1
00:00:08,048 --> 00:00:11,761
‎Câu chuyện về con người
‎thực chất là câu chuyện về sự khai thác.

2
00:00:13,430 --> 00:00:18,184
‎Ví dụ như đồng, thứ ta học được cách
‎khai thác và đóng thành cày và công cụ,

3
00:00:18,268 --> 00:00:20,478
‎rồi trộn với thiếc để làm đồng thiếc.

4
00:00:21,855 --> 00:00:23,648
‎Hay than đá và dầu mỏ,

5
00:00:23,732 --> 00:00:26,067
‎thứ cho phép chúng ta chế ngự lửa.

6
00:00:26,985 --> 00:00:31,197
‎Song để định hình thế giới,‎ ‎trước tiên‎,
‎ta cần phải sống sót qua nó đã,

7
00:00:31,698 --> 00:00:35,452
‎và vì thế, nguồn tài nguyên quý giá nhất
‎từng là thứ này.

8
00:00:36,453 --> 00:00:40,540
‎Đường, thứ giống với
‎năng lượng tinh khiết nhất mà ta có.

9
00:00:40,623 --> 00:00:43,877
‎Hãy nghĩ về tổ tiên ta.
‎Họ là người săn bắn và hái lượm.

10
00:00:43,960 --> 00:00:47,422
‎Và với họ, đường
‎thuộc số nguồn năng lượng nhanh nhất.

11
00:00:47,505 --> 00:00:51,134
‎Nên ta tiến hóa để thèm đường
‎và để ăn nó khi tìm ra nó.

12
00:00:52,052 --> 00:00:56,973
‎Nhưng họ đã không ăn đường thế này.
‎Nó chỉ được tìm thấy ở các thực phẩm khác.

13
00:00:57,057 --> 00:01:00,143
‎Trái cây, rau củ,
‎và phần thân cứng của cây mía.

14
00:01:00,226 --> 00:01:02,479
‎Hơn một ngàn năm trước,

15
00:01:02,562 --> 00:01:05,315
‎một số người dám nghĩ dám làm

16
00:01:05,397 --> 00:01:09,819
‎đã học cách chiết xuất đường từ mía,

17
00:01:09,903 --> 00:01:12,530
‎chưng cất nó, và cô đặc nó.

18
00:01:13,156 --> 00:01:17,869
‎Rồi biến nó thành nguyên liệu bạn có thể
‎thêm vào mọi thứ.‎ ‎Và ta đã làm thế.

19
00:01:18,328 --> 00:01:22,082
‎Giờ ta có thể có thứ hạt màu trắng đó
‎bất cứ khi nào ta muốn.

20
00:01:22,165 --> 00:01:23,458
‎Vấn đề là,

21
00:01:23,541 --> 00:01:27,295
‎chúng ta vẫn mang bộ não và cơ thể
‎của người Neanderthal

22
00:01:27,378 --> 00:01:31,341
‎nhưng hiện sống ở môi trường công nghệ 2.0
‎và môi trường đường 5.0.

23
00:01:31,424 --> 00:01:33,676
‎Và cơ thể và bộ não đó không theo kịp.

24
00:01:34,260 --> 00:01:39,265
‎Lượng calo từng quan trọng với sự sống còn
‎của ta‎ ‎giờ lại đe dọa sức khỏe cộng đồng.

25
00:01:39,349 --> 00:01:42,102
‎Đường là lý do
‎cho tỷ lệ cao các bệnh béo phì,

26
00:01:42,185 --> 00:01:45,563
‎tiểu đường, bệnh tim và ung thư,
‎và nên được kiểm soát.

27
00:01:45,647 --> 00:01:47,440
‎Việc tiêu thụ đồ uống có đường

28
00:01:47,524 --> 00:01:50,902
‎là một tác nhân chính
‎của dịch bệnh béo phì ở Hoa Kỳ.

29
00:01:50,985 --> 00:01:51,945
‎Đường gây nghiện.

30
00:01:52,028 --> 00:01:54,697
‎Ta đang thực sự đầu độc mình bằng đường.

31
00:01:54,781 --> 00:01:57,325
‎Nên các nhà khoa học
‎đang thực hiện nhiệm vụ

32
00:01:57,408 --> 00:02:00,245
‎tạo ra một thứ có thể làm
‎điều mà đường mang lại.

33
00:02:00,328 --> 00:02:02,622
‎Cho chúng ta sự ngọt ngào và thỏa mãn,

34
00:02:02,705 --> 00:02:05,500
‎mà không chứa lượng calo
‎ta không cần đến nữa.

35
00:02:05,583 --> 00:02:09,963
‎Đôi khi chúng ta quên mất rằng
‎đường không chỉ ngọt ngào.

36
00:02:10,045 --> 00:02:12,423
‎Đường là năng lượng.

37
00:02:12,507 --> 00:02:15,260
‎Đường là hạnh phúc.

38
00:02:15,343 --> 00:02:17,345
‎Đường cho ta cảm nhận khi ăn.

39
00:02:17,428 --> 00:02:20,765
‎Trong thực phẩm,
‎đường có rất nhiều vai trò

40
00:02:20,849 --> 00:02:25,436
‎và thay thế nó… Ý tôi là,
‎bạn có thể thay thế trái tim không?

41
00:02:26,563 --> 00:02:31,985
‎Vậy ta có thể thỏa cơn thèm đường sâu sắc,
‎cổ xưa mà không làm hại bản thân chứ?

42
00:02:32,694 --> 00:02:35,738
‎Ta có thể thực sự
‎tận hưởng vị ngon của bánh mà chả lo gì?

43
00:02:37,657 --> 00:02:39,576
‎LOẠT PHIM TÀI LIỆU CỦA NETFLIX

44
00:02:39,659 --> 00:02:41,786
‎Nó được phủ với đường vàng.

45
00:02:41,870 --> 00:02:43,788
‎Quá tốt cho yêu tinh.

46
00:02:43,872 --> 00:02:45,623
‎Thỏ ngốc. Trix là cho trẻ em.

47
00:02:45,707 --> 00:02:50,712
‎Đường đâu có giá trị dinh dưỡng. Tôi nghĩ
‎còn chả thể gọi nó là chất dinh dưỡng.

48
00:02:50,795 --> 00:02:52,630
‎Một ít đường chuyển hóa thành chất béo.

49
00:02:53,214 --> 00:02:57,385
‎Cậu ấy không nên ăn kẹo và bánh
‎thay cho các đồ ăn khác.

50
00:02:57,927 --> 00:02:59,429
‎Bụng tôi muốn đồ ăn ngon.

51
00:03:04,475 --> 00:03:09,105
‎ĐƯỜNG

52
00:03:12,650 --> 00:03:15,069
‎Đây là các tác phẩm điêu khắc bằng đường.

53
00:03:15,695 --> 00:03:19,199
‎Các tác phẩm công phu
‎được dựng nên hoàn toàn bằng đường,

54
00:03:19,282 --> 00:03:23,870
‎đôi khi cao hơn sáu mét, được bày
‎ở các yến tiệc hoàng gia thời trung cổ.

55
00:03:25,455 --> 00:03:27,165
‎Chúng được coi là sự tinh tế,

56
00:03:27,248 --> 00:03:30,752
‎vì chúng là một tuyên bố tinh tế
‎về sự giàu có và quyền lực.

57
00:03:31,711 --> 00:03:33,171
‎Mà nó chả tinh tế đến vậy.

58
00:03:34,255 --> 00:03:37,091
‎Đường đã từng rất đắt và quý hiếm.

59
00:03:38,509 --> 00:03:41,304
‎Mọi chuyện đó thay đổi
‎cỡ 150 đến 200 năm trước,

60
00:03:41,387 --> 00:03:44,933
‎khi ta bắt đầu chưng cất được
‎đường củ cải đường và đường mía

61
00:03:45,016 --> 00:03:47,518
‎thành đường tinh chế, đường tinh luyện.

62
00:03:48,394 --> 00:03:50,605
‎Nó không còn là biểu tượng quyền lực.

63
00:03:50,688 --> 00:03:54,943
‎Đường từng là thức ăn cung cấp năng lượng
‎cho sức khỏe và sức mạnh‎.

64
00:03:56,236 --> 00:04:01,157
‎Các bác sĩ từng hào hứng báo cáo
‎về đặc tính kích thích bất ngờ của nó.

65
00:04:01,241 --> 00:04:05,078
‎Các quý cô sành điệu được khuyến khích
‎nhấm rượu mùi có đường,

66
00:04:05,161 --> 00:04:09,040
‎thứ đồ uống lành mạnh duy nhất
‎an toàn để uống sau khi đạp xe.

67
00:04:09,666 --> 00:04:12,752
‎Và các binh sĩ kinh ngạc
‎khi nó hoạt động như lá bùa,

68
00:04:12,835 --> 00:04:15,296
‎làm giảm mệt mỏi và xua tan cơn khát.

69
00:04:16,047 --> 00:04:18,591
‎Chẳng ai tìm thứ gì khác
‎để thay thế đường.

70
00:04:19,091 --> 00:04:21,552
‎Việc đó đã xảy ra hoàn toàn tình cờ.

71
00:04:24,138 --> 00:04:26,391
‎Một buổi tối năm 1878,

72
00:04:26,474 --> 00:04:28,810
‎một nhà hóa học nghiên cứu ngồi ăn tối,

73
00:04:28,893 --> 00:04:32,397
‎cắn một miếng bánh mì cuộn
‎và nếm được một vị ngọt ngào.

74
00:04:32,480 --> 00:04:35,525
‎Đó không phải bánh mì.
‎Mà là ngón tay của anh ấy.

75
00:04:36,025 --> 00:04:39,320
‎Hôm đó, anh ấy đã làm đổ dung dịch
‎khắp tay trước lúc ăn.

76
00:04:40,571 --> 00:04:44,701
‎Nó là một chất dẫn xuất nhựa than đá,
‎thứ mà giờ ta gọi là saccharin,

77
00:04:44,784 --> 00:04:48,621
‎ngọt hơn đường 300 lần và không chứa calo.

78
00:04:48,705 --> 00:04:52,208
‎Rốt cuộc, nó được đóng
‎thành các gói Sweet'N Low màu hồng.

79
00:04:52,292 --> 00:04:55,003
‎Song vào thời điểm đó,
‎các khách hàng lớn nhất

80
00:04:55,086 --> 00:04:58,798
‎là bệnh nhân tiểu đường và chủ xưởng
‎đồ hộp đang tìm chất bảo quản rẻ tiền.

81
00:05:00,008 --> 00:05:03,761
‎Nhưng rồi, lượng tiêu thụ đường
‎của người Mỹ bắt đầu tăng vọt.

82
00:05:04,262 --> 00:05:08,641
‎Nó giảm trong chiến tranh thế giới khi
‎đường bị hạn chế, song mau chóng hồi phục.

83
00:05:09,684 --> 00:05:12,186
‎Và vòng eo của người Mỹ cũng tăng vọt,

84
00:05:12,687 --> 00:05:14,230
‎số cơn đau tim cũng vậy.

85
00:05:15,106 --> 00:05:16,649
‎Đến những năm 1960,

86
00:05:16,733 --> 00:05:20,903
‎bệnh tim là nguyên nhân
‎gây nên một phần ba số ca tử vong ở Mỹ.

87
00:05:22,322 --> 00:05:25,491
‎Các bác sĩ bắt đầu nghi
‎rằng đường có thể có vai trò

88
00:05:25,992 --> 00:05:28,578
‎và rất nhiều người Mỹ
‎đã tìm cách cắt giảm.

89
00:05:29,370 --> 00:05:32,957
‎May thay, an toàn phòng thí nghiệm
‎hồi đó còn chưa tốt,

90
00:05:33,041 --> 00:05:37,295
‎nên các nhà khoa học tiếp tục tình cờ
‎tìm ra các chất mới có thể thay nó.

91
00:05:37,795 --> 00:05:40,715
‎Những năm 1930, một nhà nghiên cứu thuốc
‎khi nghỉ hút thuốc

92
00:05:40,798 --> 00:05:44,719
‎đã tình cờ nếm ngón tay mình
‎và phát hiện ra cyclamate,

93
00:05:45,345 --> 00:05:48,598
‎ít ngọt hơn saccharin,
‎nhưng vẫn ngọt hơn đường,

94
00:05:48,681 --> 00:05:51,726
‎thứ đã cho ta
‎loại soda không chứa calo đầu tiên.

95
00:05:51,809 --> 00:05:54,979
‎Phải, có một bữa tiệc
‎trong mỗi chai No-Cal,

96
00:05:55,063 --> 00:05:59,108
‎nước giải khát không đường
‎đầu tiên và ngon nhất. No-cal.

97
00:05:59,192 --> 00:06:01,027
‎Sau đó, vào những năm 1960,

98
00:06:01,110 --> 00:06:05,531
‎một nhà nghiên cứu thuốc khác
‎đã liếm ngón tay và nếm được một vị ngọt.

99
00:06:05,615 --> 00:06:07,492
‎Việc đó hay xảy ra lắm à?

100
00:06:07,575 --> 00:06:10,995
‎Các nhà khoa học cứ quên rửa tay
‎rồi liếm chúng ấy?

101
00:06:11,704 --> 00:06:12,747
‎Giờ thì hết rồi.

102
00:06:12,830 --> 00:06:14,415
‎Nhưng nhờ có người đó,

103
00:06:14,499 --> 00:06:17,835
‎ta có aspartame,
‎có lượng calo gần như ngang với đường,

104
00:06:17,919 --> 00:06:20,755
‎nhưng ngọt hơn 200 lần,
‎nên bạn cần ít hơn nhiều.

105
00:06:21,923 --> 00:06:23,883
‎Và sau đó, vào những năm 1970,

106
00:06:23,966 --> 00:06:27,345
‎một nhà khoa học
‎đang nghiên cứu hợp chất của đường và clo

107
00:06:27,428 --> 00:06:29,847
‎và được cho là bị yêu cầu kiểm tra nó.

108
00:06:30,348 --> 00:06:33,226
‎Anh ấy đã nghe nhầm
‎và thay vào đó là nếm thử nó.

109
00:06:33,851 --> 00:06:37,480
‎Nhà nghiên cứu đã sống sót
‎và ta có sucralose.

110
00:06:37,563 --> 00:06:42,527
‎Không calo, ngọt đến khó tin, và được
‎quảng cáo như chất thay thế tốt nhất.

111
00:06:42,610 --> 00:06:44,362
‎Chất tạo ngọt hiệu Splenda.

112
00:06:44,445 --> 00:06:47,323
‎Bạn có thể nói đường
‎hoặc có thể nói Splenda.

113
00:06:48,449 --> 00:06:53,704
‎Chất tạo ngọt nhân tạo như một trò
‎ảo thuật vậy.‎ ‎Nhờ sự kỳ diệu của hóa học…

114
00:06:53,788 --> 00:06:57,625
‎Bạn có thể tận hưởng mọi cảm giác
‎ngọt ngào mà không có calo.

115
00:06:57,708 --> 00:06:59,419
‎Đam mê không tội lỗi.

116
00:06:59,502 --> 00:07:01,796
‎Nghe có vẻ tốt tới mức khó mà là thật.

117
00:07:03,464 --> 00:07:06,968
‎Với nhiều người, nó thực sự
‎nghe tốt tới mức khó mà là thật.

118
00:07:07,802 --> 00:07:12,473
‎Trong vài nghiên cứu ở những năm 60 và 70,
‎chúng khiến chuột bị u bàng quang,

119
00:07:12,557 --> 00:07:16,018
‎dẫn đến sự hoảng sợ
‎rằng các chất tạo ngọt này gây ung thư.

120
00:07:16,102 --> 00:07:20,731
‎Mỹ đã cấm cyclamate,
‎tạm dừng việc chấp thuận aspartame,

121
00:07:20,815 --> 00:07:25,987
‎và bắt các sản phẩm từ saccharin thêm nhãn
‎cảnh báo‎ ‎nói có thể có hại cho sức khỏe.

122
00:07:26,696 --> 00:07:29,574
‎Với số đông,
‎đường có vẻ là lựa chọn an toàn hơn.

123
00:07:30,450 --> 00:07:33,327
‎Ngành công nghiệp đường
‎đã tiến hành nhiều kiểm soát thiệt hại,

124
00:07:33,411 --> 00:07:35,746
‎khẳng định đường
‎thực ra là thực phẩm ăn kiêng,

125
00:07:35,830 --> 00:07:38,207
‎cách thông minh để giữ dáng và thon gọn.

126
00:07:38,916 --> 00:07:44,046
‎Bất cứ khi nào bạn thèm ăn quá độ,
‎đường có thể kiềm chế ngay cơn thèm ăn đó

127
00:07:44,130 --> 00:07:48,468
‎vì một muỗng cà phê đường chỉ chứa 18 calo
‎cùng tất cả năng lượng.

128
00:07:49,343 --> 00:07:52,972
‎Quảng cáo Domino này thậm chí
‎còn khẳng định ba thìa đường đầy

129
00:07:53,055 --> 00:07:55,224
‎còn ít gây béo hơn một quả táo.

130
00:07:55,725 --> 00:08:00,354
‎Mà dù nó có thể chứa ít calo hơn, không
‎phải mọi số calo đều được tạo như nhau.

131
00:08:01,814 --> 00:08:05,776
‎Khi ăn một quả táo, lượng đường
‎trong máu bạn sẽ tăng lên từ từ. 

132
00:08:05,860 --> 00:08:08,070
‎Bạn nạp đường, nhưng cũng nạp nó

133
00:08:08,154 --> 00:08:11,491
‎với chất xơ và nước
‎và một loạt chất dinh dưỡng đa lượng.

134
00:08:12,366 --> 00:08:14,660
‎Thứ cần một thời gian để tiêu hóa.

135
00:08:14,744 --> 00:08:18,998
‎Nhưng đường nguyên chất là năng lượng
‎tức thời, sau đó là sự sụt giảm,

136
00:08:19,081 --> 00:08:22,210
‎nên thật ra
‎bạn có thể thấy đói hơn lúc trước.

137
00:08:22,293 --> 00:08:27,131
‎Và nếu càng ăn nhiều, năng lượng tức thời
‎đó sẽ bắt đầu làm cơ thể bạn căng thẳng.

138
00:08:27,215 --> 00:08:31,552
‎Tức insulin của bạn cũng phản ứng
‎bằng cách thường xuyên duy trì mức cao.

139
00:08:31,636 --> 00:08:34,889
‎Insulin là hoóc-môn báo cơ thể bạn biết
‎nên làm gì với đường,

140
00:08:35,389 --> 00:08:38,476
‎mở khóa các tế bào
‎để chúng dùng nó làm năng lượng.

141
00:08:38,558 --> 00:08:43,272
‎Và nếu chúng đã đủ, bạn sẽ tích trữ
‎năng lượng này thành chất béo để dùng sau.

142
00:08:43,356 --> 00:08:46,609
‎Nhưng nếu insulin liên tục
‎bơm xuyên suốt cơ thể bạn,

143
00:08:46,692 --> 00:08:50,321
‎các tế bào của bạn bắt đầu kháng lại nó
‎và cuối cùng…

144
00:08:50,404 --> 00:08:52,532
‎Tuyến tụy sẽ bơm ra

145
00:08:52,615 --> 00:08:55,034
‎rất nhiều và rất nhiều insulin,

146
00:08:55,117 --> 00:09:00,665
‎nhưng insulin đó không hoạt động.
‎Đó là khi bạn mắc bệnh tiểu đường loại 2.

147
00:09:01,165 --> 00:09:03,793
‎Tế bào của bạn
‎không có nhiên liệu cần thiết.

148
00:09:03,876 --> 00:09:07,672
‎Thật không may, mức insulin cao này

149
00:09:07,755 --> 00:09:10,925
‎vẫn làm một vài nhiệm vụ khác

150
00:09:11,008 --> 00:09:12,843
‎mà insulin phải làm.

151
00:09:12,927 --> 00:09:15,304
‎Và một trong số đó là tạo ra chất béo.

152
00:09:15,972 --> 00:09:21,435
‎Nên ta dễ tăng cân và khó giảm cân hơn,
‎và lượng đường trong máu cũng tăng lên,

153
00:09:21,519 --> 00:09:24,564
‎điều sẽ làm hại các bộ phận cơ thể,
‎như tim của bạn.

154
00:09:26,941 --> 00:09:30,319
‎Những năm 60 và 70,
‎điều đó chưa được biết đến rộng rãi.

155
00:09:30,403 --> 00:09:33,281
‎Ta đã nhận
‎rất nhiều thông điệp đan xen về đường

156
00:09:33,781 --> 00:09:36,659
‎nhưng có một thông điệp rất rõ ràng.

157
00:09:37,451 --> 00:09:41,414
‎Thủ phạm đằng sau tai họa bệnh tim
‎là chất béo bão hòa.

158
00:09:42,748 --> 00:09:44,834
‎Ngành công nghiệp thực phẩm
‎đã phản ứng lại

159
00:09:44,917 --> 00:09:49,547
‎bằng tất cả các loại sản phẩm dán nhãn
‎"không có chất béo"‎ ‎hay "tốt cho tim".

160
00:09:50,047 --> 00:09:53,467
‎Nhưng khi bỏ chất béo ra,
‎bạn sẽ mất hương vị.

161
00:09:53,968 --> 00:09:58,139
‎Nên trong nhiều trường hợp,
‎các công ty đã thêm đường để thay thế.

162
00:09:59,098 --> 00:10:02,685
‎Nhưng chất tạo ngọt nhân tạo
‎cũng phục hồi danh tiếng của nó.

163
00:10:02,768 --> 00:10:05,396
‎Các nghiên cứu chồng chất nghiên cứu

164
00:10:05,479 --> 00:10:08,983
‎không tìm ra bằng chứng
‎cho thấy chúng gây ung thư ở người.

165
00:10:09,692 --> 00:10:11,986
‎Còn lũ chuột ở các nghiên cứu trước ư?

166
00:10:12,069 --> 00:10:16,324
‎Chúng đã được cho lượng tương đương
‎hàng trăm lon soda ăn kiêng mỗi ngày.

167
00:10:17,033 --> 00:10:18,034
‎Và thêm nữa…

168
00:10:18,117 --> 00:10:20,328
‎Chuột đồng và chuột nhà đâu là người.

169
00:10:20,411 --> 00:10:25,416
‎Khi Coca-Cola tung ra
‎soda từ đường aspartame vào năm 1983,

170
00:10:25,499 --> 00:10:27,209
‎đó là một sự kiện bước ngoặt.

171
00:10:27,293 --> 00:10:29,712
‎Buổi ra mắt thế giới của Diet Coke.

172
00:10:30,463 --> 00:10:34,008
‎Bạn sẽ uống nó
‎Vì hương vị của nó

173
00:10:35,259 --> 00:10:39,764
‎Trong vòng một thập kỷ, đường aspartame
‎đã thay thế hơn 450 triệu cân đường

174
00:10:39,847 --> 00:10:42,016
‎trong thực phẩm và đồ uống ở Mỹ.

175
00:10:42,099 --> 00:10:45,645
‎Song chất tạo ngọt nhân tạo không thay thế
‎đường trong chế độ ăn của ta.

176
00:10:46,145 --> 00:10:49,273
‎Chúng chủ yếu là cái cớ
‎để ta ăn nó nhiều hơn,

177
00:10:49,357 --> 00:10:52,276
‎và ta còn tìm ra
‎các cách rẻ hơn để làm nó,

178
00:10:52,360 --> 00:10:53,861
‎như từ ngô.

179
00:10:53,944 --> 00:10:59,075
‎Hiện nay đường được thêm vào ba phần tư
‎lượng thực phẩm đóng gói ở Mỹ,

180
00:10:59,158 --> 00:11:01,911
‎dưới hơn 60 tên gọi khác nhau.

181
00:11:01,994 --> 00:11:04,038
‎Dextrose, fructose, sucrose,

182
00:11:04,121 --> 00:11:07,750
‎sirô ngô nhiều fructose. Mọi thứ
‎kết thúc với "ose" đều là một dạng đường.

183
00:11:07,833 --> 00:11:11,420
‎Hoặc một trong những cách nói khác
‎tôi thích về đường,

184
00:11:11,504 --> 00:11:13,756
‎nước mía cô đặc.

185
00:11:13,839 --> 00:11:16,133
‎Chất tạo ngọt nhân tạo chả thể có cửa

186
00:11:16,217 --> 00:11:18,803
‎thay thế đường
‎trong mọi loại thực phẩm này.

187
00:11:18,886 --> 00:11:23,724
‎Bất cứ ai đã thử chất tạo ngọt nhân tạo
‎đều biết ta không thực sự bị chúng lừa.

188
00:11:23,808 --> 00:11:26,185
‎Chúng không có vị giống hệt như đường.

189
00:11:26,268 --> 00:11:31,857
‎Không, tôi ghét cách thứ đường giả đó,
‎bạn biết đó, để lại cái vị ấy trong miệng.

190
00:11:31,941 --> 00:11:34,193
‎- Tệ đến mức nào?
‎- Ngọt kiểu hóa học.

191
00:11:34,276 --> 00:11:36,737
‎Kiểu siêu ngọt mà miệng bạn chả chịu nổi.

192
00:11:38,364 --> 00:11:43,536
‎Tôi không thích chất tạo ngọt nhân tạo.
‎Tôi đã thử kẹo cao su, soda có saccharin.

193
00:11:43,619 --> 00:11:47,373
‎Nó làm miệng tôi, kiểu, bột và khô,
‎tôi cần uống nhiều nước hơn.

194
00:11:48,040 --> 00:11:52,169
‎Pichet Ong đã dành cả sự nghiệp
‎cố làm món tráng miệng với ít đường,

195
00:11:52,253 --> 00:11:54,463
‎mà không hề ảnh hưởng đến vị giác.

196
00:11:54,547 --> 00:11:59,218
‎Khi ăn đồ có đường aspartame,
‎nó cũng có tác dụng tương tự với tôi.

197
00:11:59,301 --> 00:12:02,388
‎Nó không hoàn toàn,
‎bạn biết đấy, có vị tự nhiên.

198
00:12:03,347 --> 00:12:06,392
‎Thời gian đóng góp lớn
‎vào việc đường có vị thế nào.

199
00:12:06,475 --> 00:12:10,646
‎Thời gian để độ ngọt đạt đến đỉnh điểm
‎sau khi bạn cắn một miếng,

200
00:12:10,730 --> 00:12:13,983
‎thời gian nó kéo dài,
‎và tốc độ suy giảm của nó.

201
00:12:14,608 --> 00:12:17,528
‎Nó gọi là hồ sơ thời gian về độ ngọt.

202
00:12:18,028 --> 00:12:19,947
‎Với đường, trông nó thế này.

203
00:12:20,030 --> 00:12:23,993
‎Nó đạt đến cực điểm rất nhanh
‎và biến mất rất nhanh.

204
00:12:24,493 --> 00:12:27,204
‎Và với đường sucralose, trông nó thế này.

205
00:12:27,288 --> 00:12:29,665
‎Vị ngọt đến chậm hơn

206
00:12:29,749 --> 00:12:32,001
‎và biến mất từ từ hơn.

207
00:12:32,752 --> 00:12:36,630
‎Đường aspartame đến còn chậm hơn
‎và còn đọng lại lâu hơn nữa.

208
00:12:37,381 --> 00:12:42,845
‎Sự khác biệt chỉ là vài phần giây,
‎nhưng với vị giác của ta, nó là vĩnh cửu.

209
00:12:43,679 --> 00:12:45,890
‎Và đường không chỉ tạo vị ngọt.

210
00:12:46,390 --> 00:12:48,100
‎Nó làm kem phủ láng mịn

211
00:12:48,184 --> 00:12:50,436
‎và làm bánh ngọt ẩm mềm và xốp.

212
00:12:50,936 --> 00:12:54,273
‎Nếu bạn lấy hết đường ra khỏi bánh ngọt,

213
00:12:54,356 --> 00:12:57,318
‎cái bánh đó sẽ trở nên
‎như một cái bánh mì dẹt.

214
00:12:57,401 --> 00:13:00,780
‎Nên những thách thức là rất lớn.

215
00:13:00,863 --> 00:13:04,617
‎Chất tạo ngọt hiệu quả với tôi
‎trong nhiều công thức là stevia.

216
00:13:04,700 --> 00:13:07,745
‎Stevia là chất tạo ngọt tự nhiên
‎không chứa calo.

217
00:13:07,828 --> 00:13:11,582
‎Nó làm từ một loại cỏ ở Nam Mỹ,
‎và có thể làm pudding khá ngon.

218
00:13:12,249 --> 00:13:15,628
‎Nhưng vị ngọt còn đến muộn hơn
‎các chất tạo ngọt nhân tạo

219
00:13:15,711 --> 00:13:19,507
‎và ở lại quá lâu so với được chào đón,
‎tự cho thấy nó là giả.

220
00:13:20,549 --> 00:13:24,386
‎Có một chất tạo ngọt
‎có vị giống đường đến khó tin,

221
00:13:24,887 --> 00:13:26,555
‎cường độ chỉ ít hơn chút.

222
00:13:27,056 --> 00:13:31,310
‎Đường allulose, ngôi sao đang lên
‎của các sản phẩm thay thế đường.

223
00:13:32,228 --> 00:13:34,146
‎Về cơ bản, đó là đường,

224
00:13:34,230 --> 00:13:38,192
‎một loại hiếm được tìm thấy với lượng nhỏ
‎trong các thực phẩm như sung và nho khô,

225
00:13:39,151 --> 00:13:41,779
‎song nó không hoạt động
‎như đường trong cơ thể.

226
00:13:41,862 --> 00:13:45,407
‎Ta chả thể hoàn toàn hấp thụ nó,
‎khiến nó gần như không calo.

227
00:13:46,408 --> 00:13:50,663
‎Nó làm tốt vai trò trong bếp,
‎và nghiên cứu ban đầu cho thấy nó an toàn.

228
00:13:51,288 --> 00:13:55,668
‎Song chỉ có vài nhà sản xuất làm nó.
‎Hầu hết các nước chưa chấp nhận nó.

229
00:13:56,293 --> 00:13:59,088
‎Và nó có giá như đồ ăn bổ dưỡng cao cấp‎.

230
00:14:00,172 --> 00:14:02,925
‎Và không có chất tạo ngọt nào,
‎kể cả allulose,

231
00:14:03,008 --> 00:14:05,678
‎có thể thay thế thứ kỳ diệu nhất về đường.

232
00:14:05,761 --> 00:14:06,595
‎SỰ THỎA MÃN

233
00:14:07,513 --> 00:14:12,184
‎Ừm, đường đóng vai trò trong não bạn
‎giống như tình dục và thuốc gây nghiện.

234
00:14:12,268 --> 00:14:14,103
‎Vùng thỏa mãn của não bạn.

235
00:14:14,186 --> 00:14:17,857
‎Khi bạn ăn đường, bạn giải phóng dopamine,
‎bạn vui vẻ hơn.

236
00:14:17,940 --> 00:14:20,734
‎Không chỉ cơn đói
‎thôi thúc chúng ta ăn đường.

237
00:14:21,443 --> 00:14:22,778
‎Đó là ham muốn.

238
00:14:23,362 --> 00:14:25,531
‎Thế nên, ngay cả khi đã no,

239
00:14:25,614 --> 00:14:28,701
‎ta vẫn vui vẻ
‎khi ai đó mời ta ăn tráng miệng.

240
00:14:28,784 --> 00:14:29,952
‎Hài thật nhỉ?

241
00:14:30,035 --> 00:14:32,746
‎Chúng ta có một chỗ đặc biệt

242
00:14:32,830 --> 00:14:35,833
‎cho một hương vị hấp dẫn

243
00:14:35,916 --> 00:14:37,668
‎vào cuối bữa ăn.

244
00:14:38,544 --> 00:14:42,006
‎Một nghiên cứu cho thấy
‎vùng thỏa mãn của não bộ chúng ta

245
00:14:42,089 --> 00:14:46,010
‎chỉ được kích hoạt
‎khi chất ngọt đi kèm với calo.

246
00:14:46,969 --> 00:14:50,014
‎Nếu muốn có sự thỏa mãn,
‎bạn phải trả giá cho nó.

247
00:14:51,348 --> 00:14:54,310
‎Sự thật cay đắng
‎là ta không thể bắt chước đường,

248
00:14:54,393 --> 00:14:59,565
‎trong khi chỉ bỏ đi các phần ta chả muốn.
‎Nên vài người tìm một cách tiếp cận khác,

249
00:14:59,648 --> 00:15:02,818
‎cố gắng tái tạo lại chính tinh thể đường.

250
00:15:06,196 --> 00:15:08,866
‎Năm 2013, ở tuổi 95,

251
00:15:08,949 --> 00:15:12,494
‎Giáo sư Avraham Baniel
‎đã hồi tưởng lại cuộc đời mình.

252
00:15:13,412 --> 00:15:17,791
‎Ông là nhà hóa học công nghiệp, đã
‎nghiên cứu nhiều thứ suốt sự nghiệp dài.

253
00:15:17,875 --> 00:15:20,336
‎Chiết xuất đồng từ cát sa mạc,

254
00:15:20,419 --> 00:15:22,046
‎khoáng sản từ Biển Chết,

255
00:15:22,129 --> 00:15:24,465
‎phân bón, nhiên liệu sinh học,

256
00:15:24,548 --> 00:15:26,300
‎sợi thảm, axit citric,

257
00:15:26,383 --> 00:15:28,761
‎và là một giáo sư lâu năm.

258
00:15:29,428 --> 00:15:34,934
‎Và ông nhớ đến một chuyện xảy ra từ
‎rất lâu, khi là cậu trai trẻ mới bắt đầu.

259
00:15:36,018 --> 00:15:40,397
‎Thế giới xảy ra chiến tranh,
‎và đường được chia khẩu phần gắt gao.

260
00:15:40,481 --> 00:15:44,360
‎Lúc đó không có đường,
‎hoặc nếu có thì cũng cực kì ít đường.

261
00:15:44,443 --> 00:15:46,904
‎Giáo sư Baniel là bố của Eran.

262
00:15:47,571 --> 00:15:52,201
‎Lúc đó, ông làm việc gần Haifa, hỗ trợ
‎chiến tranh bằng cách chế tạo bom.

263
00:15:52,910 --> 00:15:57,873
‎Một ngày, vợ bạn ông đột ngột ghé thăm,
‎hỏi liệu có thể cho cô ấy ít tinh bột.

264
00:15:57,957 --> 00:16:00,417
‎Bố tôi nói: "Sao cô lại muốn tinh bột?"

265
00:16:00,918 --> 00:16:05,172
‎Đó là một mẹo mà cô ấy biết.
‎Nếu bạn làm bánh pudding bằng tinh bột

266
00:16:05,255 --> 00:16:07,800
‎và sau đó
‎thêm bất cứ chút đường nào bạn có,

267
00:16:07,883 --> 00:16:12,179
‎nó sẽ ngọt hơn một cách thần kỳ,
‎như thể có nhiều đường hơn trong đó.

268
00:16:12,262 --> 00:16:13,472
‎Nên bố tôi đã nghĩ:

269
00:16:13,555 --> 00:16:16,600
‎"Ồ, hay đấy. Mình phải nhớ điều đó".

270
00:16:16,684 --> 00:16:18,936
‎Và dĩ nhiên, ông ấy quên sạch vụ đó.

271
00:16:19,019 --> 00:16:24,149
‎Cho đến cái ngày định mệnh vào năm 2013,
‎khi nó bất ngờ soi sáng cho ông.

272
00:16:24,650 --> 00:16:28,445
‎Vậy là bố tôi đã nói:
‎"Cách duy nhất để cắt đường

273
00:16:29,446 --> 00:16:32,241
‎là dùng đường theo một cách khác".

274
00:16:34,243 --> 00:16:39,498
‎Bạn thấy đấy, đường có một bí mật đen tối.
‎Bạn không thật sự nếm toàn bộ nó.

275
00:16:40,082 --> 00:16:44,461
‎Khi ăn một miếng bánh, các tinh thể
‎đường sẽ phân rã ra trong miệng bạn,

276
00:16:44,545 --> 00:16:47,464
‎và các phân tử đường phân tán khắp nơi.

277
00:16:47,548 --> 00:16:50,759
‎Chỉ một phần nhỏ trong chúng
‎chạm vào vị giác của bạn.

278
00:16:51,260 --> 00:16:53,679
‎Phần còn lại ư? Bạn nuốt chúng vào.

279
00:16:53,762 --> 00:16:56,557
‎Nó đến nơi bạn không muốn nó đến.

280
00:16:57,182 --> 00:17:00,060
‎Lý do tinh bột
‎làm bánh pudding có vị ngọt hơn

281
00:17:00,144 --> 00:17:05,607
‎là nó bao phủ lưỡi và làm nó dính hơn, nên
‎đường bám nhiều hơn vào vị giác của bạn.

282
00:17:06,233 --> 00:17:09,278
‎Bố của Eran nghĩ
‎ông ấy có giải pháp hiệu quả hơn,

283
00:17:09,778 --> 00:17:14,407
‎là đưa một thứ vào chính tinh thể đường,
‎một thứ sẽ đóng vai trò như…

284
00:17:14,491 --> 00:17:17,536
‎Một miếng bọt biển cho các phân tử đường.

285
00:17:18,037 --> 00:17:21,623
‎Hút chúng vào
‎và tạo ra một loại tinh thể mới

286
00:17:21,707 --> 00:17:24,542
‎chứa các khối phân tử đường khổng lồ.

287
00:17:25,752 --> 00:17:29,048
‎Nên khi bạn cắn một miếng,
‎và các tinh thể phân rã ra,

288
00:17:29,131 --> 00:17:33,052
‎nhiều phân tử có cơ hội
‎tiếp cận hơn với các thụ thể ngọt của ta.

289
00:17:34,219 --> 00:17:39,683
‎Bị thuyết phục bởi ý tưởng của bố mình,
‎Eran đã thành lập một công ty.‎ ‎DouxMatok.

290
00:17:40,392 --> 00:17:44,480
‎"Doux" là "ngọt" trong tiếng Pháp,
‎và "matok" là "ngọt" trong tiếng Do Thái.

291
00:17:44,980 --> 00:17:47,399
‎Và tiếng Do Thái, "du" cũng là "gấp đôi".

292
00:17:47,483 --> 00:17:49,443
‎Nên nó là "ngọt ngọt"

293
00:17:49,526 --> 00:17:51,028
‎hoặc "ngọt gấp đôi".

294
00:17:51,528 --> 00:17:56,283
‎Họ phát hiện silica, phụ gia thực phẩm
‎phổ biến, là một miếng bọt biển rất tốt.

295
00:17:56,867 --> 00:17:58,869
‎Và kết quả là Incredo,

296
00:17:58,952 --> 00:18:01,121
‎gần giống 100% với đường,

297
00:18:01,205 --> 00:18:04,708
‎nhưng vì nếm được nó nhiều hơn,
‎ta không cần ăn cùng lượng.

298
00:18:05,417 --> 00:18:10,839
‎Nó khiến nhiều người hào hứng. ‎Time ‎gọi nó
‎là một trong các phát minh hay nhất 2020.

299
00:18:11,465 --> 00:18:13,425
‎Nhưng nó có những hạn chế,

300
00:18:13,509 --> 00:18:15,302
‎cụ thể là nước.

301
00:18:16,011 --> 00:18:20,516
‎Với Incredo, đường và silica
‎vỡ ra ngay khi chúng bị ướt.

302
00:18:20,599 --> 00:18:22,726
‎Bùm! Cặp đôi tan vỡ.

303
00:18:22,810 --> 00:18:25,562
‎Đường ở một bên,
‎thứ vận chuyển nó ở một bên.

304
00:18:25,646 --> 00:18:27,106
‎Phép màu biến mất.

305
00:18:28,232 --> 00:18:30,859
‎Cơ thể chúng ta
‎đã tiến hóa cho hợp chất này

306
00:18:30,943 --> 00:18:33,362
‎theo các cách khó đánh lừa hoặc làm giả,

307
00:18:34,196 --> 00:18:36,073
‎mà ta vẫn chưa hiểu hết.

308
00:18:37,741 --> 00:18:39,868
‎Song ta vẫn tìm hiểu tiếp về đường,

309
00:18:39,952 --> 00:18:43,330
‎và một số giả định phổ biến
‎đang chờ cập nhật thêm‎.

310
00:18:44,164 --> 00:18:45,457
‎Vào những năm 2000,

311
00:18:45,541 --> 00:18:49,336
‎sirô ngô nhiều fructose
‎được coi là thứ đường độc hại nhất.

312
00:18:50,003 --> 00:18:52,172
‎Nó được gọi là "kẹo của Quỷ",

313
00:18:52,256 --> 00:18:55,509
‎"phát minh độc ác",
‎và "ma túy dạng chất tạo ngọt".

314
00:18:56,093 --> 00:18:58,095
‎Song nhiều sirô ngô nhiều fructose

315
00:18:58,178 --> 00:19:01,181
‎về cơ bản có cấu trúc phân tử
‎giống như đường.

316
00:19:01,265 --> 00:19:02,766
‎Không tốt hay tệ hơn.

317
00:19:03,475 --> 00:19:05,394
‎Những thứ như mật ong và mật cây thùa,

318
00:19:05,477 --> 00:19:08,730
‎được nhiều người coi là lựa chọn thay thế
‎tốt hơn cho đường, nhưng…

319
00:19:08,814 --> 00:19:13,152
‎Sự thật là, dù đó là đường fructose,
‎sucrose, glucose, hay các dạng khác,

320
00:19:13,235 --> 00:19:14,862
‎cơ thể bạn coi đó là đường.

321
00:19:15,362 --> 00:19:21,201
‎Đường nâu có lượng dinh dưỡng cực nhỏ mà
‎đường trắng không có,‎ ‎song nó cực kì nhỏ.

322
00:19:22,161 --> 00:19:24,413
‎Đường thô cũng chả tốt hơn cho bạn.

323
00:19:24,496 --> 00:19:28,375
‎Nó còn chẳng thật sự thô,
‎chỉ ít tinh luyện hơn một chút.

324
00:19:29,501 --> 00:19:34,298
‎Và phải nói rõ, chất tạo ngọt nhân tạo
‎không khiến bạn bị ung thư.

325
00:19:34,882 --> 00:19:36,592
‎Đến đầu những năm 2000,

326
00:19:36,675 --> 00:19:40,429
‎các sản phẩm có saccharin
‎không cần phải dán nhãn cảnh báo nữa.

327
00:19:40,929 --> 00:19:43,432
‎So với đồ uống ngọt từ đường,

328
00:19:43,515 --> 00:19:45,893
‎đồ uống ngọt từ đường aspartame

329
00:19:45,976 --> 00:19:50,439
‎là một lựa chọn
‎an toàn và khỏe mạnh hơn nhiều.

330
00:19:50,522 --> 00:19:51,398
‎Và tôi

331
00:19:52,691 --> 00:19:55,235
‎có lẽ sẽ nói điều đó đến cuối đời.

332
00:19:55,819 --> 00:19:57,529
‎Song các nghiên cứu gần đây cũng nói

333
00:19:57,613 --> 00:20:00,824
‎chất tạo ngọt nhân tạo
‎không phải cách tốt để giảm cân,

334
00:20:01,325 --> 00:20:05,495
‎có thể vì chúng thay đổi thành phần
‎vi khuẩn trong ruột của chúng ta.

335
00:20:08,165 --> 00:20:10,375
‎Vị ngọt không bao giờ miễn phí,

336
00:20:10,959 --> 00:20:12,753
‎nhưng vẫn có vài tin tốt.

337
00:20:13,420 --> 00:20:18,008
‎Đường không thực sự có hại cho chúng ta
‎như ta đã được dẫn dắt để tin điều đó.

338
00:20:18,842 --> 00:20:21,303
‎Có lẽ bạn đã nghe đường làm trẻ tăng động

339
00:20:21,803 --> 00:20:24,514
‎nhưng ý tưởng đó
‎dựa trên dữ liệu khá sơ sài.

340
00:20:25,641 --> 00:20:27,809
‎Nghiên cứu sau này
‎không tìm ra chứng cứ nào

341
00:20:27,893 --> 00:20:31,521
‎chỉ ra đường tác động hành vi
‎hay chức năng nhận thức của trẻ.

342
00:20:32,022 --> 00:20:34,524
‎Ngày nay, rất thường xuyên,

343
00:20:35,025 --> 00:20:36,860
‎sẽ có người nói,

344
00:20:36,944 --> 00:20:39,696
‎"Đường là thuốc lá mới,

345
00:20:40,280 --> 00:20:42,115
‎và chúng ta nên cấm nó".

346
00:20:42,199 --> 00:20:45,202
‎Có thể bạn đã nghe nói
‎rằng đường rất gây nghiện.

347
00:20:45,285 --> 00:20:47,829
‎Khoa học hiện đang chứng tỏ cho ta biết

348
00:20:47,913 --> 00:20:51,083
‎rằng đường còn gây nghiện hơn côcain.

349
00:20:51,166 --> 00:20:52,751
‎Gây nghiện gấp tám côcain.

350
00:20:52,834 --> 00:20:54,753
‎Gây nghiện như ma túy, ma túy đá.

351
00:20:54,836 --> 00:20:58,757
‎Nhưng bằng chứng đó, một lần nữa,
‎đến từ nghiên cứu trên chuột.

352
00:20:59,508 --> 00:21:02,052
‎Nếu bạn phải chọn giữa cắt đường

353
00:21:02,135 --> 00:21:03,595
‎và cắt côcain,

354
00:21:04,096 --> 00:21:05,806
‎chắc chắn hãy chọn đường.

355
00:21:05,889 --> 00:21:11,103
‎Rõ ràng là côcain có một mức độ gây nghiện

356
00:21:11,603 --> 00:21:16,316
‎và tác động về mặt sinh lý
‎cao hơn so với đường.

357
00:21:20,862 --> 00:21:24,533
‎Như tôi luôn nói: "Đường không độc.
‎Liều lượng làm nó độc".

358
00:21:24,616 --> 00:21:26,618
‎Một ít đường không phải là vấn đề.

359
00:21:26,702 --> 00:21:29,705
‎Số lượng lớn, liên tục,
‎thường xuyên mới là vấn đề.

360
00:21:30,205 --> 00:21:31,290
‎Ở Mỹ,

361
00:21:31,373 --> 00:21:35,627
‎lượng đường tiêu thụ
‎thực sự đã giảm trong hai thập kỷ qua.

362
00:21:35,711 --> 00:21:39,256
‎Nhưng mức tiêu thụ
‎đồ ăn nhanh và đồ ăn vặt

363
00:21:39,339 --> 00:21:40,841
‎không giảm.

364
00:21:40,924 --> 00:21:44,094
‎Nên tỷ lệ béo phì vẫn tiếp tục tăng cao.

365
00:21:44,177 --> 00:21:46,471
‎Mọi người vẫn ăn

366
00:21:46,972 --> 00:21:49,683
‎một số lượng nhỏ khủng khiếp

367
00:21:49,766 --> 00:21:51,768
‎hoa quả tươi và rau,

368
00:21:52,519 --> 00:21:54,896
‎ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu.

369
00:21:54,980 --> 00:21:56,690
‎Chả ai ăn đậu cả.

370
00:21:58,025 --> 00:22:00,819
‎Ta có thể chả bao giờ
‎được tận hưởng bánh mà không lo gì.

371
00:22:01,528 --> 00:22:03,697
‎Bánh ngọt đâu phải như vậy.

372
00:22:04,239 --> 00:22:07,534
‎Mà ta đang gần
‎với việc làm các chiếc bánh lành mạnh hơn‎.

373
00:22:08,160 --> 00:22:10,954
‎Vào ngày 27 tháng Mười một năm 2020,

374
00:22:11,038 --> 00:22:15,042
‎bố của Eran đã tổ chức sinh nhật
‎lần thứ 102.

375
00:22:15,125 --> 00:22:17,794
‎Ông ấy đã ăn
‎một cái bánh sô-cô-la hạnh nhân.

376
00:22:17,878 --> 00:22:20,922
‎Lượng đường đã được giảm 35%.

377
00:22:21,006 --> 00:22:22,591
‎Ý tôi là, ông ấy mê nó.

378
00:22:22,674 --> 00:22:26,303
‎Ông ấy thật sự tràn đầy hạnh phúc.

379
00:22:26,803 --> 00:22:29,181
‎Chúc mừng!

380
00:22:29,264 --> 00:22:32,726
‎Chúng ta đều nên hướng đến
‎một chế độ ăn uống cân bằng hơn

381
00:22:32,809 --> 00:22:34,519
‎mà không có quá nhiều đường.

382
00:22:35,062 --> 00:22:39,358
‎Nhưng tuyên chiến với một nguyên liệu
‎chính là công thức cho sự thất bại.

383
00:22:39,858 --> 00:22:43,528
‎Bạn sẽ không ăn theo bất cứ
‎chế độ ăn kiêng nào làm bạn khổ sở.

384
00:22:44,279 --> 00:22:48,283
‎Sô-cô-la đen,
‎nhất là những thanh sô-cô-la đen có hạt.

385
00:22:48,367 --> 00:22:51,787
‎Thứ đó, không nghi ngờ gì cả,
‎là thứ tôi thích nhất.

386
00:22:52,579 --> 00:22:55,749
‎Nó khiến tôi tràn đầy năng lượng
‎và hạnh phúc.

387
00:22:55,832 --> 00:22:59,795
‎Ban đêm đi ngủ, tôi rất háo hức
‎được thức dậy và ăn món tráng miệng.

388
00:23:00,754 --> 00:23:04,424
‎Ta cần cắt giảm
‎sự tiêu thụ đường quá mức.

389
00:23:04,508 --> 00:23:06,009
‎Chắc chắn là vậy.

390
00:23:06,093 --> 00:23:07,928
‎Nhưng là sự tiêu thụ quá mức,

391
00:23:08,512 --> 00:23:12,099
‎không phải sự tiêu thụ đường cần thiết.

392
00:23:40,335 --> 00:23:45,340
‎Biên dịch: Joy Ng