1
00:00:07,132 --> 00:00:08,634
<i>Το 1856</i>

2
00:00:08,717 --> 00:00:11,220
<i>μια επιστήμονας ονόματι Γιούνις Φουτ</i>

3
00:00:11,303 --> 00:00:12,721
<i>έκανε ένα πείραμα.</i>

4
00:00:13,347 --> 00:00:15,891
<i>Γέμισε έναν σωλήνα με αέρα</i>

5
00:00:15,974 --> 00:00:18,018
<i>και έναν άλλο με διοξείδιο του άνθρακα,</i>

6
00:00:18,101 --> 00:00:21,271
<i>τους έβαλε θερμόμετρα</i>
<i>και τους τοποθέτησε κάτω από τον ήλιο.</i>

7
00:00:21,355 --> 00:00:23,941
<i>Παρατήρησε ότι ο σωλήνας</i>
<i>με το διοξείδιο του άνθρακα</i>

8
00:00:24,024 --> 00:00:26,568
<i>θερμάνθηκε περισσότερο</i>
<i>και για περισσότερη ώρα.</i>

9
00:00:27,486 --> 00:00:29,029
<i>Δημοσίευσε τα ευρήματά της</i>

10
00:00:29,112 --> 00:00:31,615
<i>σημειώνοντας ότι</i>
<i>"Το αέριο αυτό στην ατμόσφαιρα</i>

11
00:00:31,698 --> 00:00:34,535
<i>θα προκαλούσε</i>
<i>αύξηση της θερμοκρασίας της Γης".</i>

12
00:00:35,369 --> 00:00:38,872
<i>Τρία χρόνια αργότερα,</i>
<i>ο Έντουιν Ντρέικ βρήκε πετρέλαιο</i>

13
00:00:38,956 --> 00:00:40,499
<i>στη Δυτική Πενσιλβάνια.</i>

14
00:00:41,625 --> 00:00:44,086
<i>Εκατό χρόνια μετά την πρώτη πετρελαιοπηγή,</i>

15
00:00:44,169 --> 00:00:47,839
<i>η αμερικανική βιομηχανία πετρελαίου</i>
<i>γιόρτασε την εκατοστή της επέτειο.</i>

16
00:00:47,923 --> 00:00:50,425
<i>Και κάλεσαν τον φυσικό Έντουαρντ Τέλερ</i>,

17
00:00:50,509 --> 00:00:52,636
<i>έναν από τους εφευρέτες</i>
<i>της ατομικής βόμβας,</i>

18
00:00:52,719 --> 00:00:55,931
<i>να μιλήσει για το μέλλον της ενέργειας.</i>

19
00:00:56,014 --> 00:01:00,102
<i>"Πρέπει να αναζητήσουμε κι άλλα καύσιμα",</i>
<i>είπε στο κοινό.</i>

20
00:01:00,185 --> 00:01:03,313
<i>"Ο άνθρακας που εκπέμπεται</i>
<i>από την καύση ορυκτών καυσίμων</i>

21
00:01:03,397 --> 00:01:05,190
<i>προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου".</i>

22
00:01:05,274 --> 00:01:08,026
<i>Κάτι που πίστευε ότι αρκούσε</i>

23
00:01:08,110 --> 00:01:11,446
<i>για να λιώσει το παγοκάλυμμα</i>
<i>και να βυθιστεί η Νέα Υόρκη.</i>

24
00:01:12,197 --> 00:01:15,534
Το 1965 οι επιστήμονες
ήταν αρκετά σίγουροι

25
00:01:15,617 --> 00:01:19,705
ώστε να ενημερώσουν επίσημα
τον πρόεδρο των ΗΠΑ Λίντον Μπ. Τζόνσον.

26
00:01:20,455 --> 00:01:22,833
<i>Μία δεκαετία αργότερα,</i>
<i>οι επιστήμονες της Exxon</i>

27
00:01:22,916 --> 00:01:24,751
<i>έκαναν δυσοίωνες προβλέψεις.</i>

28
00:01:25,252 --> 00:01:27,921
<i>Το 1988 είχε ήδη γίνει πρωτοσέλιδο.</i>

29
00:01:28,005 --> 00:01:29,089
Η ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΣΗ ΑΡΧΙΣΕ

30
00:01:29,172 --> 00:01:30,549
<i>Και έκτοτε,</i>

31
00:01:30,632 --> 00:01:34,011
<i>συνεχίζουμε να διοχετεύουμε</i>
<i>διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα</i>

32
00:01:34,094 --> 00:01:35,762
<i>με ταχύτατους ρυθμούς.</i>

33
00:01:35,846 --> 00:01:37,973
Η παγκόσμια οικονομία σήμερα

34
00:01:38,056 --> 00:01:41,310
βασίζει την ενέργειά της
κυρίως στα ορυκτά καύσιμα.

35
00:01:41,393 --> 00:01:43,228
<i>Το ένα τρίτο, στο πετρέλαιο.</i>

36
00:01:43,312 --> 00:01:46,940
Είναι τραγική ειρωνεία
το ότι οι ίδιες ουσίες

37
00:01:47,024 --> 00:01:50,110
που μας βοήθησαν να φτάσουμε
σε αυτό το επίπεδο ανάπτυξης

38
00:01:50,193 --> 00:01:54,489
είναι οι ουσίες που τώρα θέτουν σε κίνδυνο
το μέλλον του πολιτισμού μας.

39
00:01:55,240 --> 00:01:57,284
<i>Οι κυβερνήσεις αρχίζουν να συμφωνούν</i>

40
00:01:57,367 --> 00:02:01,872
<i>ότι δεν πρέπει να αφήσουμε τον κόσμο</i>
<i>να θερμανθεί πάνω από 1,5 βαθμό Κελσίου.</i>

41
00:02:01,955 --> 00:02:04,791
<i>Και οδεύουμε προς την υπέρβαση αυτού</i>
<i>μέχρι το 2030.</i>

42
00:02:06,376 --> 00:02:09,171
<i>Γιατί είναι τόσο δύσκολο</i>
<i>να κλείσουμε την αντλία;</i>

43
00:02:10,297 --> 00:02:12,215
<i>Μπορούμε να το κάνουμε εγκαίρως;</i>

44
00:02:13,050 --> 00:02:14,551
ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΣΕΙΡΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
ΤΟΥ NETFLIX

45
00:02:14,635 --> 00:02:17,304
Οι βιομηχανικές χώρες εξαρτώνται
από το πετρέλαιο.

46
00:02:17,387 --> 00:02:19,890
Πρόσθεσε μια νέα ελευθερία στη ζωή μας.

47
00:02:19,973 --> 00:02:22,976
Πολύτιμα αποθέματα πετρελαίου
σε αυτά τα εξωτικά νησιά.

48
00:02:23,060 --> 00:02:26,938
Ο πλούτος τους αποκαλύπτει
την παλιά ζωή της Αραβικής Χερσονήσου.

49
00:02:27,022 --> 00:02:28,732
Η κυβέρνηση της Νιγηρίας

50
00:02:28,815 --> 00:02:31,360
αγαπά το πετρέλαιο
περισσότερο από τη ζωή μας.

51
00:02:32,361 --> 00:02:35,781
Μας περιβάλλουν
μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα.

52
00:02:35,864 --> 00:02:38,992
Αν συνεχίσουμε
να κακομεταχειριζόμαστε το περιβάλλον,

53
00:02:39,076 --> 00:02:41,203
και η Γη μπορεί να γίνει άγονη.

54
00:02:42,746 --> 00:02:47,542
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ

55
00:02:48,418 --> 00:02:51,672
Η ιστορία του πετρελαίου είναι
μια ιστορία γεωπολιτικών συγκρούσεων,

56
00:02:51,755 --> 00:02:54,841
τεχνολογικής προόδου
και έντονου ανταγωνισμού.

57
00:02:56,385 --> 00:02:59,429
Η ιστορία του πετρελαίου
είναι μια ιστορία ανισότητας.

58
00:02:59,930 --> 00:03:01,640
Είναι μια ιστορία κυριαρχίας.

59
00:03:02,307 --> 00:03:05,310
Η Νιγηρία, όταν γεννήθηκα εγώ,

60
00:03:05,394 --> 00:03:07,771
απείχε κάνα δυο χρόνια

61
00:03:07,854 --> 00:03:11,566
από το τέλος
της βρετανικής αποικιοκρατίας.

62
00:03:12,109 --> 00:03:15,028
<i>Τότε ήταν μια αγροτική οικονομία.</i>

63
00:03:15,112 --> 00:03:16,655
Βαμβάκι από τα βόρεια,

64
00:03:16,738 --> 00:03:19,700
κακάο από τα δυτικά
και καουτσούκ από τα κεντροδυτικά.

65
00:03:19,783 --> 00:03:22,911
<i>Και στην περιοχή</i>
<i>όπου μεγάλωσε ο Νίμο, ψάρεμα.</i>

66
00:03:22,994 --> 00:03:25,580
Το Δέλτα του Νίγηρα είναι μια περιοχή

67
00:03:25,664 --> 00:03:28,667
την οποία διασχίζουν υδατικά συστήµατα,

68
00:03:28,750 --> 00:03:31,044
ρυάκια, ρέματα, ποτάμια, εκβολές ποταμών,

69
00:03:31,128 --> 00:03:34,506
όπου αναπαράγονται τα περισσότερα ψάρια
στον Κόλπο της Γουινέας.

70
00:03:34,589 --> 00:03:38,844
<i>Ήταν τόσο πλούσιο, που οι ψαράδες</i>
<i>άφηναν τα δίχτυα τους με την πλημμυρίδα</i>

71
00:03:38,927 --> 00:03:42,055
<i>και τα μάζευαν με την άμπωτη.</i>
<i>Και τα βράδια…</i>

72
00:03:42,139 --> 00:03:46,017
Τα παιδιά κάθονταν στο φεγγαρόφωτο
και οι μεγάλοι έλεγαν ιστορίες.

73
00:03:46,101 --> 00:03:47,352
<i>Δεν ήξεραν ότι κάθονταν</i>

74
00:03:47,436 --> 00:03:50,772
<i>σε μία από τις πιο πλούσιες</i>
<i>σε πετρέλαιο περιοχές στη Γη.</i>

75
00:03:51,481 --> 00:03:53,942
<i>Μέχρι που οι Βρετανοί έδωσαν</i>
<i>στη Shell και στην BP</i>

76
00:03:54,025 --> 00:03:56,987
<i>αποκλειστική άδεια αναζήτησης πετρελαίου.</i>

77
00:03:58,405 --> 00:04:01,867
<i>Το 1956 βρήκαν τον μαύρο χρυσό.</i>

78
00:04:02,534 --> 00:04:07,080
Οι Νιγηριανοί ήλπιζαν ότι η ανακάλυψη
πετρελαίου στην κοινότητά τους

79
00:04:07,164 --> 00:04:10,917
θα επέφερε θετικές αλλαγές
στην οικονομική ευημερία,

80
00:04:11,001 --> 00:04:14,796
στις υγειονομικές συνθήκες,
στην απασχόληση, στα πάντα.

81
00:04:14,880 --> 00:04:18,341
<i>Λίγα χρόνια μετά,</i>
<i>η Νιγηρία κέρδισε την ανεξαρτησία της.</i>

82
00:04:19,217 --> 00:04:20,719
<i>Το μέλλον φάνταζε λαμπρό.</i>

83
00:04:23,013 --> 00:04:26,266
<i>Εξάλλου, τα ορυκτά καύσιμα</i>
<i>είχαν μεταμορφώσει κι άλλες χώρες.</i>

84
00:04:27,017 --> 00:04:30,395
<i>Τα πλουσιότερα κράτη του κόσμου</i>
<i>κάποτε υπήρξαν πολύ φτωχότερα.</i>

85
00:04:30,479 --> 00:04:33,356
Η δουλειά που μπορούσε να κάνει κάποιος

86
00:04:33,440 --> 00:04:36,193
περιοριζόταν σε ό,τι μπορούσε
να κάνει με τα χέρια,

87
00:04:36,276 --> 00:04:38,612
πιθανόν με τη βοήθεια
ενός αλόγου ή μουλαριού.

88
00:04:38,695 --> 00:04:41,990
Το κάρβουνο ήταν η πρώτη ανακάλυψη
που άλλαξε τα πάντα.

89
00:04:42,073 --> 00:04:44,951
<i>Αρχαίοι οργανισμοί σε ωκεανούς και βάλτους</i>

90
00:04:45,035 --> 00:04:47,287
<i>απορροφούσαν την ενέργεια του ήλιου.</i>

91
00:04:47,370 --> 00:04:51,374
<i>Τα απολιθώματά τους μετατράπηκαν</i>
<i>σε γαιάνθρακα μέσα σε εκατομμύρια χρόνια.</i>

92
00:04:51,458 --> 00:04:55,670
<i>Και πάνω από ένα χιλιόμετρο πιο κάτω,</i>
<i>σε φυσικό αέριο και αργό πετρέλαιο.</i>

93
00:04:56,296 --> 00:05:00,300
<i>Η καύση άνθρακα, αυτή</i>ς<i> της χρονοκάψουλας</i>
<i>της ενέργειας του ήλιου,</i>

94
00:05:00,383 --> 00:05:03,720
<i>βοήθησε τη Βρετανία να γίνει</i>
<i>η πρώτη βιομηχανική χώρα</i>

95
00:05:03,804 --> 00:05:05,639
<i>και η πιο ισχυρή αυτοκρατορία</i>

96
00:05:05,722 --> 00:05:07,349
<i>που είχε υπάρξει ποτέ.</i>

97
00:05:07,891 --> 00:05:09,601
<i>Και μετά ήρθε το πετρέλαιο.</i>

98
00:05:09,684 --> 00:05:11,686
Κι έτσι ξεκίνησε αυτή η άνθηση.

99
00:05:13,396 --> 00:05:15,315
Ανακάλυψαν ότι η βενζίνη,

100
00:05:15,398 --> 00:05:18,777
που ήταν ένα απόβλητο
από τη διύλιση πετρελαίου,

101
00:05:18,860 --> 00:05:21,613
αποτελούσε καλό καύσιμο για τα αυτοκίνητα.

102
00:05:21,696 --> 00:05:27,786
Το πετρέλαιο ήταν
η πιο πλούσια ρευστή πηγή ενέργειας

103
00:05:27,869 --> 00:05:29,371
που μπορούσες να βρεις.

104
00:05:29,454 --> 00:05:33,124
Εξαρχής ήταν πολύ σημαντικό
για το βρετανικό ναυτικό

105
00:05:33,208 --> 00:05:37,003
που ήθελε να έχει πρόσβαση
σε ελεγχόμενο από τη Βρετανία πετρέλαιο.

106
00:05:37,087 --> 00:05:40,048
Άρχισε ως συνδικάτο ιδιωτών επενδυτών

107
00:05:40,632 --> 00:05:43,260
που ξεκίνησαν
ένα ταξίδι και μια περιπέτεια

108
00:05:43,343 --> 00:05:45,595
για να βρουν πετρέλαιο στους πρόποδες

109
00:05:45,679 --> 00:05:48,390
των ορέων Ζάγκρος στην Περσία.

110
00:05:48,473 --> 00:05:52,602
Αυτό ήταν το ξεκίνημα
της Αγγλοπερσικής Εταιρείας Πετρελαίου.

111
00:05:52,686 --> 00:05:55,480
<i>Αργότερα μετονομάστηκε</i>
<i>σε British Petroleum.</i>

112
00:05:55,564 --> 00:05:57,274
<i>Εμφανίστηκαν πάνω στην ώρα.</i>

113
00:05:59,192 --> 00:06:03,154
Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε
με ιππικό και ανθρώπους πάνω σε άλογα.

114
00:06:03,864 --> 00:06:05,574
Και τελείωσε με αεροπλάνα,

115
00:06:05,657 --> 00:06:07,659
με άρματα μάχης και φορτηγά.

116
00:06:08,326 --> 00:06:11,913
Όταν οι συμμαχικές ναυτικές δυνάμεις
πήγαν από το κάρβουνο στο πετρέλαιο,

117
00:06:11,997 --> 00:06:15,041
τα πλοία διάνυαν μεγαλύτερες αποστάσεις
προτού ανεφοδιαστούν.

118
00:06:15,125 --> 00:06:16,459
Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΠΑΡΑΔΙΝΕΤΑΙ

119
00:06:16,543 --> 00:06:18,962
<i>Το πετρέλαιο έθεσε τον κόσμο</i>
<i>σε λειτουργία.</i>

120
00:06:20,380 --> 00:06:22,382
Ο κόσμος ανακάλυπτε μια νέα ελευθερία,

121
00:06:22,465 --> 00:06:25,510
μπορούσε να οδηγήσει
και να πετάξει παντού.

122
00:06:25,594 --> 00:06:28,513
Γλίτωσε εκατομμύρια ανθρώπους
από τη φτώχεια.

123
00:06:29,097 --> 00:06:31,516
Το πετρέλαιο δημιούργησε
τον σύγχρονο κόσμο.

124
00:06:31,600 --> 00:06:34,311
Χτίστηκαν αγωγοί, χτίστηκαν δρόμοι,

125
00:06:34,394 --> 00:06:37,439
χτίστηκαν βενζινάδικα και διυλιστήρια.

126
00:06:37,522 --> 00:06:41,484
Όλοι ήθελαν να επενδύσουν
σε πετρέλαιο και βενζίνη.

127
00:06:41,568 --> 00:06:43,528
<i>Αλλά τα κέρδη ήταν άνισα κατανεμημένα.</i>

128
00:06:43,612 --> 00:06:46,406
Η θάλασσα πετρελαίου
κάτω από την έρημο της Περσίας

129
00:06:46,489 --> 00:06:49,200
οδήγησε στην πετρελαϊκή άνθηση
της Μέσης Ανατολής.

130
00:06:49,284 --> 00:06:52,996
<i>Οι Ιρανοί επωφελούνταν ελάχιστα</i>
<i>από το δικό τους πετρέλαιο,</i>

131
00:06:53,079 --> 00:06:55,373
<i>ενώ οι Βρετανοί συγκέντρωναν</i>
<i>το μεγαλύτερο κέρδος.</i>

132
00:06:55,457 --> 00:06:58,084
<i>Αποφάσισαν να μην ανεχτούν άλλο</i>
<i>αυτήν τη συμφωνία.</i>

133
00:06:58,168 --> 00:07:02,005
Οι Ιρανοί εθνικιστές που σιγόβραζαν
φανέρωσαν την πρόθεσή τους

134
00:07:02,088 --> 00:07:05,634
να πάρουν τη βιομηχανία πετρελαίου
και να εξαγοράσουν τη βρετανική εταιρεία.

135
00:07:06,593 --> 00:07:08,261
<i>Κι έτσι, το 1953</i>

136
00:07:08,345 --> 00:07:11,097
<i>η Βρετανία κι οι ΗΠΑ</i>
<i>οργάνωσαν πραξικόπημα,</i>

137
00:07:11,181 --> 00:07:13,725
<i>ανέτρεψαν τον εκλεγμένο ηγέτη του Ιράν</i>

138
00:07:13,808 --> 00:07:15,310
<i>και τοποθέτησαν τον σάχη.</i>

139
00:07:15,393 --> 00:07:19,105
Επειδή έκριναν ότι ήταν πιο πρόθυμος

140
00:07:19,189 --> 00:07:22,442
να αναπτύξει μια καλή σχέση με τη Δύση.

141
00:07:22,525 --> 00:07:25,737
<i>Κι έτσι, ο νεαρός λόρδος Μπράουν</i>
<i>κατέληξε εκεί πέρα.</i>

142
00:07:25,820 --> 00:07:28,239
Πέρασα πολλά χρόνια ως παιδί στο Ιράν,

143
00:07:28,323 --> 00:07:31,576
όταν ο πατέρας μου
δούλευε στη βιομηχανία πετρελαίου.

144
00:07:31,660 --> 00:07:33,203
<i>Και όταν έγινε 18,</i>

145
00:07:33,286 --> 00:07:35,538
<i>άρχισε κι αυτός να δουλεύει στην BP.</i>

146
00:07:35,622 --> 00:07:37,791
Μπήκα στη βιομηχανία πετρελαίου

147
00:07:37,874 --> 00:07:40,919
πιστεύοντας ότι εκεί μπορούσες
να λύσεις προβλήματα

148
00:07:41,002 --> 00:07:42,879
που κανείς δεν είχε λύσει πριν.

149
00:07:42,963 --> 00:07:46,216
Πώς θα μπορούσε το πετρέλαιο
να μας πάει πιο μακριά;

150
00:07:46,299 --> 00:07:47,592
<i>Εκείνη την εποχή</i>

151
00:07:47,676 --> 00:07:51,680
<i>η BP ήταν μία από τις επτά εταιρείες</i>
<i>από μόλις τρεις χώρες</i>

152
00:07:51,763 --> 00:07:55,850
<i>που έλεγχαν το 85%</i>
<i>των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου.</i>

153
00:07:56,810 --> 00:07:58,603
<i>Και στη Νιγηρία</i>

154
00:07:58,687 --> 00:08:00,772
<i>έμαθαν σύντομα ότι το πετρέλαιο</i>

155
00:08:00,855 --> 00:08:03,358
<i>δεν σημαίνει ευημερία για όλους.</i>

156
00:08:04,526 --> 00:08:06,027
<i>Κατά την αποικιοκρατία,</i>

157
00:08:06,111 --> 00:08:09,531
<i>οι Βρετανοί ανάγκασαν διάφορα κράτη</i>
<i>να σχηματίσουν ένα έθνος.</i>

158
00:08:10,198 --> 00:08:12,993
<i>Και μετά την ανεξαρτησία,</i>
<i>η πατρίδα του Νίμο</i>

159
00:08:13,076 --> 00:08:14,786
<i>ανακοίνωσε την απόσχισή της.</i>

160
00:08:15,787 --> 00:08:18,081
Όντας μικρό παιδί, δεν καταλάβαινα πλήρως

161
00:08:18,748 --> 00:08:20,375
τι διακυβευόταν.

162
00:08:20,458 --> 00:08:22,377
Για μένα, το πιο συναρπαστικό ήταν

163
00:08:22,460 --> 00:08:24,879
η δημιουργία ενός νέου κράτους,
της Μπιάφρα.

164
00:08:25,588 --> 00:08:28,967
<i>Η περιοχή περιλάμβανε</i>
<i>το μεγαλύτερο τμήμα του Δέλτα του Νίγηρα</i>

165
00:08:29,050 --> 00:08:30,635
<i>και τα αποθέματα πετρελαίου.</i>

166
00:08:30,719 --> 00:08:33,221
<i>Όταν η κυβέρνηση</i>
<i>της Νιγηρίας κήρυξε πόλεμο,</i>

167
00:08:33,304 --> 00:08:35,515
<i>οι Βρετανοί τούς παρείχαν υποστήριξη.</i>

168
00:08:35,598 --> 00:08:37,642
Το χωριό μου ήταν πολεμικό μέτωπο.

169
00:08:38,268 --> 00:08:40,562
<i>Η κυβέρνηση απέκλεισε την περιοχή.</i>

170
00:08:40,645 --> 00:08:43,857
<i>Υπολογίζεται</i>
<i>ότι πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες</i>

171
00:08:43,940 --> 00:08:45,608
<i>πέθαναν από την πείνα.</i>

172
00:08:45,692 --> 00:08:48,445
Ακόμα ακούω στο κεφάλι μου φωνές

173
00:08:48,528 --> 00:08:51,197
ανθρώπων που ζητούν βοήθεια και φαγητό.

174
00:08:51,281 --> 00:08:53,825
Δεν είναι κάτι που ξεχνιέται εύκολα.

175
00:08:54,451 --> 00:08:56,786
<i>Η Μπιάφρα παραδόθηκε το 1970.</i>

176
00:08:58,246 --> 00:09:00,957
<i>Την επόμενη χρονιά</i>
<i>η Νιγηρία μπήκε στον ΟΠΕΚ,</i>

177
00:09:01,041 --> 00:09:03,334
<i>μια συμμαχία πετρελαιοπαραγωγών χωρών</i>

178
00:09:03,418 --> 00:09:06,755
<i>που ήθελαν να ανακτήσουν</i>
<i>τον έλεγχο των πόρων τους.</i>

179
00:09:07,338 --> 00:09:10,008
<i>Τη δεκαετία του '70</i>
<i>άσκησαν την εξουσία τους</i>

180
00:09:10,091 --> 00:09:11,676
<i>αυξάνοντας την τιμή του πετρελαίου,</i>

181
00:09:11,760 --> 00:09:15,346
<i>ενώ μερικές χώρες μποϊκοτάρισαν τις ΗΠΑ</i>
<i>για την υποστήριξη στο Ισραήλ.</i>

182
00:09:15,430 --> 00:09:17,432
Ξαφνικά μετατράπηκε σε κρίση

183
00:09:17,515 --> 00:09:19,934
και σε διατάραξη της πολιτικής τάξης.

184
00:09:20,018 --> 00:09:21,853
Τα βενζινάδικα έχουν στεγνώσει.

185
00:09:22,353 --> 00:09:24,481
Αεροπορικές εταιρείες
μειώνουν τις πτήσεις.

186
00:09:24,564 --> 00:09:26,816
Εργοστάσια αναγκάστηκαν να κλείσουν.

187
00:09:26,900 --> 00:09:30,737
<i>Και το 1979,</i>
<i>όταν οι Ιρανοί ανέτρεψαν τον σάχη</i>

188
00:09:30,820 --> 00:09:33,239
<i>και ανέκτησαν τον έλεγχο</i>
<i>του πετρελαίου τους,</i>

189
00:09:33,323 --> 00:09:35,700
<i>οι τιμές εκτινάχθηκαν στα ύψη και πάλι.</i>

190
00:09:35,784 --> 00:09:38,661
<i>Κι ενώ αυτό ήταν κακό</i>
<i>για τους καταναλωτές…</i>

191
00:09:38,745 --> 00:09:41,790
Είναι γελοίο.
Δεν ξέρεις πότε θα σταματήσει.

192
00:09:41,873 --> 00:09:44,542
<i>…ήταν υπέροχο</i>
<i>για τους παραγωγούς πετρελαίου.</i>

193
00:09:44,626 --> 00:09:47,921
<i>Η Νιγηρία έγινε μία</i>
<i>από τις πλουσιότερες χώρες της Αφρικής.</i>

194
00:09:48,505 --> 00:09:50,507
<i>Μετά την άνοδο της δεκαετίας του '70,</i>

195
00:09:50,590 --> 00:09:52,217
<i>η τιμή του πετρελαίου κατέρρευσε,</i>

196
00:09:52,300 --> 00:09:54,302
<i>όπως και η οικονομία της Νιγηρίας.</i>

197
00:09:55,345 --> 00:09:57,597
Σύμφωνα με την "κατάρα των πόρων",

198
00:09:57,680 --> 00:10:01,101
δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάποιες χώρες

199
00:10:01,184 --> 00:10:04,813
τα πάνε καλύτερα
επειδή έχουν αφθονία σε φυσικούς πόρους.

200
00:10:04,896 --> 00:10:08,233
Μπορεί να προκαλέσει υποτίμηση νομίσματος,

201
00:10:08,316 --> 00:10:11,069
να κάνει άλλες βιομηχανίες
λιγότερο ανταγωνιστικές.

202
00:10:11,152 --> 00:10:14,239
<i>Και να προκαλέσει</i>
<i>οικονομική αναταραχή και διαφθορά.</i>

203
00:10:14,322 --> 00:10:16,825
Το πρόβλημα δεν είναι ο πόρος,

204
00:10:16,908 --> 00:10:19,244
αλλά ο τρόπος εκμετάλλευσης του πόρου.

205
00:10:19,327 --> 00:10:22,330
Άλλο μια χώρα να έχει έσοδα
από το πετρέλαιο,

206
00:10:22,413 --> 00:10:25,250
κι άλλο ποιος παίρνει τα λεφτά
και τι τα κάνει.

207
00:10:25,333 --> 00:10:29,838
Ένα τεράστιο κομμάτι καρπώνονται
οι διεθνικές επιχειρήσεις.

208
00:10:29,921 --> 00:10:31,506
<i>Και τα λεφτά που μένουν</i>

209
00:10:31,589 --> 00:10:34,634
<i>πηγαίνουν στην Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου</i>
<i>της Νιγηρίας,</i>

210
00:10:34,717 --> 00:10:36,636
<i>η οποία ανήκει στην κυβέρνηση</i>

211
00:10:36,719 --> 00:10:40,682
<i>και είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο</i>
<i>της βιομηχανίας πετρελαίου της χώρας.</i>

212
00:10:40,765 --> 00:10:43,434
Έχεις έναν χειριστή
που είναι και ελεγκτής.

213
00:10:43,518 --> 00:10:45,270
<i>Από τότε που ανεξαρτητοποιήθηκε,</i>

214
00:10:45,353 --> 00:10:47,814
<i>έχουν εξαφανιστεί δισεκατομμύρια.</i>

215
00:10:49,607 --> 00:10:51,151
Αυτό το επίπεδο διαφθοράς

216
00:10:51,234 --> 00:10:54,112
δεν διαφθείρει μόνο οικονομικά
τους ανθρώπους.

217
00:10:54,195 --> 00:10:56,114
Διαφθείρει το πολιτικό σύστημα.

218
00:10:56,781 --> 00:10:58,741
<i>Υπήρξε κι άλλο τίμημα.</i>

219
00:10:59,659 --> 00:11:02,620
<i>Στο Δέλτα του Νίγηρα,</i>
<i>η επί 50 έτη πετρελαϊκή ρύπανση</i>

220
00:11:02,704 --> 00:11:07,125
<i>έχει δημιουργήσει τοξικούς βάλτους</i>
<i>μήκους 43.450 χιλιομέτρων.</i>

221
00:11:07,834 --> 00:11:11,087
Τα παιδιά κολυμπούν σε νερό
γεμάτο αργό πετρέλαιο.

222
00:11:11,171 --> 00:11:12,797
Το προσδόκιμο ζωής

223
00:11:12,881 --> 00:11:16,134
είναι 41 χρόνια,
ίσως ένα από τα χαμηλότερα στον κόσμο.

224
00:11:16,885 --> 00:11:21,055
<i>Οι ψαράδες δεν μπορούν πια να αφήνουν</i>
<i>τα δίχτυα τους με την πλημμυρίδα.</i>

225
00:11:21,139 --> 00:11:23,766
Είναι και οι ψαράδες που πάνε στα ποτάμια

226
00:11:23,850 --> 00:11:26,769
και μοχθούν νυχθημερόν
χωρίς να πιάνουν τίποτα.

227
00:11:26,853 --> 00:11:29,147
<i>Τέρμα οι βραδιές στο φεγγαρόφωτο.</i>

228
00:11:29,230 --> 00:11:31,858
Οι πυρσοί καύσης απαερίων
των εταιρειών πετρελαίου

229
00:11:31,941 --> 00:11:34,944
καίνε όλη μέρα, κάθε μέρα.

230
00:11:35,028 --> 00:11:36,905
<i>Και συν τοις άλλοις,</i>

231
00:11:36,988 --> 00:11:39,866
<i>η Νιγηρία έχει ζεστό και ξηρό κλίμα,</i>

232
00:11:39,949 --> 00:11:43,661
<i>δηλαδή είναι πιο ευαίσθητη</i>
<i>στις αυξανόμενες θερμοκρασίες.</i>

233
00:11:44,829 --> 00:11:48,416
<i>Το 2020 η μέση παγκόσμια θερμοκρασία</i>

234
00:11:48,499 --> 00:11:51,336
<i>σημείωσε αύξηση</i>
<i>άνω του ενός βαθμού Κελσίου.</i>

235
00:11:52,045 --> 00:11:55,632
Τα κύματα καύσωνα γίνονται πιο ισχυρά,
πιο συχνά και πιο θανατηφόρα.

236
00:11:55,715 --> 00:11:58,927
Προκαλούνται τυφώνες
που εντείνονται πιο γρήγορα.

237
00:11:59,010 --> 00:12:02,180
Οι πυρκαγιές καίνε
πολύ μεγαλύτερες εκτάσεις.

238
00:12:02,972 --> 00:12:04,432
Η κλιματική αλλαγή δεν αντανακλά

239
00:12:04,515 --> 00:12:07,101
τις ετήσιες εκπομπές
που προκαλέσαμε φέτος,

240
00:12:07,185 --> 00:12:09,729
αντανακλά σωρευτικά τις εκπομπές μας.

241
00:12:09,812 --> 00:12:12,482
Οι πλούσιες χώρες
προκάλεσαν τα προβλήματα.

242
00:12:12,565 --> 00:12:16,402
Εμείς ευθυνόμαστε για τις εκπομπές
διοξειδίου του άνθρακα τόσα χρόνια.

243
00:12:16,486 --> 00:12:20,448
<i>Αλλά οι αναπτυσσόμενες χώρες</i>
<i>επωμίζονται το κόστος.</i>

244
00:12:21,032 --> 00:12:24,702
<i>Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη αναγκαστεί</i>
<i>να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.</i>

245
00:12:24,786 --> 00:12:28,498
Ο χρόνος περνάει
και αναρωτιόμαστε αν υπάρχει ελπίδα

246
00:12:28,581 --> 00:12:32,669
να τα καταφέρουμε χωρίς το ανθρώπινο είδος
να οδηγηθεί στον γκρεμό.

247
00:12:33,419 --> 00:12:35,922
Τι κινδυνεύει;
Όχι ο πλανήτης. Θα επιβιώσει.

248
00:12:36,631 --> 00:12:37,924
Εμείς κινδυνεύουμε.

249
00:12:38,841 --> 00:12:41,678
<i>Εκπέμπουμε περίπου</i>
<i>50 δισεκατομμύρια τόνους</i>

250
00:12:41,761 --> 00:12:43,763
<i>αερίων του θερμοκηπίου ετησίως,</i>

251
00:12:43,846 --> 00:12:45,390
<i>περισσότερους από ποτέ.</i>

252
00:12:45,473 --> 00:12:46,808
<i>Οι κυβερνήσεις συμφωνούν</i>

253
00:12:46,891 --> 00:12:49,394
<i>στην επίτευξη μηδενικών εκπομπών άνθρακα </i>

254
00:12:49,477 --> 00:12:50,812
<i>μέχρι το 2050.</i>

255
00:12:50,895 --> 00:12:52,730
Και ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα.

256
00:12:52,814 --> 00:12:55,358
Πάμε σε μηδενικές εκπομπές
σε μια μετάβαση…

257
00:12:55,441 --> 00:12:57,277
…επίτευξη μηδενικών εκπομπών.

258
00:12:57,360 --> 00:12:59,320
…σημαντική μείωση των εκπομπών.

259
00:12:59,404 --> 00:13:01,406
…νομοθεσία για μηδενικές εκπομπές.

260
00:13:01,489 --> 00:13:05,118
Η Νιγηρία προωθεί ένα θεσμικό πλαίσιο

261
00:13:05,201 --> 00:13:07,745
για να μειωθούν οι εκπομπές κατά 20%.

262
00:13:07,829 --> 00:13:10,540
Αυτό το θέμα δεν είναι σαν τον κορονοϊό,

263
00:13:10,623 --> 00:13:13,626
όπου με ένα εμβόλιο αντιμετωπίζεις έναν ιό

264
00:13:13,710 --> 00:13:15,211
και τις μεταλλάξεις του.

265
00:13:15,295 --> 00:13:19,215
Πρόκειται για ένα πολύ ευρύ θέμα
που χρειάζεται πολλές λύσεις.

266
00:13:19,299 --> 00:13:21,884
Και θα χρειαστεί πολλή τεχνολογία

267
00:13:21,968 --> 00:13:24,095
που δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα.

268
00:13:24,178 --> 00:13:26,806
<i>Ωστόσο, υπήρξαν ριζικές αλλαγές.</i>

269
00:13:26,889 --> 00:13:31,102
<i>Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια</i>
<i>είναι πλέον φθηνότερες</i> <i>σε πολλές χώρες.</i>

270
00:13:31,185 --> 00:13:33,813
<i>Η τεχνολογία μπαταριών</i>
<i>βελτιώνεται τάχιστα.</i>

271
00:13:33,896 --> 00:13:37,400
<i>Κυβερνήσεις επενδύουν σε υδροηλεκτρικούς</i>
<i>και πυρηνικούς σταθμούς.</i>

272
00:13:37,483 --> 00:13:40,361
<i>Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα</i>
<i>γίνονται όλο και φθηνότερα.</i>

273
00:13:40,445 --> 00:13:42,322
<i>Για τα πλοία και τα αεροπλάνα,</i>

274
00:13:42,405 --> 00:13:45,575
<i>οι μηχανικοί επικεντρώνονται</i>
<i>σε βιοκαύσιμα και υγρό υδρογόνο.</i>

275
00:13:45,658 --> 00:13:49,495
<i>Οι άνθρωποι ψάχνουν λύσεις</i>
<i>για κάθε κομμάτι αυτής της πίτας.</i>

276
00:13:49,579 --> 00:13:53,249
<i>Και ο στόχος δεν είναι</i>
<i>οι μηδενικές εκπομπές άνθρακα.</i>

277
00:13:53,333 --> 00:13:58,004
Στόχος των ανθρώπων είναι
η επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών.

278
00:13:58,087 --> 00:14:01,924
Λένε "Θα παράγουμε άνθρακα,
αλλά θα τον αντισταθμίζουμε".

279
00:14:02,008 --> 00:14:04,260
<i>Με την αποκατάσταση δασών, υγροτόπων.</i>

280
00:14:04,344 --> 00:14:06,346
Τεχνικές στους ωκεανούς.

281
00:14:06,429 --> 00:14:08,765
<i>Που βοηθούν στην απορρόφηση άνθρακα.</i>

282
00:14:08,848 --> 00:14:10,933
<i>Ή τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα,</i>

283
00:14:11,017 --> 00:14:12,560
<i>που είναι ακόμα ακριβή.</i>

284
00:14:13,603 --> 00:14:16,105
<i>Αυτό είναι το πρόβλημα με κάποιες λύσεις.</i>

285
00:14:16,731 --> 00:14:19,859
<i>Πολλές κυβερνήσεις προσπαθούν</i>
<i>να αλλάξουν τα πράγματα.</i>

286
00:14:19,942 --> 00:14:23,279
<i>Πάνω από 40 χώρες τιμολογούν</i>
<i>τις ανθρακούχες εκπομπές</i>

287
00:14:23,363 --> 00:14:26,115
<i>κάνοντας την καύση</i>
<i>ορυκτών καυσίμων πιο δαπανηρή.</i>

288
00:14:26,199 --> 00:14:29,619
<i>Την τελευταία δεκαετία</i>
<i>οι ΗΠΑ μεταβαίνουν από το κάρβουνο</i>

289
00:14:29,702 --> 00:14:33,164
<i>στο φυσικό αέριο,</i>
<i>το αποτέλεσμα της υδραυλικής ρωγμάτωσης.</i>

290
00:14:33,247 --> 00:14:37,043
Οι ΗΠΑ από πρώτες στην εισαγωγή
πετρελαίου στον κόσμο έγιναν

291
00:14:37,126 --> 00:14:40,004
πρώτες στην παραγωγή πετρελαίου
στον κόσμο.

292
00:14:40,088 --> 00:14:42,924
<i>Τα εργοστάσια φυσικού αερίου</i>
<i>που χτίζουν οι ΗΠΑ</i>

293
00:14:43,007 --> 00:14:46,594
<i>είναι σημαντικές επενδύσεις</i>
<i>σε ένα μέλλον ορυκτών καυσίμων.</i>

294
00:14:46,677 --> 00:14:50,098
<i>Αλλά βοήθησαν τη χώρα</i>
<i>να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές.</i>

295
00:14:50,181 --> 00:14:52,809
<i>Οι εκπομπές μειώνονται και στην Ευρώπη,</i>

296
00:14:52,892 --> 00:14:54,685
<i>αλλά όχι σε παγκόσμιο επίπεδο.</i>

297
00:14:55,186 --> 00:14:57,980
Όταν ψάχνεις να δεις
πού αυξάνονται οι εκπομπές,

298
00:14:58,064 --> 00:15:01,234
βλέπεις ότι αυτό συμβαίνει
στις αναπτυσσόμενες χώρες.

299
00:15:01,317 --> 00:15:05,446
Ακόμα κι αν ΗΠΑ και Ευρώπη
συνεργαστούν για τη λύση του προβλήματος,

300
00:15:05,530 --> 00:15:08,616
δεν θα τα καταφέρουμε
χωρίς τις αναπτυσσόμενες χώρες,

301
00:15:08,699 --> 00:15:11,369
επειδή εκεί είναι οι μελλοντικές εκπομπές.

302
00:15:12,078 --> 00:15:14,288
Αν δεν μειώσουμε τις εκπομπές

303
00:15:14,372 --> 00:15:17,834
στις αναπτυσσόμενες χώρες, θα καούμε όλοι.

304
00:15:17,917 --> 00:15:20,002
Ως Νιγηριανή και Αφρικανή,

305
00:15:20,086 --> 00:15:23,923
είναι σκληρό στους ανθρώπους
που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας

306
00:15:24,006 --> 00:15:26,884
να λέμε "Ας περιμένουμε μερικά χρόνια

307
00:15:26,968 --> 00:15:30,054
μέχρι να βρούμε
την καλύτερη λύση για εσάς".

308
00:15:30,638 --> 00:15:32,598
Ο μέσος νέος στην Αφρική

309
00:15:32,682 --> 00:15:36,561
θέλει την ίδια ποσότητα ενέργειας
με τον μέσο νέο στην Αμερική.

310
00:15:36,644 --> 00:15:38,563
Θέλουν τις ίδιες ευκαιρίες.

311
00:15:38,646 --> 00:15:41,023
Η ενέργεια είναι το στοιχείο αυτό

312
00:15:41,107 --> 00:15:44,026
που εμποδίζει τους ανθρώπους
να αναπτυχθούν πλήρως.

313
00:15:44,610 --> 00:15:47,530
<i>Ενώ η γη της Νιγηρίας</i>
<i>είναι πλούσια σε ενέργεια…</i>

314
00:15:47,613 --> 00:15:51,451
Έχει τη μεγαλύτερη έλλειψη
πρόσβασης σε ενέργεια παγκοσμίως.

315
00:15:51,534 --> 00:15:55,037
<i>Σε μια χώρα</i>
<i>περίπου 200 εκατομμυρίων ανθρώπων,</i>

316
00:15:55,121 --> 00:15:58,374
<i>σχεδόν οι μισοί δεν έχουν πρόσβαση</i>
<i>σε ηλεκτρικό ρεύμα.</i>

317
00:15:58,458 --> 00:15:59,542
<i>Και όσοι έχουν…</i>

318
00:16:00,168 --> 00:16:02,962
Κάθε μέρα στις εννιά το πρωί

319
00:16:03,045 --> 00:16:05,798
η παροχή ρεύματος
διακόπτεται εκεί που μένω.

320
00:16:05,882 --> 00:16:07,842
Επανέρχεται στις δύο το μεσημέρι

321
00:16:07,925 --> 00:16:10,636
και ξανακόβεται στις οχτώ το βράδυ.

322
00:16:11,179 --> 00:16:12,597
<i>Οι περισσότερες επιχειρήσεις</i>

323
00:16:12,680 --> 00:16:16,142
<i>βασίζονται σε πετρελαιοκίνητες γεννήτριες</i>
<i>για τη λειτουργία τους.</i>

324
00:16:16,225 --> 00:16:20,354
Υπάρχουν 800 εκατομμύρια άνθρωποι
στον κόσμο χωρίς πρόσβαση σε ενέργεια.

325
00:16:20,438 --> 00:16:24,567
Σε αρκετή ποσότητα ενέργειας
που θα τους εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή ζωή.

326
00:16:24,650 --> 00:16:26,319
Δεν είναι μια απλή δυσκολία.

327
00:16:26,402 --> 00:16:28,988
Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου

328
00:16:29,071 --> 00:16:30,698
για πολλούς ανθρώπους.

329
00:16:32,241 --> 00:16:36,162
Πρέπει να μπορούν να αναπτυχθούν, να έχουν
ηλεκτρισμό και υποδομές, όπως εμείς.

330
00:16:36,245 --> 00:16:38,748
Και ξέρουμε ότι υπάρχουν καλύτεροι τρόποι

331
00:16:38,831 --> 00:16:40,833
σε σχέση με 200-300 χρόνια πριν.

332
00:16:40,917 --> 00:16:42,627
Ακούμε για τεχνολογικά άλματα,

333
00:16:42,710 --> 00:16:46,422
ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες
μπορούν να παραλείψουν τις τεχνολογίες

334
00:16:46,506 --> 00:16:48,883
που χρησιμοποίησαν οι πλούσιες χώρες.

335
00:16:48,966 --> 00:16:51,719
Θα αναπτυχθούν
βασισμένες σε ανανεώσιμες πηγές.

336
00:16:51,802 --> 00:16:55,056
Είναι λίγο υποκριτικό
οι ανεπτυγμένες χώρες

337
00:16:55,139 --> 00:16:57,099
να ζητούν από χώρες,

338
00:16:57,183 --> 00:17:00,019
που επί του παρόντος
δεν έχουν τόσα χρήματα,

339
00:17:00,102 --> 00:17:04,690
να κάνουν άλματα και να εγκαταλείψουν
πρακτικές που και οι ίδιες συνεχίζουν.

340
00:17:05,441 --> 00:17:07,777
Ας πούμε ότι έχω μια θεία στο Λάγος

341
00:17:07,860 --> 00:17:09,737
που παίρνει το λεωφορείο

342
00:17:09,820 --> 00:17:12,698
κάθε μέρα για να πάει
από το σπίτι στη δουλειά.

343
00:17:12,782 --> 00:17:16,577
Μαζεύει λεφτά
για να αγοράσει ένα δίθυρο αμάξι

344
00:17:16,661 --> 00:17:18,871
που θα καίει ντίζελ ή βενζίνη.

345
00:17:18,955 --> 00:17:21,999
Λέει "Δεν έχω λεφτά
για να πάρω ηλεκτρικό αμάξι".

346
00:17:22,083 --> 00:17:26,087
Κι εσύ της λες "Θα παίρνεις το λεωφορείο
μέχρι να αγοράσεις ηλεκτρικό αμάξι".

347
00:17:26,170 --> 00:17:29,465
Κάπως έτσι είναι
η ενεργειακή μετάβαση στην Αφρική.

348
00:17:30,007 --> 00:17:34,512
Πριν πεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο
"Μη χρησιμοποιείς ορυκτά καύσιμα",

349
00:17:34,595 --> 00:17:36,889
πρέπει να εξασφαλίσεις χρηματοδότηση.

350
00:17:37,723 --> 00:17:40,226
<i>Για να κάνει τη μετάβαση η Αφρική,</i>

351
00:17:40,309 --> 00:17:44,438
<i>οι ειδικοί λένε ότι χρειάζεται</i>
<i>μια επένδυση 70 δισεκατομμυρίων ετησίως.</i>

352
00:17:45,022 --> 00:17:47,733
Ο Βορράς πρέπει να πληρώσει
κλιματικό χρέος

353
00:17:47,817 --> 00:17:51,612
για την εκμετάλλευση
που πραγματοποιείται τόσα χρόνια.

354
00:17:52,280 --> 00:17:56,784
Όσοι δημιούργησαν το πρόβλημα έχουν χρέος
να επενδύσουν για να πετύχουμε.

355
00:17:57,952 --> 00:18:02,248
<i>Και όταν οι παγκόσμιοι ηγέτες συναντήθηκαν</i>
<i>στο Παρίσι το 2015, συμφώνησαν.</i>

356
00:18:02,832 --> 00:18:04,875
<i>Η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα</i>

357
00:18:04,959 --> 00:18:08,129
<i>περιλάμβανε κάτι που λέγεται</i>
<i>"Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα",</i>

358
00:18:08,212 --> 00:18:12,675
<i>έναν τρόπο να βοηθήσουν οι πλούσιες χώρες</i>
<i>τη μετάβαση των αναπτυσσόμενων.</i>

359
00:18:12,758 --> 00:18:16,679
<i>Δεσμεύτηκαν να δίνουν 100 δισεκατομμύρια</i>
<i>τον χρόνο μέχρι το 2020.</i>

360
00:18:16,762 --> 00:18:18,848
Απέχουμε πάρα πολύ από αυτό.

361
00:18:18,931 --> 00:18:20,391
<i>Υπολείπονται</i>

362
00:18:21,100 --> 00:18:22,518
<i>ενενήντα δισεκατομμύρια.</i>

363
00:18:23,144 --> 00:18:25,563
<i>Κάποιες πλουσιότερες χώρες</i>
<i>επενδύουν δισεκατομμύρια</i>

364
00:18:25,646 --> 00:18:28,274
<i>σε έργα καθαρής ενέργειας στην Αφρική,</i>

365
00:18:28,357 --> 00:18:31,736
<i>αλλά επενδύουν ακόμα περισσότερα</i>
<i>σε ορυκτά καύσιμα.</i>

366
00:18:32,320 --> 00:18:33,613
<i>Το 2020</i>

367
00:18:33,696 --> 00:18:37,491
<i>ο πρωθυπουργός της Βρετανίας μίλησε</i>
<i>στη σύνοδο Ηνωμένου Βασιλείου-Αφρικής.</i>

368
00:18:37,575 --> 00:18:41,203
Δεν έχει νόημα να μειώσουμε
την ποσότητα άνθρακα που καίμε εδώ

369
00:18:41,287 --> 00:18:43,414
αν είναι μετά να πάμε στην Αφρική

370
00:18:43,497 --> 00:18:45,750
και να γεμίσουμε τις τσέπες μας

371
00:18:45,833 --> 00:18:47,710
ενθαρρύνοντας τα αφρικανικά κράτη

372
00:18:47,793 --> 00:18:50,379
να τον χρησιμοποιούν, έτσι δεν είναι;

373
00:18:50,463 --> 00:18:53,591
<i>Ωστόσο, αποκαλύφθηκε</i>
<i>ότι το 90% των ενεργειακών συμφωνιών</i>

374
00:18:53,674 --> 00:18:55,593
<i>που έκανε η Βρετανία εκείνη τη βδομάδα</i>

375
00:18:55,676 --> 00:18:57,595
<i>ήταν για έργα ορυκτών καυσίμων.</i>

376
00:18:58,220 --> 00:18:59,430
<i>Το μοτίβο συνεχίζεται.</i>

377
00:19:00,014 --> 00:19:04,185
Η Κίνα έχει πολύ φθηνότερες τεχνολογίες
αιολικής και ηλιακής ενέργειας,

378
00:19:04,268 --> 00:19:06,896
αλλά εξακολουθεί να επενδύει
σε εργοστάσια άνθρακα.

379
00:19:06,979 --> 00:19:09,607
<i>Και πρόσφατα οι ΗΠΑ επένδυσαν</i>
<i>εννιά δισεκατομμύρια</i>

380
00:19:09,690 --> 00:19:11,734
<i>σε ορυκτά καύσιμα σε όλο τον κόσμο,</i>

381
00:19:11,817 --> 00:19:14,195
<i>κυρίως στην υποσαχάρια Αφρική.</i>

382
00:19:14,278 --> 00:19:17,990
<i>Ενώ οι δρόμοι των πλούσιων χωρών</i>
<i>γίνονται πιο καθαροί</i>,

383
00:19:18,074 --> 00:19:20,951
<i>με πιο αποδοτικά ή ηλεκτρικά αυτοκίνητα,</i>

384
00:19:21,035 --> 00:19:23,537
<i>πολλά παλιά ενεργοβόρα μοντέλα</i>

385
00:19:23,621 --> 00:19:26,207
<i>δεν εξαφανίζονται από προσώπου γης.</i>

386
00:19:26,290 --> 00:19:29,251
<i>Εξάγονται σε χώρες όπως η Νιγηρία,</i>

387
00:19:29,335 --> 00:19:32,713
<i>επειδή εκεί μόνο αυτά</i>
<i>έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν.</i>

388
00:19:32,797 --> 00:19:35,675
Η Αφρική έχει γίνει
χωματερή προϊόντων τεχνολογίας.

389
00:19:35,758 --> 00:19:39,261
<i>Παρόλο που η Νιγηρία είναι η μεγαλύτερη</i>
<i>πετρελαιοπαραγωγός στην ήπειρο,</i>

390
00:19:39,345 --> 00:19:42,890
<i>τα λίγα διυλιστήρια που διαθέτουν</i>
<i>είτε είναι κλειστά είτε υπολειτουργούν.</i>

391
00:19:42,973 --> 00:19:46,227
<i>Επομένως, εξάγουν</i>
<i>αργό πετρέλαιο σε όλο τον κόσμο</i>

392
00:19:46,310 --> 00:19:50,231
<i>και εισάγουν τα περισσότερα καύσιμα</i>
<i>από την Ολλανδία και το Βέλγιο.</i>

393
00:19:50,815 --> 00:19:52,983
<i>Αλλά δεν τα καίνε οι χώρες αυτές.</i>

394
00:19:53,067 --> 00:19:57,029
<i>Ερευνητές βρήκαν ότι δείγματα ντίζελ</i>
<i>περιείχαν ποσότητα θείου</i>

395
00:19:57,113 --> 00:19:59,657
<i>κατά 204 φορές μεγαλύτερη</i>
<i>από το επιτρεπτό όριο</i>

396
00:19:59,740 --> 00:20:01,742
<i>που θέτει η ΕΕ για τα καύσιμα.</i>

397
00:20:02,785 --> 00:20:05,746
Επενδύονται πολλά
στην καταστροφή παγκοσμίως.

398
00:20:06,247 --> 00:20:10,710
Η πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι
η μετάβαση από ένα σύστημα ανισότητας

399
00:20:11,210 --> 00:20:14,672
σε ένα πιο σωστό και δίκαιο σύστημα.

400
00:20:15,756 --> 00:20:17,425
Φυσικά αναγνωρίζω

401
00:20:17,508 --> 00:20:20,553
τόσο τα οφέλη του πετρελαίου
και του φυσικού αερίου

402
00:20:20,636 --> 00:20:23,681
όσο και τα προβλήματα,
όπως η κλιματική αλλαγή.

403
00:20:23,764 --> 00:20:25,099
<i>Το 1997</i>

404
00:20:25,182 --> 00:20:27,184
<i>ο λόρδος Μπράουν έκανε μια ομιλία</i>

405
00:20:27,268 --> 00:20:29,562
<i>που σόκαρε τη βιομηχανία πετρελαίου.</i>

406
00:20:29,645 --> 00:20:33,357
Η ανθρώπινη επίδραση στο κλίμα
είναι ορατή.

407
00:20:33,441 --> 00:20:35,651
Ο κόσμος του πετρελαίου αντέδρασε άσχημα

408
00:20:35,735 --> 00:20:39,613
και δήλωσε ότι "αλλαξοπίστησα".

409
00:20:40,114 --> 00:20:42,158
<i>Τώρα οι παγκόσμιοι γίγαντες του πετρελαίου</i>

410
00:20:42,241 --> 00:20:45,619
<i>αναγνωρίζουν ότι πρέπει να επιτευχθεί</i>
<i>ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα.</i>

411
00:20:46,203 --> 00:20:49,123
Βλέπουν πού φυσάει ο πολιτικός άνεμος.

412
00:20:49,707 --> 00:20:52,126
Πρέπει να συνεισφέρουν στη λύση,

413
00:20:52,209 --> 00:20:56,338
όχι απλώς να ελπίζουν ότι με μια συγγνώμη
θα πάρουν άφεση αμαρτιών.

414
00:20:56,422 --> 00:20:58,299
Οι περισσότερες εταιρείες έχουν επιλογή.

415
00:20:58,883 --> 00:21:02,970
<i>Γενικά, όμως, αυτές οι εταιρείες</i>
<i>έχουν επιλέξει το πετρέλαιο.</i>

416
00:21:03,053 --> 00:21:07,516
<i>Οι ανανεώσιμες πηγές αντιπροσωπεύουν</i>
<i>λιγότερο από το 1% των επενδύσεών τους.</i>

417
00:21:07,600 --> 00:21:12,480
<i>Σύμφωνα με τα στοιχεία μιας έκθεσης,</i>
<i>το 2030 οι πιο πολλοί γίγαντες πετρελαίου</i>

418
00:21:12,563 --> 00:21:16,525
<i>θα παράγουν</i>
<i>περισσότερο πετρέλαιο απ' ό,τι σήμερα.</i>

419
00:21:17,443 --> 00:21:20,821
<i>Κι ενώ κάποτε οι ιδιωτικές εταιρείες</i>
<i>κυριαρχούσαν στο πετρέλαιο,</i>

420
00:21:20,905 --> 00:21:24,617
<i>τώρα οι δημόσιες παράγουν τη μισή ποσότητα</i>
<i>πετρελαίου και φυσικού αερίου,</i>

421
00:21:24,700 --> 00:21:27,995
<i>και πολλές από τις οικονομίες τους</i>
<i>εξαρτώνται από αυτά.</i>

422
00:21:28,496 --> 00:21:31,832
Χώρες που εξαρτώνται οικονομικά
από το πετρέλαιο

423
00:21:31,916 --> 00:21:33,459
αντιμετωπίζουν μια πρόκληση.

424
00:21:33,542 --> 00:21:36,378
Η παραγωγή τους είναι η φθηνότερη όλων,

425
00:21:36,462 --> 00:21:39,089
οπότε πιθανόν να είναι οι τελευταίοι

426
00:21:39,173 --> 00:21:42,301
που θα κατεβάσουν
τα ρολά αυτής της βιομηχανίας.

427
00:21:44,136 --> 00:21:47,389
Η παγκόσμια οικονομία
των 88 τρισεκατομμυρίων δολαρίων

428
00:21:47,473 --> 00:21:49,600
βασίζεται σε ένα ενεργειακό σύστημα

429
00:21:49,683 --> 00:21:52,311
όπου το πετρέλαιο
παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο.

430
00:21:52,853 --> 00:21:56,607
Άλλες ενεργειακές μεταβάσεις διήρκεσαν
αιώνες. Αυτή πρέπει να γίνει σε 30 χρόνια.

431
00:21:56,690 --> 00:21:59,735
Το πετρέλαιο δεν θα φύγει σύντομα
από τη ζωή μας,

432
00:22:00,361 --> 00:22:01,987
αλλά θα χρησιμοποιείται από αυτούς

433
00:22:02,071 --> 00:22:04,990
που δεν έχουν άλλη εναλλακτική επιλογή.

434
00:22:05,074 --> 00:22:07,368
Οι πλούσιες χώρες, που ευθύνονται

435
00:22:07,451 --> 00:22:09,620
για το μεγαλύτερο μέρος
των εκπομπών άνθρακα,

436
00:22:09,703 --> 00:22:13,082
έχουν καθήκον να λάβουν
τα πρώτα και πιο δραστικά μέτρα.

437
00:22:13,165 --> 00:22:15,167
Υπάρχει το ζήτημα της δικαιοσύνης,

438
00:22:15,251 --> 00:22:18,671
και κατά κάποιον τρόπο, όλοι έχουν δίκιο,
αλλά δεν έχει σημασία.

439
00:22:18,754 --> 00:22:22,800
Πρέπει να δουλέψουμε όλοι μαζί,
είτε είναι δίκαιο είτε όχι.

440
00:22:23,467 --> 00:22:26,637
Οι αναπτυσσόμενες χώρες λένε
"Θέλουμε να συμμετάσχουμε.

441
00:22:26,720 --> 00:22:29,557
Θέλουμε τη μετάβαση,
αλλά χρειαζόμαστε βοήθεια".

442
00:22:30,516 --> 00:22:35,312
Δεν θα πετύχουμε τους κλιματικούς στόχους
αν δεν εξασφαλίσουμε πρόσβαση σε όλους.

443
00:22:35,396 --> 00:22:37,565
Η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή

444
00:22:37,648 --> 00:22:39,650
και η ανάπτυξη
δεν πρέπει να διαχωρίζονται.

445
00:22:40,484 --> 00:22:43,571
Σε τριάντα χρόνια
ο κόσμος θα είναι διαφορετικός.

446
00:22:43,654 --> 00:22:46,907
Πόσο πολύ θα αλλάξει
και πόσο διαφορετικός θα φαίνεται

447
00:22:46,991 --> 00:22:48,617
είναι δύσκολο να προβλεφθεί.

448
00:22:50,077 --> 00:22:52,329
Είναι δύσκολο να ονειρεύεσαι το μέλλον

449
00:22:52,413 --> 00:22:54,123
και πώς θα φτάσεις εκεί.

450
00:22:54,665 --> 00:22:57,042
Αλλά ένα νέο σύστημα είναι εφικτό.

451
00:22:58,127 --> 00:22:59,795
Εκεί εναποθέτω την ελπίδα μου.

452
00:23:25,863 --> 00:23:27,865
Υποτιτλισμός: Δέσποινα Πασσαλή