1
00:01:45,752 --> 00:01:49,840
Ang una't huling bagay
na ginawa ni nanay sa akin

2
00:01:52,050 --> 00:01:53,593
ay humingi ng tawad.

3
00:02:23,373 --> 00:02:27,419
KABANATA ISA

4
00:02:47,022 --> 00:02:48,231
Ano?

5
00:02:49,608 --> 00:02:51,067
Sa tingin mo, iiyak ako?

6
00:02:52,485 --> 00:02:55,322
'Di ako lasing.

7
00:02:57,032 --> 00:02:58,658
Gusto kitang makausap.

8
00:02:58,742 --> 00:02:59,701
Buweno...

9
00:03:00,619 --> 00:03:02,954
nag-uusap na tayo. Ano na?

10
00:03:06,625 --> 00:03:08,668
Ano'ng magagawa ko para sa'yo, Caesar?

11
00:03:19,304 --> 00:03:20,931
Babalik ako sa hilaga.

12
00:03:22,933 --> 00:03:23,808
Malapit na.

13
00:03:25,977 --> 00:03:28,605
Tatakas ako,
at gusto kong sumama ka sa'kin.

14
00:03:30,106 --> 00:03:31,900
Pupunta ka sa hilaga...

15
00:03:32,859 --> 00:03:34,402
at kakain na ako.

16
00:03:35,320 --> 00:03:36,947
Pakiusap, Cora.

17
00:03:38,949 --> 00:03:41,618
'Wag mo akong isusumbong,
may tiwala ako sa'yo,

18
00:03:41,701 --> 00:03:44,537
pero aalis na ako rito.
Kailangan ko nang umalis.

19
00:03:45,455 --> 00:03:47,332
Ano'ng kailangan mo sa'kin?

20
00:03:51,294 --> 00:03:52,545
Pampaswerte.

21
00:03:54,089 --> 00:03:55,423
Pampaswerte?

22
00:03:57,676 --> 00:04:00,220
Makinig ka, Caesar.

23
00:04:01,638 --> 00:04:04,432
Alam kong bago ka pa lang
sa plantasyong ito,

24
00:04:04,516 --> 00:04:08,478
pero dapat mong malaman
na 'di ako namimigay ng pampaswerte.

25
00:04:09,521 --> 00:04:11,398
'Di ako...

26
00:05:00,363 --> 00:05:01,656
Uy, Tay.

27
00:05:19,340 --> 00:05:21,468
Sa yaong lumang parang

28
00:05:24,387 --> 00:05:26,389
Sa yaong lumang parang

29
00:05:28,725 --> 00:05:30,935
Sa yaong lumang parang

30
00:05:32,103 --> 00:05:35,398
Jockey, dapat kang kumain,
naintindihan mo?

31
00:05:37,942 --> 00:05:39,652
Hindi, Jockey, si Cora 'to.

32
00:05:40,278 --> 00:05:42,906
Saan ka nagpunta, Mabel?

33
00:05:44,699 --> 00:05:45,784
Hinay-hinay lang.

34
00:05:46,868 --> 00:05:48,036
Carrot 'yan.

35
00:05:48,119 --> 00:05:49,579
Kaya mo ba?

36
00:05:50,205 --> 00:05:51,414
Ayos.

37
00:06:06,304 --> 00:06:07,931
Halika rito.

38
00:06:08,014 --> 00:06:09,265
Bumaba ka.

39
00:06:24,405 --> 00:06:27,784
Panginoong James. Panginoong Terrance.

40
00:06:27,867 --> 00:06:30,120
'Wag kang mag-alala.

41
00:06:31,287 --> 00:06:34,624
Nag-uusap kami
ng kapatid ko tungkol sa negosyo

42
00:06:34,707 --> 00:06:36,417
at narinig namin ang musika.

43
00:06:37,794 --> 00:06:39,462
Sabi ko sa kanya,

44
00:06:39,546 --> 00:06:43,508
"Iyan ang pinakapangit
na ingay na narinig ko."

45
00:06:44,300 --> 00:06:46,553
Diyos ko, ang gulo.

46
00:06:47,303 --> 00:06:50,390
Patawad sa pang-aabala,
Panginoong Terrance.

47
00:06:50,473 --> 00:06:54,310
Walang problema, Jockey.

48
00:06:56,604 --> 00:07:00,567
Kakaiba ang pangangasiwa mo
sa mga negro mo, kapatid.

49
00:07:01,442 --> 00:07:04,320
Gagawin ko ang gusto ko sa pag-aari ko.

50
00:07:04,404 --> 00:07:05,905
Gano'n ka rin naman.

51
00:07:07,448 --> 00:07:10,243
Magagalit si tatay kung buhay pa s'ya.

52
00:07:10,326 --> 00:07:11,619
Hayaan mo s'yang magalit.

53
00:07:13,121 --> 00:07:16,624
Jockey, kailan nga pala ang kaarawan mo?

54
00:07:18,668 --> 00:07:21,629
Ang pagkakaalala ko sa Setyembre.

55
00:07:23,047 --> 00:07:24,716
Setyembre 14.

56
00:07:25,758 --> 00:07:28,261
Pero Hunyo pa lang, Jockey.

57
00:07:28,344 --> 00:07:30,346
Tama po kayo.

58
00:07:33,266 --> 00:07:35,894
Ilang taon ka na ngayon?

59
00:07:35,977 --> 00:07:39,314
'Di ko po alam, Panginoong Terrance.

60
00:07:40,273 --> 00:07:42,567
Ayos lang, Jockey.

61
00:07:42,650 --> 00:07:44,194
Ayos lang naman.

62
00:07:44,986 --> 00:07:47,947
Alam kong hinahayaan mong magsaya
ang mga alipin mo,

63
00:07:48,031 --> 00:07:50,366
pero wala akong ideya na napakagarbo nito.

64
00:07:50,450 --> 00:07:52,285
Para ba sumama tingin nila sa'kin?

65
00:07:52,368 --> 00:07:55,079
'Wag kang magpanggap
na may pakialam ka sa opinyon nila.

66
00:07:55,163 --> 00:07:56,748
Tama ka nga naman.

67
00:07:56,831 --> 00:07:59,125
Itigil na natin ito.

68
00:07:59,209 --> 00:08:01,878
Ayaw kong tiisin ang amoy rito.

69
00:08:09,010 --> 00:08:12,764
may binanggit ang kapatid ko
na may negro daw rito

70
00:08:12,847 --> 00:08:15,308
sa ari-arian n'ya,

71
00:08:15,391 --> 00:08:19,729
na may isang batang kabisado
ang Deklarasyon ng Kalayaan.

72
00:08:19,812 --> 00:08:22,440
'Di ako makapaniwala sa kanya.

73
00:08:22,523 --> 00:08:25,360
Naisip ko na baka
maipakilala mo s'ya sa'kin,

74
00:08:25,443 --> 00:08:29,906
dahil narito na rin naman
ang lahat para magsaya.

75
00:08:33,743 --> 00:08:37,330
dahil mo sa'kin
ang batang kabisado ang Deklarasyon.

76
00:08:39,874 --> 00:08:40,917
Si Michael,

77
00:08:41,793 --> 00:08:44,170
ang batang may peklat dito?

78
00:08:45,213 --> 00:08:48,466
Patawad po, pero patay na po si Michael.

79
00:08:49,259 --> 00:08:50,677
Nagkasakit po s'ya.

80
00:08:52,762 --> 00:08:54,264
Kailan?

81
00:08:54,347 --> 00:08:57,558
Mga anim o pitong buwan na po.

82
00:08:58,518 --> 00:09:00,436
Dapat ay sinabi sa'kin.

83
00:09:01,271 --> 00:09:05,149
Kapatid, dapat ay mas pagbutihin mo
ang pamamahala sa ari-arian mo.

84
00:09:05,233 --> 00:09:06,818
'Wag kang makialam.

85
00:09:07,485 --> 00:09:08,987
Kaya rin ng batang 'to.

86
00:09:11,322 --> 00:09:14,367
Palagi silang magkasama ni Michael.

87
00:09:15,118 --> 00:09:16,452
Ipagawa mo sa kanya.

88
00:09:19,580 --> 00:09:21,624
Totoy, papakinggan ka namin.

89
00:09:22,667 --> 00:09:24,252
Gawin mo ang sabi ng Panginoon.

90
00:09:25,712 --> 00:09:27,588
Papatayin nila tayong lahat.

91
00:09:42,186 --> 00:09:46,316
"Kung sa paglipas
ng mahahalagang pangyayari,

92
00:09:47,108 --> 00:09:48,651
"naging..."

93
00:09:49,819 --> 00:09:51,446
Diyos ko,

94
00:09:51,529 --> 00:09:53,906
nakita't narinig ko na ang lahat ng bagay.

95
00:09:57,243 --> 00:10:00,330
"Kung sa paglipas
ng mga pangyayari sa buhay ng tao,

96
00:10:00,413 --> 00:10:03,291
"naging kinakailangan
para isang grupo ng mga tao

97
00:10:03,374 --> 00:10:07,503
"na pawalang-bisa ang mga politikal
na ugnayang nagdurugtong sa isa pa,

98
00:10:07,587 --> 00:10:10,340
"at angkinin sa gitna ng mga kapangyarihan
sa sanlibutan,

99
00:10:10,423 --> 00:10:13,509
"ang hiwalay at pantay
na lakas ng mga Batas ng Kalikasan

100
00:10:13,593 --> 00:10:16,763
"at ang Katangian ng Diyos
ay nagbibigay sa kanila..."

101
00:10:17,847 --> 00:10:20,725
Paumanhin po, Panginoon! Patawad po.

102
00:10:20,808 --> 00:10:22,060
Bata!

103
00:10:41,204 --> 00:10:42,997
'Wag.

104
00:13:03,346 --> 00:13:05,723
-Gusto mong uminom?
-Dahan-dahan lang.

105
00:13:05,806 --> 00:13:08,518
May problema sa kanya.

106
00:13:10,353 --> 00:13:14,524
Nang tumakas at iwan s'ya ni Mabel,
may nag-iba sa kanya.

107
00:13:14,607 --> 00:13:16,651
'Di na s'ya gaya ng dati.

108
00:13:16,734 --> 00:13:19,237
Alam n'yong naririnig n'ya tao?

109
00:13:20,696 --> 00:13:24,617
Harapan n'yo pa talaga
siyang sinasabihan nang masama?

110
00:13:24,700 --> 00:13:27,995
Kung narito si Mabel,
natamaan na kayo sa kanya.

111
00:13:33,876 --> 00:13:36,796
'Di ka dapat nandito.

112
00:13:36,879 --> 00:13:39,423
'Di pa ba sapat ang pagpapahirap sa kanya?

113
00:14:24,051 --> 00:14:25,678
Mas presko ang hangin dito.

114
00:14:27,388 --> 00:14:28,806
Makakabuti ito sa'yo.

115
00:14:30,433 --> 00:14:32,602
Paano kapag nakita tayo ni Connelly?

116
00:14:32,685 --> 00:14:35,688
'Wag kang mag-alala.
Walang pumupunta rito.

117
00:14:54,999 --> 00:15:00,087
"Pero naisip ko
na 'di pa ito ang pinakamasama,

118
00:15:01,672 --> 00:15:06,052
"sapagkat bagama't masasama ang mga tao

119
00:15:06,135 --> 00:15:08,888
"sa kabila ng laki nila,

120
00:15:08,971 --> 00:15:12,642
"baka tinga lang ako sa bibig

121
00:15:12,725 --> 00:15:17,396
"ng isa sa mga dambuhalang barabarong ito

122
00:15:17,480 --> 00:15:19,607
"na makakahuli sa'kin?"

123
00:15:20,816 --> 00:15:24,111
Puputulin ang dila mo
at lalasunin ka ng Panginoon

124
00:15:24,195 --> 00:15:25,905
'pag nalaman n'yang nakakabasa ka.

125
00:15:31,869 --> 00:15:32,995
Ano 'yan?

126
00:15:34,955 --> 00:15:36,999
Gulliver's Travels ang tawag dito.

127
00:15:38,668 --> 00:15:39,752
Tungkol ito sa...

128
00:15:42,421 --> 00:15:43,881
isang manlalakbay.

129
00:15:46,842 --> 00:15:49,053
At naliligaw s'ya at sinusubukang makauwi.

130
00:15:51,889 --> 00:15:53,599
Nagsasalita s'ya rito tungkol

131
00:15:55,059 --> 00:15:56,769
sa mga higanteng tulad ni Goliath.

132
00:15:58,979 --> 00:16:03,109
At na dahil mas malaki
at mas makapangyarihan sila,

133
00:16:03,192 --> 00:16:06,570
baka mas masama at mas malupit sila.

134
00:16:09,782 --> 00:16:11,200
Tulad ng mga puti.

135
00:16:17,957 --> 00:16:19,875
Cora, gusto mo bang sumama sa'kin?

136
00:16:23,170 --> 00:16:26,507
Oras na para umalis dito.

137
00:16:28,968 --> 00:16:31,470
Puro paghihirap lang dito.

138
00:16:32,763 --> 00:16:35,057
Hapdi at paghihirap.

139
00:16:37,059 --> 00:16:39,353
D'yan ka mali tungkol sa'kin, Caesar.

140
00:16:42,982 --> 00:16:47,027
Iniisip mo na pampaswerte ako
dahil nakatakas ang nanay ko,

141
00:16:47,111 --> 00:16:48,487
pero mali ka.

142
00:16:50,906 --> 00:16:52,032
Mali ka.

143
00:16:52,908 --> 00:16:54,910
'Di ako pampaswerte.

144
00:16:54,994 --> 00:16:57,830
Basura lang ako.

145
00:16:59,331 --> 00:17:03,669
Basurang nagdulot
sa isang babaeng tumakas sa gitna ng gabi

146
00:17:03,753 --> 00:17:05,421
at iwan ang nag-iisa n'yang anak.

147
00:17:08,591 --> 00:17:12,219
Iniwan s'yang maghirap
at mabulok sa lintik na plantasyong ito.

148
00:17:14,096 --> 00:17:16,891
Ganyan ba ang pampaswerteng hanap mo?

149
00:17:24,106 --> 00:17:26,609
'Di ako dapat narito.

150
00:17:30,613 --> 00:17:31,989
Pero ako, oo.

151
00:17:54,220 --> 00:17:56,263
May problema ka ba?

152
00:17:58,140 --> 00:17:59,725
Wala.

153
00:18:01,519 --> 00:18:05,439
Kapag sinabi ng panginoong magsiping,
dapat tayong magsiping.

154
00:18:05,523 --> 00:18:07,441
Wala na tayong magagawa rito.

155
00:18:08,859 --> 00:18:10,194
Makinig ka.

156
00:18:11,695 --> 00:18:13,739
Alam ko ang tungkol sa mga tulad mo.

157
00:18:14,907 --> 00:18:17,910
Tumatakas kayo sa dilim
at nagtutungo sa sapa

158
00:18:17,993 --> 00:18:19,745
para ibang mga lalaki ang makaniig.

159
00:18:19,829 --> 00:18:21,413
Problema mo 'yon.

160
00:18:21,497 --> 00:18:23,707
Pero dito, tayong dalawa,

161
00:18:24,458 --> 00:18:28,212
pinagsasama n'ya ang lalaki't babae
para magparami.

162
00:18:28,295 --> 00:18:30,130
At kapag 'di sila nagkaanak,

163
00:18:30,214 --> 00:18:31,799
malalagot tayo.

164
00:18:31,882 --> 00:18:33,300
Nauunawaan mo ba?

165
00:18:35,427 --> 00:18:37,304
'Di ako pinaparaming tulad ng baka.

166
00:18:45,896 --> 00:18:48,399
Malinis ang puso mo, Caesar.

167
00:18:49,108 --> 00:18:51,944
Dalisay, tulad mismo ni Hesukristo.

168
00:18:54,029 --> 00:18:55,906
Pero 'di ito Virginia,

169
00:18:55,990 --> 00:18:59,535
at 'pag 'di mo ginagamit ang ari mo,
kukunin ito ni Panginoong Randall.

170
00:19:00,119 --> 00:19:01,871
Puputulin n'ya ito.

171
00:19:01,954 --> 00:19:05,416
Itatago n'ya para 'di mo na magamit ulit.

172
00:19:08,711 --> 00:19:10,838
'Di ka mas mahalaga kaysa sa'min.

173
00:19:12,798 --> 00:19:15,509
At 'di ako magpapakahirap para sa'yo.

174
00:19:54,256 --> 00:19:55,674
Kunin mo ang mga gamit mo.

175
00:19:57,635 --> 00:19:58,719
Bakit?

176
00:19:58,802 --> 00:20:00,429
Sige na, kunin mo na.

177
00:20:00,512 --> 00:20:01,764
'Wag kang magwawala.

178
00:20:03,057 --> 00:20:04,934
Bigyan ng leksyon ang negrang 'yan!

179
00:20:05,017 --> 00:20:06,602
Sige po.

180
00:20:06,685 --> 00:20:09,521
Kumilos ka na.

181
00:20:09,980 --> 00:20:14,360
Dito ako ipinanganak ng nanay ko.

182
00:20:14,443 --> 00:20:16,070
-Pakisabi sa kanya.
-Tumayo ka!

183
00:20:16,153 --> 00:20:17,237
Huwag po.

184
00:20:17,321 --> 00:20:19,949
-Hawakan mo ang mga binti n'ya.
-Huwag!

185
00:20:22,493 --> 00:20:26,330
-Hawakan ang mga binti.
-Huwag!

186
00:20:41,595 --> 00:20:43,013
Tara na.

187
00:20:44,682 --> 00:20:46,642
Pumasok at linisin ang maruming iyon.

188
00:20:46,725 --> 00:20:49,895
Ayaw ko sa salamangka ng mga itim. Bilis!

189
00:20:49,979 --> 00:20:51,063
Bilisan n'yo!

190
00:20:52,773 --> 00:20:53,983
Bilisan!

191
00:20:59,071 --> 00:21:00,698
Pakintabin n'yo.

192
00:21:29,226 --> 00:21:31,270
-Bilisan mo, Hezekiah.
-Opo.

193
00:21:31,353 --> 00:21:34,189
-Bumalik ka sa nanay mo.
-Opo, amo.

194
00:22:28,994 --> 00:22:30,204
Tumigil kayo.

195
00:22:30,329 --> 00:22:31,580
Tumigil kayo!

196
00:22:33,123 --> 00:22:34,291
Mga negro, magsitigil!

197
00:22:34,374 --> 00:22:36,752
Magsitigil kayong lahat!

198
00:22:49,598 --> 00:22:52,309
Magsiyuko kayo ngayon.

199
00:22:54,103 --> 00:22:56,355
Magsiyuko para sa kapatid kong si James,

200
00:22:57,147 --> 00:22:59,066
na tinalo ng sakit n'ya,

201
00:22:59,149 --> 00:23:01,151
at pumanaw para makapiling ang Diyos,

202
00:23:01,235 --> 00:23:04,154
tulad ng nanay at tatay ko

203
00:23:04,238 --> 00:23:08,951
at tulad ng lahat ng dakilang panginoong
pinagpalang matanggap ang biyaya ng Diyos.

204
00:23:10,494 --> 00:23:12,496
Amen, Panginoong Terrance.

205
00:23:15,290 --> 00:23:16,125
Ngayon,

206
00:23:17,960 --> 00:23:21,839
dati, hati kami ng kapatid ko
sa magandang lupaing ito,

207
00:23:21,922 --> 00:23:26,593
tulad ng ating dakilang bansa,
hinati sa hilaga at timog.

208
00:23:27,636 --> 00:23:28,887
Simula ngayon,

209
00:23:30,222 --> 00:23:33,517
wala nang hilaga at timog na lupain.

210
00:23:33,600 --> 00:23:36,478
Magiging isang plantasyon na lang.

211
00:23:37,479 --> 00:23:41,358
At ako ang mangangasiwa
sa mga aliping narito.

212
00:23:41,441 --> 00:23:42,943
Kung gusto n'yo,

213
00:23:43,026 --> 00:23:46,905
pwede n'yong kausapin
ang mga kapatid ninyo sa timog plantasyon,

214
00:23:46,989 --> 00:23:52,077
pero lubos na magkaiba
ang pamamalakad naming magkapatid

215
00:23:52,161 --> 00:23:55,956
hinggil sa pangangasiwa sa mga alipin.

216
00:23:56,582 --> 00:23:57,833
Dahil dito,

217
00:23:58,959 --> 00:24:01,628
bawal na ang mga pagdiriwang.

218
00:24:01,712 --> 00:24:06,133
Lalagyan ng taripa
ang mga kikitain sa bayan kada Linggo.

219
00:24:06,800 --> 00:24:09,720
At para matiyak ang pagpapatuloy
sa magagandang lahi,

220
00:24:09,803 --> 00:24:12,764
ako mismo ang mamamahala sa mga pagpapares

221
00:24:12,848 --> 00:24:15,517
at sa pagpaparami.

222
00:24:16,852 --> 00:24:21,148
Matagal nang para lang sa kasiyahan
ang pinakamagagandang lahi.

223
00:24:21,231 --> 00:24:23,984
at hindi sa bokasyonal

224
00:24:25,527 --> 00:24:27,237
Ang ilan sa inyo na makikisig

225
00:24:27,321 --> 00:24:30,073
ay 'di napapakinabangan.

226
00:25:22,334 --> 00:25:25,545
Ayos lang po ba ang lahat,
Panginoong Terrance?

227
00:25:25,629 --> 00:25:27,881
Ayos lang, Prideful.

228
00:25:31,593 --> 00:25:34,096
Maayos ang lahat.

229
00:25:38,517 --> 00:25:40,018
Balik sa trabaho!

230
00:25:41,687 --> 00:25:43,939
Bumalik na kayo sa trabaho!

231
00:25:51,822 --> 00:25:52,948
Tara!

232
00:25:55,575 --> 00:25:57,077
Tara na!

233
00:26:00,330 --> 00:26:01,415
Tara!

234
00:26:04,793 --> 00:26:06,044
Tara na!

235
00:26:34,865 --> 00:26:36,116
Tara na!

236
00:26:55,135 --> 00:26:56,636
Aleluya,

237
00:26:56,720 --> 00:27:00,223
ngumiti ang Panginoon
sa Sambahayan ni Randall.

238
00:27:01,600 --> 00:27:04,144
Painumin ang mga kabayo
bago ang usapang pananalapi?

239
00:27:04,227 --> 00:27:05,604
Sige, Homer.

240
00:27:20,786 --> 00:27:21,870
Tara na?

241
00:27:22,621 --> 00:27:23,997
Ayos.

242
00:27:24,915 --> 00:27:26,041
Oo naman.

243
00:27:28,585 --> 00:27:33,298
Pakisabi kay G. Connelly
na nagbalik na ang alibughang anak.

244
00:27:44,935 --> 00:27:46,186
G. Randall,

245
00:27:46,269 --> 00:27:49,856
may espiya ka ba sa mga negro dito?

246
00:27:50,982 --> 00:27:53,026
'Di ko masabing mayroon.

247
00:27:53,819 --> 00:27:55,737
May mga negro sa bahay

248
00:27:55,821 --> 00:28:00,158
na sumisipsip gamit
ang paninira sa mga nasa taniman, pero--

249
00:28:00,242 --> 00:28:03,286
Makakabuti kung maglalagay ka.

250
00:28:04,830 --> 00:28:05,956
May usap-usapan.

251
00:28:07,499 --> 00:28:11,336
May usap-usapang may lihim na riles
para sa mga tumatakas na alipin.

252
00:28:11,420 --> 00:28:13,296
Imposible.

253
00:28:13,380 --> 00:28:14,673
Oo nga.

254
00:28:16,383 --> 00:28:18,552
Pero saan sila napupunta?

255
00:28:19,261 --> 00:28:22,514
Ang mga tumatakas at 'di na bumabalik.

256
00:28:23,807 --> 00:28:26,351
Para bang tumatakas ang isang negro

257
00:28:26,435 --> 00:28:28,728
patungo sa ibang daigdig.

258
00:28:30,272 --> 00:28:31,731
Nakita mo na ba?

259
00:28:32,357 --> 00:28:35,652
Bilang isang taong katulad mo,

260
00:28:35,735 --> 00:28:40,115
naniniwala ka ba
na totoo ang lihim na riles?

261
00:28:40,198 --> 00:28:41,783
'Di ko pa 'to nakikita.

262
00:28:43,243 --> 00:28:47,497
Pero tuso ang mga negro.

263
00:28:48,665 --> 00:28:52,294
Lahat ng bagay ay posible sa mundong ito.

264
00:28:52,377 --> 00:28:54,296
Kapag nakita ko ito, maniniwala ako.

265
00:28:57,215 --> 00:29:00,218
Ngayon, ang pinag-uusapan natin.

266
00:29:01,595 --> 00:29:06,183
'Di ako tatanggap ng bayad
para sa pagbabalik ng ari-arian mo,

267
00:29:06,266 --> 00:29:08,894
isipin mong pambawi ito

268
00:29:10,604 --> 00:29:13,482
sa utang ko sa sambahayang ito.

269
00:29:14,858 --> 00:29:15,984
Paalam na.

270
00:29:17,611 --> 00:29:19,196
Paumanhin,

271
00:29:19,779 --> 00:29:21,239
'di ko 'to maunawaan.

272
00:29:21,323 --> 00:29:24,201
May 'di ako nabawi na alipin
maraming taon ang nakakaraan,

273
00:29:24,284 --> 00:29:26,119
bago mamatay ang tatay mo.

274
00:29:26,995 --> 00:29:30,624
At tanging aliping nakatakas
at 'di naibalik.

275
00:29:31,750 --> 00:29:35,128
Ito ang pinakamatinding kapalpakan ko.

276
00:29:36,421 --> 00:29:38,381
Kilala ko ang negrong sinasabi mo.

277
00:29:38,465 --> 00:29:40,926
Sabi nila, ang pinakamasamang uri nila.

278
00:29:41,009 --> 00:29:42,761
Walang puso, kahit sa ibang negro.

279
00:29:42,844 --> 00:29:44,137
Talaga?

280
00:29:44,221 --> 00:29:45,305
Gano'n nga.

281
00:29:45,388 --> 00:29:50,143
Ang negrong sinasabi mo
ay iniwan ang anak n'ya,

282
00:29:50,227 --> 00:29:53,730
isang negra na kinamumuhian din

283
00:29:53,813 --> 00:29:55,357
ng mga kapwa niya.

284
00:29:58,401 --> 00:30:00,779
Gusto kong makausap ang babaeng ito.

285
00:30:04,741 --> 00:30:08,495
Siyempre naman.

286
00:30:57,627 --> 00:30:59,129
Nadarama mong tinraydor ka.

287
00:31:02,090 --> 00:31:03,550
Dapat lang.

288
00:31:26,072 --> 00:31:28,408
May galit ka.

289
00:31:32,120 --> 00:31:34,539
Dapat mong tanggalin 'yan.

290
00:31:34,623 --> 00:31:36,708
Lalamunin ka nito.

291
00:31:39,127 --> 00:31:43,006
Nakakaapekto ang puso sa katawan.

292
00:31:43,882 --> 00:31:46,176
Paaalabin ka nito, pero...

293
00:31:47,719 --> 00:31:49,429
ito ang pinakapangit na pampaalab.

294
00:31:53,266 --> 00:31:54,893
Ang pinakapangit.

295
00:31:57,270 --> 00:31:58,980
Nasa iyo siya.

296
00:32:01,149 --> 00:32:02,567
Nadarama ko 'to.

297
00:32:05,945 --> 00:32:09,574
At gagawin mo ang lahat
para matanggal siya.

298
00:32:10,867 --> 00:32:12,327
Oo, gagawin mo.

299
00:32:16,790 --> 00:32:18,458
Oo, gagawin mo.

300
00:32:23,463 --> 00:32:25,090
Diyos ko, gagawin mo..

301
00:32:40,355 --> 00:32:41,815
Patawad sa panghihimasok.

302
00:34:21,915 --> 00:34:24,459
PAGLALAKBAY
SA MALALAYONG BANSA

303
00:34:39,849 --> 00:34:42,352
"May ilan akong nabasa

304
00:34:44,270 --> 00:34:47,524
"tungkol sa magagandang paglilingkod
sa mga prinsipe at estado...

305
00:34:52,779 --> 00:34:55,406
"at nagnais na makilala ang mga taong

306
00:34:57,158 --> 00:34:59,786
"gumagawa ng mga paglilingkod na 'yon.

307
00:35:05,166 --> 00:35:08,628
"Nang magtanong ako,
sinabi sa'kin, ang mga pangalan nila'y

308
00:35:09,128 --> 00:35:11,005
"'hindi makikitang nakatala,

309
00:35:14,008 --> 00:35:15,552
"'maliban sa ilan na

310
00:35:17,220 --> 00:35:21,808
"tinukoy ng kasaysayan bilang
pinakamasasamang kriminal at traydor."

311
00:35:25,562 --> 00:35:27,397
"Para sa nalalabi,

312
00:35:29,858 --> 00:35:32,151
"hindi ko sila narinig ni isang beses.

313
00:35:34,279 --> 00:35:36,781
"Tila malulungkot ang itsura nilang lahat,

314
00:35:36,865 --> 00:35:39,450
"at masasama ang ugali.

315
00:35:41,578 --> 00:35:43,955
"Sinabi ng marami sa kanila
na namatay sila

316
00:35:46,332 --> 00:35:48,710
"dahil sa kahirapan at kahihiyan.

317
00:35:49,961 --> 00:35:53,172
"at ang nalalabi ay dahil sa bitay."

318
00:36:17,780 --> 00:36:20,533
'Di ka masyadong kumakain, G. Churchhill.

319
00:36:21,409 --> 00:36:22,410
Paumanhin,

320
00:36:23,077 --> 00:36:27,624
pero 'di ko maunawaan kung paano
makakakain habang may ganitong nangyayari.

321
00:36:27,707 --> 00:36:29,500
Kakaiba ito, tama ba?

322
00:36:29,584 --> 00:36:31,836
Ang kumain at uminom

323
00:36:31,920 --> 00:36:36,299
habang nilalatigo ang isang tao.

324
00:36:36,758 --> 00:36:37,592
Buweno,

325
00:36:38,927 --> 00:36:40,386
G. Churchill,

326
00:36:41,054 --> 00:36:45,433
ang una mong pagkakamali,
ang negro at tao

327
00:36:45,516 --> 00:36:47,644
ay makaibang-magkaiba

328
00:36:48,561 --> 00:36:51,689
Ang tao ay nakakapag-isip,

329
00:36:51,773 --> 00:36:54,400
nakakapangatwiran, at nagmamahal.

330
00:36:55,985 --> 00:37:00,114
'Di kayang gawin ng mga Negro
ang mga bagay na 'yon.

331
00:37:00,198 --> 00:37:04,118
Kaya mahalagang bigyan sila
ng mga restriksyon at patnubay

332
00:37:04,202 --> 00:37:06,245
kung paano mamuhay.

333
00:37:06,871 --> 00:37:09,707
At kapag 'di sila sumunod,

334
00:37:09,791 --> 00:37:14,087
mahalaga ring gawin silang halimbawa.

335
00:37:31,562 --> 00:37:33,439
Magsitigil kayo.

336
00:37:35,149 --> 00:37:37,652
Gusto kayong makausap
ni Panginoong Randall.

337
00:37:40,113 --> 00:37:43,866
Iwan n'yo ang inyong sako
sa kung nasaan ang mga ito.

338
00:37:47,745 --> 00:37:49,455
Tara na.

339
00:37:53,835 --> 00:37:57,296
Iwan ang mga sako kung nasaan ang mga 'to.

340
00:37:57,755 --> 00:37:59,841
Tumigil ka na.

341
00:38:01,634 --> 00:38:03,261
Halina kayo.

342
00:38:04,929 --> 00:38:07,807
Tara na Lovey, Ruth. Tara na.

343
00:38:10,518 --> 00:38:11,686
Sige lakad.

344
00:38:26,117 --> 00:38:27,910
Tara na, mga negro.

345
00:38:40,214 --> 00:38:42,175
Magsilapit kayo, mga tupa ko.

346
00:38:43,301 --> 00:38:44,635
Magsilapit kayo.

347
00:38:48,681 --> 00:38:54,604
Ngayon, nais kong
masaksihan n'yo ang aral na 'to.

348
00:39:04,238 --> 00:39:06,783
"Ang mga nasa ilalim nang pagkaalipin

349
00:39:06,866 --> 00:39:11,412
"ay ipapalagay na karapat-dapat ang
mga panginoon nila sa lahat ng karangalan,

350
00:39:12,121 --> 00:39:15,583
"upang 'di mapasama
ang pangalan ng Diyos at ang turo.

351
00:39:16,250 --> 00:39:19,253
"Yaong may mga naniniwalang panginoon

352
00:39:21,798 --> 00:39:26,135
"ay 'di dapat maging suwail
dahil magkapatid sila,

353
00:39:26,219 --> 00:39:28,513
"sa halip ay dapat mas paglingkuran sila

354
00:39:29,806 --> 00:39:32,642
"dahil ang nakikinabang
sa mabuting gawa nila

355
00:39:32,725 --> 00:39:35,728
-"ay mga naniniwala at minamahal."
-Tama na!

356
00:39:38,397 --> 00:39:41,818
"Ituro, ituro at ihikayat
ang mga bagay na ito."

357
00:39:41,901 --> 00:39:44,487
Tama na po, Panginoon!

358
00:39:44,570 --> 00:39:47,448
Tama na po!

359
00:39:47,532 --> 00:39:51,410
"Ipalagay na karapat-dapat
ang mga panginoon nila

360
00:39:51,494 --> 00:39:53,037
"sa lahat ng karangalan."

361
00:39:54,831 --> 00:39:56,833
Salita ito ng Diyos, 'di ba?

362
00:39:56,916 --> 00:39:58,960
Sumpain ka!

363
00:40:02,213 --> 00:40:04,966
Sumpain ka!

364
00:40:05,049 --> 00:40:09,345
Ano'ng parusa
sa 'di pagsunod sa salita ng Diyos?

365
00:40:09,428 --> 00:40:10,888
Huwag!

366
00:40:11,514 --> 00:40:13,057
Huwag!

367
00:40:15,518 --> 00:40:17,186
Sumpa...

368
00:40:19,605 --> 00:40:21,315
at walang hanggang apoy.

369
00:41:09,697 --> 00:41:10,948
Oras na.

370
00:41:18,497 --> 00:41:20,833
Mga negro, magsibalik na sa trabaho.

371
00:41:23,377 --> 00:41:25,630
Tama na ang pagtameme.
Balik na sa trabaho!

372
00:41:29,926 --> 00:41:31,427
Bumalik na kayo sa trabaho.

373
00:41:32,762 --> 00:41:33,638
Ngayon na!

374
00:48:01,150 --> 00:48:02,818
Sabi na nga ba't may balak ka.

375
00:48:02,901 --> 00:48:05,279
Sumasama sa kanya, at 'di sinasabi sa'kin.

376
00:48:05,362 --> 00:48:08,073
Tapos hinukay mo ang mga ube
kahit 'di pa hinog!

377
00:48:08,157 --> 00:48:10,576
Lovey, bumalik ka na
bago mo kami ipahamak.

378
00:48:11,285 --> 00:48:13,037
Sasama ako sa inyo.

379
00:48:14,204 --> 00:48:16,123
'Di s'ya papayag na tatlo tayo.

380
00:48:18,542 --> 00:48:20,169
Alam niyang sasama ako?

381
00:48:26,842 --> 00:48:29,887
Sulitin na natin ang gulat niya.

382
00:48:29,970 --> 00:48:32,514
May sapat naman tayong pagkain.

383
00:48:35,100 --> 00:48:36,644
Tara na.

384
00:49:55,431 --> 00:49:56,348
Bakas ng baboy.

385
00:49:57,516 --> 00:49:58,392
Baboy-damo.

386
00:50:00,519 --> 00:50:02,688
Titingnan ko lang ito sandali.

387
00:50:04,231 --> 00:50:08,110
Gamitin mo naman ang kutsilyo mo
at ihuli kami ng makakain, ha?

388
00:50:14,950 --> 00:50:16,118
Huli kayo!

389
00:50:24,960 --> 00:50:26,628
Halika, anak ng puta!

390
00:50:42,978 --> 00:50:45,355
Oras na para sa parusa mo!

391
00:51:36,281 --> 00:51:38,826
Sandali. Nasaan tayo?

392
00:51:43,288 --> 00:51:44,331
'Di ko alam.

393
00:51:44,414 --> 00:51:47,292
Tama ba ang daan natin?

394
00:51:47,376 --> 00:51:49,002
'Di ko alam.

395
00:51:49,795 --> 00:51:51,839
Sinabi mo kay Lovey
kung saan tayo pupunta?

396
00:51:57,177 --> 00:51:59,388
-Sinabi mo ba?
-Hindi.

397
00:52:02,724 --> 00:52:05,352
Hangal tayo na 'di ito pinaghandaan.

398
00:52:07,145 --> 00:52:09,898
Gagamit sila ng mga aso para mahanap tayo.

399
00:52:11,942 --> 00:52:17,072
Kasama nila ang lahat ng Puting lalaking
may shotgun sa loob ng 100 milya.

400
00:52:21,952 --> 00:52:24,204
-Dapat tayong magpatuloy.
-Paano si Lovey?

401
00:52:24,288 --> 00:52:26,248
Paano si Lovey?

402
00:52:29,167 --> 00:52:31,461
Dapat tayong magpatuloy.

403
00:54:58,108 --> 00:54:59,234
Nariyan s'ya.

404
00:55:01,319 --> 00:55:02,821
Sigurado ka?

405
00:55:04,364 --> 00:55:06,366
Nakikita mo ang pulang bubong?

406
00:55:08,744 --> 00:55:10,162
Doon tayo pupunta.

407
00:55:13,373 --> 00:55:15,125
D'yan ka pupunta.

408
00:55:15,751 --> 00:55:17,711
Walang may alam na kasama ako.

409
00:55:20,088 --> 00:55:21,465
Alam na nila ngayon.

410
00:55:27,054 --> 00:55:28,055
Handa ka na?

411
00:56:51,054 --> 00:56:52,806
Kumusta kayo?

412
00:56:56,601 --> 00:56:57,769
Ayos kami.

413
00:57:02,816 --> 00:57:05,110
May balita ba sa kasama namin?

414
00:57:07,571 --> 00:57:09,364
Pinag-uusapan kayo ng estado.

415
00:57:10,991 --> 00:57:13,994
S'ya ang dahilan kung ba't kayo nahuli.

416
00:57:14,077 --> 00:57:15,912
Siya ang una nilang napansing nawala,

417
00:57:15,996 --> 00:57:18,665
kaya hinabol kayo noong gabing iyon.

418
00:57:20,167 --> 00:57:24,838
Sana ay wala s'yang alam
tungkol sa'kin o sa plano natin.

419
00:57:24,921 --> 00:57:26,882
Wala.

420
00:57:28,717 --> 00:57:30,844
May isa pa.

421
00:57:32,512 --> 00:57:35,098
May lalaki sa kakahuyan,

422
00:57:37,100 --> 00:57:40,395
na kasama ng mga tumutugis sa inyo, at

423
00:57:40,478 --> 00:57:43,106
matindi ang naging tama n'ya mula sa inyo.

424
00:57:43,190 --> 00:57:46,651
Sabi nila ay baka 'di na s'ya magising.

425
00:57:48,695 --> 00:57:50,030
Kaawaan mo siya..

426
00:57:54,784 --> 00:57:56,244
Kaawaan?

427
00:57:56,328 --> 00:58:00,665
Gusto kayong patayin ng bawat
Puting lalaking nasa loob ng 100 milya.

428
00:58:07,714 --> 00:58:09,299
Kailan darating ang tren?

429
00:58:19,351 --> 00:58:20,644
Humanap ka ng sulok.

430
00:58:34,866 --> 00:58:37,285
-Bababa tayo?
-Oo.

431
00:58:38,662 --> 00:58:40,205
Mag-ingat sa hagdan na 'to.

432
00:58:50,423 --> 00:58:51,716
Susunod ako sa'yo.

433
00:59:53,445 --> 00:59:55,613
Narito na maya-maya ang tren.

434
00:59:56,698 --> 00:59:59,993
-Kailangan ko kayong isulat sa manipesto.
-Paumanhin?

435
01:00:01,161 --> 01:00:06,833
Lahat ng maglalakbay sa riles
ay dapat isulat sa manipesto.

436
01:00:07,709 --> 01:00:11,963
Paano namin mabibilang ang mga kaluluwang
ipinagkatiwala sa kampanyang ito?

437
01:00:12,714 --> 01:00:17,427
At pwede namang marami
o kaunti ang sabihin ninyo

438
01:00:17,510 --> 01:00:19,262
pero dapat kayong magsalita.

439
01:00:20,096 --> 01:00:22,223
Ako ang magsasalita para sa'ming dalawa.

440
01:00:32,359 --> 01:00:34,027
Ako si Caesar Garner.

441
01:00:37,781 --> 01:00:39,324
Siya si Cora Randall.

442
01:00:40,367 --> 01:00:41,993
Isinilang ako sa Virginia.

443
01:00:43,787 --> 01:00:47,999
Ipinangako na makakalaya na ako
kapag namatay ang panginoon ko.

444
01:00:49,918 --> 01:00:52,962
Nang namatay ang panginoon ko,
ipinagbili ako sa Georgia.

445
01:00:56,424 --> 01:00:59,969
Isinilang si Cora sa plantasyon
ng mga Randall. Doon kami nagkakilala.

446
01:01:02,722 --> 01:01:04,099
Sino ang gumawa nito?

447
01:01:05,308 --> 01:01:07,560
Sino ba ang may gawa
sa lahat ng nasa bansa?

448
01:01:08,561 --> 01:01:10,188
Hanggang saan ito?

449
01:01:10,271 --> 01:01:12,857
Malayo rito, iyon lang ang masasabi ko.

450
01:02:16,629 --> 01:02:19,007
Sakay na!

451
01:02:19,757 --> 01:02:20,758
Muntik ko malimutan.

452
01:02:26,473 --> 01:02:28,349
Itinatago ko ito para sa'yo.

453
01:02:29,559 --> 01:02:31,519
Malapit mo nang matapos.

454
01:02:32,395 --> 01:02:35,148
Sayang naman
kung 'di mo malalaman ang wakas.

455
01:02:53,791 --> 01:02:56,211
Kung gusto n'yong makita
ang diwa ng bansang ito,

456
01:02:56,294 --> 01:02:57,837
dapat kayong sumakay sa tren.

457
01:02:57,921 --> 01:02:59,923
Tingnan ang paligid habang umaandar,

458
01:03:00,006 --> 01:03:02,383
at makikita n'yo
ang tunay na itsura ng America.

459
01:04:09,492 --> 01:04:12,787
May usap-usapan
tungkol sa lihim na riles ng tren.

460
01:04:13,371 --> 01:04:16,624
Parang makakatawid sila
sa kabilang mundo.

461
01:04:16,708 --> 01:04:18,543
SA UNAHAN NG LIHIM NA RILES NG TREN

462
01:04:18,626 --> 01:04:20,086
Welcome sa inyong hinaharap.

463
01:04:20,753 --> 01:04:22,672
Totoo ito, Cora.

464
01:04:22,755 --> 01:04:26,843
Narito ka. Narito ako. Tayong dalawa.

465
01:04:27,510 --> 01:04:30,972
Magkakasama,
bumubuo tayo ng mabuting pag-iisip

466
01:04:31,055 --> 01:04:34,517
para sa sa pagiging mas maayos
na buhay Negro!

467
01:04:35,101 --> 01:04:37,186
May mga nangyayari rito

468
01:04:37,270 --> 01:04:39,772
na hindi kami naniniwalang nauunawaan mo.

469
01:04:39,856 --> 01:04:41,107
May parating na tren.

470
01:04:43,943 --> 01:04:45,862
-Pangalan?
-Cora Randall.

471
01:04:45,945 --> 01:04:48,281
Sumakay kami ng underground
mula South Carolina.

472
01:04:48,364 --> 01:04:49,532
Doon ka na lang sana.

473
01:04:50,575 --> 01:04:54,746
Ang babae sa bulletin
ay wanted sa pagpatay ng bata.

474
01:04:55,330 --> 01:04:57,415
Lalabas tayo rito, pangako.

475
01:04:59,459 --> 01:05:02,837
Hello, bulilit na Missy.
Hinihintay ka namin.

476
01:05:03,671 --> 01:05:05,590
Nagpunta rito sakay ng tren?

477
01:05:05,673 --> 01:05:07,550
At iniwan ang lahat ng tao roon.

478
01:05:08,509 --> 01:05:10,637
Pero takas pa rin ako mula sa Georgia.

479
01:05:10,720 --> 01:05:12,263
Ligtas ka rito, Cora.

480
01:05:12,805 --> 01:05:15,433
Hindi siya susuko sa paghahanap sa'kin.

481
01:05:17,060 --> 01:05:20,730
Kailangang maging matatag ka.
Mapagmatyag, tulad ko.

482
01:05:23,733 --> 01:05:25,443
Ang napakagandang lugar na ito...

483
01:05:26,778 --> 01:05:31,115
binuo ng pagmamahal
at tapang ng mga Black.

484
01:05:32,116 --> 01:05:35,036
Matatakasan natin ang pagiging alipin

485
01:05:36,287 --> 01:05:39,582
nguni't hindi maglalaho ang pilat.

486
01:06:03,022 --> 01:06:05,233
Lahat ng nalaman mo

487
01:06:05,858 --> 01:06:09,946
ay nagsabing kahibangan ang kalayaan.

488
01:06:13,866 --> 01:06:16,619
Pero, narito tayo.

489
01:08:04,936 --> 01:08:06,938
Ang pagsasalin ng subtitle ay ginawa ni
Arvin James Despuig

490
01:08:07,021 --> 01:08:09,023
Mapanlikhang Superbisor
Maribeth Pierce