1 00:00:08,049 --> 00:00:11,803 Het verhaal van mensen is eigenlijk een verhaal van extractie. 2 00:00:13,430 --> 00:00:18,184 Neem koper, dat we leerden te delven en tot ploegen en gereedschap te hameren… 3 00:00:18,268 --> 00:00:20,645 …en met tin te mengen om brons te maken. 4 00:00:21,855 --> 00:00:25,900 Of steenkool en aardolie, waarmee we vuur wisten te temmen. 5 00:00:26,943 --> 00:00:31,156 Maar om de wereld vorm te geven moesten we 'm eerst overleven… 6 00:00:31,656 --> 00:00:35,452 …en daarvoor was dit de waardevolste hulpbron. 7 00:00:36,453 --> 00:00:40,540 Suiker, de voeding die het dichtst in de buurt komt van pure energie. 8 00:00:40,623 --> 00:00:43,877 Denk aan onze voorouders: jagers en verzamelaars. 9 00:00:43,960 --> 00:00:47,380 Voor hen was suiker een van de snelste bronnen van energie. 10 00:00:47,464 --> 00:00:51,134 Het zit in onze aard om naar suiker te snakken en het te eten. 11 00:00:52,052 --> 00:00:54,679 Maar zij aten suiker niet in deze vorm. 12 00:00:54,763 --> 00:00:56,973 Ze vonden het gewoon in ander eten. 13 00:00:57,057 --> 00:01:00,143 Fruit en groente en taaie scheuten suikerriet. 14 00:01:00,226 --> 00:01:05,815 Meer dan duizend jaar geleden leerden wat ondernemende mensen… 15 00:01:05,899 --> 00:01:12,530 …hoe ze de suiker uit suikerriet konden uitlogen, condenseren en kristalliseren. 16 00:01:13,156 --> 00:01:17,869 En het een ingrediënt te maken dat je overal bij kan doen. En dat deden we. 17 00:01:18,328 --> 00:01:22,040 Nu konden we het witte spul krijgen wanneer we maar wilden. 18 00:01:22,123 --> 00:01:27,295 Het probleem was dat we nog altijd een neanderthalerbrein en -lichaam hadden… 19 00:01:27,378 --> 00:01:31,299 …die nu leefden in een omgeving van tech 2.0 en suiker 5.0. 20 00:01:31,382 --> 00:01:33,676 Dat kunnen we fysiek niet bijhouden. 21 00:01:34,260 --> 00:01:39,265 De calorieën die ooit onmisbaar waren, bedreigen nu de volksgezondheid. 22 00:01:39,349 --> 00:01:42,060 Suiker zorgt voor de toename van obesitas… 23 00:01:42,143 --> 00:01:45,563 …diabetes, hartkwalen en kanker en moet worden gereguleerd. 24 00:01:45,647 --> 00:01:50,902 De consumptie van suikerhoudende dranken stuwt de obesitasepidemie in de VS. 25 00:01:50,985 --> 00:01:51,945 Het is verslavend. 26 00:01:52,028 --> 00:01:54,697 We vergiftigen onszelf letterlijk met suiker. 27 00:01:54,781 --> 00:02:00,203 Dus proberen wetenschappers iets te maken dat kan doen wat suiker doet. 28 00:02:00,286 --> 00:02:05,500 Iets dat zoetheid en genoegen geeft, maar zonder al die overbodige calorieën. 29 00:02:05,583 --> 00:02:09,963 We vergeten soms dat suiker niet alleen zoetheid is. 30 00:02:10,046 --> 00:02:12,423 Suiker is energie. 31 00:02:12,507 --> 00:02:15,260 Suiker is geluk. 32 00:02:15,343 --> 00:02:17,345 Suiker is mondgevoel. 33 00:02:17,428 --> 00:02:22,934 Suiker is vele dingen in eten en het vervangen… 34 00:02:23,017 --> 00:02:25,436 Ik bedoel, kun je het hart vervangen? 35 00:02:26,563 --> 00:02:31,985 Kunnen we die oude hang naar suiker bevredigen zonder onszelf te schaden? 36 00:02:32,652 --> 00:02:35,738 Kunnen ooit we onbekommerd van taart genieten? 37 00:02:37,657 --> 00:02:39,576 EEN NETFLIX ORIGINAL-DOCUMENTAIRESERIE 38 00:02:40,076 --> 00:02:41,786 Bedekt met gouden suiker. 39 00:02:41,870 --> 00:02:43,788 Te lekker voor dwergen. 40 00:02:43,872 --> 00:02:45,623 Gekkie. Trix zijn voor kids. 41 00:02:45,707 --> 00:02:50,712 Suiker heeft geen voedingswaarde. Ik vind het niet eens een voedingsstof. 42 00:02:50,795 --> 00:02:52,630 Suiker wordt in vet omgezet. 43 00:02:53,214 --> 00:02:57,385 Hij moet snoep en zoetigheid niet in plaats van ander eten nuttigen. 44 00:02:57,927 --> 00:02:59,429 M'n buikje wil lekkers. 45 00:03:12,734 --> 00:03:14,944 Dit zijn suikersculpturen. 46 00:03:15,695 --> 00:03:19,199 Gedetailleerde taferelen, helemaal van suiker… 47 00:03:19,282 --> 00:03:21,284 …soms meer dan zes meter hoog… 48 00:03:21,367 --> 00:03:23,870 …die bij middeleeuwse banketten werden vertoond. 49 00:03:25,413 --> 00:03:27,165 Ze werden subtleties genoemd… 50 00:03:27,248 --> 00:03:30,501 …omdat ze subtiel voor rijkdom en macht moesten staan. 51 00:03:31,711 --> 00:03:33,171 Zo subtiel was het niet. 52 00:03:34,255 --> 00:03:37,091 Suiker was erg duur en zeldzaam. 53 00:03:38,551 --> 00:03:41,304 Dat veranderde zo'n 150 tot 200 jaar geleden… 54 00:03:41,387 --> 00:03:44,933 …toen we biet- en rietsuiker wisten te distilleren… 55 00:03:45,016 --> 00:03:48,353 …tot een zeer geraffineerde en geconcentreerde suiker. 56 00:03:48,436 --> 00:03:50,605 Het was geen machtssymbool meer. 57 00:03:50,688 --> 00:03:54,943 Suiker werd energievoeding, voor gezondheid en kracht. 58 00:03:56,236 --> 00:04:01,157 Artsen meldden enthousiast dat het onverwachte stimulerende kenmerken had. 59 00:04:01,241 --> 00:04:05,078 Modieuze dames werden aangemoedigd om zoet vruchtensap te drinken. 60 00:04:05,161 --> 00:04:09,040 'De enige gezonde drank die men veilig kan nemen na het fietsen.' 61 00:04:09,666 --> 00:04:12,752 En soldaten vonden dat het wonderbaarlijk werkte… 62 00:04:12,835 --> 00:04:15,296 …tegen vermoeidheid en dorst. 63 00:04:16,005 --> 00:04:19,008 Niemand zocht iets om suiker te vervangen. 64 00:04:19,092 --> 00:04:21,552 Het gebeurde volledig bij toeval. 65 00:04:24,138 --> 00:04:28,810 Op een avond in 1878 begon een scheikundige aan z'n avondeten. 66 00:04:28,893 --> 00:04:32,397 Hij nam een hap van een broodje en proefde iets zoets. 67 00:04:32,480 --> 00:04:35,525 Het was niet het brood. Het waren z'n vingers. 68 00:04:36,025 --> 00:04:39,529 Hij had de oplossing eerder die dag over z'n handen gemorst. 69 00:04:40,571 --> 00:04:44,701 Het was een koolteerderivaat dat we nu als sacharine kennen. 70 00:04:44,784 --> 00:04:48,621 Het was 300 keer zoeter dan suiker, had nul calorieën… 71 00:04:48,705 --> 00:04:52,208 …en zou in de VS de roze sachets Sweet'N Low vullen. 72 00:04:52,292 --> 00:04:55,795 Maar indertijd waren de grootste afnemers diabetici… 73 00:04:55,878 --> 00:04:58,798 …en conservenfabrieken die goedkope bewaarmiddelen zochten. 74 00:04:59,966 --> 00:05:04,095 Maar toen begon de suikerconsumptie van Amerikanen omhoog te schieten. 75 00:05:04,178 --> 00:05:09,058 Hij daalde toen suiker op rantsoen was in de wereldoorlogen, maar herstelde snel. 76 00:05:09,642 --> 00:05:12,562 De tailleomvang van Amerikanen schoot omhoog… 77 00:05:12,645 --> 00:05:15,023 …net als het aantal hartaanvallen. 78 00:05:15,106 --> 00:05:16,649 Tegen de jaren 1960… 79 00:05:16,733 --> 00:05:21,029 …waren hartziektes de oorzaak van een derde van alle sterfgevallen. 80 00:05:22,322 --> 00:05:25,908 Dokters begonnen te vermoeden dat suiker een rol speelde… 81 00:05:25,992 --> 00:05:28,578 …en veel Amerikanen wilden minderen. 82 00:05:29,370 --> 00:05:32,957 Gelukkig was de laboratoriumveiligheid nog niet geweldig… 83 00:05:33,041 --> 00:05:37,295 …dus bleven wetenschappers bij toeval op nieuwe vervangers stuiten. 84 00:05:37,795 --> 00:05:42,759 In de jaren 1930 proefde een farmaceut in z'n rookpauze iets aan z'n vingers… 85 00:05:43,259 --> 00:05:45,303 …en ontdekte zo cyclamaat. 86 00:05:45,386 --> 00:05:48,598 Minder zoet dan sacharine, maar zoeter dan suiker. 87 00:05:48,681 --> 00:05:51,726 Het gaf ons de eerste calorievrije frisdrank. 88 00:05:51,809 --> 00:05:54,937 Ja, er zit een feestje in elke fles No-Cal. 89 00:05:55,021 --> 00:05:58,232 De eerste en beste suikervrije frisdrank. 90 00:05:59,150 --> 00:06:03,488 In de jaren 1960 was er weer een farmaceut die aan z'n vingers likte… 91 00:06:03,571 --> 00:06:05,531 …en iets zoets proefde. 92 00:06:05,615 --> 00:06:10,995 Gebeurt het vaak dat wetenschappers hun handen niet wassen en eraan likken? 93 00:06:11,704 --> 00:06:12,747 Niet meer. 94 00:06:12,830 --> 00:06:17,835 Maar dankzij die vent kregen we aspartaam, dat evenveel calorieën als suiker heeft… 95 00:06:17,919 --> 00:06:20,755 …maar 200 keer zoeter is. Je had dus veel minder nodig. 96 00:06:21,881 --> 00:06:23,883 Daarna was er in de jaren 1970… 97 00:06:23,966 --> 00:06:27,345 …een wetenschapper die aan een verbinding van suiker en chloor werkte. 98 00:06:27,428 --> 00:06:30,223 Naar verluidt, vroeg men of hij het kon testen. 99 00:06:30,306 --> 00:06:33,226 Hij begreep het verkeerd en proefde ervan. 100 00:06:33,893 --> 00:06:37,480 De onderzoeker overleefde het en wij kregen sucralose. 101 00:06:37,563 --> 00:06:42,527 Nul calorieën, ongelooflijk zoet en gemarket als het ultieme substituut. 102 00:06:42,610 --> 00:06:44,362 Zoetstof van Splenda. 103 00:06:44,445 --> 00:06:47,323 Je kunt suiker zeggen of je kunt Splenda zeggen. 104 00:06:48,449 --> 00:06:53,704 Kunstmatige zoetstoffen leken een wonder dat we aan scheikunde te danken hadden. 105 00:06:53,788 --> 00:06:57,625 Geniet van al deze zoete sensaties zonder al de calorieën. 106 00:06:57,708 --> 00:06:59,419 Genot zonder schuldgevoel. 107 00:06:59,502 --> 00:07:01,796 Klinkt gewoon te mooi om waar te zijn. 108 00:07:03,464 --> 00:07:07,009 Voor veel mensen klonk dat inderdaad te mooi om waar te zijn. 109 00:07:07,635 --> 00:07:10,430 In een paar onderzoeken uit de jaren 60 en 70… 110 00:07:10,513 --> 00:07:12,473 …gaven ze ratten blaastumoren… 111 00:07:12,557 --> 00:07:16,018 …wat leidde tot paniek omdat ze kanker zouden veroorzaken. 112 00:07:16,102 --> 00:07:20,690 De VS verbood cyclamaat, pauzeerde het goedkeuren van aspartaam… 113 00:07:20,773 --> 00:07:25,987 …en stelde een gezondheidswaarschuwing op sacharineproducten verplicht. 114 00:07:26,654 --> 00:07:29,574 Voor veel mensen leek suiker een veiligere optie. 115 00:07:30,408 --> 00:07:33,286 De suikerindustrie deed ook veel schadebeperking. 116 00:07:33,369 --> 00:07:38,207 Ze beweerden dat suiker dieetvoeding was, de slimme manier om slank te blijven. 117 00:07:38,916 --> 00:07:44,005 Elke keer als je tot overeten geneigd was, kon suiker je eetlust terstond bedwingen… 118 00:07:44,088 --> 00:07:48,468 …omdat het maar 18 calorieën per theelepel had en pure energie was. 119 00:07:49,093 --> 00:07:53,014 Deze reclame van Domino beweerde zelfs dat drie lepels suiker… 120 00:07:53,097 --> 00:07:55,600 …minder dikmakend waren dan een appel. 121 00:07:55,683 --> 00:07:58,519 Maar hoewel het misschien minder calorieën had… 122 00:07:58,603 --> 00:08:00,938 …zijn niet alle calorieën gelijk. 123 00:08:01,772 --> 00:08:05,735 Als je een appel eet, stijgt je bloedsuikerspiegel langzaam. 124 00:08:05,818 --> 00:08:11,491 Je krijgt de suiker, maar ook vezels en water en allerlei macronutriënten. 125 00:08:12,325 --> 00:08:14,619 Het duurt even om dat te verteren. 126 00:08:14,702 --> 00:08:18,998 Maar pure suiker is instant energie, gevolgd door een crash… 127 00:08:19,081 --> 00:08:22,126 …dus voel je je soms nog hongeriger dan ervoor. 128 00:08:22,210 --> 00:08:24,128 En als je meer en meer eet… 129 00:08:24,212 --> 00:08:27,131 …kan al die instant energie je lichaam belasten. 130 00:08:27,215 --> 00:08:30,885 Je insuline reageert door ook chronisch verhoogd te blijven. 131 00:08:31,636 --> 00:08:35,306 Insuline is het hormoon dat suiker in je lichaam reguleert. 132 00:08:35,389 --> 00:08:38,476 Het ontsluit cellen zodat die het als energie kunnen gebruiken. 133 00:08:38,559 --> 00:08:43,272 Als ze genoeg hebben, sla je de energie op voor later. Als vet. 134 00:08:43,356 --> 00:08:46,609 Maar als er constant insuline door je lichaam pompt… 135 00:08:46,692 --> 00:08:50,321 …worden je cellen ertegen bestand en uiteindelijk… 136 00:08:50,404 --> 00:08:55,034 De alvleesklier pompt massa's insuline rond… 137 00:08:55,117 --> 00:08:57,787 …maar de insuline werkt niet. 138 00:08:58,329 --> 00:09:01,082 Dan krijg je diabetes type 2. 139 00:09:01,165 --> 00:09:03,793 Je cellen krijgen niet de vereiste brandstof. 140 00:09:03,876 --> 00:09:07,672 Helaas werkt dit hoge insulinegehalte… 141 00:09:07,755 --> 00:09:12,843 …nog wel voor enkele andere taken die insuline hoort uit te voeren. 142 00:09:12,927 --> 00:09:15,304 En een daarvan is het maken van vet. 143 00:09:16,013 --> 00:09:21,477 Aankomen is dus makkelijker dan afvallen en je bloedsuiker hoopt zich ook op… 144 00:09:21,561 --> 00:09:24,855 …wat delen van je lichaam kan beschadigen, zoals je hart. 145 00:09:26,983 --> 00:09:30,319 In de jaren 1960 en 1970 was dat niet algemeen bekend. 146 00:09:30,403 --> 00:09:33,698 We kregen veel dubbelzinnige boodschappen over suiker… 147 00:09:33,781 --> 00:09:36,659 …maar één boodschap drong heel goed tot ons door. 148 00:09:37,451 --> 00:09:41,414 Dat de boosdoener achter al die hartkwalen verzadigd vet was. 149 00:09:42,707 --> 00:09:48,337 De voedingsmiddelenindustrie reageerde met allerlei producten die 'vetarm' waren… 150 00:09:48,421 --> 00:09:49,964 …of 'goed voor het hart'. 151 00:09:50,047 --> 00:09:53,384 Maar als je vet verwijdert, verlies je ook smaak. 152 00:09:53,968 --> 00:09:58,139 In veel gevallen voegden bedrijven suiker toe om het te vervangen. 153 00:09:59,098 --> 00:10:02,685 Maar het eerherstel van zoetstoffen was ook begonnen. 154 00:10:02,768 --> 00:10:05,563 In onderzoek na onderzoek na onderzoek… 155 00:10:05,646 --> 00:10:08,983 …werd geen bewijs gevonden dat ze kankerverwekkend waren. 156 00:10:09,692 --> 00:10:11,986 Die ratten in de eerdere onderzoeken? 157 00:10:12,069 --> 00:10:16,324 Die kregen per dag het equivalent van honderden blikjes lightfrisdrank. 158 00:10:17,033 --> 00:10:18,034 En daarnaast… 159 00:10:18,117 --> 00:10:20,328 Ratten en muizen zijn geen mensen. 160 00:10:20,411 --> 00:10:25,416 Toen Coca-Cola in 1983 een frisdrank op aspartaambasis uitbracht… 161 00:10:25,499 --> 00:10:27,209 …was dat een mijlpaal. 162 00:10:27,293 --> 00:10:29,712 De wereldpremière van Diet Coke. 163 00:10:30,463 --> 00:10:34,008 je gaat het drinken puur voor de smaak 164 00:10:35,259 --> 00:10:39,764 Binnen tien jaar had aspartaam ruim 450 miljoen kilo suiker vervangen… 165 00:10:39,847 --> 00:10:42,016 …in eten en drinken in de VS. 166 00:10:42,099 --> 00:10:46,062 Maar kunstmatige zoetstoffen vervingen de suiker in ons dieet niet. 167 00:10:46,145 --> 00:10:49,273 Ze waren vooral een excuus om er meer van te eten… 168 00:10:49,357 --> 00:10:53,861 …en we wisten het steeds goedkoper te maken, bijvoorbeeld uit mais. 169 00:10:53,944 --> 00:10:59,033 Suiker wordt nu toegevoegd aan driekwart van het voorverpakte voedsel in de VS… 170 00:10:59,116 --> 00:11:01,911 …en draagt meer dan 60 namen. 171 00:11:01,994 --> 00:11:05,831 Dextrose, fructose, sacharose, glucose-fructosestroop. 172 00:11:05,915 --> 00:11:07,750 Als het op 'ose' eindigt, is het suiker. 173 00:11:07,833 --> 00:11:13,756 Of een van m'n favoriete eufemismen voor suiker: gecondenseerd suikerrietsap. 174 00:11:13,839 --> 00:11:18,844 Er was geen kans dat zoetstoffen suiker in al die producten zouden vervangen. 175 00:11:18,928 --> 00:11:23,724 Iedereen die zoetstoffen heeft geproefd, weet dat we er niet echt in tuinen. 176 00:11:23,808 --> 00:11:26,185 Ze smaken niet exact zoals suiker. 177 00:11:26,268 --> 00:11:31,857 Nee, ik vind het niet fijn dat nepsuiker zo'n smaak in je mond achterlaat. 178 00:11:31,941 --> 00:11:34,193 Hoe erg is het? -Chemisch gezoet. 179 00:11:34,276 --> 00:11:36,737 Zo superzoet dat je mond het niet aankan. 180 00:11:38,364 --> 00:11:41,158 Ik ben geen fan van kunstmatige zoetstoffen. 181 00:11:41,242 --> 00:11:43,536 Ik heb sacharine geproefd in frisdrank en kauwgom. 182 00:11:43,619 --> 00:11:47,373 Het voelt krijtachtig en droog, waardoor ik meer moet drinken. 183 00:11:48,040 --> 00:11:52,169 Pichet Ongs carrière is gewijd aan het maken van suikerarme desserts… 184 00:11:52,253 --> 00:11:54,463 …zonder ooit op smaak te beknibbelen. 185 00:11:54,547 --> 00:11:59,218 Toen ik ze met aspartaam nuttigde, had dat een vergelijkbaar effect op me. 186 00:11:59,301 --> 00:12:02,388 Het smaakt toch niet helemaal natuurlijk. 187 00:12:03,347 --> 00:12:06,392 Een groot deel van hoe suiker smaakt, is tijd. 188 00:12:06,475 --> 00:12:10,646 De tijd voor de zoetheid piekt nadat je een hap neemt… 189 00:12:10,730 --> 00:12:13,983 …hoelang het blijft hangen, en hoe snel het afneemt. 190 00:12:14,608 --> 00:12:17,278 Dit wordt het zoetprofiel genoemd. 191 00:12:17,987 --> 00:12:19,947 Dat ziet er voor suiker zo uit. 192 00:12:20,030 --> 00:12:24,285 Het piekt heel snel en verdwijnt heel snel. 193 00:12:24,368 --> 00:12:27,204 En dit is hoe het er voor sucralose uitziet. 194 00:12:27,288 --> 00:12:32,001 De zoete smaak komt langzamer op en ook het vertrek is zoetjesaan. 195 00:12:32,710 --> 00:12:36,630 Aspartaam dringt nog later door en talmt nog langer. 196 00:12:37,381 --> 00:12:39,800 Het verschil is fracties van een seconde… 197 00:12:39,884 --> 00:12:42,887 …maar voor onze smaakpapillen is dat een eeuwigheid. 198 00:12:43,637 --> 00:12:46,223 En suiker gaat om meer dan alleen zoetheid. 199 00:12:46,307 --> 00:12:50,853 Het laat glazuur glanzen en maakt taarten vochtig en luchtig. 200 00:12:50,936 --> 00:12:57,318 Als je alle suiker uit een taart haalt, komt de taart uit de oven als pitabrood. 201 00:12:57,401 --> 00:13:00,780 Dus de uitdagingen zijn gigantisch. 202 00:13:00,863 --> 00:13:04,617 De enige zoetstof die in veel recepten werkt, is stevia. 203 00:13:04,700 --> 00:13:07,703 Stevia is een natuurlijke, calorievrije zoetstof. 204 00:13:07,787 --> 00:13:11,582 Het komt uit een Zuid-Amerikaanse plant en werkt goed in pudding. 205 00:13:12,166 --> 00:13:15,628 Maar de zoetheid komt nog later dan bij kunstmatige zoetstoffen… 206 00:13:15,711 --> 00:13:19,507 …en blijft te lang hangen, waardoor het verraadt dat het nep is. 207 00:13:20,508 --> 00:13:24,345 Er is één zoetstof die griezelig veel naar suiker smaakt… 208 00:13:24,845 --> 00:13:26,555 …maar dan iets minder intens. 209 00:13:27,056 --> 00:13:30,893 Allulose, de rijzende ster onder de suikervervangers. 210 00:13:32,228 --> 00:13:34,104 Technisch gezien is het suiker. 211 00:13:34,188 --> 00:13:38,192 Een zeldzame soort die aanwezig is in dingen als vijgen en rozijnen… 212 00:13:39,151 --> 00:13:41,737 …maar zich niet als suiker gedraagt in ons lijf. 213 00:13:41,821 --> 00:13:45,825 We kunnen het niet afbreken, waardoor het bijna calorievrij is. 214 00:13:46,408 --> 00:13:50,663 Het doet het goed in de keuken en lijkt op basis van voorlopig onderzoek veilig. 215 00:13:51,288 --> 00:13:55,084 Maar het wordt nog amper gemaakt en is in veel landen nog niet goedgekeurd. 216 00:13:56,252 --> 00:13:58,921 En het heeft de prijs van luxe natuurvoeding. 217 00:14:00,172 --> 00:14:02,925 En geen van deze zoetstoffen, zelfs allulose… 218 00:14:03,008 --> 00:14:05,678 …kan de speciaalste eigenschap van suiker vervangen. 219 00:14:05,761 --> 00:14:06,595 VOLDOENING 220 00:14:07,513 --> 00:14:12,184 Suiker werkt in hetzelfde deel van je brein als seks en drugs. 221 00:14:12,268 --> 00:14:14,103 De beloningszone van je brein. 222 00:14:14,186 --> 00:14:17,815 Dus je eet suiker, er komt dopamine vrij, je voelt je blijer. 223 00:14:17,898 --> 00:14:20,943 Honger is niet het enige dat ons drijft om suiker te eten. 224 00:14:21,443 --> 00:14:22,778 Het is ook verlangen. 225 00:14:23,320 --> 00:14:28,701 Daarom weet een dessert ons altijd op te fleuren, zelfs als we vol zitten. 226 00:14:28,784 --> 00:14:29,952 Grappig, toch? 227 00:14:30,035 --> 00:14:32,746 We hebben een speciale plek… 228 00:14:32,830 --> 00:14:37,668 …voor de overvloedige smaak aan het einde van een maaltijd. 229 00:14:38,502 --> 00:14:42,006 Uit een onderzoek bleek dat de beloningszones van het brein… 230 00:14:42,089 --> 00:14:45,926 …alleen worden geactiveerd als er calorieën bij het zoete zitten. 231 00:14:46,969 --> 00:14:49,847 Als je het genoegen wilt, kost dat je wat. 232 00:14:51,307 --> 00:14:54,268 Bitter maar waar: we kunnen suiker niet nabootsen… 233 00:14:54,351 --> 00:14:56,854 …door alleen ongewenste delen weg te laten. 234 00:14:56,937 --> 00:14:59,523 Dus pakken sommige mensen het anders aan. 235 00:14:59,607 --> 00:15:02,902 Ze proberen het suikerkristal zelf opnieuw uit te vinden. 236 00:15:06,155 --> 00:15:08,866 In 2013, toen hij 95 was… 237 00:15:08,949 --> 00:15:12,494 …blikte professor Avraham Baniel terug op z'n leven. 238 00:15:13,370 --> 00:15:17,791 Als industrieel chemicus had hij veel gedaan in z'n lange carrière. 239 00:15:17,875 --> 00:15:22,046 Hij won koper uit woestijnzand en mineralen uit de Dode Zee… 240 00:15:22,129 --> 00:15:26,300 …werkte aan meststoffen, biobrandstoffen, tapijtvezels en citroenzuur… 241 00:15:26,383 --> 00:15:28,761 …en was lange tijd professor. 242 00:15:29,386 --> 00:15:32,681 En hij herinnerde zich iets dat lang geleden was gebeurd… 243 00:15:32,765 --> 00:15:34,850 …toen hij net begon met werken. 244 00:15:36,018 --> 00:15:40,397 De wereld was in oorlog en suiker werd streng gerantsoeneerd. 245 00:15:40,481 --> 00:15:44,360 Er was geen suiker, of bijna geen suiker, te krijgen. 246 00:15:44,443 --> 00:15:46,904 Professor Baniel is Erans vader. 247 00:15:47,571 --> 00:15:52,201 Indertijd hielp hij de oorlogsinspanningen door bommen te maken in Haifa. 248 00:15:52,868 --> 00:15:57,873 Op een dag vroeg de vrouw van een vriend of hij voor haar aan zetmeel kon komen. 249 00:15:57,957 --> 00:16:00,751 M'n vader vroeg: 'Waarom wil je zetmeel?' 250 00:16:00,834 --> 00:16:02,628 Het was een truc die ze kende. 251 00:16:02,711 --> 00:16:07,758 Als je kleverige zetmeelpudding maakte en het beetje suiker dat je had toevoegde… 252 00:16:07,841 --> 00:16:12,179 …smaakte het miraculeus zoeter, alsof er veel meer suiker in zat. 253 00:16:12,262 --> 00:16:16,558 Dus m'n vader dacht: grappig, dat moet ik onthouden. 254 00:16:16,642 --> 00:16:18,936 En natuurlijk vergat hij het volkomen. 255 00:16:19,019 --> 00:16:24,566 Tot die beslissende dag in 2013, toen het als een openbaring terugkwam. 256 00:16:24,650 --> 00:16:28,445 Dus m'n vader zei: 'De enige manier om minder suiker te eten… 257 00:16:29,405 --> 00:16:32,241 …is suiker op een andere manier gebruiken.' 258 00:16:34,243 --> 00:16:36,370 Want kijk, suiker heeft een geheim. 259 00:16:37,037 --> 00:16:39,498 Het grootste gedeelte proef je niet. 260 00:16:40,082 --> 00:16:44,461 Als je een hap taart neemt, smelten de suikerkristallen in je mond… 261 00:16:44,545 --> 00:16:47,464 …en gaan de suikermoleculen alle kanten op. 262 00:16:47,548 --> 00:16:51,135 Slechts een fractie komt in aanraking met je smaakpapillen. 263 00:16:51,218 --> 00:16:53,679 De rest? Die slik je gewoon door. 264 00:16:53,762 --> 00:16:56,557 Het gaat naar waar je het niet wilt hebben. 265 00:16:57,182 --> 00:17:00,060 De reden dat pudding zoeter smaakt door zetmeel… 266 00:17:00,144 --> 00:17:03,022 …is dat zetmeel een dun plakkerig laagje op je tong vormt… 267 00:17:03,105 --> 00:17:05,607 …zodat meer suiker je smaakpapillen raakt. 268 00:17:06,275 --> 00:17:09,611 Erans vader dacht dat hij een efficiëntere oplossing had… 269 00:17:09,695 --> 00:17:14,408 …door iets in het suikerkristal zelf te zetten dat zich zou gedragen als… 270 00:17:14,491 --> 00:17:17,911 Een spons voor de suikermoleculen. 271 00:17:17,995 --> 00:17:21,623 Het absorbeerde ze en creëerde een nieuw type kristal… 272 00:17:21,707 --> 00:17:24,543 …dat enorme klonten met suikermoleculen bevatte. 273 00:17:25,753 --> 00:17:29,048 Als je een hap neemt en de kristallen smelten… 274 00:17:29,131 --> 00:17:33,010 …maken meer moleculen kans om onze zoetreceptoren te bereiken. 275 00:17:34,219 --> 00:17:38,557 Eran was zo overtuigd door het idee dat hij een bedrijf begon. 276 00:17:38,640 --> 00:17:40,267 DouxMatok. 277 00:17:40,350 --> 00:17:44,313 'Doux' is 'zoet' in het Frans en 'matok' is 'zoet' in het Hebreeuws. 278 00:17:44,938 --> 00:17:47,399 En 'du' is ook 'dubbel' in het Hebreeuws. 279 00:17:47,483 --> 00:17:50,903 Dus 'zoet zoet' of 'dubbelzoet'. 280 00:17:51,528 --> 00:17:56,283 Ze ontdekten dat het additief silica een geschikte spons was. 281 00:17:56,366 --> 00:18:01,080 Het resultaat was Incredo, dat uit bijna 100 procent suiker bestaat. 282 00:18:01,163 --> 00:18:04,666 Maar omdat we er meer van proeven, hoeven we minder te eten. 283 00:18:05,417 --> 00:18:07,419 Het wekte veel enthousiasme. 284 00:18:07,503 --> 00:18:10,839 Time noemde het een van de beste uitvindingen van 2020. 285 00:18:11,423 --> 00:18:13,425 Maar het heeft z'n beperkingen. 286 00:18:13,509 --> 00:18:15,302 Namelijk, water. 287 00:18:16,011 --> 00:18:20,516 De suiker en silica in Incredo vallen uit elkaar zo gauw het nat wordt. 288 00:18:21,266 --> 00:18:22,726 De verbinding is kapot. 289 00:18:22,810 --> 00:18:25,562 Suiker aan één kant, drager aan de andere kant. 290 00:18:25,646 --> 00:18:27,106 Het wonder is weg. 291 00:18:28,190 --> 00:18:30,818 Ons lichaam ontwikkelde zich voor deze verbinding… 292 00:18:30,901 --> 00:18:33,403 …op manieren die we moeilijk kunnen misleiden of hacken… 293 00:18:34,196 --> 00:18:36,073 …en nog niet echt begrijpen. 294 00:18:37,658 --> 00:18:39,910 Maar we leren steeds meer over suiker… 295 00:18:39,993 --> 00:18:42,913 …en sommige aannamen zijn hard aan een update toe. 296 00:18:44,164 --> 00:18:46,917 In de jaren 2000 werd glucose-fructosestroop… 297 00:18:47,000 --> 00:18:49,336 …als de slechtste suiker beschouwd. 298 00:18:50,003 --> 00:18:52,172 Men noemde het 'duivels snoep'… 299 00:18:52,256 --> 00:18:55,509 …'een sinistere uitvinding' en 'de crack onder zoetstoffen'. 300 00:18:56,093 --> 00:19:01,181 Maar veel glucose-fructosestroop heeft dezelfde chemische structuur als suiker. 301 00:19:01,265 --> 00:19:02,808 Niet beter, niet slechter. 302 00:19:03,475 --> 00:19:05,435 Dingen als agavesiroop en honing… 303 00:19:05,519 --> 00:19:08,730 …worden vaak gezien als gezonde alternatieven, maar… 304 00:19:08,814 --> 00:19:14,695 Of het nou fructose, sucrose, glucose of iets anders is, je lijf ziet suiker. 305 00:19:15,320 --> 00:19:18,448 Rietsuiker bevat meer nutriënten dan kristalsuiker… 306 00:19:19,158 --> 00:19:21,285 …maar het zijn minieme hoeveelheden. 307 00:19:22,161 --> 00:19:26,498 Basterdsuiker is ook niet beter voor je. Die is namelijk niet onbewerkt… 308 00:19:26,582 --> 00:19:28,792 …alleen net iets minder geraffineerd. 309 00:19:29,501 --> 00:19:31,003 En voor de duidelijkheid: 310 00:19:31,086 --> 00:19:34,298 van kunstmatige zoetstoffen krijg je dus geen kanker. 311 00:19:34,381 --> 00:19:36,592 Vanaf de vroege jaren 2000… 312 00:19:36,675 --> 00:19:40,846 …was een waarschuwing niet meer verplicht op sacharineproducten. 313 00:19:40,929 --> 00:19:43,432 Vergeleken met met suiker gezoete drank… 314 00:19:43,515 --> 00:19:50,439 …is met aspartaam gezoete drank een veel veiligere en gezondere keuze. 315 00:19:50,522 --> 00:19:51,398 En ik… 316 00:19:52,691 --> 00:19:55,235 …blijf daar vast tot m'n dood op hameren. 317 00:19:55,819 --> 00:20:00,741 Maar uit onderzoek blijkt ook dat afvallen met kunstmatige zoetstoffen niet werkt… 318 00:20:01,325 --> 00:20:05,495 …mogelijk omdat ze de samenstelling van de darmflora veranderen. 319 00:20:08,123 --> 00:20:12,753 De smaak van zoet is nooit zonder kosten, maar er is wel wat goed nieuws. 320 00:20:13,420 --> 00:20:18,008 Suiker is niet echt zo slecht voor ons als ons misschien is voorgespiegeld. 321 00:20:18,842 --> 00:20:21,678 Wellicht heb je gehoord dat suiker kinderen hyper maakt… 322 00:20:21,762 --> 00:20:24,514 …maar dat idee kwam voort uit zwakke data. 323 00:20:25,641 --> 00:20:27,809 Uit later onderzoek bleek dat niets erop duidt… 324 00:20:27,893 --> 00:20:31,521 …dat suiker het gedrag of de cognitie van kinderen beïnvloedt. 325 00:20:32,022 --> 00:20:34,358 Het is tegenwoordig heel vaak zo… 326 00:20:35,025 --> 00:20:36,818 …dat iemand zegt: 327 00:20:36,902 --> 00:20:39,696 'Suiker is de nieuwe tabak… 328 00:20:40,280 --> 00:20:42,115 …en we moeten het verbannen.' 329 00:20:42,199 --> 00:20:45,244 Wellicht hoorde je dat suiker extreem verslavend is. 330 00:20:45,327 --> 00:20:51,083 Er is steeds meer onderzoek dat aantoont dat suiker verslavender is dan cocaïne. 331 00:20:51,166 --> 00:20:52,751 Acht keer zo verslavend. 332 00:20:52,834 --> 00:20:54,753 Verslavend, zoals heroïne. 333 00:20:54,836 --> 00:20:58,674 Maar dat bewijs komt wederom uit dierproeven met muizen. 334 00:20:59,508 --> 00:21:03,929 Als je de ontwenningsverschijnselen van suiker of cocaïne moet verduren… 335 00:21:04,012 --> 00:21:05,806 …ga dan absoluut voor suiker. 336 00:21:05,889 --> 00:21:08,850 Er is overduidelijk een hogere mate… 337 00:21:08,934 --> 00:21:11,019 …van verslaving… 338 00:21:11,603 --> 00:21:16,316 …en fysiologisch effect bij cocaïne dan bij suiker. 339 00:21:20,821 --> 00:21:24,533 Ik zeg vaak: 'Suiker is geen vergif, de dosis maakt het vergif.' 340 00:21:24,616 --> 00:21:29,705 Een beetje suiker is geen probleem. De grote, constante hoeveelheden wel. 341 00:21:30,205 --> 00:21:35,627 In de VS gaat de consumptie van suiker zowaar al 20 jaar omlaag. 342 00:21:35,711 --> 00:21:40,841 Maar de consumptie van fastfood en ongezonde snacks gaat niet omlaag. 343 00:21:40,924 --> 00:21:44,052 Dus de obesitascijfers blijven stijgen. 344 00:21:44,136 --> 00:21:46,388 Mensen eten nog steeds… 345 00:21:46,972 --> 00:21:51,768 …schrikbarend weinig vers fruit en verse groente… 346 00:21:52,519 --> 00:21:56,690 …granen en bonen. Niemand eet bonen. 347 00:21:57,983 --> 00:22:00,819 Wellicht kunnen we nooit onbekommerd van taart genieten. 348 00:22:01,528 --> 00:22:03,655 Zo werkt het gewoon niet. 349 00:22:04,239 --> 00:22:07,659 Maar we komen wel dichter bij het maken van gezonde taart. 350 00:22:08,160 --> 00:22:15,042 Op 27 november 2020 vierde Erans vader z'n 102e verjaardag. 351 00:22:15,125 --> 00:22:17,794 Hij eet een brownie. 352 00:22:17,878 --> 00:22:20,922 Er zat 35 procent minder suiker in. 353 00:22:21,006 --> 00:22:22,591 Hij vond het heerlijk. 354 00:22:22,674 --> 00:22:26,303 Hij was echt helemaal in z'n nopjes. 355 00:22:26,803 --> 00:22:29,181 Mazzeltof. 356 00:22:29,264 --> 00:22:32,684 We moeten allemaal streven naar een evenwichtiger dieet… 357 00:22:32,768 --> 00:22:34,519 …zonder te veel suiker. 358 00:22:35,020 --> 00:22:39,316 Maar één ingrediënt de oorlog verklaren, is het recept voor de nederlaag. 359 00:22:39,816 --> 00:22:43,653 Je gaat je niet houden aan een dieet waar je je akelig door voelt. 360 00:22:44,279 --> 00:22:48,283 Pure chocolade, vooral repen pure chocolade met noten. 361 00:22:48,367 --> 00:22:51,787 Dat is zonder twijfel m'n grote favoriet. 362 00:22:52,579 --> 00:22:55,749 Het zorgt dat ik me energiek en gelukkig voel. 363 00:22:55,832 --> 00:22:59,795 Als ik ga slapen, kijk ik al uit naar het dessert morgen. 364 00:23:00,754 --> 00:23:06,009 We moeten de overconsumptie van suiker terugdringen. Absoluut. 365 00:23:06,093 --> 00:23:07,928 Maar alleen de overconsumptie… 366 00:23:08,512 --> 00:23:12,099 …en niet de essentiële consumptie van suiker.