1
00:00:07,174 --> 00:00:11,094
<i>Κάθε χρόνο κυκλοφορούν κατά μέσο όρο</i>
<i>πάνω από 7.000 νέες ταινίες</i>

2
00:00:11,845 --> 00:00:14,223
<i>και πάνω από χίλιες</i>
<i>νέες τηλεοπτικές σειρές</i>,

3
00:00:14,306 --> 00:00:16,767
<i>χιλιάδες νέα βιντεοπαιχνίδια,</i>

4
00:00:16,850 --> 00:00:19,645
<i>εκατοντάδες χιλιάδες</i>
<i>νέες ηχητικές εκπομπές</i>

5
00:00:20,312 --> 00:00:22,272
<i>και πάνω από 60.000 νέα κομμάτια</i>

6
00:00:22,356 --> 00:00:24,399
<i>ανεβαίνουν στο Spotify κάθε μέρα.</i>

7
00:00:25,234 --> 00:00:27,778
<i>Ανάμεσα σε όλες αυτές</i>
<i>τις επιλογές ψυχαγωγίας</i>

8
00:00:27,861 --> 00:00:31,865
<i>αυτή που είχε τη μεγαλύτερη άνοδο</i>
<i>σε ζήτηση το 2020</i>

9
00:00:33,033 --> 00:00:35,661
<i>είναι άνω των χιλίων πεντακοσίων ετών.</i>

10
00:00:36,370 --> 00:00:39,915
Το σκάκι βιώνει μια άνθιση
που όμοιά της δεν έχουμε ξαναδεί.

11
00:00:39,998 --> 00:00:42,209
Το παιχνίδι έχει μεγάλη ζήτηση

12
00:00:42,292 --> 00:00:45,128
και οι καταστηματάρχες
δύσκολα διατηρούν απόθεμα.

13
00:00:45,212 --> 00:00:46,713
Ακόμα και διεθνώς,

14
00:00:46,797 --> 00:00:49,591
οι λήψεις εφαρμογών για σκάκι
αυξήθηκαν κατά 11%.

15
00:00:50,175 --> 00:00:52,761
<i>Για λίγο, ήταν το πιο δημοφιλές είδος</i>

16
00:00:52,844 --> 00:00:55,055
<i>στην πλατφόρμα streaming Twitch,</i>

17
00:00:55,138 --> 00:00:57,808
<i>ξεπερνώντας βιντεοπαιχνίδια</i>
<i>όπως το </i>League of Legends

18
00:00:57,891 --> 00:00:59,184
<i>και το </i>Fortnite.

19
00:00:59,268 --> 00:01:02,271
<i>Χιλιάδες συνδέθηκαν</i>
<i>για να δουν ακόμα κι εμένα να παίζω.</i>

20
00:01:02,354 --> 00:01:05,941
Μεγάλη πατάτα στο θ4.
Ο αντίπαλος θα δει την κίνηση ματ.

21
00:01:06,024 --> 00:01:07,859
<i>Μα τι έκανες; Βλάκα!</i>

22
00:01:07,943 --> 00:01:09,486
Ιστορικά, το σκάκι

23
00:01:09,570 --> 00:01:13,073
θεωρούνταν ένα παιχνίδι
που έπαιζαν οι πολύ έξυπνοι άνθρωποι.

24
00:01:13,156 --> 00:01:15,075
<i>Έχει προσελκύσει μεγάλους ηγέτες.</i>

25
00:01:15,158 --> 00:01:16,743
<i>Και διανοούμενους</i>

26
00:01:16,827 --> 00:01:18,161
<i>και καλλιτέχνες</i>

27
00:01:18,245 --> 00:01:20,247
<i>και κορυφαίους αθλητές.</i>

28
00:01:20,831 --> 00:01:23,208
Πολλοί διάσημοι έπαιζαν σκάκι στο μαγαζί.

29
00:01:23,292 --> 00:01:26,378
Ο Μαρσέλ Ντουσάμπ ερχόταν και έπαιζε εδώ.

30
00:01:26,461 --> 00:01:28,255
Κι ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ ερχόταν.

31
00:01:28,338 --> 00:01:30,966
Αλλά και ο Μπόμπι Φίσερ ερχόταν να παίξει.

32
00:01:31,633 --> 00:01:35,262
Δεν χρειάζεται να είσαι ιδιοφυΐα
για να είσαι καλός παίκτης. Είναι μύθος.

33
00:01:35,345 --> 00:01:38,932
<i>Το σκάκι ήταν ανέκαθεν κάτι παραπάνω</i>
<i>από ένα απλό χόμπι.</i>

34
00:01:39,516 --> 00:01:43,103
<i>Είναι πέρα από ηλικίες,</i>
<i>δόγματα και κουλτούρες,</i>

35
00:01:43,186 --> 00:01:45,731
<i>και δεν παλιώνει ποτέ.</i>

36
00:01:45,814 --> 00:01:49,109
Είναι συναρπαστικό.
Σαν να δραπετεύεις από την αληθινή σου ζωή

37
00:01:49,192 --> 00:01:52,362
και να μπαίνεις
σε έναν νέο κόσμο 64 τετραγώνων.

38
00:01:52,446 --> 00:01:54,781
<i>Γιατί, λοιπόν, αυτό το αρχαίο παιχνίδι</i>

39
00:01:54,865 --> 00:01:57,242
<i>εξακολουθεί να εξάπτει τη φαντασία μας;</i>

40
00:01:57,784 --> 00:02:00,621
<i>Τι το ξεχωριστό έχει το σκάκι;</i>

41
00:02:02,873 --> 00:02:06,501
Το σκάκι είναι φοβερό παιχνίδι.
Παιχνίδι και άθλημα του μυαλού.

42
00:02:06,585 --> 00:02:08,503
ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΣΕΙΡΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
ΤΟΥ NETFLIX

43
00:02:08,587 --> 00:02:11,965
Πρέπει να αφιερώσεις όλο τον χρόνο σου
για να γίνεις καλός παίκτης.

44
00:02:12,674 --> 00:02:15,927
Μ' αρέσει να παίζω σκάκι
γιατί είναι ωραίο παιχνίδι.

45
00:02:16,595 --> 00:02:19,431
Τώρα συνειδητοποιούμε
ότι οποιοσδήποτε με μυαλό

46
00:02:19,514 --> 00:02:20,974
μπορεί να γίνει γκρανμέτρ.

47
00:02:21,058 --> 00:02:23,393
Η μηχανή μαθαίνει τις καλύτερες κινήσεις

48
00:02:23,477 --> 00:02:28,106
χρησιμοποιώντας την προηγούμενη εμπειρία
για την ανάλυση διαφορετικών κινήσεων.

49
00:02:28,690 --> 00:02:30,108
Και μετά επιλέγει μία.

50
00:02:30,776 --> 00:02:37,115
ΣΚΑΚΙ

51
00:02:40,369 --> 00:02:42,954
<i>Το βασίλειο δέχεται επίθεση.</i>

52
00:02:43,038 --> 00:02:45,832
<i>Το ιππικό του εχθρού</i>
<i>κάνει έφοδο στο κάστρο.</i>

53
00:02:46,416 --> 00:02:48,043
<i>Ο βασιλιάς τράπηκε σε φυγή.</i>

54
00:02:48,585 --> 00:02:50,337
<i>Κανείς δεν ξέρει πού πάει,</i>

55
00:02:50,420 --> 00:02:53,340
<i>αλλά θα παλέψουν</i>
<i>μέχρι να μάθουν ότι είναι νεκρός.</i>

56
00:02:53,840 --> 00:02:57,511
<i>Για πρώτη φορά στη ζωή της,</i>
<i>η βασίλισσα είναι εντελώς αβοήθητη.</i>

57
00:02:58,011 --> 00:03:01,431
<i>Μια αυτοκρατορία που γονάτισε</i>
<i>με τόσο εντυπωσιακό τρόπο</i>

58
00:03:01,515 --> 00:03:05,102
<i>πρέπει να γίνει αντικείμενο μελέτης</i>
<i>για τις επόμενες γενιές.</i>

59
00:03:05,185 --> 00:03:06,186
<i>Έτσι κι έγινε.</i>

60
00:03:07,437 --> 00:03:09,356
<i>Αυτό συμβαίνει στη σκακιέρα.</i>

61
00:03:10,232 --> 00:03:12,484
<i>Και αυτή η στιγμή του παιχνιδιού αυτού</i>

62
00:03:12,567 --> 00:03:15,153
<i>είναι θρυλική.</i>

63
00:03:15,779 --> 00:03:17,614
Ήταν όμορφο παιχνίδι.

64
00:03:17,698 --> 00:03:19,825
Και για τους αρχάριους, φυσικά,

65
00:03:19,908 --> 00:03:22,953
φαινόταν κάτι σαν θαύμα.

66
00:03:23,620 --> 00:03:25,831
<i>Ο Έντουαρντ Λάσκερ,</i>
<i>ένας Γερμανός μηχανικός,</i>

67
00:03:25,914 --> 00:03:28,750
<i>δεν φανταζόταν</i>
<i>ότι θα έγραφε ιστορία στο σκάκι</i>

68
00:03:28,834 --> 00:03:32,504
<i>όταν έφτασε στο Λονδίνο</i>
<i>εκείνη τη μοιραία μέρα του 1912.</i>

69
00:03:33,130 --> 00:03:36,550
<i>Πρώτη του στάση ήταν</i>
<i>η κορυφαία σκακιστική λέσχη της πόλης.</i>

70
00:03:37,134 --> 00:03:40,220
<i>Ο Λάσκερ δεν ήξερε</i>
<i>ούτε λέξη στ' αγγλικά, αλλά εκεί</i>

71
00:03:41,054 --> 00:03:44,349
<i>δεν είχε σημασία. Ένας άντρας</i>
<i>τον κάλεσε για ένα γρήγορο παιχνίδι.</i>

72
00:03:44,933 --> 00:03:48,145
<i>Ο Λάσκερ δεν ήξερε</i>
<i>ότι ήταν ο σερ Τζορτζ Άλαν Τόμας,</i>

73
00:03:48,228 --> 00:03:50,897
<i>κατά πολλούς,</i>
<i>ο καλύτερος παίκτης στην Αγγλία.</i>

74
00:03:50,981 --> 00:03:54,735
Ήταν ένα φιλικό, χαλαρό παιχνίδι
που έτυχε να καταγραφεί.

75
00:03:54,818 --> 00:03:57,904
Δεν ήταν σε τουρνουά
και δεν είχε έπαθλο λεφτά.

76
00:03:58,572 --> 00:04:01,533
<i>Σήμερα αποκαλείται</i>
<i>"Το τέλειο κυνήγι του βασιλιά"</i>

77
00:04:01,616 --> 00:04:04,077
<i>επειδή είναι τόσο εκλεπτυσμένα στυγνό.</i>

78
00:04:04,578 --> 00:04:06,747
<i>Ή μερικές φορές "Μοιραία έλξη"</i>

79
00:04:06,830 --> 00:04:09,207
<i>επειδή ταυτόχρονα είναι και όμορφο.</i>

80
00:04:10,584 --> 00:04:12,586
<i>Και για να καταλάβεις την ομορφιά του,</i>

81
00:04:13,211 --> 00:04:15,297
<i>καλό είναι να ξέρεις πώς παίζεται.</i>

82
00:04:15,797 --> 00:04:18,925
Διδάσκω ένα εξάχρονο ή ένα εικοσάχρονο;

83
00:04:19,009 --> 00:04:20,927
Ένα εξάχρονο. Σίγουρα εξάχρονο.

84
00:04:21,678 --> 00:04:23,889
<i>Έχεις οχτώ πιόνια στη διάθεσή σου,</i>

85
00:04:23,972 --> 00:04:25,390
<i>τους στρατιώτες σου.</i>

86
00:04:25,474 --> 00:04:28,477
Τα εξάχρονα ταυτίζονται με τα πιόνια.

87
00:04:28,560 --> 00:04:30,437
Είναι τα πιο αδύναμα κομμάτια,

88
00:04:30,520 --> 00:04:32,981
αλλά μπορούν να νικήσουν
τον αντίπαλο βασιλιά.

89
00:04:34,357 --> 00:04:37,819
Έπειτα έχεις τους πύργους,
τα ισχυρά κάστρα.

90
00:04:37,903 --> 00:04:41,323
Κινείται σε ευθεία γραμμή.
Δεν το λες και φοβερό πιόνι.

91
00:04:41,406 --> 00:04:44,534
<i>Δίπλα στους πύργους</i>
<i>είναι οι ίπποι. Δηλαδή…</i>

92
00:04:44,618 --> 00:04:47,579
Τα αλογάκια. Σε όλους αρέσουν τα αλογάκια.

93
00:04:47,662 --> 00:04:49,247
Κινούνται σε σχήμα Γ.

94
00:04:49,331 --> 00:04:51,833
-Κάνουν αλματάκια.
-Σαν άλογα.

95
00:04:52,417 --> 00:04:54,461
Ο επόμενος είναι ο αξιωματικός.

96
00:04:54,544 --> 00:04:57,881
Διανύει μεγάλες αποστάσεις,
από τη μία άκρη στην άλλη,

97
00:04:57,964 --> 00:05:00,008
κι επιτίθεται στα αντίπαλα πιόνια.

98
00:05:00,091 --> 00:05:03,720
<i>Δίπλα στον αξιωματικό</i>
<i>βρίσκεται το πιο ισχυρό σου κομμάτι.</i>

99
00:05:03,804 --> 00:05:07,349
Πριν από τα τέλη του 15ου αιώνα,

100
00:05:07,432 --> 00:05:10,143
το κομμάτι αυτό κινούνταν
μόνο κατά ένα τετράγωνο.

101
00:05:10,727 --> 00:05:14,147
<i>Τότε όμως εμφανίστηκαν</i>
<i>πολλές ισχυρές ηγέτιδες στην Ευρώπη.</i>

102
00:05:14,231 --> 00:05:15,148
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΡΑΓΟΝΙΑΣ

103
00:05:15,232 --> 00:05:17,067
<i>Ξαφνικά αυτό το αδύναμο κομμάτι…</i>

104
00:05:17,150 --> 00:05:19,277
Αντικαταστάθηκε από μια βασίλισσα

105
00:05:19,361 --> 00:05:21,988
που μπορούσε να διανύσει
τη σκακιέρα με μία κίνηση.

106
00:05:22,072 --> 00:05:25,492
Χωρίς βασίλισσα, εκτός αν είσαι καλός,
καλύτερα να εγκαταλείψεις.

107
00:05:26,076 --> 00:05:28,662
<i>Και το πιο σημαντικό κομμάτι απ' όλα.</i>

108
00:05:28,745 --> 00:05:30,247
Ο μικρός βασιλιάς

109
00:05:30,330 --> 00:05:32,958
κινείται κατά ένα τετράγωνο
προς πάσα κατεύθυνση.

110
00:05:33,041 --> 00:05:35,126
Φαίνεται πολύ αδύναμος,

111
00:05:35,210 --> 00:05:38,755
αλλά αν δεν τον προστατεύσεις,
θα χάσεις το παιχνίδι.

112
00:05:38,839 --> 00:05:40,674
<i>Στην αρχαία Περσία έλεγαν</i>

113
00:05:40,757 --> 00:05:42,342
"Σαχ ματ".

114
00:05:42,425 --> 00:05:43,760
<i>"Ο βασιλιάς είναι νεκρός",</i>

115
00:05:43,844 --> 00:05:46,137
<i>αυτό που λέμε και "ρουά ματ".</i>

116
00:05:47,055 --> 00:05:47,973
<i>Αυτό είναι.</i>

117
00:05:48,807 --> 00:05:51,434
<i>Αυτός είναι ο στρατός σου,</i>
<i>όμοιος με του αντιπάλου.</i>

118
00:05:51,518 --> 00:05:54,729
<i>Τώρα πρέπει να κάνεις</i>
<i>την πρώτη σου κίνηση.</i>

119
00:05:54,813 --> 00:05:57,649
ΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ

120
00:05:57,732 --> 00:06:01,444
<i>Ο Έντουαρντ Λάσκερ είχε τα λευκά κομμάτια,</i>
<i>ξεκινούσε πρώτος.</i>

121
00:06:01,528 --> 00:06:04,114
<i>Είχε να επιλέξει ανάμεσα σε 20 κινήσεις.</i>

122
00:06:04,906 --> 00:06:06,324
<i>Ομοίως και ο σερ Τόμας.</i>

123
00:06:07,409 --> 00:06:09,369
<i>Αυτές οι δύο επιλογές</i>

124
00:06:09,452 --> 00:06:12,289
<i>μπορούν να οδηγήσουν</i>
<i>σε 400 διαφορετικές παρτίδες.</i>

125
00:06:12,372 --> 00:06:15,041
<i>Ο Λάσκερ κι ο Τόμας</i>
<i>έκαναν αυτές τις κινήσεις.</i>

126
00:06:16,001 --> 00:06:19,296
<i>Μετά από μία κίνηση, ο αριθμός</i>
<i>των πιθανών συνδυασμών εκτοξεύτηκε</i>

127
00:06:19,379 --> 00:06:21,673
<i>στους 71.852.</i>

128
00:06:22,966 --> 00:06:27,178
<i>Μετά την τρίτη κίνηση του κάθε παίκτη,</i>
<i>ανεβαίνουν στα εννέα εκατομμύρια.</i>

129
00:06:28,096 --> 00:06:31,474
<i>Με τόσες επιλογές,</i>
<i>πώς αποφασίζεις τι θα κάνεις;</i>

130
00:06:32,642 --> 00:06:34,436
<i>Για αιώνες, η απάντηση ήταν</i>

131
00:06:35,020 --> 00:06:36,813
<i>"Διψάς για αίμα".</i>

132
00:06:38,481 --> 00:06:41,401
Τον 18ο αιώνα αυτός θεωρούνταν

133
00:06:41,484 --> 00:06:45,488
ο μόνος τρόπος που αρμόζει σε έναν κύριο
να παίξει το παιχνίδι.

134
00:06:45,572 --> 00:06:48,617
Επιτίθεσαι στον αντίπαλο
χωρίς ενδοιασμούς,

135
00:06:48,700 --> 00:06:50,911
θυσιάζεις πιόνια κατά βούληση.

136
00:06:51,494 --> 00:06:54,205
Αποκαλείται
"η ρομαντική εποχή του σκακιού".

137
00:06:54,289 --> 00:06:57,459
<i>Συνέπεσε περίπου</i>
<i>με τον ρομαντισμό στις τέχνες.</i>

138
00:06:57,542 --> 00:06:59,544
<i>Η μουσική, η ζωγραφική, η ποίηση,</i>

139
00:06:59,628 --> 00:07:03,340
<i>εστίαζαν στη συναισθηματική έκφραση</i>
<i>και όχι στην τεχνική επιδεξιότητα.</i>

140
00:07:04,883 --> 00:07:08,929
<i>Σκοπός του σκακιού δεν ήταν απλώς η νίκη.</i>
<i>Ήταν η όμορφη νίκη.</i>

141
00:07:11,181 --> 00:07:12,599
Τότε εμφανίστηκε ο Στάινιτς.

142
00:07:13,183 --> 00:07:14,517
<i>Ο Βίλχελμ Στάινιτς,</i>

143
00:07:14,601 --> 00:07:17,687
<i>ο πρώτος επίσημος παγκόσμιος πρωταθλητής</i>
<i>στο σκάκι, είπε…</i>

144
00:07:17,771 --> 00:07:20,023
"Μου φαίνεται λίγο ωμό".

145
00:07:20,106 --> 00:07:22,233
<i>Ο Στάινιτς εγκαινίασε μια νέα εποχή,</i>

146
00:07:22,317 --> 00:07:24,277
<i>την επιστημονική σχολή σκακιού.</i>

147
00:07:24,861 --> 00:07:29,699
<i>Όπως οι καλλιτέχνες εγκατέλειψαν το δράμα</i>
<i>για χάρη του ρεαλισμού και της ακρίβειας,</i>

148
00:07:29,783 --> 00:07:34,037
<i>έτσι και οι σκακιστές άρχισαν να θέτουν</i>
<i>τις θεμελιώδεις αρχές του παιχνιδιού.</i>

149
00:07:34,788 --> 00:07:36,581
<i>Δείτε ξανά αυτές τις κινήσεις.</i>

150
00:07:36,665 --> 00:07:39,084
<i>Ο Λάσκερ κινείται</i>
<i>προς το κέντρο της σκακιέρας.</i>

151
00:07:39,167 --> 00:07:42,253
<i>Η πρώτη αρχή είναι να προσπαθείς</i>
<i>να ελέγχεις το κέντρο.</i>

152
00:07:42,837 --> 00:07:44,839
<i>Είναι η καρδιά του πεδίου μάχης.</i>

153
00:07:45,882 --> 00:07:48,218
<i>Μετά ο Λάσκερ μετακινεί τον ίππο του.</i>

154
00:07:48,301 --> 00:07:49,886
<i>Αυτή είναι η δεύτερη αρχή.</i>

155
00:07:49,970 --> 00:07:53,598
<i>Ρίξε τα πιο ισχυρά πιόνια στη μάχη</i>
<i>όσο το δυνατόν γρηγορότερα.</i>

156
00:07:54,099 --> 00:07:56,309
<i>Αλλά στο άνοιγμα, δεν είσαι μόνος.</i>

157
00:07:56,393 --> 00:07:59,938
<i>Οι σπουδαίοι σκακιστές του παρελθόντος</i>
<i>έχουν κάνει τη δύσκολη δουλειά.</i>

158
00:08:00,021 --> 00:08:02,941
Υπάρχει το δανέζικο γκαμπί,
το γκαμπί Έβανς.

159
00:08:03,024 --> 00:08:04,693
Η σικελική άμυνα,

160
00:08:04,776 --> 00:08:07,112
η γαλλική άμυνα, το άνοιγμα Ρούι Λοπέζ.

161
00:08:07,195 --> 00:08:09,447
<i>Και ναι, το γκαμπί της βασίλισσας.</i>

162
00:08:09,531 --> 00:08:12,283
<i>Έχουν κωδικοποιηθεί εκατοντάδες ανοίγματα</i>

163
00:08:12,367 --> 00:08:14,452
<i>και η θεωρία ανοιγμάτων βοηθάει.</i>

164
00:08:14,536 --> 00:08:16,579
Αν ο αντίπαλός σου την ξέρει κι εσύ όχι,

165
00:08:16,663 --> 00:08:19,916
μπορεί να πέσεις σε παγίδα,
κι αυτό δεν το θέλεις.

166
00:08:20,625 --> 00:08:23,878
<i>Στην τέταρτη κίνηση κιόλας,</i>
<i>ο αριθμός συνδυασμών στη σκακιέρα</i>

167
00:08:23,962 --> 00:08:26,715
<i>είναι ήδη 315 δισεκατομμύρια.</i>

168
00:08:27,298 --> 00:08:30,635
<i>Αργά ή γρήγορα θα πρέπει να αφήσεις</i>
<i>τις γνωστές κινήσεις</i>

169
00:08:30,719 --> 00:08:32,679
<i>και να τα βγάλεις πέρα μόνος σου.</i>

170
00:08:33,888 --> 00:08:35,557
ΤΟ ΜΕΣΟ ΤΗΣ ΠΑΡΤΙΔΑΣ

171
00:08:35,640 --> 00:08:39,769
Το μέσο της παρτίδας
είναι ο κύριος στίβος μάχης,

172
00:08:40,729 --> 00:08:43,857
όπου εκτελούνται
τα σχέδια και οι στρατηγικές.

173
00:08:43,940 --> 00:08:46,568
Στο μέσο της παρτίδας συνήθως καθορίζεται

174
00:08:46,651 --> 00:08:48,236
η έκβαση του παιχνιδιού.

175
00:08:48,319 --> 00:08:50,530
<i>Ο αξιωματικός του Λάσκερ επιτίθεται.</i>

176
00:08:51,781 --> 00:08:53,366
<i>Αλλά ο θρίαμβος δεν διαρκεί.</i>

177
00:08:53,450 --> 00:08:56,453
<i>Ένα πιόνι ρίχνεται γενναία</i>
<i>στην αιματηρή μάχη</i>

178
00:08:56,536 --> 00:08:58,705
<i>και σφαγιάζεται αμέσως.</i>

179
00:08:58,788 --> 00:09:01,958
<i>Η λευκή βασίλισσα παραλίγο</i>
<i>να βάλει τον βασιλιά στο στόχαστρο</i>

180
00:09:02,042 --> 00:09:03,960
<i>προτού αυτός αναζητήσει κάλυψη.</i>

181
00:09:04,044 --> 00:09:07,338
<i>Ήταν μια συναρπαστική παρτίδα</i>
<i>για την εποχή που παίχτηκε.</i>

182
00:09:07,881 --> 00:09:09,674
<i>Μην ξεχνάτε, ήταν το 1912.</i>

183
00:09:09,758 --> 00:09:12,052
<i>Η επιστημονική σχολή ήταν στο απόγειό της</i>

184
00:09:12,135 --> 00:09:15,972
<i>και το σκάκι είχε μετατραπεί</i>
<i>σε κάτι πιο εκλεπτυσμένο,</i>

185
00:09:16,056 --> 00:09:19,267
<i>προμελετημένο και βαρετό.</i>

186
00:09:20,060 --> 00:09:23,063
<i>Ωστόσο, μια εντελώς νέα εποχή</i>
<i>επρόκειτο να αρχίσει.</i>

187
00:09:24,189 --> 00:09:26,941
<i>Η εποχή της επανάστασης</i>
<i>στις τέχνες, στη μουσική,</i>

188
00:09:27,025 --> 00:09:29,277
<i>στην πολιτική και στο σκάκι.</i>

189
00:09:29,861 --> 00:09:32,489
<i>Να σας συστήσω τους υπερμοντέρνους.</i>

190
00:09:32,572 --> 00:09:35,784
Ήταν εικονοκλάστες

191
00:09:35,867 --> 00:09:38,369
και είπαν "Θα παίξουμε διαφορετικά".

192
00:09:38,453 --> 00:09:41,331
<i>Άφηναν το κέντρο της σκακιέρας ανοιχτό,</i>

193
00:09:41,414 --> 00:09:44,542
<i>τοποθετώντας όμως τα κομμάτια</i>
<i>με τέτοιο τρόπο ώστε το κέντρο</i>

194
00:09:44,626 --> 00:09:46,544
<i>να γίνεται παγίδα θανάτου.</i>

195
00:09:46,628 --> 00:09:50,924
Δεν εγκαταλείπουμε το κέντρο,
απλώς το ελέγχουμε διαφορετικά.

196
00:09:51,007 --> 00:09:53,176
<i>Οι υπερμοντέρνοι είναι για το σκάκι</i>

197
00:09:53,259 --> 00:09:55,261
<i>ό,τι οι υπερρεαλιστές για την τέχνη.</i>

198
00:09:55,345 --> 00:09:57,263
<i>Έπαιρναν πράγματα που έμοιαζαν συνηθισμένα</i>

199
00:09:57,347 --> 00:10:00,350
<i>και επαναπροσδιόριζαν</i>
<i>τις δυνατότητές τους.</i>

200
00:10:00,433 --> 00:10:02,477
<i>Τίποτα δεν ήταν αυτό που φαινόταν.</i>

201
00:10:02,560 --> 00:10:03,853
ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΠΑ

202
00:10:03,937 --> 00:10:08,274
Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι το σκάκι
είναι το πιο παλιό παιχνίδι πολέμου.

203
00:10:08,358 --> 00:10:10,902
Στο υψηλότερο επίπεδο ανταγωνισμού

204
00:10:10,985 --> 00:10:12,695
είναι ένα αδυσώπητο παιχνίδι.

205
00:10:13,238 --> 00:10:14,405
Είναι δύσκολο.

206
00:10:14,489 --> 00:10:17,200
<i>Σε ένα τουρνουά η πίεση ενός σκακιστή</i>

207
00:10:17,283 --> 00:10:20,245
<i>μπορεί να φτάσει στα επίπεδα</i>
<i>ενός μαραθωνοδρόμου.</i>

208
00:10:20,745 --> 00:10:23,957
<i>Και μπορούν να κάψουν</i>
<i>μέχρι και 6.000 θερμίδες τη μέρα,</i>

209
00:10:24,040 --> 00:10:26,584
<i>περισσότερες</i>
<i>από έναν διεθνούς κλάσης τενίστα.</i>

210
00:10:27,168 --> 00:10:28,837
<i>Κι όλα αυτά ενόσω κάθονται</i>

211
00:10:28,920 --> 00:10:30,463
<i>και απλώς σκέφτονται.</i>

212
00:10:31,464 --> 00:10:34,050
<i>Τη δεκαετία του '40</i>
<i>ένας Ολλανδός ψυχολόγος,</i>

213
00:10:34,134 --> 00:10:35,510
<i>ο Άντριαν ντε Γκρουτ,</i>

214
00:10:35,593 --> 00:10:38,555
<i>άρχισε να μελετά τι συμβαίνει</i>
<i>στο μυαλό ενός σκακιστή.</i>

215
00:10:39,139 --> 00:10:41,683
<i>Έδωσε σε παίκτες διαφορετικών επιπέδων</i>

216
00:10:41,766 --> 00:10:44,519
<i>μια ασυνήθιστη τοποθέτηση κομματιών</i>
<i>σαν αυτήν,</i>

217
00:10:44,602 --> 00:10:48,273
<i>και τους ζήτησε να σκεφτούν φωναχτά</i>
<i>την επόμενη κίνησή τους.</i>

218
00:10:49,232 --> 00:10:52,152
<i>Και βρήκε πως οι γκρανμέτρ</i>
<i>και οι επαγγελματίες</i>

219
00:10:52,235 --> 00:10:55,613
<i>σκέφτονταν περίπου τον ίδιο αριθμό</i>
<i>επιλογών για την επόμενη κίνηση.</i>

220
00:10:56,531 --> 00:10:59,784
<i>Και σχεδίαζαν σχεδόν</i>
<i>τον ίδιο αριθμό επόμενων κινήσεων.</i>

221
00:11:00,285 --> 00:11:02,537
<i>Σε τι διέφεραν οι σπουδαίοι παίκτες;</i>

222
00:11:03,288 --> 00:11:06,207
<i>Έβλεπαν καλύτερες επιλογές.</i>

223
00:11:06,291 --> 00:11:09,127
Ο Ρίτσαρντ Ρέτι,
ένας σημαντικός υπερμοντέρνος,

224
00:11:09,210 --> 00:11:12,088
ρωτήθηκε πόσες επόμενες κινήσεις σχεδίαζε.

225
00:11:12,797 --> 00:11:14,090
Και είπε

226
00:11:14,174 --> 00:11:16,467
"Μόνο μία. Την καλύτερη".

227
00:11:16,551 --> 00:11:20,263
Πρώτα απ' όλα, πρέπει να είσαι πολύ καλός
στην απομνημόνευση.

228
00:11:21,014 --> 00:11:23,516
Σχεδόν όλοι οι πολύ δυνατοί γκρανμέτρ

229
00:11:23,600 --> 00:11:27,103
θυμούνται παιχνίδια
που έχουν παίξει στην καριέρα τους.

230
00:11:27,187 --> 00:11:30,732
Οπότε, συχνά βλέπουν τις θέσεις
των αξιωματικών, των ίππων,

231
00:11:30,815 --> 00:11:31,941
των πιονιών,

232
00:11:32,483 --> 00:11:35,236
και τις συγκρίνουν
με παιχνίδια που έπαιξαν παλιά.

233
00:11:35,320 --> 00:11:39,866
<i>Για έναν σκακιστή, οι θέσεις των κομματιών</i>
<i>είναι ό,τι οι συγχορδίες για έναν συνθέτη.</i>

234
00:11:39,949 --> 00:11:41,326
<i>Μετά από κάθε συγχορδία,</i>

235
00:11:41,409 --> 00:11:44,704
<i>ο πιανίστας μπορεί να σκεφτεί συνειδητά</i>
<i>μερικές επιλογές,</i>

236
00:11:44,787 --> 00:11:47,248
<i>επειδή έχει αποθηκευτεί βαθιά μέσα του</i>

237
00:11:47,332 --> 00:11:48,917
<i>ο ήχος δεκάδων.</i>

238
00:11:49,626 --> 00:11:52,545
<i>Αυτό προκύπτει από τη μελέτη</i>
<i>κλιμάκων και κλειδιών,</i>

239
00:11:52,629 --> 00:11:54,631
<i>γνώση που κωδικοποιήθηκε αιώνες πριν</i>

240
00:11:54,714 --> 00:11:57,258
<i>σχετικά με τις εύηχες ακολουθίες</i>
<i>από νότες.</i>

241
00:11:57,884 --> 00:11:59,761
<i>Προκύπτει επίσης</i>

242
00:11:59,844 --> 00:12:01,095
<i>από την εξάσκηση.</i>

243
00:12:01,179 --> 00:12:02,847
Είναι θέμα εμπειρίας.

244
00:12:02,931 --> 00:12:06,559
Και πιστέψτε με,
χρειάζεται πολύ παιχνίδι και μελέτη

245
00:12:06,643 --> 00:12:09,062
για να γίνει κανείς μεγάλος παίκτης.

246
00:12:09,145 --> 00:12:11,481
<i>Τον 20ό αιώνα</i>

247
00:12:11,564 --> 00:12:14,651
<i>κανείς δεν μελετούσε πιο σκληρά</i>
<i>από τους Σοβιετικούς.</i>

248
00:12:16,736 --> 00:12:18,655
<i>Το σκάκι διδασκόταν σε σχολεία</i>

249
00:12:18,738 --> 00:12:21,491
<i>και παιζόταν σε πάρκα</i>
<i>και στις όχθες ποταμών.</i>

250
00:12:21,574 --> 00:12:23,368
<i>Εμφανίζονταν λέσχες σε όλη τη χώρα,</i>

251
00:12:23,451 --> 00:12:26,996
<i>ενώ περιοδικά δημοσίευαν</i>
<i>διάσημα παιχνίδια και αναλύσεις.</i>

252
00:12:27,080 --> 00:12:30,583
Το σκάκι είναι
αντικείμενο ανταγωνισμού μεταξύ εθνών

253
00:12:30,667 --> 00:12:34,545
επειδή κατά κάποιον τρόπο αποτελεί
αντανάκλαση της προόδου ενός έθνους.

254
00:12:35,171 --> 00:12:38,591
<i>Για το καθεστώς, η κυριαρχία στο σκάκι</i>
<i>δεν περιοριζόταν μόνο στη σκακιέρα.</i>

255
00:12:39,384 --> 00:12:42,762
<i>Ήταν η απόδειξη</i>
<i>της πνευματικής υπεροχής του κομμουνισμού</i>

256
00:12:42,845 --> 00:12:44,722
<i>έναντι της παρακμάζουσας Δύσης</i>.

257
00:12:44,806 --> 00:12:48,184
<i>Επί 24 χρόνια δεν κέρδιζαν απλώς</i>
<i>το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.</i>

258
00:12:49,060 --> 00:12:52,480
<i>Κανείς άλλος δεν προκρινόταν</i>
<i>για να παίξει εναντίον τους.</i>

259
00:12:52,563 --> 00:12:54,357
<i>Μέχρι το 1972</i>

260
00:12:54,440 --> 00:12:55,984
<i>και τον Μπόμπι Φίσερ.</i>

261
00:12:56,776 --> 00:12:57,860
<i>Στις ΗΠΑ</i>

262
00:12:57,944 --> 00:13:00,863
<i>το σκάκι μπήκε ξαφνικά</i>
<i>στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης.</i>

263
00:13:00,947 --> 00:13:03,741
Ο Ρώσος Μπορίς Σπάσκι,
ο παγκόσμιος πρωταθλητής,

264
00:13:03,825 --> 00:13:05,618
θα αναμετρηθεί με τον Μπόμπι Φίσερ

265
00:13:05,702 --> 00:13:08,538
σε έναν αγώνα 24 παρτίδων
φέτος το καλοκαίρι.

266
00:13:08,621 --> 00:13:11,374
Διακυβεύεται τεράστιο γόητρο
για τους Ρώσους,

267
00:13:11,457 --> 00:13:14,752
που διαφυλάσσουν τη φήμη που έχουν
ως σπουδαίοι σκακιστές.

268
00:13:14,836 --> 00:13:18,548
Η Διεθνής Σκακιστική Ομοσπονδία
θέλει να μάθει από τον Φίσερ

269
00:13:18,631 --> 00:13:21,467
αν συμφωνεί σε 24 παρτίδες στην Ισλανδία,

270
00:13:21,551 --> 00:13:23,428
και ο Φίσερ δεν έχει ακόμα απαντήσει.

271
00:13:23,511 --> 00:13:25,555
Είχε τη φήμη

272
00:13:25,638 --> 00:13:28,975
εξαιρετικά σχολαστικού
και απαιτητικού ανθρώπου

273
00:13:29,058 --> 00:13:30,476
σε όλη του την καριέρα.

274
00:13:31,144 --> 00:13:33,479
<i>Ο Μπόμπι Φίσερ τελικά συμφώνησε να πάει</i>

275
00:13:33,563 --> 00:13:36,607
<i>και ταξίδεψε μέχρι τη Νέα Υόρκη</i>
<i>για την πτήση του, αλλά μετά</i>

276
00:13:37,275 --> 00:13:38,693
<i>άλλαξε γνώμη.</i>

277
00:13:39,319 --> 00:13:42,196
Κανείς δεν ήξερε τι να κάνει.
Δεν έμπαινε στο αεροπλάνο.

278
00:13:42,280 --> 00:13:44,449
<i>Αφήνοντας τον Μπορίς Σπάσκι</i>

279
00:13:44,532 --> 00:13:47,201
<i>και τον υπόλοιπο κόσμο να αγωνιά.</i>

280
00:13:47,785 --> 00:13:50,538
Αυτή η αναμονή
διαταράσσει το πρόγραμμά σας;

281
00:13:50,621 --> 00:13:54,208
Όχι, σας ευχαριστώ.
Ευχαριστώ για τις ερωτήσεις σας.

282
00:13:54,292 --> 00:13:57,211
Δεν φαίνεστε προβληματισμένος. Είστε;

283
00:13:57,962 --> 00:13:59,505
Είχαμε κολλήσει

284
00:13:59,589 --> 00:14:02,216
και δεν ξέραμε καν πού θα κοιμόταν.

285
00:14:02,300 --> 00:14:04,469
Τηλεφώνησα στη μητέρα μου νυχτιάτικα.

286
00:14:04,552 --> 00:14:09,474
Όπως επιτάσσει η λιβανέζικη καταγωγή της,
είπε "Βεβαίως να τον φέρεις",

287
00:14:09,557 --> 00:14:12,852
χωρίς να ξέρει ότι το σπίτι μας

288
00:14:12,935 --> 00:14:16,814
θα μετατρεπόταν στο νέο κέντρο του κόσμου,

289
00:14:16,898 --> 00:14:19,067
με τους εκατοντάδες δημοσιογράφους

290
00:14:19,150 --> 00:14:20,568
που την είχαν στήσει απέξω

291
00:14:20,651 --> 00:14:23,071
και τον Χένρι Κίσιντζερ που τηλεφωνούσε

292
00:14:23,154 --> 00:14:25,823
προσπαθώντας να τον πείσει να ξεκουνηθεί.

293
00:14:25,907 --> 00:14:28,743
Τα υπόλοιπα είναι γνωστά.

294
00:14:29,619 --> 00:14:31,871
<i>Το τουρνουά ήταν κάτι παραπάνω</i>
<i>από ένα παιχνίδι.</i>

295
00:14:33,206 --> 00:14:35,249
<i>Όλα αυτά εν μέσω Ψυχρού Πολέμου,</i>

296
00:14:35,333 --> 00:14:38,503
<i>ο οποίος συχνά περιγραφόταν</i>
<i>ως μια παρτίδα σκάκι,</i>

297
00:14:38,586 --> 00:14:41,005
<i>με πιθανές παγίδες παντού.</i>

298
00:14:41,089 --> 00:14:44,592
<i>Πολλά πράγματα ήταν πιόνια</i>
<i>στη μάχη για την επικράτηση,</i>

299
00:14:44,675 --> 00:14:46,844
<i>όπως και το ίδιο το σκάκι.</i>

300
00:14:48,346 --> 00:14:50,264
<i>Αφότου άρπαξε τον παγκόσμιο τίτλο,</i>

301
00:14:50,348 --> 00:14:51,891
<i>ο Μπόμπι έγινε πασίγνωστος.</i>

302
00:14:51,974 --> 00:14:53,393
Ο βασιλιάς είναι νεκρός.

303
00:14:54,769 --> 00:14:56,604
Όχι ακόμη, δεν είναι.

304
00:14:56,687 --> 00:15:00,316
Σίγουρα όλος ο κόσμος
ξέρει πλέον το όνομα Μπόμπι Φίσερ.

305
00:15:00,400 --> 00:15:03,319
Είναι ο καλύτερος σκακιστής του κόσμου.

306
00:15:03,403 --> 00:15:06,489
Πώς σε νίκησε ο Μπόμπι Φίσερ;
Ήταν καλύτερος;

307
00:15:06,572 --> 00:15:08,324
Ναι, είναι καλύτερος παίκτης.

308
00:15:10,243 --> 00:15:14,622
<i>Αλλά υπήρχε μια σημαντική διαφορά</i>
<i>μεταξύ Ψυχρού Πολέμου και σκακιού.</i>

309
00:15:14,705 --> 00:15:17,500
Στο σκάκι
έχεις όλες τις πληροφορίες εξαρχής.

310
00:15:17,583 --> 00:15:18,626
Τίποτα δεν είναι κρυφό.

311
00:15:18,709 --> 00:15:21,963
Όχι σαν τα χαρτιά
που τα κρατάς κοντά στο στήθος σου.

312
00:15:22,046 --> 00:15:24,173
Δεν βασίζεσαι σε μια ζαριά.

313
00:15:24,257 --> 00:15:26,676
Δεν βασίζεσαι στην τύχη.

314
00:15:26,759 --> 00:15:30,471
Έχεις μπροστά σου
και την ερώτηση και την απάντηση,

315
00:15:30,555 --> 00:15:32,014
αρκεί να τη δεις.

316
00:15:32,640 --> 00:15:35,685
<i>Η βασίλισσα του Λάσκερ</i>
<i>αποφασίζει να χτυπήσει.</i>

317
00:15:35,768 --> 00:15:38,438
<i>Περνάει με θάρρος σε εχθρικό έδαφος.</i>

318
00:15:39,272 --> 00:15:43,109
<i>Αλλά η μαύρη βασίλισσα μπαίνει μπροστά</i>
<i>για να υπερασπιστεί τον άντρα της.</i>

319
00:15:43,192 --> 00:15:45,278
<i>Ο βασιλιάς είναι ασφαλής στη γωνία του,</i>

320
00:15:45,361 --> 00:15:46,946
<i>φρουρούμενος από παντού.</i>

321
00:15:47,738 --> 00:15:50,867
<i>Αν παίζετε σκάκι,</i>
<i>τι θα κάνατε σ' αυτήν την περίπτωση;</i>

322
00:15:51,742 --> 00:15:55,329
<i>Ο Λάσκερ είπε ότι ήξερε πως αυτή ήταν</i>
<i>η κρίσιμη στιγμή του παιχνιδιού,</i>

323
00:15:55,413 --> 00:15:57,623
<i>ότι έπρεπε να κάνει κάτι δραστικό.</i>

324
00:15:58,458 --> 00:16:01,085
<i>Είχε πέντε λεπτά να αποφασίσει,</i>

325
00:16:01,169 --> 00:16:03,337
<i>εμείς, δυστυχώς, δεν έχουμε τόσο χρόνο.</i>

326
00:16:04,005 --> 00:16:05,673
<i>Ο Λάσκερ έκανε αυτό.</i>

327
00:16:06,632 --> 00:16:09,760
<i>Η βασίλισσά του είναι</i>
<i>ενώπιος ενωπίω με τον βασιλιά.</i>

328
00:16:09,844 --> 00:16:10,845
<i>Σαχ.</i>

329
00:16:11,429 --> 00:16:14,640
<i>Ο σερ Τόμας έκανε αυτό</i>
<i>που θα έκαναν οι περισσότεροι.</i>

330
00:16:16,225 --> 00:16:17,310
<i>Τη σκότωσε.</i>

331
00:16:17,977 --> 00:16:20,188
<i>Φαίνεται ότι ο Λάσκερ</i>
<i>έκανε τεράστια πατάτα.</i>

332
00:16:20,771 --> 00:16:22,440
<i>Δεν είναι ακόμα εμφανές</i>

333
00:16:22,523 --> 00:16:25,735
<i>ότι αυτή είναι η αρχή του τέλους.</i>

334
00:16:25,818 --> 00:16:27,987
ΤΟ ΦΙΝΑΛΕ

335
00:16:28,654 --> 00:16:31,782
<i>Μαθαίνουμε στους υπολογιστές</i>
<i>να παίζουν σκάκι εδώ και δεκαετίες,</i>

336
00:16:32,325 --> 00:16:34,744
<i>τροφοδοτώντας τους με αμέτρητες παρτίδες.</i>

337
00:16:34,827 --> 00:16:38,206
<i>Τους προικίσαμε με αναμνήσεις</i>
<i>που ξεπερνούν τις δικές μας.</i>

338
00:16:38,748 --> 00:16:43,127
<i>Ενώ ένας γκρανμέτρ μπορεί</i>
<i>να σκεφτεί δεκάδες κινήσεις τη φορά,</i>

339
00:16:43,836 --> 00:16:47,006
<i>μια μηχανή έχει διαθέσιμες</i>
<i>δεκάδες εκατομμύρια.</i>

340
00:16:47,089 --> 00:16:49,926
Αυτό που θα σου έπαιρνε χρόνια να λύσεις

341
00:16:50,009 --> 00:16:53,387
ο υπολογιστής το καταφέρνει
σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο.

342
00:16:53,471 --> 00:16:56,349
<i>Στις 11 Μαΐου 1997,</i>

343
00:16:56,432 --> 00:16:58,643
<i>στην τελευταία παρτίδα</i>

344
00:16:58,726 --> 00:17:01,854
<i>μεταξύ του παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι</i>
<i>Γκάρι Κασπάροφ</i>

345
00:17:01,938 --> 00:17:04,065
<i>και του υπερυπολογιστή της ΙΒΜ,</i>

346
00:17:04,148 --> 00:17:05,525
<i>του Deep Blue,</i>

347
00:17:05,608 --> 00:17:08,569
<i>η μηχανή επικράτησε.</i>

348
00:17:08,653 --> 00:17:10,488
<i>Στην ουσία, μας νίκησε</i>

349
00:17:10,571 --> 00:17:12,323
<i>μια τεράστια αριθμομηχανή.</i>

350
00:17:12,406 --> 00:17:14,867
Δεν υπάρχει ψυχολογική πίεση

351
00:17:14,951 --> 00:17:16,994
που θα κάμψει αυτόν τον αντίπαλο.

352
00:17:17,078 --> 00:17:19,038
Εκτός κι αν τον βγάλουν από την πρίζα.

353
00:17:19,789 --> 00:17:22,833
<i>Οι άνθρωποι, από την άλλη,</i>
<i>έχουν αδυναμίες.</i>

354
00:17:23,668 --> 00:17:26,546
<i>Ο βασιλιάς δεν κατάλαβε</i>
<i>ότι έπεσε σε παγίδα</i>,

355
00:17:27,171 --> 00:17:30,216
<i>κι έτσι αρχίζει</i>
<i>το τέλειο κυνήγι του βασιλιά.</i>

356
00:17:31,384 --> 00:17:34,554
<i>Ο ίππος καλπάζει και φέρνει</i>
<i>τον βασιλιά αντιμέτωπο με διπλό σαχ.</i>

357
00:17:35,972 --> 00:17:39,475
<i>Αν ο βασιλιάς υποχωρήσει,</i>
<i>η επόμενη κίνηση θα είναι σαχ ματ.</i>

358
00:17:43,354 --> 00:17:44,981
<i>Έχει μόνο μία επιλογή.</i>

359
00:17:46,983 --> 00:17:49,026
<i>Και μετά ο Λάσκερ επιτίθεται ξανά.</i>

360
00:17:49,652 --> 00:17:50,611
<i>Και ξανά.</i>

361
00:17:51,654 --> 00:17:52,780
<i>Και ξανά.</i>

362
00:17:53,781 --> 00:17:57,285
<i>Εκδιωγμένος από το βασίλειό του,</i>
<i>η βασίλισσά του εγκαταλελειμμένη.</i>

363
00:17:57,994 --> 00:18:00,371
<i>Όταν περάσεις το σημείο χωρίς επιστροφή,</i>

364
00:18:00,454 --> 00:18:02,373
<i>αρχικά βιώνεις ένα σοκ</i>

365
00:18:02,456 --> 00:18:03,958
<i>και μετά το αποδέχεσαι.</i>

366
00:18:04,041 --> 00:18:05,710
Η δύναμη των υπολογιστών αυξανόταν

367
00:18:05,793 --> 00:18:08,879
και οι υπολογιστές
έπαιζαν περισσότερο μεταξύ τους,

368
00:18:08,963 --> 00:18:10,840
επομένως υπήρχε συνεχής βελτίωση.

369
00:18:10,923 --> 00:18:14,427
Τώρα κανένας άνθρωπος
δεν θα τολμούσε να τα βάλει

370
00:18:14,510 --> 00:18:17,805
με υπολογιστή
γιατί ο υπολογιστής θα νικούσε.

371
00:18:17,888 --> 00:18:19,682
<i>Και το 2017</i>

372
00:18:19,765 --> 00:18:23,102
<i>ένα νέο είδος σκακιστή</i>
<i>κατέπληξε τον κόσμο.</i>

373
00:18:23,853 --> 00:18:25,855
<i>Λεγόταν AlphaZero</i>

374
00:18:25,938 --> 00:18:27,898
<i>και δεν ήταν υπερυπολογιστής.</i>

375
00:18:27,982 --> 00:18:30,318
<i>Επεξεργαζόταν ελάχιστες από τις κινήσεις</i>

376
00:18:30,401 --> 00:18:32,987
<i>των πιο ισχυρών μηχανών που παίζουν σκάκι,</i>

377
00:18:33,070 --> 00:18:35,656
<i>αλλά είχε λάβει</i>
<i>πολύ διαφορετική εκπαίδευση.</i>

378
00:18:35,740 --> 00:18:37,992
Το AlphaZero δεν είχε ανθρώπινη γνώση.

379
00:18:38,075 --> 00:18:39,952
<i>Του έδωσαν τους κανόνες</i>

380
00:18:40,036 --> 00:18:42,038
<i>και μετά έπαιξε μόνο του</i>

381
00:18:42,121 --> 00:18:43,789
<i>ξανά και ξανά,</i>

382
00:18:43,873 --> 00:18:45,625
<i>και ξανά.</i>

383
00:18:45,708 --> 00:18:47,168
Έπαιξε 44 εκατομμύρια παρτίδες

384
00:18:47,251 --> 00:18:50,421
με αστραπιαία ταχύτητα
έχοντας αντίπαλο τον εαυτό του.

385
00:18:50,504 --> 00:18:52,006
Στην αρχή, επειδή ήταν τυχαίο,

386
00:18:52,089 --> 00:18:54,508
πολλές παρτίδες δεν ολοκληρώνονταν,

387
00:18:54,592 --> 00:18:57,303
επειδή δεν ήξερε πώς να κάνει ματ,
για παράδειγμα.

388
00:18:57,386 --> 00:19:01,098
Αλλά, εντελώς τυχαία,
κάποιες παρτίδες ολοκληρώθηκαν,

389
00:19:01,182 --> 00:19:03,517
οπότε κοιτούσε τις κινήσεις του νικητή

390
00:19:03,601 --> 00:19:05,394
και προσπαθούσε να παίξει έτσι.

391
00:19:05,478 --> 00:19:07,146
Σε εννέα ώρες εκπαίδευσης

392
00:19:07,229 --> 00:19:10,566
έμαθε σχεδόν ολόκληρη
την ιστορία του σκακιού.

393
00:19:10,650 --> 00:19:11,942
<i>Και το AlphaZero</i>

394
00:19:12,526 --> 00:19:14,612
<i>δεν έπαιζε καθόλου σαν υπολογιστής.</i>

395
00:19:15,112 --> 00:19:18,282
<i>Προέβαινε σε θαρραλέες επιθέσεις</i>
<i>και τολμηρές θυσίες,</i>

396
00:19:18,366 --> 00:19:20,159
<i>όπως οι ρομαντικοί.</i>

397
00:19:20,242 --> 00:19:22,453
<i>Και ακολουθούσε κάποιες από τις αρχές</i>

398
00:19:22,536 --> 00:19:24,955
<i>που καθιέρωσε η επιστημονική σχολή.</i>

399
00:19:25,039 --> 00:19:28,376
<i>Και ταυτόχρονα,</i>
<i>μερικές φορές τις κατέρριπτε</i>,

400
00:19:28,459 --> 00:19:30,961
<i>επειδή δεν είχε την προκατάληψη</i>

401
00:19:31,045 --> 00:19:33,214
<i>ότι οι κανόνες</i>
<i>πρέπει να εφαρμόζονται πάντα.</i>

402
00:19:33,297 --> 00:19:37,385
Όταν ήμουν παιδί, υπήρχαν κάποιες κινήσεις
που θεωρούνταν παράλογες.

403
00:19:37,468 --> 00:19:40,262
Οι υπολογιστές μάς έμαθαν
ότι μπορείς να κάνεις αυτά

404
00:19:40,346 --> 00:19:43,849
τα οποία για αιώνες θεωρούνταν αδιανόητα.

405
00:19:43,933 --> 00:19:46,018
<i>Οι υπολογιστές δεν σκότωσαν το σκάκι.</i>

406
00:19:46,102 --> 00:19:49,772
<i>Πυροδότησαν τη μεγαλύτερη έκρηξη</i>
<i>σκακιστικής γνώσης στην ιστορία.</i>

407
00:19:50,398 --> 00:19:53,067
<i>Ο αριθμός των γκρανμέτρ αυξάνεται,</i>

408
00:19:53,150 --> 00:19:55,820
<i>ενώ φτάνουν σε αυτό το επίπεδο</i>
<i>σε μικρότερη ηλικία.</i>

409
00:19:55,903 --> 00:19:59,949
Παλιά σχεδόν όλοι οι κορυφαίοι σκακιστές
ήταν από την πρώην Σοβιετική Ένωση,

410
00:20:00,032 --> 00:20:02,159
επειδή εκεί ήταν οι κορυφαίοι παίκτες.

411
00:20:02,243 --> 00:20:05,371
Έπρεπε να είσαι κοντά στους καλύτερους
για να αποκτήσεις εμπειρία.

412
00:20:05,955 --> 00:20:08,666
<i>Τώρα χρειάζεσαι μόνο</i>
<i>μια σύνδεση στο ίντερνετ.</i>

413
00:20:08,749 --> 00:20:12,420
Νομίζω ότι ο Rubius δουλεύει πολύ
και εκτός πλατφόρμας,

414
00:20:12,503 --> 00:20:14,547
γιατί παίζει πολύ καλά.

415
00:20:15,256 --> 00:20:18,300
<i>Και χώρες που δεν έχουν ιστορία</i>
<i>στο αγωνιστικό σκάκι</i>

416
00:20:18,384 --> 00:20:21,053
<i>βγάζουν μερικούς</i>
<i>από τους καλύτερους σκακιστές.</i>

417
00:20:21,137 --> 00:20:22,722
Χώρες όπως η Ινδία.

418
00:20:22,805 --> 00:20:25,558
Κι άλλες χώρες, όπως το Ιράν.

419
00:20:25,641 --> 00:20:28,269
Ακόμα και η Νορβηγία.
Πριν τον Μάγκνους Κάρλσεν,

420
00:20:28,352 --> 00:20:31,689
δεν είχαν σκακιστές
στους κορυφαίους 20 του κόσμου.

421
00:20:31,772 --> 00:20:35,484
Το παιχνίδι παίζεται επί ίσοις όροις
και βλέπεις ότι κάποιοι βελτιώνονται

422
00:20:35,568 --> 00:20:38,446
ανεξαρτήτως τοποθεσίας και συνθηκών.

423
00:20:39,155 --> 00:20:41,615
<i>Στο πλαίσιο των ορίων</i>
<i>που θέτουν οι κανόνες,</i>

424
00:20:41,699 --> 00:20:44,285
<i>σε αυτά τα 64 μόνο τετράγωνα,</i>

425
00:20:44,368 --> 00:20:47,371
<i>ο συνολικός αριθμός</i>
<i>μοναδικών παρτίδων σκάκι εκτιμάται</i>

426
00:20:47,455 --> 00:20:50,374
<i>σε περίπου δέκα στην 120ή δύναμη.</i>

427
00:20:51,167 --> 00:20:52,752
<i>Ή με απλά λόγια,</i>

428
00:20:52,835 --> 00:20:56,547
<i>οι παρτίδες είναι ίσες με τον αριθμό ένα</i>

429
00:20:56,630 --> 00:20:59,049
<i>ακολουθούμενο από εκατόν είκοσι μηδενικά.</i>

430
00:20:59,717 --> 00:21:01,635
<i>Περισσότερες πιθανότητες</i>

431
00:21:01,719 --> 00:21:04,847
<i>από τους κόκκους άμμου πάνω στη Γη,</i>

432
00:21:04,930 --> 00:21:07,933
<i>ή από τα σωματίδια σκόνης</i>
<i>στον Γαλαξία μας,</i>

433
00:21:08,017 --> 00:21:11,729
<i>ή από τα άτομα στο παρατηρήσιμο σύμπαν.</i>

434
00:21:12,438 --> 00:21:16,066
Η ομορφιά και η μαγεία του παιχνιδιού
είναι αυτή η ρευστότητα.

435
00:21:16,150 --> 00:21:18,486
Με κάθε κίνηση, το παιχνίδι αλλάζει.

436
00:21:18,569 --> 00:21:21,363
Πρέπει να ξανασκεφτείς,
να κοιτάς συνεχώς τη σκακιέρα.

437
00:21:21,447 --> 00:21:24,867
Ο πλούτος του δεν θα σ' αφήσει ποτέ
να γίνεις ο τέλειος παίκτης.

438
00:21:24,950 --> 00:21:26,827
Υπάρχουν πάντα περιθώρια βελτίωσης.

439
00:21:26,911 --> 00:21:31,290
Παρόλο που έχω περάσει πολλά χρόνια
παίζοντας και μελετώντας το παιχνίδι,

440
00:21:31,373 --> 00:21:34,460
υπάρχουν ακόμα στιγμές που εκπλήσσομαι,
που κοιτάω τη σκακιέρα

441
00:21:34,543 --> 00:21:36,670
και βλέπω κάτι που δεν έχω ξαναδεί.

442
00:21:36,754 --> 00:21:40,382
Το σκάκι είναι εθιστικό, το παραδέχομαι.

443
00:21:40,466 --> 00:21:41,842
Δεν έγινα πλούσιος,

444
00:21:41,926 --> 00:21:43,385
δεν έγινα διάσημος,

445
00:21:43,469 --> 00:21:46,722
αλλά με ικανοποιούσε πολύ
ένα καλό παιχνίδι.

446
00:21:46,806 --> 00:21:49,600
Και θυμάμαι αυτές τις στιγμές με χαρά.

447
00:21:51,894 --> 00:21:54,271
<i>Μετά από μια σειρά βεβιασμένων κινήσεων,</i>

448
00:21:54,355 --> 00:21:57,608
<i>ο μαύρος βασιλιάς φτάνει</i>
<i>στην απέναντι πλευρά της σκακιέρας</i>,

449
00:21:57,691 --> 00:21:59,693
<i>στην καρδιά του λευκού βασιλείου.</i>

450
00:22:00,361 --> 00:22:02,029
<i>Η Αυτού Βασιλική Εξοχότητα,</i>

451
00:22:02,112 --> 00:22:05,282
<i>ο λευκός βασιλιάς,</i>
<i>προχωρά ένα βήμα μπροστά,</i>

452
00:22:05,366 --> 00:22:06,659
<i>αφήνοντας τον πύργο του,</i>

453
00:22:06,742 --> 00:22:09,870
<i>που δεν έχει κάνει ούτε μία κίνηση</i>
<i>σε όλη την παρτίδα,</i>

454
00:22:09,954 --> 00:22:12,039
<i>να καταφέρει το θανατηφόρο πλήγμα.</i>

455
00:22:14,250 --> 00:22:15,376
<i>Σαχ ματ.</i>

456
00:22:42,570 --> 00:22:47,575
Υποτιτλισμός: Δέσποινα Πασσαλή