννεφα απελευθέρωσαν</i>
<i>το απόθεμά τους σε ωκεάνιο νερό,</i>

118
00:06:29,263 --> 00:06:32,266
<i>προκαλώντας υπερχείλιση ποταμών</i>
<i>και μεγάλες πλημμύρες.</i>

119
00:06:32,892 --> 00:06:37,480
Σε κάποια μέρη το νερό
έφτασε τα 150 με 180 εκατοστά,

120
00:06:37,563 --> 00:06:39,148
με αποτέλεσμα να καλύψει σπίτια.

121
00:06:39,232 --> 00:06:41,484
Κάποια από τα νερά ήταν λύματα.

122
00:06:42,026 --> 00:06:45,446
<i>Η Λοΐσα ήταν από τις πόλεις</i>
<i>που επλήγησαν πιο πολύ στο Πουέρτο Ρίκο.</i>

123
00:06:45,530 --> 00:06:47,865
<i>Καταστράφηκαν τρεις χιλιάδες σπίτια.</i>

124
00:06:49,617 --> 00:06:52,120
<i>Η Λοΐσα είναι μέρος</i>
<i>ενός παγκόσμιου φαινομένου.</i>

125
00:06:52,203 --> 00:06:55,123
<i>Φτωχές κοινότητες είναι</i>
<i>σε περιοχές ευάλωτες σε πλημμύρες.</i>

126
00:06:55,206 --> 00:06:59,252
<i>Αυτό ισχύει σε πόλεις του Βιετνάμ</i>
<i>και στο νοτιοδυτικό Μπανγκλαντές.</i>

127
00:06:59,794 --> 00:07:02,463
<i>Ή βρίσκονται κοντά</i>
<i>σε βιομηχανικές μονάδες,</i>

128
00:07:02,547 --> 00:07:04,424
<i>όπως στο Χιούστον του Τέξας.</i>

129
00:07:04,507 --> 00:07:08,469
<i>Το 2017 ο τυφώνας Χάρβεϊ</i>
<i>έριξε πολλά εκατοστά βροχής στην περιοχή</i>

130
00:07:08,553 --> 00:07:10,888
<i>πλημμυρίζοντας εγκαταστάσεις</i>
<i>με τοξικά απόβλητα.</i>

131
00:07:10,972 --> 00:07:14,851
Οι πλημμύρες των τυφώνων
μπορούν να μολύνουν τις γύρω κοινότητες.

132
00:07:15,435 --> 00:07:17,478
<i>Οι φτωχές περιοχές είναι πιο ευάλωτες</i>

133
00:07:17,562 --> 00:07:19,981
<i>και λιγότερο πιθανό</i>
<i>να λάβουν βοήθεια αμέσως.</i>

134
00:07:20,064 --> 00:07:22,233
Κλασικό παράδειγμα το Πουέρτο Ρίκο.

135
00:07:22,316 --> 00:07:27,029
<i>Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν τα φώτα</i>
<i>του νησιού πριν και μετά την καταιγίδα.</i>

136
00:07:27,113 --> 00:07:29,574
<i>Καθώς το Σαν Χουάν άρχισε να ανακάμπτει,</i>

137
00:07:29,657 --> 00:07:33,453
<i>πιο απομακρυσμένες περιοχές,</i>
<i>όπως η Λοΐσα, παρέμεναν στο σκοτάδι.</i>

138
00:07:34,036 --> 00:07:35,872
<i>Ο πρώην κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο</i>

139
00:07:35,955 --> 00:07:39,208
<i>ανέβασε μια φωτογραφία</i>
<i>από εγχείρηση υπό το φως φακού.</i>

140
00:07:39,292 --> 00:07:41,377
<i>Οι νεφροπαθείς ταξίδευαν αεροπορικώς</i>

141
00:07:41,461 --> 00:07:43,713
<i>για να φτάσουν σε κέντρο αιμοκάθαρσης.</i>

142
00:07:43,796 --> 00:07:46,424
<i>Η ινσουλίνη δεν μπορούσε</i>
<i>να διατηρηθεί σε ψυγείο.</i>

143
00:07:46,924 --> 00:07:51,721
Είναι απίστευτο.
Είναι μια κρίση που επηρεάζει όλη τη χώρα.

144
00:07:51,804 --> 00:07:56,058
<i>Εβδομάδες και μήνες μετά τον τυφώνα,</i>
<i>τα θύματα συνέχισαν να αυξάνονται.</i>

145
00:07:56,684 --> 00:07:58,978
Χάθηκαν ζωές

146
00:07:59,061 --> 00:08:02,565
που έπρεπε να είχαν προστατευθεί.

147
00:08:02,648 --> 00:08:04,901
Τα γεγονότα είναι φυσικά

148
00:08:04,984 --> 00:08:07,195
και οι καταστροφές είναι πολιτικές.

149
00:08:07,778 --> 00:08:09,947
<i>Το Πουέρτο Ρίκο είναι έδαφος των ΗΠΑ</i>

150
00:08:10,031 --> 00:08:12,617
<i>και αποτάθηκε στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση</i>
<i>για βοήθεια.</i>

151
00:08:12,700 --> 00:08:15,453
{\an8}Χωρίς βοήθεια,
η τρέχουσα ανθρωπιστική κρίση

152
00:08:15,536 --> 00:08:17,747
{\an8}θα επιδεινωθεί.

153
00:08:17,830 --> 00:08:20,500
{\an8}Οι κάτοικοι του Πουέρτο Ρίκο
είναι Αμερικανοί πολίτες.

154
00:08:20,583 --> 00:08:22,585
Είναι ευθύνη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

155
00:08:22,668 --> 00:08:25,463
<i>Αλλά η βοήθεια άργησε να έρθει</i>

156
00:08:25,546 --> 00:08:28,299
<i>και η τοπική διοίκηση</i>
<i>κακοδιαχειρίστηκε τη διανομή.</i>

157
00:08:28,382 --> 00:08:30,134
{\an8}Κάποιοι άνθρωποι,

158
00:08:30,218 --> 00:08:32,887
{\an8}που δεν αντιμετωπίζουν
αυτούς τους κινδύνους,

159
00:08:32,970 --> 00:08:35,806
{\an8}αποφασίζουν για τις κοινότητες

160
00:08:35,890 --> 00:08:38,851
{\an8}με μεγάλη συσσωρευμένη εμπειρία

161
00:08:38,935 --> 00:08:41,103
{\an8}στην ετοιμότητα αντιμετώπισης καταστροφών.

162
00:08:41,187 --> 00:08:44,106
{\an8}Είναι πολύ απαξιωτικό
και ταυτόχρονα σκληρό.

163
00:08:44,815 --> 00:08:47,026
{\an8}<i>Οι συνέπειες του τυφώνα Μαρία</i>
<i>ήταν τραγικές,</i>

164
00:08:47,610 --> 00:08:50,696
<i>αλλά προτού χτυπήσει η καταιγίδα,</i>
<i>σημειώθηκε ένας μικρός θρίαμβος.</i>

165
00:08:51,280 --> 00:08:53,533
<i>Χάρη στην ανθρώπινη επινοητικότητα,</i>

166
00:08:53,616 --> 00:08:56,327
<i>οι άνθρωποι του Πουέρτο Ρίκο</i>
<i>ήξεραν ότι θα έρθει.</i>

167
00:08:57,328 --> 00:09:00,248
<i>Ιθαγενείς της Καραϊβικής, όπως οι Ταΐνο,</i>

168
00:09:00,331 --> 00:09:03,334
<i>αναγνώριζαν τους οιωνούς</i>
<i>που προμήνυαν τις καταιγίδες.</i>

169
00:09:03,417 --> 00:09:04,794
<i>Ψηλά, ανάλαφρα σύννεφα</i>

170
00:09:04,877 --> 00:09:08,798
<i>και φρεγάτες που επιστρέφουν</i>
<i>για να κουρνιάσουν εκτός εποχής.</i>

171
00:09:09,423 --> 00:09:12,176
<i>Οι νεοφερμένοι στα νησιά</i>
<i>αγνοούσαν τα σημάδια αυτά.</i>

172
00:09:12,885 --> 00:09:15,721
<i>Το 1780 πέρασε ένας τυφώνας</i>
<i>από την Καραϊβική</i>

173
00:09:15,805 --> 00:09:18,891
<i>και σε λίγες μέρες</i>
<i>σκότωσε 22,000 ανθρώπους.</i>

174
00:09:19,850 --> 00:09:23,062
{\an8}<i>Αλλά το 1928,</i>
<i>όταν μια εξίσου ισχυρή καταιγίδα</i>

175
00:09:23,145 --> 00:09:26,607
{\an8}<i>διέσχισε το Πουέρτο Ρίκο,</i>
<i>τα βαρόμετρα στο Σαν Χουάν</i>

176
00:09:26,691 --> 00:09:30,778
<i>έδειξαν πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης</i>
<i>που προηγείται μιας καταιγίδας.</i>

177
00:09:30,861 --> 00:09:34,323
<i>Στάλθηκαν ειδοποιήσεις μέσω τηλέγραφου</i>
<i>σε κάθε περιφέρεια του νησιού</i>,

178
00:09:34,407 --> 00:09:36,617
<i>ενώ τα ραδιόφωνα</i>
<i>μετέδωσαν προειδοποιήσεις.</i>

179
00:09:36,701 --> 00:09:40,121
{\an8}<i>Ως αποτέλεσμα, η καταιγίδα προκάλεσε</i>
<i>λίγες ανθρώπινες απώλειες.</i>

180
00:09:40,204 --> 00:09:42,915
{\an8}<i>Και τα συστήματα πρόγνωσης βελτιώνονται.</i>

181
00:09:42,999 --> 00:09:45,334
Από κάθε γωνιά της Καραϊβικής

182
00:09:45,418 --> 00:09:48,421
λαμβάνονται συνεχώς
πληροφορίες για τον καιρό

183
00:09:48,504 --> 00:09:50,214
από μετεωρολογικούς σταθμούς,

184
00:09:50,298 --> 00:09:54,802
από αεροπλάνα της αεροπορίας
και αναγνωριστικά του ναυτικού.

185
00:09:55,845 --> 00:09:57,555
<i>Και μετά, το 1961,</i>

186
00:09:57,638 --> 00:10:00,933
<i>ήρθε η πρωτοποριακή</i>
<i>ειδησεογραφική κάλυψη του τυφώνα Κάρλα.</i>

187
00:10:01,017 --> 00:10:05,354
<i>Για πρώτη φορά οι τηλεθεατές είδαν</i>
<i>δορυφορικές εικόνες ενός τυφώνα.</i>

188
00:10:05,938 --> 00:10:08,691
Εδώ είναι το μάτι του τυφώνα.

189
00:10:08,774 --> 00:10:12,236
<i>Και μόνο η θέα του μεγέθους</i>
<i>της καταιγίδας στον χάρτη</i>

190
00:10:12,320 --> 00:10:14,822
<i>οδήγησε χιλιάδες να αναζητήσουν καταφύγιο.</i>

191
00:10:14,905 --> 00:10:17,199
<i>Και την ίδια ακριβώς μέρα</i>

192
00:10:17,283 --> 00:10:19,410
<i>συνέβη και κάτι ακόμα πρωτοφανές.</i>

193
00:10:19,493 --> 00:10:22,997
<i>Ο δορυφόρος TIROS-3</i>
<i>εντόπισε έναν τυφώνα από το διάστημα</i>

194
00:10:23,080 --> 00:10:25,458
<i>πριν αντιληφθούν την ύπαρξή του στη Γη.</i>

195
00:10:25,541 --> 00:10:29,670
Ανοίγει ο δρόμος για πιο προηγμένα
συστήματα μετεωρολογικής πρόγνωσης.

196
00:10:31,172 --> 00:10:35,718
<i>Μία δεκαετία αργότερα, η πρόγνωση</i>
<i>δύο ημερών απέκλινε κατά 480 χλμ. περίπου,</i>

197
00:10:35,801 --> 00:10:39,847
<i>και ο αριθμός αυτός έπεσε σταδιακά,</i>
<i>φτάνοντας τα 80 χλμ. σήμερα.</i>

198
00:10:39,930 --> 00:10:41,891
<i>Λιγότεροι άνθρωποι πεθαίνουν.</i>

199
00:10:42,475 --> 00:10:45,144
<i>Τη δεκαετία του '60</i>
<i>δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι</i>

200
00:10:45,227 --> 00:10:46,896
<i>μπορεί να πνίγονταν κάθε χρόνο.</i>

201
00:10:46,979 --> 00:10:49,815
<i>Σήμερα o αριθμός αυτός</i>
<i>αντιστοιχεί σε εκατοντάδες.</i>

202
00:10:49,899 --> 00:10:53,611
Όσο καλή κι αν είναι η πρόγνωση
και τα στάδια ετοιμότητας,

203
00:10:53,694 --> 00:10:56,364
δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν ζημιές.

204
00:10:56,447 --> 00:10:59,283
{\an8}<i>Ο Κρεγκ Φιουγκέιτ</i>
<i>ήταν ο διοικητής της FEMA,</i>

205
00:10:59,367 --> 00:11:02,244
{\an8}<i>της υπηρεσίας αντιμετώπισης</i>
<i>φυσικών καταστροφών των ΗΠΑ.</i>

206
00:11:02,328 --> 00:11:05,748
Η πρόγνωση της τροχιάς
έχει βελτιωθεί τρομερά.

207
00:11:05,831 --> 00:11:07,958
Η πρόγνωση της έντασης έχει μείνει πίσω.

208
00:11:08,042 --> 00:11:11,379
<i>Ενίοτε παρατηρούνται</i>
<i>απότομες αλλαγές στην ισχύ ενός τυφώνα</i>

209
00:11:11,462 --> 00:11:14,632
<i>κι αυτό μπορεί να καταλάβει</i>
<i>τους μετεωρολόγους εξαπίνης.</i>

210
00:11:14,715 --> 00:11:16,592
Χθες ήταν τροπική καταιγίδα.

211
00:11:16,676 --> 00:11:19,428
Η πρόγνωση της έντασης
δείχνει μεγάλες αλλαγές.

212
00:11:19,512 --> 00:11:22,181
Κανείς δεν περίμενε να είναι τόσο ισχυρός.

213
00:11:22,264 --> 00:11:25,893
Αυτή η ξαφνική άνοδος της έντασης
είναι εξαιρετικά επικίνδυνη,

214
00:11:25,976 --> 00:11:28,604
{\an8}καθώς η αντίληψη της κοινής γνώμης είναι

215
00:11:28,688 --> 00:11:30,773
{\an8}"Ήταν απλώς κατηγορίας 1".

216
00:11:30,856 --> 00:11:33,109
{\an8}Και μετά από 24 ώρες, είναι κατηγορίας 5.

217
00:11:33,192 --> 00:11:36,195
{\an8}"Αν ήξερα ότι θα ήταν κατηγορίας 5,
θα είχα φύγει".

218
00:11:36,278 --> 00:11:40,866
<i>Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η αύξηση</i>
<i>της έντασής τους γίνεται όλο και πιο συχνή</i>

219
00:11:40,950 --> 00:11:42,660
<i>λόγω της κλιματικής αλλαγής.</i>

220
00:11:43,744 --> 00:11:47,164
Συνηθίζω να λέω
ότι το κλίμα έχει αλλάξει ήδη

221
00:11:47,248 --> 00:11:51,210
και μετράμε ήδη σημαντική άνοδο
της στάθμης της θάλασσας.

222
00:11:51,293 --> 00:11:52,920
<i>Σχεδόν 25 εκατοστά.</i>

223
00:11:53,003 --> 00:11:55,631
<i>Πολλές πόλεις είναι ήδη</i>
<i>κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας,</i>

224
00:11:55,715 --> 00:11:58,217
<i>κι η στάθμη του ωκεανού</i>
<i>ίσως ανέβει 30 εκατοστά,</i>

225
00:11:58,300 --> 00:12:01,095
<i>ίσως και περισσότερο,</i>
<i>μέχρι το τέλος του αιώνα.</i>

226
00:12:01,178 --> 00:12:04,432
<i>Κάθε επιπλέον εκατοστό</i>
<i>προστίθεται στα μελλοντικά κύματα θύελλας.</i>

227
00:12:04,515 --> 00:12:07,727
Κι αυτό κάνει τις πλημμύρες
από τις καταιγίδες,

228
00:12:07,810 --> 00:12:10,730
και κυρίως από τους τυφώνες,
πολύ πιο καταστροφικές.

229
00:12:11,397 --> 00:12:14,942
<i>Και τα πιο θερμά νερά</i>
<i>πυροδοτούν ταχύτερους ανέμους</i>

230
00:12:15,025 --> 00:12:17,027
<i>και καταιγίδες με περισσότερη βροχή.</i>

231
00:12:17,570 --> 00:12:19,780
<i>Καθώς το νερό των πόλων θερμαίνεται,</i>

232
00:12:19,864 --> 00:12:23,701
<i>υπάρχουν ενδείξεις</i>
<i>ότι οι ζώνες των κυκλώνων θα διευρυνθούν.</i>

233
00:12:23,784 --> 00:12:27,371
<i>Όχι σίγουρα. Η υπερθέρμανση</i>
<i>μπορεί να έχει περίεργες επιπτώσεις.</i>

234
00:12:27,455 --> 00:12:31,417
{\an8}<i>Για παράδειγμα, φαίνεται</i>
<i>ότι κάνει τους τυφώνες πιο αργούς.</i>

235
00:12:31,500 --> 00:12:33,335
{\an8}Ας σκεφτούμε τον τυφώνα Ντόριαν

236
00:12:33,419 --> 00:12:36,881
{\an8}που έμεινε στο Γκραντ Μπαχάμα επί μέρες

237
00:12:36,964 --> 00:12:38,841
{\an8}ως τυφώνας υψηλού κινδύνου.

238
00:12:38,924 --> 00:12:43,053
<i>Οι τροπικοί κυκλώνες</i>
<i>προκαλούν ζημιές πολλών δολαρίων</i>,

239
00:12:43,137 --> 00:12:45,890
<i>και η κλιματική αλλαγή</i>
<i>αυτό θα το επιδεινώσει.</i>

240
00:12:45,973 --> 00:12:48,601
<i>Αλλά η τάση που επικρατεί οφείλεται κυρίως</i>

241
00:12:48,684 --> 00:12:52,396
<i>στους ανθρώπους που χτίζουν</i>
<i>στο καταστροφικό τους μονοπάτι.</i>

242
00:12:52,480 --> 00:12:54,815
<i>Από το 1970 έως το 2010,</i>

243
00:12:54,899 --> 00:12:57,193
<i>ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός διπλασιάστηκε,</i>

244
00:12:57,276 --> 00:13:01,197
<i>ο πληθυσμός σε περιοχές που πλήττονται</i>
<i>από κυκλώνες τριπλασιάστηκε.</i>

245
00:13:01,822 --> 00:13:04,450
<i>Όμως, δεν θα μπορέσουν να μείνουν όλοι.</i>

246
00:13:04,533 --> 00:13:08,287
Όλο και περισσότεροι
πρέπει να αποφασίσουν αν θα φύγουν.

247
00:13:09,121 --> 00:13:11,499
Όσοι ζουν στην πρώτη γραμμή
είναι ρεαλιστές.

248
00:13:11,582 --> 00:13:14,168
Καταλαβαίνουν
ότι δεν θα μπορέσουν να ζήσουν εκεί,

249
00:13:14,251 --> 00:13:17,588
αλλά απαιτούν και αναγνώριση

250
00:13:17,671 --> 00:13:19,673
για όσα σημαίνει η γη γι' αυτούς.

251
00:13:19,757 --> 00:13:23,969
Η Λοΐσα αποκαλείται η πρωτεύουσα
των παραδόσεων στο Πουέρτο Ρίκο

252
00:13:24,053 --> 00:13:27,848
και παραμένει το οχυρό
της αφροπορτορικανικής ταυτότητας.

253
00:13:27,932 --> 00:13:32,311
Τους συνδέει με τους προγόνους τους.
Είναι κάτι παραπάνω από οικόπεδα.

254
00:13:33,229 --> 00:13:34,855
Να αφήσουμε την κλιματική αλλαγή

255
00:13:34,939 --> 00:13:38,025
να μας διώξει από τα μέρη μας;

256
00:13:38,108 --> 00:13:42,696
Σε κάποια μέρη της χώρας,
η ανοικοδόμηση δεν έχει νόημα.

257
00:13:42,780 --> 00:13:46,575
Σε άλλα μέρη της χώρας,
η λύση ίσως βρεθεί μέσω της μηχανικής.

258
00:13:47,243 --> 00:13:49,787
<i>Βελτιωνόμαστε στην ανέγερση</i>
<i>σπιτιών ανθεκτικών στον άνεμο</i>

259
00:13:49,870 --> 00:13:51,789
<i>χάρη στα ελεγχόμενα πειράματα</i>

260
00:13:53,374 --> 00:13:55,376
<i>και στην εμπειρία από τη ζωή.</i>

261
00:13:56,126 --> 00:13:59,713
<i>Αυτό είναι το Μέξικο Μπιτς της Φλόριντα</i>
<i>πριν τον τυφώνα Μάικλ.</i>

262
00:13:59,797 --> 00:14:01,507
<i>Και εδώ είναι μετά.</i>

263
00:14:02,508 --> 00:14:04,718
<i>Πολλά σπίτια ισοπεδώθηκαν,</i>

264
00:14:04,802 --> 00:14:07,763
<i>αλλά αυτό κατάφερε να παραμείνει</i>
<i>σχεδόν άθικτο.</i>

265
00:14:07,847 --> 00:14:11,559
<i>Οι τοίχοι του είναι φτιαγμένοι</i>
<i>από οπλισμένο σκυρόδεμα,</i>

266
00:14:11,642 --> 00:14:14,895
<i>κάτι που ανέβασε το κόστος κατασκευής</i>
<i>κατά 15 με 20%.</i>

267
00:14:15,479 --> 00:14:18,190
<i>Λίγο παρακάτω</i>
<i>κάποια σπίτια του Habitat for Humanity</i>

268
00:14:18,274 --> 00:14:20,067
<i>επίσης δεν καταστράφηκαν,</i>

269
00:14:20,150 --> 00:14:22,862
<i>χάρη σε μερικές</i>
<i>πολύ φτηνότερες θωρακίσεις,</i>

270
00:14:22,945 --> 00:14:25,865
<i>όπως μεταλλικοί σύνδεσμοι,</i>
<i>έξυπνα τοποθετημένα καρφιά</i>

271
00:14:25,948 --> 00:14:27,449
<i>και παντζούρια που ασφαλίζουν,</i>

272
00:14:27,533 --> 00:14:31,245
<i>τα οποία επιβάρυναν</i>
<i>σε μικρό ποσοστό το κόστος κατασκευής.</i>

273
00:14:31,328 --> 00:14:35,916
<i>Είναι λίγο πιο δύσκολο και πιο ακριβό</i>
<i>να μετασκευαστούν παλιά σπίτια</i>

274
00:14:36,000 --> 00:14:40,212
<i>και είναι απίστευτα δύσκολο</i>
<i>να μετασκευαστούν παλιές πόλεις.</i>

275
00:14:40,963 --> 00:14:45,885
<i>Μερικές πλουσιότερες μητροπόλεις</i>
<i>ρίχνουν δισεκατομμύρια για να οχυρωθούν.</i>

276
00:14:45,968 --> 00:14:48,512
<i>Η Οσάκα ανυψώνει το επιρρεπές</i>
<i>σε πλημμύρες αεροδρόμιό της</i>

277
00:14:48,596 --> 00:14:51,098
<i>προσθέτοντας στρώσεις οδοστρώματος.</i>

278
00:14:51,181 --> 00:14:54,560
<i>Η Σαγκάη αποφάσισε</i>
<i>να γίνει πόλη-σφουγγάρι,</i>

279
00:14:54,643 --> 00:14:58,480
<i>γεμάτη πάρκα και πλωτές οδούς</i>
<i>που απορροφούν ή εκτρέπουν το νερό.</i>

280
00:14:59,064 --> 00:15:01,901
<i>Και η Νέα Υόρκη σχεδιάζει κάτι τολμηρό.</i>

281
00:15:01,984 --> 00:15:06,280
{\an8}Θα ξεκινήσουμε μια προσπάθεια
που θα κοστίσει 10 δισεκατομμύρια δολάρια

282
00:15:06,363 --> 00:15:09,450
για την επέκταση της ακτής
του Κάτω Μανχάταν

283
00:15:09,533 --> 00:15:11,368
προς τον ποταμό Ιστ.

284
00:15:11,452 --> 00:15:12,953
{\an8}Είναι τολμηρό,

285
00:15:13,037 --> 00:15:15,247
{\an8}αλλά πάνω απ' όλα είναι απαραίτητο.

286
00:15:15,331 --> 00:15:19,084
<i>Πολλά από αυτά τα σχέδια περιλαμβάνουν</i>
<i>την κατασκευή τεράστιων τοίχων</i>

287
00:15:19,168 --> 00:15:23,047
<i>για την απόκρουση κυμάτων,</i>
<i>κάτι που κάνουμε πάνω από έναν αιώνα τώρα.</i>

288
00:15:23,672 --> 00:15:26,425
<i>Μα ο κλυδωνισμός</i>
<i>που δημιουργούν οι παράκτιοι τοίχοι</i>

289
00:15:26,508 --> 00:15:29,511
<i>προκαλεί ταχύτερη διάβρωση</i>
<i>των παρακείμενων ακτών.</i>

290
00:15:29,595 --> 00:15:34,058
<i>Επίσης, η κατασκευή τους κοστίζει πολύ,</i>
<i>όπως και οι επισκευές τους.</i>

291
00:15:34,141 --> 00:15:38,812
<i>Παρά την ανθρώπινη εφευρετικότητα,</i>
<i>οι τυφώνες συνεχίζουν να μας ταπεινώνουν.</i>

292
00:15:38,896 --> 00:15:43,442
Πολύ πιο αποτελεσματικό
από την κατασκευή τεράστιων τοίχων

293
00:15:43,525 --> 00:15:45,527
είναι η αποκατάσταση υγροτόπων.

294
00:15:45,611 --> 00:15:47,404
<i>Το 1999</i>

295
00:15:47,488 --> 00:15:50,115
<i>ένας κυκλώνας έφτασε στην Ανατολική Ινδία.</i>

296
00:15:50,866 --> 00:15:54,787
{\an8}<i>Τα σπίτια σ' αυτό το χωριό υπέστησαν</i>
<i>κατά μέσο όρο ζημιές 7,000 ρουπιών,</i>

297
00:15:54,870 --> 00:15:57,998
{\an8}<i>σχεδόν το ένα τρίτο</i>
<i>του ετήσιου εισοδήματος μιας οικογένειας.</i>

298
00:15:58,082 --> 00:16:01,043
{\an8}<i>Αλλά αυτό το χωριό υπέστη</i>
<i>το ένα πέμπτο αυτής της ζημιάς</i>

299
00:16:01,126 --> 00:16:04,254
{\an8}<i>επειδή προστατευόταν</i>
<i>από μαγκρόβια βλάστηση.</i>

300
00:16:04,338 --> 00:16:09,218
<i>Παντού η μαγκρόβια βλάστηση λειτουργεί</i>
<i>σαν φυσική ασπίδα και σφουγγάρι,</i>

301
00:16:09,301 --> 00:16:10,886
<i>απορροφώντας τα νερά των πλημμυρών</i>

302
00:16:10,970 --> 00:16:14,682
<i>και αποτρέποντας κάθε χρόνο</i>
<i>ζημιές ύψους 65 δισ. δολαρίων.</i>

303
00:16:15,349 --> 00:16:17,851
<i>Φυσικά, οι κυκλώνες</i>
<i>πλήττουν και τα μαγκρόβια,</i>

304
00:16:17,935 --> 00:16:21,981
<i>αλλά τα υγιή δάση αναγεννιούνται,</i>
<i>σε αντίθεση με τους παράκτιους τοίχους,</i>

305
00:16:22,064 --> 00:16:25,734
<i>κι εμποδίζουν τη διάβρωση</i>
<i>παγιδεύοντας ιζήματα στις ρίζες τους.</i>

306
00:16:26,318 --> 00:16:30,447
<i>Το έδαφος γύρω από τα μαγκρόβια</i>
<i>υψώνεται μέχρι και 10 χιλιοστά τον χρόνο,</i>

307
00:16:30,531 --> 00:16:32,866
<i>υπερσκελίζοντας την άνοδο της θάλασσας.</i>

308
00:16:32,950 --> 00:16:36,495
<i>Οι ακτές μας είναι προικισμένες</i>
<i>και με άλλα φυσικά εμπόδια.</i>

309
00:16:36,578 --> 00:16:40,290
<i>Υγρότοποι που συγκρατούν</i>
<i>εκατομμύρια λίτρα νερού,</i>

310
00:16:40,374 --> 00:16:44,044
<i>και ύφαλοι που απορροφούν</i>
<i>τα χτυπήματα των κυμάτων θύελλας.</i>

311
00:16:44,128 --> 00:16:46,505
<i>Και οι αμμόλοφοι μας προστατεύουν.</i>

312
00:16:46,588 --> 00:16:49,800
<i>Οι ακτές του Πουέρτο Ρίκο</i>
<i>κάποτε είχαν πανύψηλους αμμόλοφους,</i>

313
00:16:49,883 --> 00:16:53,095
<i>αλλά τη δεκαετία του '50,</i>
<i>όταν το Σαν Χουάν άκμαζε,</i>

314
00:16:53,178 --> 00:16:56,765
<i>πολλή άμμος χρησιμοποιήθηκε</i>
<i>στην κατασκευή διαδρόμων αποπροσγείωσης.</i>

315
00:16:56,849 --> 00:16:59,393
<i>Ό,τι απέμεινε υποβαθμίστηκε</i>
<i>από την ανθρώπινη παρουσία</i>

316
00:16:59,476 --> 00:17:02,146
<i>και πλήγηκε από το κύμα θύελλας</i>
<i>του τυφώνα Μαρία.</i>

317
00:17:03,147 --> 00:17:05,441
<i>Επιστήμονες</i>
<i>από το Πανεπιστήμιο του Πουέρτο Ρίκο</i>

318
00:17:05,524 --> 00:17:08,569
<i>συνεργάστηκαν με κοινότητες</i>
<i>για εκτίμηση της ζημιάς</i>

319
00:17:08,652 --> 00:17:10,446
<i>κι αποκατάσταση των αμμολόφων.</i>

320
00:17:10,529 --> 00:17:13,240
<i>Και παρόμοια έργα</i>
<i>πραγματοποιούνται παντού.</i>

321
00:17:14,199 --> 00:17:18,370
Όλο και περισσότεροι
αντιλαμβάνονται τους υγροτόπους ως μέρη

322
00:17:18,454 --> 00:17:20,706
που είναι εξίσου πολύτιμα

323
00:17:20,789 --> 00:17:22,833
με τους πολυώροφους ουρανοξύστες.

324
00:17:22,916 --> 00:17:24,460
Αυτό θα καθορίσει

325
00:17:24,543 --> 00:17:28,088
πόσο από τις νοτιοανατολικές
κι ανατολικές ΗΠΑ μπορεί να σωθεί.

326
00:17:28,172 --> 00:17:29,757
Δεν θέλω να δω

327
00:17:29,840 --> 00:17:33,635
τις περιθωριοποιημένες
και φτωχές κοινότητες

328
00:17:33,719 --> 00:17:36,055
να αναγκάζονται σε μετεγκατάσταση,

329
00:17:36,138 --> 00:17:38,932
ενώ οι πιο εύποροι
θα έχουν παράκτιους τοίχους

330
00:17:39,016 --> 00:17:41,268
και συστήματα προστασίας στη διάθεσή τους.

331
00:17:41,977 --> 00:17:45,355
<i>Αυτό είναι το λογικό για μια κυβέρνηση</i>
<i>με περιορισμένους πόρους</i>

332
00:17:45,439 --> 00:17:47,649
<i>που την ενδιαφέρει το καθαρό κέρδος.</i>

333
00:17:47,733 --> 00:17:51,862
{\an8}<i>Πείτε πως έχουμε τα σπίτια δύο οικογενειών</i>
<i>σε δύο διαφορετικές γειτονιές.</i>

334
00:17:51,945 --> 00:17:54,490
{\an8}<i>Το φτηνότερο σπίτι είναι πιο ευάλωτο,</i>

335
00:17:54,573 --> 00:17:58,285
<i>αλλά αν η κυβέρνηση προστατεύσει αυτό</i>
<i>και πληγεί το ακριβό,</i>

336
00:17:58,368 --> 00:17:59,912
<i>η επισκευή θα κοστίσει πιο πολύ,</i>

337
00:17:59,995 --> 00:18:02,664
<i>η κυβέρνηση θα πληρώσει</i>
<i>πιο πολλά σε βοήθεια</i>,

338
00:18:02,748 --> 00:18:05,918
<i>κι αν η οικογένεια φύγει,</i>
<i>θα χάσει πλούσιους φορολογούμενους.</i>

339
00:18:06,001 --> 00:18:08,587
<i>Το ωμό συμπέρασμα είναι απλό.</i>

340
00:18:08,670 --> 00:18:11,006
Θα εξοικονομήσω περισσότερα επενδύοντας

341
00:18:11,090 --> 00:18:13,008
στα σπίτια αξίας εκατομμυρίων.

342
00:18:13,092 --> 00:18:15,886
Οι μεγαλύτερες ανισότητες

343
00:18:15,969 --> 00:18:18,430
μιας καταστροφής
φαίνονται στην αποκατάσταση.

344
00:18:19,014 --> 00:18:21,433
<i>Μια μελέτη</i>
<i>για τις μεγάλες φυσικές καταστροφές</i>

345
00:18:21,517 --> 00:18:25,062
<i>έδειξε ότι μαύροι και ισπανόφωνοι</i>
<i>χάνουν χρήματα ως συνέπεια αυτών.</i>

346
00:18:25,145 --> 00:18:27,564
<i>Λογικό. Αλλά όλως παραδόξως…</i>

347
00:18:27,648 --> 00:18:29,608
Οι λευκοί στις πληγείσες περιοχές

348
00:18:29,691 --> 00:18:32,694
συνήθως βλέπουν
την περιουσία τους να αυξάνεται.

349
00:18:33,237 --> 00:18:36,949
{\an8}<i>Κέρδισαν κατά μέσο όρο 126,000 δολάρια.</i>

350
00:18:38,075 --> 00:18:41,870
<i>Οι πιο πλούσιοι έχουν ασφάλειες</i>
<i>για να καλύψουν τις επισκευές,</i>

351
00:18:41,954 --> 00:18:44,832
<i>ασφάλειες υγείας</i>
<i>για σωματικά και ψυχικά τραύματα</i>

352
00:18:44,915 --> 00:18:48,502
<i>και τους πόρους για να αιτηθούν</i>
<i>επιτυχώς κρατική ενίσχυση.</i>

353
00:18:48,585 --> 00:18:53,423
Κι έχουν το πλεονέκτημα της επιστροφής
σ' ένα μέρος που ανακάμπτει.

354
00:18:54,591 --> 00:18:57,177
<i>Οι οικογένειες με χαμηλό εισόδημα, ωστόσο,</i>

355
00:18:57,261 --> 00:18:59,805
<i>μερικές φορές χάνουν ολόκληρα σπίτια.</i>

356
00:18:59,888 --> 00:19:01,640
Έχουν, για παράδειγμα,

357
00:19:01,723 --> 00:19:04,351
ένα σπίτι που ανήκε στην οικογένειά τους,

358
00:19:04,434 --> 00:19:06,812
και δεν έχουν πάντα επίσημα έγγραφα.

359
00:19:06,895 --> 00:19:09,857
Υπάρχουν πολλά ανεπίσημα συμφωνητικά.

360
00:19:09,940 --> 00:19:13,443
Χρειάζεσαι τίτλο ιδιοκτησίας
για να υποβάλεις αίτηση για βοήθεια.

361
00:19:13,527 --> 00:19:15,070
Πολλοί άνθρωποι έχασαν

362
00:19:15,154 --> 00:19:18,073
σπίτια και γη που ανήκαν
στις οικογένειές τους επί γενιές

363
00:19:18,157 --> 00:19:21,827
για ζημιές από τυφώνες
λίγων εκατοντάδων δολαρίων. Είναι σύνηθες.

364
00:19:22,494 --> 00:19:24,621
{\an8}<i>Κάποιοι δεν μπορούν να μετακομίσουν</i>,

365
00:19:24,705 --> 00:19:26,623
{\an8}<i>και το να μείνουν κοστίζει πολύ.</i>

366
00:19:27,166 --> 00:19:29,626
{\an8}Αν δεν παρέχουμε τώρα στήριξη στο κόσμο,

367
00:19:29,710 --> 00:19:33,714
πώς πιστεύουμε ότι το κράτος
θα τους δώσει βοήθεια εκτάκτου ανάγκης

368
00:19:33,797 --> 00:19:36,466
{\an8}όταν χτυπήσει η καταστροφή;
Δεν θα το κάνει.

369
00:19:36,550 --> 00:19:38,677
{\an8}Χαιρόμαστε που είστε όλοι εδώ

370
00:19:38,760 --> 00:19:42,931
{\an8}για να εξετάσουμε τις προετοιμασίες
για τη φετινή περίοδο τυφώνων.

371
00:19:43,015 --> 00:19:44,558
<i>Το 2007</i>

372
00:19:44,641 --> 00:19:47,144
<i>ο Κρεγκ Φιουγκέιτ κατέθεσε στο Κογκρέσο.</i>

373
00:19:47,227 --> 00:19:49,229
{\an8}Ιδού η πρόκληση για την οποία μιλάω.

374
00:19:49,313 --> 00:19:51,690
{\an8}Ένας τυφώνας κατηγορίας 5
που χτυπά τη Νότια Φλόριντα

375
00:19:51,773 --> 00:19:54,902
{\an8}όμοιος με τον Μεγάλο Τυφώνα του Μαϊάμι
του 1926.

376
00:19:54,985 --> 00:19:59,364
{\an8}<i>Ο τυφώνας αυτός σκότωσε εκατοντάδες</i>
<i>και άφησε 40,000 ανθρώπους άστεγους,</i>

377
00:19:59,448 --> 00:20:01,825
{\an8}<i>σχεδόν το ένα τρίτο</i>
<i>του πληθυσμού της κομητείας.</i>

378
00:20:02,576 --> 00:20:04,578
<i>Ο Φιουγκέιτ έκανε μια προσομοίωση.</i>

379
00:20:04,661 --> 00:20:08,332
Είπαμε "Αν χτυπήσει σήμερα,
πώς θα αντιδράσουμε;"

380
00:20:08,415 --> 00:20:10,417
Είδαμε τι ανάγκες θα προέκυπταν

381
00:20:10,500 --> 00:20:13,921
και δεν μπορούσαμε να ανταποκριθούμε.
Δεν είχαμε αρκετούς πόρους.

382
00:20:14,588 --> 00:20:17,424
{\an8}Υπήρχαν πάνω
από έξι εκατομμύρια άνθρωποι εδώ.

383
00:20:17,507 --> 00:20:20,344
{\an8}Καθώς κάναμε αυτήν την άσκηση,
άρχισα να συνειδητοποιώ

384
00:20:20,427 --> 00:20:23,472
{\an8}ότι τους αντιμετωπίζαμε όλους σαν θύματα

385
00:20:23,555 --> 00:20:26,266
{\an8}που περίμεναν κάποιον να τους σώσει.

386
00:20:26,350 --> 00:20:30,020
Αλλά σε καμία καταστροφή που έχω δει
ο κόσμος δεν περίμενε.

387
00:20:30,729 --> 00:20:33,440
Ο κόσμος έσπευδε αμέσως
να βοηθήσει γείτονες.

388
00:20:33,523 --> 00:20:37,319
Πολλές γυναίκες
έστηναν συλλογικές κουζίνες

389
00:20:37,402 --> 00:20:39,655
και μαγείρευαν για 30 με 60 άτομα.

390
00:20:39,738 --> 00:20:42,824
Και ρωτήσαμε
"Αν φέρουμε φαγητό και φιάλες γκαζιού,

391
00:20:42,908 --> 00:20:46,495
μπορείτε να μαγειρέψετε
για 300 αντί για 30;"

392
00:20:46,578 --> 00:20:47,746
Όλες είπαν ναι.

393
00:20:48,413 --> 00:20:50,916
<i>Στη Λοΐσα και σε όλο το Πουέρτο Ρίκο</i>

394
00:20:50,999 --> 00:20:54,544
<i>γείτονες μοίραζαν φαγητό και νερό,</i>
<i>πρόσεχαν τους ευπαθείς,</i>

395
00:20:54,628 --> 00:20:56,338
<i>εγκατέστησαν ηλιακούς συλλέκτες</i>

396
00:20:56,421 --> 00:20:59,258
<i>και έφτιαξαν μια εφαρμογή</i>
<i>για το μοίρασμα των προμηθειών.</i>

397
00:20:59,925 --> 00:21:03,595
Σκέφτονταν εξαιρετικά καινοτόμους τρόπους

398
00:21:03,679 --> 00:21:08,016
για να αντιμετωπίσουν
την έλλειψη επιτόπιας κρατικής βοήθειας.

399
00:21:08,100 --> 00:21:12,562
Η επικεντρωμένη στο κράτος
επίλυση προβλημάτων θα αποτύχει παταγωδώς

400
00:21:12,646 --> 00:21:14,147
σε τέτοια μεγάλα συμβάντα.

401
00:21:14,231 --> 00:21:16,566
Όσο πιο πολύ αλληλοβοηθιούνται
οι γείτονες,

402
00:21:16,650 --> 00:21:19,820
τόσο καλύτερα θα διοχετευθούν
οι περιορισμένοι κρατικοί πόροι

403
00:21:19,903 --> 00:21:21,947
σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.

404
00:21:22,030 --> 00:21:24,533
Μάθαμε ότι η αποκατάσταση των επιπτώσεων

405
00:21:24,616 --> 00:21:26,535
έχει πολλές διαστάσεις.

406
00:21:26,618 --> 00:21:27,953
Αυτή η χαρά

407
00:21:28,036 --> 00:21:30,956
και η παιχνιδιάρικη διάθεση

408
00:21:31,039 --> 00:21:34,209
είναι βασικό στοιχείο
της γενικότερης ευημερίας.

409
00:21:35,460 --> 00:21:38,630
Η μουσική της Λοΐσα
δημιουργείται συλλογικά.

410
00:21:38,714 --> 00:21:42,968
Αυτό δίνει την ευκαιρία στους ανθρώπους
να μαζευτούν, να παίξουν μουσική,

411
00:21:43,051 --> 00:21:44,761
να τραγουδήσουν, να χορέψουν

412
00:21:44,845 --> 00:21:47,264
και απλώς να κάνουν παρέα.

413
00:21:47,347 --> 00:21:49,850
Οι περιοχές που αντεπεξήλθαν καλύτερα
σε μια καταστροφή

414
00:21:49,933 --> 00:21:53,228
είναι αυτές
στις οποίες ενθαρρύναμε και ενισχύσαμε

415
00:21:53,312 --> 00:21:55,272
τους δεσμούς μεταξύ των κατοίκων.

416
00:21:55,355 --> 00:21:58,775
Βλέπεις ανθρώπους
να παίρνουν δύναμη από αυτό

417
00:21:58,859 --> 00:22:00,444
για να συνεχίσουν.

418
00:22:00,527 --> 00:22:03,238
<i>Αλλά κανένας πόρος δεν είναι ανεξάντλητος.</i>

419
00:22:03,322 --> 00:22:06,033
<i>Τέσσερα χρόνια μετά τον τυφώνα,</i>
<i>πολλές στέγες στη Λοΐσα</i>

420
00:22:06,116 --> 00:22:07,993
<i>είναι ακόμα καλυμμένες με μπλε.</i>

421
00:22:08,076 --> 00:22:10,037
<i>Και στα νερά της Αφρικής,</i>

422
00:22:10,120 --> 00:22:13,540
<i>μια νέα καταστροφή</i>
<i>μπορεί να ετοιμάζεται να αναδυθεί.</i>

423
00:22:13,623 --> 00:22:18,211
Τα πάντα είναι εύθραυστα
και εύκολα μπορούν να καταρρεύσουν.

424
00:22:19,296 --> 00:22:21,923
Δεν μας χρειάζεται άλλος τυφώνας, δηλαδή.

425
00:22:55,957 --> 00:22:57,709
Υποτιτλισμός: Δέσποινα Πασσαλή