1
00:00:07,480 --> 00:00:10,320
Brandvlei, więzienie
o maksymalnym rygorze, RPA.

2
00:00:10,400 --> 00:00:12,760
NETFLIX — ORYGINALNY SERIAL DOKUMENTALNY

3
00:00:12,840 --> 00:00:16,000
Przebywają tu
najbardziej brutalni gangsterzy.

4
00:00:16,080 --> 00:00:18,880
Morderstwa, pranie pieniędzy, porwania…

5
00:00:19,640 --> 00:00:21,720
Ale nie są to zwykli gangsterzy.

6
00:00:21,800 --> 00:00:26,040
Większość osadzonych
to członkowie gangów Numbers.

7
00:00:27,320 --> 00:00:30,760
Ciężko kochać to miejsce.
Nie jest tu jak u mamy.

8
00:00:30,840 --> 00:00:33,520
Żyją według brutalnego kodeksu.

9
00:00:33,600 --> 00:00:38,360
Mój numer wymaga śmierci
jednego ze strażników.

10
00:00:38,440 --> 00:00:40,720
Ta sytuacja zagraża życiu strażników…

11
00:00:40,800 --> 00:00:42,200
Dźgnięto mnie nożem.

12
00:00:42,280 --> 00:00:45,040
…oraz życiu obcych, takich jak ja.

13
00:00:46,640 --> 00:00:48,040
Stale tu mordujemy.

14
00:00:48,880 --> 00:00:50,600
Nazywam się Raphael Rowe.

15
00:00:50,680 --> 00:00:54,120
Spędzę tydzień w tym więzieniu w RPA,

16
00:00:54,200 --> 00:00:56,920
w które zostało opanowane
przez gangi Numbers.

17
00:00:57,000 --> 00:00:59,920
To nie jest mój pierwszy raz za kratami.

18
00:01:00,000 --> 00:01:02,720
Za morderstwo, którego nie popełniłem,

19
00:01:02,800 --> 00:01:06,640
skazano mnie na dożywocie
bez możliwości warunkowego zwolnienia.

20
00:01:07,200 --> 00:01:10,520
O oczyszczenie z zarzutów
walczyłem 12 długich lat.

21
00:01:12,200 --> 00:01:16,040
Teraz podróżuję po świecie, poznając życie

22
00:01:16,120 --> 00:01:19,240
w najgroźniejszych więzieniach świata.

23
00:01:22,880 --> 00:01:28,520
JAK PRZEŻYĆ
W NAJCIĘŻSZYCH WIĘZIENIACH ŚWIATA

24
00:01:30,040 --> 00:01:32,080
Kapsztad, RPA.

25
00:01:32,160 --> 00:01:34,600
Świetnie prosperujące nadmorskie miasto.

26
00:01:34,680 --> 00:01:37,800
Na jego obrzeżach
znajduje się dzielnica Cape Flats,

27
00:01:37,880 --> 00:01:40,000
relikt ery apartheidu.

28
00:01:40,560 --> 00:01:44,880
Ludzie, określani mianem kolorowych,
byli zmuszeni do życia tam w nędzy.

29
00:01:44,960 --> 00:01:47,120
Nadal wielu z nich tam mieszka.

30
00:01:47,560 --> 00:01:50,000
Brutalne gangi zdeprawowały tę dzielnicę.

31
00:01:50,080 --> 00:01:53,360
Dochodzi tam średnio
do ośmiu zabójstw dziennie.

32
00:01:54,160 --> 00:01:58,960
Jest tam tak niebezpiecznie,
że samo wojsko musi przywracać porządek.

33
00:02:00,760 --> 00:02:04,440
Kapsztad ma jeden
z najwyższych wskaźników zabójstw.

34
00:02:04,520 --> 00:02:07,120
Idę na akcję z oddziałem
do walki z gangami.

35
00:02:08,000 --> 00:02:09,880
Dołączę dziś do oddziału,

36
00:02:09,960 --> 00:02:12,480
który poprowadzi nalot
na gang narkotykowy.

37
00:02:16,320 --> 00:02:19,920
Kapitan Althea Jefra prowadzi obławę

38
00:02:20,000 --> 00:02:23,080
na jedno z najbardziej sławetnych
osiedli Cape Flats.

39
00:02:23,160 --> 00:02:25,680
Często ma pani do czynienia

40
00:02:25,760 --> 00:02:28,400
z uzbrojonymi gangsterami,

41
00:02:28,480 --> 00:02:31,200
a którzy grożą pani funkcjonariuszom?

42
00:02:31,280 --> 00:02:32,160
Tak.

43
00:02:32,240 --> 00:02:35,320
Półtora tygodnia temu
w miejscu, do którego jedziemy,

44
00:02:35,400 --> 00:02:39,680
gangsterzy
zastrzelili policjanta na służbie.

45
00:02:39,760 --> 00:02:41,560
Zatem to realne zagrożenie.

46
00:02:43,560 --> 00:02:44,880
Nie pokazywać strachu.

47
00:02:46,400 --> 00:02:48,400
Do środka i zamknąć drzwi.

48
00:02:48,480 --> 00:02:50,440
Kazali ludziom się schować.

49
00:02:51,800 --> 00:02:55,960
W Flats mieszka
ponad sto tysięcy członków gangu,

50
00:02:56,040 --> 00:02:58,560
którzy walczą o kontrolę nad osiedlami.

51
00:02:58,640 --> 00:03:01,480
Co oznacza MG13? Członka Mongrel?

52
00:03:01,560 --> 00:03:02,560
Tak.

53
00:03:02,640 --> 00:03:04,720
O co tutaj chodzi?

54
00:03:04,800 --> 00:03:07,040
Każdy gang ma swoje oznaczenia

55
00:03:07,120 --> 00:03:09,160
i skróty na ciele.

56
00:03:09,240 --> 00:03:11,160
To oznaczenie gangu Mongrel.

57
00:03:11,240 --> 00:03:13,880
- To tatuaż członka tego gangu.
- Zgadza się.

58
00:03:13,960 --> 00:03:17,240
Ten blok należy do jednego gangu.

59
00:03:19,000 --> 00:03:22,680
A tamten już do innego.
Nie mogą wychodzić poza swój obszar.

60
00:03:23,800 --> 00:03:26,280
Wchodzimy do jednego z bloków,

61
00:03:26,360 --> 00:03:30,360
w którym według informacji wywiadu
mieszkają dilerzy.

62
00:03:30,440 --> 00:03:32,120
Jestem kapitan Jefra.

63
00:03:32,200 --> 00:03:34,880
Podobno masz tu dużo pieniędzy.

64
00:03:36,960 --> 00:03:38,680
Ile tu jest?

65
00:03:39,200 --> 00:03:40,440
To kasa z proszku.

66
00:03:40,520 --> 00:03:42,080
Z proszku do prania?

67
00:03:42,160 --> 00:03:44,400
Sprzedaj mi go trochę.

68
00:03:44,480 --> 00:03:47,240
- Za co jesteś na warunkowym?
- Za morderstwo.

69
00:03:48,160 --> 00:03:49,200
Do środka.

70
00:03:49,280 --> 00:03:50,960
Zdejmij koszulkę.

71
00:03:51,040 --> 00:03:53,760
Musimy sprawdzić,
jakie masz oznaczenia gangów.

72
00:03:54,640 --> 00:03:56,800
Mężczyzna ma wiele tatuaży.

73
00:03:56,880 --> 00:04:01,000
Większość to oznaczenia
jego ulicznego gangu, ale jeden to numer.

74
00:04:01,320 --> 00:04:03,280
- To 26.
- Tak.

75
00:04:10,640 --> 00:04:13,480
Okazało się, że zatrzymany
jest na warunkowym

76
00:04:13,560 --> 00:04:15,120
za morderstwo.

77
00:04:15,200 --> 00:04:19,360
Na ciele ma wytatuowany numer 26,

78
00:04:20,560 --> 00:04:25,000
Jak sądzę, należy on
do więziennego gangu Numbers.

79
00:04:25,880 --> 00:04:29,640
Gangi, do których należą,
całkowicie kontrolują ich życie.

80
00:04:31,000 --> 00:04:34,560
A jeśli trafią do więzienia,
podporządkują się

81
00:04:34,640 --> 00:04:37,280
temu więziennemu gangowi,

82
00:04:37,360 --> 00:04:39,040
z którym są powiązani.

83
00:04:39,800 --> 00:04:41,880
Mowa o sławetnych gangach Numbers.

84
00:04:46,160 --> 00:04:47,000
DZIEŃ PIERWSZY

85
00:04:47,080 --> 00:04:49,920
Wielu wczoraj aresztowanych mężczyzn

86
00:04:50,000 --> 00:04:52,480
zostanie umieszczonych tutaj,

87
00:04:52,560 --> 00:04:55,280
w więzieniu Brandvlei
o maksymalnym rygorze.

88
00:04:55,880 --> 00:04:58,080
Wylewam w tym wozie siódme poty,

89
00:04:58,160 --> 00:05:01,080
żeby w tydzień dowiedzieć się,

90
00:05:01,160 --> 00:05:03,520
jak to jest być w więzieniu,

91
00:05:03,600 --> 00:05:05,800
w którym rządzą gangi Numbers.

92
00:05:06,480 --> 00:05:08,640
Jako obcokrajowiec i nowy więzień,

93
00:05:08,720 --> 00:05:11,800
który nie ma powiązań z żadnym z gangów,

94
00:05:11,880 --> 00:05:13,800
które rządzą w tym zakładzie…

95
00:05:14,600 --> 00:05:16,840
nie wiem, jak mnie przyjmą.

96
00:05:16,920 --> 00:05:20,080
Chcę sprawdzić, jak działa to więzienie,

97
00:05:20,160 --> 00:05:22,320
skoro gangi mają tu tyle władzy.

98
00:05:22,400 --> 00:05:26,440
Jak utrzymują kontrolę nad więźniami,

99
00:05:26,520 --> 00:05:30,000
którzy mają własny system,
własną hierarchię,

100
00:05:30,080 --> 00:05:33,880
własne zasady i własny sposób działania?

101
00:05:34,440 --> 00:05:36,880
Jak strażnicy dbają
o bezpieczeństwo swoje

102
00:05:37,440 --> 00:05:39,440
i takich jak ja, nowych więźniów?

103
00:05:47,480 --> 00:05:51,720
Wyroki odsiadują tu
najgroźniejsi zbrodniarze

104
00:05:51,800 --> 00:05:56,520
z całej Prowincji Przylądkowej Zachodniej.

105
00:05:57,760 --> 00:06:02,680
Fakt, że nie skuwają ci jedynie rąk,
ale i nogi sugeruje,

106
00:06:03,640 --> 00:06:06,680
że mają do czynienia
z zatwardziałymi przestępcami,

107
00:06:06,760 --> 00:06:10,320
wobec których trzeba stosować
najwyższe środki ostrożności.

108
00:06:12,840 --> 00:06:16,920
Wykonuj polecenia.
Gdy uwolnię ci rękę, połóż ją na kolanie.

109
00:06:18,560 --> 00:06:22,000
Następnym krokiem jest przeszukanie.

110
00:06:22,560 --> 00:06:26,160
Zdejmij wszystko oprócz bielizny.

111
00:06:28,960 --> 00:06:33,560
W międzyczasie sprawdzamy,
czy masz jakieś tatuaże.

112
00:06:33,880 --> 00:06:35,120
Odwróć się.

113
00:06:35,840 --> 00:06:37,000
Podnieś ręce.

114
00:06:40,080 --> 00:06:42,160
Członkowie Numbers

115
00:06:42,240 --> 00:06:44,480
zwykle mają tatuaże.

116
00:06:44,560 --> 00:06:46,240
Pokazują tak swoją rangę.

117
00:06:46,320 --> 00:06:49,680
Nie mam żadnych tatuaży.

118
00:06:49,760 --> 00:06:51,880
Więc nic nie wskazuje na to,

119
00:06:51,960 --> 00:06:53,760
- że należę do Numbers?
- Tak.

120
00:06:53,840 --> 00:06:57,760
W afrikaans osoby, które nie należą
do gangu nazywa się frans.

121
00:06:57,840 --> 00:07:01,640
Więc radzę ci, nie pokazuj, że się boisz.

122
00:07:02,200 --> 00:07:04,800
i rób, co ci każą.

123
00:07:04,880 --> 00:07:06,760
Bo jako osoba spoza gangu

124
00:07:06,840 --> 00:07:11,320
nie możesz robić niczego
bez ich wyraźnego rozkazu.

125
00:07:11,400 --> 00:07:14,120
Tak to działa.
Mają własny kodeks postępowania.

126
00:07:14,800 --> 00:07:18,680
- Kodeks, nad którym nie macie kontroli?
- W rzeczy samej.

127
00:07:22,440 --> 00:07:26,440
Moje dane już są w systemie
i przydzielono mnie do jednego z bloków.

128
00:07:26,720 --> 00:07:30,480
Przydzielono cię do bloku K-3.

129
00:07:30,560 --> 00:07:33,000
Czego mogę się tam spodziewać?

130
00:07:33,080 --> 00:07:36,640
Przebywają tam
najbardziej aktywni członkowie gangu.

131
00:07:36,720 --> 00:07:40,760
Wszyscy przestępcy,
którzy są związani z gangiem więziennym,

132
00:07:40,840 --> 00:07:42,520
znajdują się właśnie tam.

133
00:07:43,240 --> 00:07:46,960
Coraz bardziej denerwuję się tym,

134
00:07:47,040 --> 00:07:48,400
jak zostanę przyjęty.

135
00:07:48,480 --> 00:07:51,000
Kim są członkowie Numbers?

136
00:07:51,080 --> 00:07:52,840
Czego będą ode mnie chcieć?

137
00:07:54,320 --> 00:07:56,280
To tutaj zostaniesz.

138
00:07:57,160 --> 00:07:59,000
Zanim przydzielą mi celę,

139
00:07:59,080 --> 00:08:01,520
mam zgłosić się do pana Hendry'ego,

140
00:08:01,600 --> 00:08:04,800
przełożonego bloku K-3,
by poznać panujące tam zasady.

141
00:08:05,600 --> 00:08:07,240
Raphael Rowe.

142
00:08:07,840 --> 00:08:09,720
Należysz do jakiegoś gangu?

143
00:08:09,800 --> 00:08:10,640
Nie.

144
00:08:11,160 --> 00:08:13,480
- Do żadnego.
- Zgadza się.

145
00:08:13,560 --> 00:08:15,640
Mamy tu trzy naczelne gangi.

146
00:08:16,520 --> 00:08:20,520
Dwudziestki szóstki,
dwudziestki siódemki i dwudziestki ósemki.

147
00:08:21,080 --> 00:08:22,480
Istnieją pewne…

148
00:08:24,440 --> 00:08:25,440
rytuały,

149
00:08:26,480 --> 00:08:29,560
które praktykuje się
w tutejszych więzieniach.

150
00:08:30,040 --> 00:08:33,520
Nie można wejść do celi
i zająć pierwszą lepszą pryczę,

151
00:08:34,080 --> 00:08:35,480
którą zobaczysz.

152
00:08:36,320 --> 00:08:40,480
Mogę dać ci pryczę
i powiedzieć: „Raphael, śpisz tutaj”.

153
00:08:41,520 --> 00:08:45,240
Ale kiedy zamknę za sobą drzwi,
wyrzucą cię z tej pryczy.

154
00:08:46,080 --> 00:08:48,520
Sami wyznaczą ci miejsce do spania.

155
00:08:48,600 --> 00:08:52,200
Nie ma pan kontroli nad tym, co robią?

156
00:08:52,760 --> 00:08:54,920
Staramy się to powstrzymać, ale…

157
00:08:56,920 --> 00:08:58,000
to nie wychodzi.

158
00:08:58,640 --> 00:09:01,320
Proszę zabrać więźnia do celi dziesiątej.

159
00:09:01,400 --> 00:09:03,840
Podobno każdy osadzony w K-3

160
00:09:03,920 --> 00:09:08,480
należy do jednej z trzech frakcji
więziennego gangu Numbers.

161
00:09:08,560 --> 00:09:12,320
Są to dwudziestki szóstki,
siódemki i ósemki.

162
00:09:12,400 --> 00:09:15,200
Trzymajcie się z dala od paki.
Ciężko ją kochać.

163
00:09:15,280 --> 00:09:17,040
Nie jest tu jak u mamy.

164
00:09:19,200 --> 00:09:23,080
Ci ludzie tkwią za tymi żelaznymi kratami.

165
00:09:23,840 --> 00:09:28,520
Zaraz trafię do celi,
gdzie poznam swoich współwięźniów.

166
00:09:29,120 --> 00:09:33,480
Będę dzielić ciasną celę
z ośmioma gangsterami z Cape Flats.

167
00:09:33,560 --> 00:09:35,880
Wszyscy są członkami Numbers.

168
00:09:38,600 --> 00:09:39,520
Mogę tutaj?

169
00:09:44,640 --> 00:09:45,880
Jak leci? Raphael.

170
00:09:46,560 --> 00:09:49,400
Próbuję przedstawić się kolegom z celi,

171
00:09:49,480 --> 00:09:51,320
ale całkowicie mnie ignorują.

172
00:09:51,400 --> 00:09:54,320
Pierwszy raz doświadczam
takiego powitania.

173
00:09:54,400 --> 00:09:58,360
Zamiast tego pozdrawiają się na migi

174
00:09:58,440 --> 00:10:01,480
i rozmawiają w dziwnym języku.

175
00:10:01,560 --> 00:10:03,560
Nie mam pojęcia, co robią.

176
00:10:05,160 --> 00:10:09,760
Jestem zamknięty w celi,
a oni mają pełną kontrolę.

177
00:10:09,840 --> 00:10:11,320
- Znasz angielski?
- Tak.

178
00:10:11,400 --> 00:10:14,040
- Dlaczego tu jesteś?
- Jestem Raphael.

179
00:10:14,120 --> 00:10:16,160
Dlaczego jesteś w więzieniu?

180
00:10:16,240 --> 00:10:17,600
- Jestem nikim.
- Nikim?

181
00:10:17,680 --> 00:10:18,680
Co masz?

182
00:10:19,640 --> 00:10:20,640
Pieniądze?

183
00:10:20,720 --> 00:10:22,200
Masz cokolwiek?

184
00:10:22,280 --> 00:10:24,120
- Nic nie mam.
- Tak?

185
00:10:24,200 --> 00:10:26,880
- Wszystko mi zabrali.
- No popatrz.

186
00:10:26,960 --> 00:10:29,600
Będziesz mieć problem,
jak coś znajdziemy.

187
00:10:29,680 --> 00:10:31,000
Kapitanie, do roboty.

188
00:10:34,080 --> 00:10:35,480
Porozmawiają z tobą.

189
00:10:35,560 --> 00:10:39,640
Zdaje się, że to, co powiedziałem,
przekazali dwóm współwięźniom,

190
00:10:39,720 --> 00:10:43,480
Lee i Curtisowi,
którzy chcą ze mną rozmawiać.

191
00:10:43,560 --> 00:10:47,880
Siadaj. Ja zadaję pytania, ty odpowiadasz.

192
00:10:47,960 --> 00:10:48,880
Dobrze.

193
00:10:50,040 --> 00:10:52,240
- Nazywasz się Raphael?
- Tak.

194
00:10:52,880 --> 00:10:54,240
Skąd jesteś?

195
00:10:54,320 --> 00:10:55,880
- Z Anglii.
- Naprawdę?

196
00:10:55,960 --> 00:10:57,760
Z Londynu.

197
00:10:57,840 --> 00:11:00,080
Widzę, że masz niezłe kiksy.

198
00:11:01,040 --> 00:11:04,240
Niestety przyszedłeś z niczym.

199
00:11:04,320 --> 00:11:07,200
- Wszystko mi zabrali.
- Wszystko?

200
00:11:07,720 --> 00:11:10,320
Zostawili mi tylko te buty.

201
00:11:10,400 --> 00:11:11,720
Głupek z ciebie.

202
00:11:11,800 --> 00:11:14,840
Było pomyśleć o ludziach,
którzy będą je chcieli.

203
00:11:14,920 --> 00:11:17,120
- Nie miałem szans.
- Nie w tym rzecz.

204
00:11:17,200 --> 00:11:18,600
Porozmawiamy później.

205
00:11:18,680 --> 00:11:21,480
Masz ładne kiksy, więc wszystko gra.

206
00:11:21,560 --> 00:11:23,160
Jaki masz numer buta?

207
00:11:23,240 --> 00:11:24,720
- Mam 42.
- Twój rozmiar?

208
00:11:24,800 --> 00:11:26,640
- Tak.
- Zobacz tylko.

209
00:11:26,720 --> 00:11:28,560
Pięknie wyglądają.

210
00:11:28,640 --> 00:11:30,960
- Nowe?
- Bardzo ładne.

211
00:11:31,600 --> 00:11:34,760
To coś więcej niż kradzież butów.

212
00:11:34,840 --> 00:11:36,440
Chcą mnie upokorzyć.

213
00:11:36,520 --> 00:11:37,920
Chaba pasują.

214
00:11:38,440 --> 00:11:41,040
- Mogę je wziąć?
- Załóż oba.

215
00:11:41,120 --> 00:11:43,240
- Nie bardzo.
- Masz coś przeciwko?

216
00:11:43,760 --> 00:11:45,720
- Załóż tego.
- To jak?

217
00:11:45,800 --> 00:11:48,520
To nie jest pytanie. Zabieramy je.

218
00:11:49,040 --> 00:11:50,240
Wiesz dlaczego?

219
00:11:50,320 --> 00:11:52,800
Jesteś biały i masz dużo kasy.

220
00:11:52,880 --> 00:11:54,600
Śmiało, zakładaj.

221
00:11:56,680 --> 00:11:58,400
Nie masz tu prawa głosu.

222
00:11:59,080 --> 00:12:01,560
- Rozumiesz?
- Tak.

223
00:12:01,640 --> 00:12:04,080
Zabijemy cię nawet dla pary kiksów.

224
00:12:04,160 --> 00:12:07,240
- Rozumiem.
- Czyli wszystko gra?

225
00:12:08,920 --> 00:12:13,120
- Nie cieszy mnie to, ale rozumiem.
- Nie obchodzą nas twoje uczucia.

226
00:12:13,680 --> 00:12:16,640
Jesteśmy z ósemek. Stoimy na ich czele.

227
00:12:16,720 --> 00:12:19,920
Jeśli nie sprawisz kłopotów,
to ja też nie.

228
00:12:20,000 --> 00:12:22,040
- Jestem bezkonfliktowy.
- Super.

229
00:12:22,120 --> 00:12:25,920
Musisz sobie pościelić łóżko.
Pokażę ci, o co chodzi.

230
00:12:26,000 --> 00:12:28,600
Lee i Curtis rządzą tutaj,
są z frakcji 28.

231
00:12:28,680 --> 00:12:32,200
Wygląda na to, że dadzą mi do wiwatu.

232
00:12:32,280 --> 00:12:35,120
Przeżyjesz tu tylko dzięki forsie.

233
00:12:35,200 --> 00:12:36,960
Wiem, że biali mają forsę.

234
00:12:37,040 --> 00:12:38,880
- Nie jestem biały.
- To proste.

235
00:12:38,960 --> 00:12:40,640
- Jak to?
- Nie jestem biały.

236
00:12:40,720 --> 00:12:43,320
Ojciec jest czarny, a mama biała.

237
00:12:43,400 --> 00:12:46,440
Tylko wyglądasz jak biały,
a w środku jesteś czarny.

238
00:12:47,080 --> 00:12:48,760
- Prawda.
- Dobrze.

239
00:12:48,840 --> 00:12:49,680
Chodź.

240
00:12:52,080 --> 00:12:54,240
To twoje łóżko.

241
00:12:54,880 --> 00:12:56,080
Tu będziesz spał.

242
00:12:56,160 --> 00:12:58,240
Gdy Lee przydzielił mi już łóżko,

243
00:12:58,320 --> 00:13:01,080
przedstawia mnie innym członkom gangu.

244
00:13:01,160 --> 00:13:02,720
To Kłopot.

245
00:13:03,480 --> 00:13:04,680
Jest z frakcji 26.

246
00:13:05,160 --> 00:13:09,000
Ma siedmiokrotne dożywocie za morderstwo.
Jest z Wasbanku.

247
00:13:09,080 --> 00:13:10,240
Widzisz go?

248
00:13:10,320 --> 00:13:12,840
Próbują mnie zastraszyć.

249
00:13:12,920 --> 00:13:15,600
Muszę powiedzieć, że się im udało.

250
00:13:15,680 --> 00:13:16,880
Ten gość…

251
00:13:17,840 --> 00:13:18,880
to Klope.

252
00:13:20,280 --> 00:13:21,520
Jest z frakcji 27.

253
00:13:23,080 --> 00:13:25,480
To osławiony płatny zabójca z Manenberg.

254
00:13:26,080 --> 00:13:27,280
Rozumiesz?

255
00:13:27,360 --> 00:13:30,480
Koleś myśli, że wyglądamy jak on.

256
00:13:31,640 --> 00:13:33,320
To białas, brachu.

257
00:13:33,400 --> 00:13:37,280
Dają mi do zrozumienia,
że nie jestem jednym z nich.

258
00:13:37,360 --> 00:13:39,120
Słyszałeś, co powiedział?

259
00:13:40,480 --> 00:13:42,320
Tylko przytakujesz.

260
00:13:42,400 --> 00:13:43,680
Patrz, jak wyglądasz.

261
00:13:45,560 --> 00:13:48,000
Powiesz strażnikom,
że wzięliśmy ci kiksy?

262
00:13:48,080 --> 00:13:50,000
- Oczywiście, że nie.
- Na bank?

263
00:13:50,080 --> 00:13:51,800
Nikomu nic nie powiem.

264
00:13:52,520 --> 00:13:57,280
Moi współwięźniowie,
którzy wiele razy mordowali,

265
00:13:57,360 --> 00:13:59,040
mają dla mnie zadanie.

266
00:13:59,120 --> 00:14:01,880
Dziś twój pierwszy dzień.

267
00:14:01,960 --> 00:14:05,600
Wypierzesz nam ubrania.

268
00:14:05,680 --> 00:14:08,560
- Mam to uprać?
- Dokładnie.

269
00:14:08,640 --> 00:14:10,680
Masz wyprać to wszystko.

270
00:14:10,760 --> 00:14:12,880
Nauczę cię prać ręcznie.

271
00:14:15,080 --> 00:14:18,320
Zostałem mianowany praczką.

272
00:14:18,400 --> 00:14:21,720
Próbują mnie zastraszyć.

273
00:14:21,800 --> 00:14:23,600
Mam robić różne rzeczy.

274
00:14:24,760 --> 00:14:29,440
Jak na razie robię wszystko, co mi każą.

275
00:14:32,320 --> 00:14:34,640
I musisz je wysuszyć.

276
00:14:36,040 --> 00:14:38,400
Musisz to robić, bo jesteś frans.

277
00:14:38,480 --> 00:14:39,560
Kim jestem?

278
00:14:40,400 --> 00:14:42,000
Jesteś frans.

279
00:14:42,080 --> 00:14:45,200
Posłuchaj, jeśli nie masz na ciele

280
00:14:45,280 --> 00:14:48,600
numeru 26, 27, 28… Kapujesz?

281
00:14:49,160 --> 00:14:52,760
Jeśli nie masz takiego znaku,
musisz nam służyć.

282
00:14:52,840 --> 00:14:56,280
A jeśli go masz, dajemy ci spokój.

283
00:14:56,360 --> 00:14:58,960
To znaczy, że jesteś jednym z nas.
Rozumiesz?

284
00:14:59,040 --> 00:15:00,720
Tak to tu działa.

285
00:15:01,600 --> 00:15:04,480
Jako osoba spoza gangu czy frans,

286
00:15:04,560 --> 00:15:07,440
jestem na samym dole
więziennej hierarchii.

287
00:15:07,520 --> 00:15:09,360
Wykonasz telefon.

288
00:15:09,440 --> 00:15:13,840
Podam ci numer konta,
na które twoi ludzie wyślą moim kasę.

289
00:15:13,920 --> 00:15:15,440
To na przetrwanie.

290
00:15:16,000 --> 00:15:17,000
A jeśli odmówię?

291
00:15:17,480 --> 00:15:19,240
To nie wchodzi w grę.

292
00:15:20,040 --> 00:15:21,920
- Rozumiesz?
- Tak.

293
00:15:22,000 --> 00:15:23,920
Mam trzy opcje.

294
00:15:24,000 --> 00:15:26,960
Zapłacić za ochronę,
zostać członkiem gangu

295
00:15:27,040 --> 00:15:29,040
albo ich niewolnikiem.

296
00:15:29,120 --> 00:15:30,960
Więzienia, w Anglii…

297
00:15:31,040 --> 00:15:33,800
Jesteśmy w RPA, a nie w Anglii.

298
00:15:34,480 --> 00:15:36,440
Wszyscy w tym pokoju…

299
00:15:38,840 --> 00:15:41,440
Po prostu zabijamy.
Nie mam czasu dyskutować.

300
00:15:41,520 --> 00:15:45,160
Skończymy z tym, bo za dużo gadasz.

301
00:15:47,800 --> 00:15:49,200
Chyba mnie sprawdzają.

302
00:15:49,280 --> 00:15:53,000
Nie odmówię im, wykonywania poleceń,

303
00:15:53,080 --> 00:15:55,880
bo mogliby mnie nie polubić.

304
00:15:55,960 --> 00:15:59,720
Nie chciałbym, żeby tak się stało
już pierwszego dnia.

305
00:16:01,080 --> 00:16:05,760
To dopiero pierwszy dzień,
ale jeśli tak żyją frans,

306
00:16:05,840 --> 00:16:09,240
to rozumiem dlaczego tak wielu
dołącza do Numbers.

307
00:16:11,240 --> 00:16:13,440
DZIEŃ DRUGI

308
00:16:13,520 --> 00:16:18,080
Następnego ranka cieszę się,
że nikt nie zwraca na mnie uwagi,

309
00:16:18,160 --> 00:16:20,200
bo szykują się do śniadania.

310
00:16:20,960 --> 00:16:22,640
Każdy czeka na swoją kolej.

311
00:16:22,720 --> 00:16:24,680
Na śniadanie wychodzą pojedynczo.

312
00:16:27,480 --> 00:16:28,920
Tak zaczyna się dzień.

313
00:16:32,440 --> 00:16:35,640
Nie mogę się doczekać,
aż wyjdę z tej ciasnej celi

314
00:16:35,720 --> 00:16:37,600
i zaczerpnę świeżego powietrza.

315
00:16:39,200 --> 00:16:42,280
Gdzie jadacie śniadania?

316
00:16:42,360 --> 00:16:43,880
Tutaj.

317
00:16:44,240 --> 00:16:46,000
Nie można jeść na zewnątrz?

318
00:16:46,080 --> 00:16:48,400
To więzienie o maksymalnym rygorze.

319
00:16:48,480 --> 00:16:50,360
Jest tu wielu zabójców.

320
00:16:50,440 --> 00:16:53,040
Uważają, że jesteśmy niebezpieczni.

321
00:16:53,120 --> 00:16:55,800
- A jesteście?
- Czy jesteśmy niebezpieczni?

322
00:16:55,880 --> 00:16:59,320
Powiem za siebie.
Jestem niebezpieczny.

323
00:17:00,480 --> 00:17:04,160
Nie chcę się z nimi kumplować,
bo nie są moimi kumplami.

324
00:17:04,240 --> 00:17:06,080
To oznacza mój numer.

325
00:17:07,560 --> 00:17:11,640
Zanim wyjdziemy na śniadanie,
przeszukują nas na obecność broni.

326
00:17:14,560 --> 00:17:17,840
Po chwili znów zamykają nas w celi.

327
00:17:21,840 --> 00:17:24,920
Dlaczego masz większą tacę?
Dostaniesz więcej niż ja.

328
00:17:25,000 --> 00:17:27,960
Poprosiłem o taką.

329
00:17:28,040 --> 00:17:29,920
Nie lubię jeść małych porcji.

330
00:17:31,280 --> 00:17:34,040
Podczas śniadania
chcę dowiedzieć się czegoś

331
00:17:34,120 --> 00:17:36,920
na temat tej dziwnej inicjacji,

332
00:17:37,000 --> 00:17:39,120
którą wczoraj przeszedłem.

333
00:17:39,760 --> 00:17:42,880
Mogę o coś zapytać?
Gdy wczoraj tu przyszedłem,

334
00:17:43,400 --> 00:17:44,760
mówiliście w języku,

335
00:17:45,360 --> 00:17:47,360
którego nie znam.

336
00:17:47,440 --> 00:17:50,800
To nie afrikaans ani angielski.
Co to za język?

337
00:17:50,880 --> 00:17:54,280
W jakim języku rozmawialiście
podczas narady?

338
00:17:54,360 --> 00:17:56,400
- Sabela.
- Co to za język?

339
00:17:57,040 --> 00:17:58,600
Jakiś specjalny?

340
00:17:58,680 --> 00:18:01,120
To język, którym mówi się w Numbers.

341
00:18:01,200 --> 00:18:03,000
Język gangu.

342
00:18:03,080 --> 00:18:04,200
Naprawdę?

343
00:18:04,280 --> 00:18:07,000
Znają go tylko członkowie Numbers.

344
00:18:07,080 --> 00:18:09,680
Inni nie mogą się go uczyć.

345
00:18:09,760 --> 00:18:11,120
KŁOPOT

346
00:18:12,760 --> 00:18:15,720
Więc kiedy tamten facet przyszedł do mnie

347
00:18:15,800 --> 00:18:19,320
i zadawał mi pytania,
potem zdawał wam raport…

348
00:18:19,400 --> 00:18:21,680
- Pytał, kim jesteś?
- Tak.

349
00:18:21,760 --> 00:18:24,240
Chcemy wiedzieć, kim jesteś w więzieniu.

350
00:18:24,320 --> 00:18:25,800
Dlaczego to takie ważne?

351
00:18:25,880 --> 00:18:27,680
Tak zdobywasz szacunek.

352
00:18:27,760 --> 00:18:30,760
Jeśli kłócimy się z Kłopotem,

353
00:18:30,840 --> 00:18:34,040
Curtis musi umieć nas powstrzymać.

354
00:18:34,800 --> 00:18:37,800
A kiedy zaczyna mówić,
musimy go wysłuchać.

355
00:18:37,880 --> 00:18:40,360
Jest najwyższy rangą.
My jesteśmy pod nim.

356
00:18:40,840 --> 00:18:43,040
Jesteś tu najwyższy rangą?

357
00:18:43,120 --> 00:18:44,000
Tak.

358
00:18:46,200 --> 00:18:48,040
Wasz gang ma rangi?

359
00:18:48,800 --> 00:18:50,640
Od zwykłych żołnierzy w górę.

360
00:18:51,240 --> 00:18:54,520
Zauważyłem, że moi współwięźniowie
mają różne tatuaże

361
00:18:54,600 --> 00:18:59,200
z gwiazdami lub klapami,
które wyglądają jak wojskowe stopnie.

362
00:18:59,280 --> 00:19:01,320
Jak awansować do wyższej rangi?

363
00:19:01,400 --> 00:19:05,480
Trzeba być dobrym dyplomatą?
Musisz dobrze negocjować?

364
00:19:05,560 --> 00:19:07,800
Chwileczkę.

365
00:19:08,320 --> 00:19:10,760
Raphael, gdy mówisz o członku Numbers,

366
00:19:11,360 --> 00:19:15,560
musisz bardzo uważać, co o nim mówisz.

367
00:19:15,640 --> 00:19:17,560
To, o co teraz pytasz,

368
00:19:18,160 --> 00:19:21,320
jest poufne, rozumiesz?

369
00:19:21,400 --> 00:19:23,280
Masz na myśli pytania o…

370
00:19:23,360 --> 00:19:24,600
Członka Numbers.

371
00:19:25,160 --> 00:19:27,120
Gdyby nie członkowie Numbers…

372
00:19:28,720 --> 00:19:32,400
nawet strażnicy
nie mieliby kontroli nad więzieniem.

373
00:19:34,080 --> 00:19:35,760
Dzięki członkom Numbers…

374
00:19:36,360 --> 00:19:38,120
panuje tu dyscyplina.

375
00:19:38,640 --> 00:19:40,120
Panuje porządek.

376
00:19:41,240 --> 00:19:44,520
Tak jak władze mają swoje zasady,
tak i my mamy swoje.

377
00:19:44,600 --> 00:19:46,760
Każdy z nas je ma.

378
00:19:47,400 --> 00:19:49,440
Dorastaliśmy w tym środowisku.

379
00:19:51,800 --> 00:19:54,000
Nie zostawimy tak łatwo tego,

380
00:19:54,080 --> 00:19:56,200
co znamy i co mamy.

381
00:19:58,840 --> 00:20:01,080
Nie chcesz, żeby ludzie to rozumieli…

382
00:20:01,160 --> 00:20:03,800
To nie ma dla mnie znaczenia.

383
00:20:03,880 --> 00:20:06,960
To dla jego dobra. Za to można zginąć.

384
00:20:07,480 --> 00:20:08,880
Wyzwanie albo hańba.

385
00:20:11,880 --> 00:20:14,800
Moi współwięźniowie,
jak wszyscy na tym bloku,

386
00:20:14,880 --> 00:20:17,000
są niezwykle niebezpieczni.

387
00:20:17,080 --> 00:20:19,400
Ale czemu nie możemy jadać wspólnie,

388
00:20:19,480 --> 00:20:22,960
skoro wszyscy należą do jednego gangu?

389
00:20:25,040 --> 00:20:27,800
Gdy wołasz strażnika,
musisz nazywać go szefem.

390
00:20:27,880 --> 00:20:30,280
Szefie! Pozwolisz na chwilę?

391
00:20:30,360 --> 00:20:31,840
Możemy porozmawiać?

392
00:20:36,080 --> 00:20:36,920
Dzień dobry.

393
00:20:37,480 --> 00:20:41,400
Więźniowie nie mogą wychodzić
i jeść przy tych stołach.

394
00:20:41,920 --> 00:20:42,760
Dlaczego?

395
00:20:42,840 --> 00:20:46,560
Łatwiej nam opanować
dziesięciu osadzonych…

396
00:20:48,080 --> 00:20:50,080
niż sześćdziesięciu.

397
00:20:51,360 --> 00:20:54,160
Może jeden osadzony ma z innym problem.

398
00:20:54,720 --> 00:20:56,040
Ale my tego nie wiemy.

399
00:20:56,120 --> 00:20:58,480
Dźgnie go lub coś w tym rodzaju.

400
00:20:59,360 --> 00:21:01,760
I wiesz, co z tego wyniknie?

401
00:21:01,840 --> 00:21:03,160
Zaatakują nas.

402
00:21:03,240 --> 00:21:04,400
Strażników?

403
00:21:04,480 --> 00:21:06,040
Zaatakują nas.

404
00:21:06,120 --> 00:21:10,160
Więzień nie wyjdzie z celi
i nie dźgnie strażnika bez powodu.

405
00:21:10,240 --> 00:21:12,640
W 1995 zostałem dźgnięty bez powodu.

406
00:21:13,200 --> 00:21:15,560
- Naprawdę?
- Tak było.

407
00:21:15,920 --> 00:21:18,240
Przechodziłem obok grilla.
Wbił mi nóż.

408
00:21:19,160 --> 00:21:22,560
Zapytałem dlaczego ja,
a on na to, że stałem najbliżej.

409
00:21:23,560 --> 00:21:25,880
Znalazł się w nieodpowiednim miejscu.

410
00:21:27,120 --> 00:21:28,080
Właśnie.

411
00:21:29,160 --> 00:21:32,360
Wszyscy wiedzą,
że jeśli dołączysz do Numbers…

412
00:21:33,040 --> 00:21:36,760
rok odsiadki może zmienić się w 20 lat.

413
00:21:37,400 --> 00:21:41,240
Podejmują tę decyzję świadomie.

414
00:21:42,560 --> 00:21:46,240
Niebezpieczni więźniowie
wychodzą na zewnątrz

415
00:21:46,320 --> 00:21:49,360
tylko na krótkie zajęcia fizyczne.

416
00:21:51,760 --> 00:21:54,480
Po śniadaniu zostaję zabrany

417
00:21:54,560 --> 00:21:57,520
na mecz krykieta z więźniami z innej celi.

418
00:22:00,400 --> 00:22:04,600
Jeden facet ma na twarzy tatuaże i…

419
00:22:04,680 --> 00:22:06,320
Właśnie do mnie idzie.

420
00:22:06,400 --> 00:22:08,840
Cześć. Jak się masz? Wszystko gra?

421
00:22:08,920 --> 00:22:10,360
Dobrze. Jak się masz?

422
00:22:10,440 --> 00:22:12,320
- Jestem Raphael.
- Masalino.

423
00:22:14,200 --> 00:22:17,280
- W więzieniu nazywają mnie Pogrzebacz.
- Pogrzebacz?

424
00:22:17,840 --> 00:22:19,560
- Poważnie?
- Tak.

425
00:22:21,920 --> 00:22:24,840
- Umiesz grać w krykieta?
- Tak.

426
00:22:24,920 --> 00:22:27,280
Nie jestem mistrzem, ale coś potrafię.

427
00:22:28,080 --> 00:22:29,320
Chodź ze mną.

428
00:22:30,040 --> 00:22:31,840
To jest Raphael.

429
00:22:31,920 --> 00:22:34,080
Chce z nami zagrać.

430
00:22:37,480 --> 00:22:41,320
Ma ciekawą ksywę: „Pogrzebacz”.

431
00:22:42,000 --> 00:22:43,720
Nietrudno zgadnąć,

432
00:22:43,800 --> 00:22:46,600
że Masalino należy do gangu więziennego.

433
00:22:46,680 --> 00:22:50,040
Na czole ma wytatuowany numer 28.

434
00:22:50,560 --> 00:22:52,680
Pokażę mu, jak to się robi.

435
00:22:53,440 --> 00:22:54,600
Pokażę ci.

436
00:22:54,680 --> 00:22:55,600
Pierwsza rzecz…

437
00:22:55,680 --> 00:22:57,560
Nie mam już tyle pary w rękach.

438
00:22:57,640 --> 00:23:00,080
- Nie. Jak to?
- Bo jestem stary.

439
00:23:00,160 --> 00:23:03,120
- Jesteś stary!
- Starzeję się. To nie takie łatwe.

440
00:23:07,000 --> 00:23:08,120
Szybka piłka!

441
00:23:20,960 --> 00:23:23,240
- Jaki odsiadujesz wyrok?
- Dożywocie.

442
00:23:23,320 --> 00:23:24,400
Dożywocie.

443
00:23:25,720 --> 00:23:28,080
- Za co cię skazali?
- Za różne zbrodnie.

444
00:23:28,800 --> 00:23:31,760
Morderstwo, pranie pieniędzy, porwanie,

445
00:23:31,840 --> 00:23:33,480
usiłowanie zabójstwa.

446
00:23:34,000 --> 00:23:35,720
I temu podobne.

447
00:23:35,800 --> 00:23:37,920
A wcześniej na ile cię skazali?

448
00:23:38,000 --> 00:23:39,280
Na 12 lat.

449
00:23:39,360 --> 00:23:41,080
- A to za co?
- Morderstwo.

450
00:23:42,240 --> 00:23:43,240
Kogo zabiłeś?

451
00:23:43,320 --> 00:23:45,440
- Wuja.
- Zabiłeś wuja?

452
00:23:46,200 --> 00:23:47,960
A tym razem, kogo zabiłeś?

453
00:23:48,040 --> 00:23:49,480
Członka gangu.

454
00:23:50,520 --> 00:23:53,440
Popełniłeś dwa morderstwa? Czy więcej?

455
00:23:53,520 --> 00:23:55,360
Więcej.

456
00:23:56,200 --> 00:23:58,760
W aktach mam wpisane 24 sprawy.

457
00:23:59,720 --> 00:24:00,880
Zabiłeś 24 osoby?

458
00:24:01,520 --> 00:24:03,720
- Jak zabijasz?
- Bronią.

459
00:24:03,800 --> 00:24:05,400
- Strzelasz do ludzi?
- Tak.

460
00:24:05,480 --> 00:24:08,400
- W więzieniu należysz do frakcji 28?
- Tak.

461
00:24:08,480 --> 00:24:09,600
Jaki masz stopień?

462
00:24:09,680 --> 00:24:11,800
Generał broni.

463
00:24:12,560 --> 00:24:13,800
Mam wiele gwiazdek.

464
00:24:15,960 --> 00:24:17,320
Sześć na sześć.

465
00:24:17,400 --> 00:24:19,440
- Na drugim ramieniu też?
- Tak.

466
00:24:20,040 --> 00:24:23,720
Co to znaczy, że jesteś generałem broni?

467
00:24:25,760 --> 00:24:27,840
Jak osiągnąć taki stopień?

468
00:24:28,400 --> 00:24:30,400
Wymaga to krwi.

469
00:24:31,760 --> 00:24:33,000
- W więzieniu?
- Tak.

470
00:24:33,080 --> 00:24:34,200
Czyjej krwi?

471
00:24:34,280 --> 00:24:35,400
Strażników.

472
00:24:35,480 --> 00:24:39,840
Jeśli któryś z moich braci
uderzy dwudziestkę szóstkę lub siódemkę…

473
00:24:39,920 --> 00:24:42,760
- Jak się pobiją?
- Tak, i pojawi się krew.

474
00:24:43,880 --> 00:24:48,320
Jeśli poleje się krew,
trzeba uzupełnić jej braki.

475
00:24:49,440 --> 00:24:51,920
Muszę wziąć nóż lub coś ostrego

476
00:24:52,000 --> 00:24:53,440
i dźgnąć strażnika.

477
00:24:54,240 --> 00:24:56,720
Tylko tak można to naprawić.

478
00:24:56,800 --> 00:25:00,920
Dlaczego strażnicy,
którzy nie są zamieszani w sprawy Numbers?

479
00:25:01,000 --> 00:25:03,080
Dlaczego stają się celem ataku?

480
00:25:03,680 --> 00:25:06,480
- Tak to już jest.
- Rozumiem.

481
00:25:07,240 --> 00:25:10,240
Masalino jako pierwszy otwarcie mówi,

482
00:25:10,320 --> 00:25:13,600
dlaczego członkowie gangów
atakują strażników.

483
00:25:13,680 --> 00:25:15,160
Sądzę, że to możliwe,

484
00:25:15,240 --> 00:25:20,160
bo wśród członków Numbers
osiągną stopień generała broni.

485
00:25:20,240 --> 00:25:24,000
To, co musiał zrobić,
by znaleźć się tutaj,

486
00:25:24,640 --> 00:25:26,200
nie mieści się w głowie.

487
00:25:26,280 --> 00:25:27,840
Żeby…

488
00:25:28,720 --> 00:25:30,160
awansować w hierarchii

489
00:25:30,240 --> 00:25:34,440
lub pomścić śmierć jednego ze swoich

490
00:25:34,520 --> 00:25:38,400
i utrzymać spokój, muszą zabić strażnika.

491
00:25:39,880 --> 00:25:43,120
Zastanawiam się,
co czują tutejsi strażnicy

492
00:25:43,200 --> 00:25:45,160
podczas pracy z więźniami,

493
00:25:45,240 --> 00:25:49,040
którzy w każdej chwili,
bez powodu mogą ich zabić.

494
00:25:53,000 --> 00:25:55,360
Po pół godzinie na zewnątrz

495
00:25:55,440 --> 00:26:00,000
wracam do celi,
w której spędzimy pozostałą część

496
00:26:00,080 --> 00:26:01,440
dzisiejszej doby.

497
00:26:01,520 --> 00:26:04,280
Uczucie klaustrofobii
jest nie do zniesienia.

498
00:26:04,360 --> 00:26:08,040
Mamy tylko źle odbierający telewizor,
którego nie kontrolujemy,

499
00:26:08,120 --> 00:26:11,680
i planszę do gry
narysowaną na prześcieradle.

500
00:26:19,160 --> 00:26:20,520
- Zbijasz.
- Oba pionki?

501
00:26:20,600 --> 00:26:22,400
- Tak.
- Zbijasz oba.

502
00:26:22,880 --> 00:26:23,840
Zabiłeś go!

503
00:26:23,920 --> 00:26:26,040
- Teraz zabijesz.
- Kogo zabiłem?

504
00:26:26,120 --> 00:26:28,200
- Mnie.
- Spróbuje cię dopaść.

505
00:26:28,280 --> 00:26:30,040
Jesteś poszukiwany.

506
00:26:30,120 --> 00:26:31,920
- Dorwę cię.
- Uważaj.

507
00:26:32,840 --> 00:26:36,800
- Pierwszy raz w więzieniu?
- Siedziałem za morderstwo i napad.

508
00:26:36,880 --> 00:26:39,040
Użyłeś broni w tym napadzie?

509
00:26:41,280 --> 00:26:43,120
Muszę wam to wyjaśnić.

510
00:26:43,200 --> 00:26:46,200
Sami zdecydujecie, czy mi uwierzycie.

511
00:26:46,280 --> 00:26:48,320
Poznamy, jeśli kłamiesz.

512
00:26:48,400 --> 00:26:49,920
Poznacie, czy kłamię.

513
00:26:50,000 --> 00:26:52,880
W porządku.
Możecie myśleć o mnie, co chcecie.

514
00:26:53,960 --> 00:26:56,440
Ale zostałem oskarżony

515
00:26:56,520 --> 00:26:58,920
o bycie członkiem gangu.

516
00:26:59,840 --> 00:27:01,960
Nie w RPA, ale w Anglii.

517
00:27:02,760 --> 00:27:05,920
Chodziło o napady…

518
00:27:06,960 --> 00:27:08,160
na bogatych ludzi.

519
00:27:08,680 --> 00:27:11,200
Trafiliśmy przed sąd…

520
00:27:12,560 --> 00:27:15,480
który skazał nas na karę…

521
00:27:16,240 --> 00:27:18,800
dożywocia za morderstwo i napady.

522
00:27:18,880 --> 00:27:20,440
Po 12 latach…

523
00:27:21,920 --> 00:27:25,200
znaleźli dowody na to,
że tego nie zrobiłem.

524
00:27:25,880 --> 00:27:28,960
Ale co z cierpieniem,
którego doświadczyłeś?

525
00:27:29,400 --> 00:27:31,000
Straciłeś 12 lat życia.

526
00:27:31,080 --> 00:27:33,680
To nie 12 dni czy godzin.

527
00:27:34,320 --> 00:27:36,760
Ktoś tu przejmuje się twoim cierpieniem?

528
00:27:39,960 --> 00:27:42,680
Gdy poznali moją historię,

529
00:27:43,240 --> 00:27:45,600
w końcu zaczynają mnie akceptować.

530
00:27:45,680 --> 00:27:47,640
Wszyscy należymy do Numbers.

531
00:27:48,240 --> 00:27:50,480
Jesteś tu jedynym frans.

532
00:27:51,600 --> 00:27:55,960
Musimy zdecydować,
jaką przydzielić ci pozycję.

533
00:27:58,360 --> 00:28:01,360
To konieczne?
Nie ma innego sposób?

534
00:28:01,880 --> 00:28:04,840
Prędzej czy później trzeba podjąć decyzję.

535
00:28:05,600 --> 00:28:08,600
By tu przetrwać.

536
00:28:09,200 --> 00:28:11,920
Większość z nas nigdy stąd nie wyjdzie.

537
00:28:13,200 --> 00:28:16,320
Wygląda na to, że chłopaki się dogadują,

538
00:28:16,400 --> 00:28:20,440
więc czemu potrzebują do tego
członkostwa w więziennym gangu?

539
00:28:21,200 --> 00:28:22,840
Na zewnątrz też mamy gangi…

540
00:28:23,800 --> 00:28:26,000
do których należymy.

541
00:28:26,600 --> 00:28:29,040
Poza więzieniem należę do Americans.

542
00:28:29,120 --> 00:28:32,000
- To kolejny gang?
- Na zewnątrz jest ich wiele.

543
00:28:32,360 --> 00:28:33,960
Tam jesteśmy wrogami.

544
00:28:34,040 --> 00:28:36,480
Walczymy o teren, towar do przemytu…

545
00:28:37,680 --> 00:28:40,520
Tu natomiast jesteśmy braćmi.

546
00:28:40,600 --> 00:28:43,600
Na zewnątrz to całkiem co innego.

547
00:28:43,680 --> 00:28:46,160
Nawet po tym, co tu razem przeszliście?

548
00:28:46,240 --> 00:28:49,000
Nawet po 20 latach razem,

549
00:28:49,080 --> 00:28:51,640
jeśli złapię go na zewnątrz, zabiję.

550
00:28:56,320 --> 00:29:01,520
Wydaje się, że przynależność do Numbers
jednoczy tych ludzi przeciwko władzom.

551
00:29:01,600 --> 00:29:04,800
Bez względu na to,
jak nienawidzą się poza więzieniem,

552
00:29:05,400 --> 00:29:08,760
gdy przekroczą jego bramy,
zapominają o wszelkich urazach.

553
00:29:12,240 --> 00:29:13,200
DZIEŃ TRZECI

554
00:29:13,280 --> 00:29:15,040
To mój trzeci dzień.

555
00:29:15,120 --> 00:29:19,440
Wysłano mnie do pracy
na bloku o średnim rygorze,

556
00:29:19,520 --> 00:29:22,360
gdzie moi współwięźniowie mogliby trafić,

557
00:29:22,440 --> 00:29:26,880
gdyby nie angażowali się
w przestępczą działalność Numbers.

558
00:29:28,400 --> 00:29:32,440
Widać, że ta część znacznie różni się
od tej o maksymalnym rygorze.

559
00:29:33,880 --> 00:29:38,080
W przeciwieństwie do odnowionej części,
z której przychodzę,

560
00:29:38,160 --> 00:29:42,320
ta wygląda na kompletnie zaniedbaną.

561
00:29:45,160 --> 00:29:48,160
Część dla najgroźniejszych więźniów
jest zadbana.

562
00:29:48,800 --> 00:29:53,600
Natomiast tu wszystko jest zużyte,
a osadzeni muszą sobie jakoś radzić.

563
00:29:54,120 --> 00:29:56,320
Panuje tu jednak inna atmosfera.

564
00:29:57,240 --> 00:29:59,520
W porównaniu z więźniami z bloku K-3,

565
00:29:59,600 --> 00:30:02,720
których zamyka się
na 23 i pół godziny dziennie,

566
00:30:03,200 --> 00:30:07,960
ci tutaj, przez większość dnia,
mogą swobodnie się poruszać.

567
00:30:08,040 --> 00:30:09,760
To jak prowizoryczne kino.

568
00:30:10,760 --> 00:30:13,280
Gdy czekam na przydział obowiązków,

569
00:30:13,360 --> 00:30:15,720
poznaję pewnego więźnia.

570
00:30:16,600 --> 00:30:20,000
Powiedz, kim jesteś i co tu robisz?

571
00:30:20,080 --> 00:30:21,320
Dlaczego pytasz?

572
00:30:21,400 --> 00:30:24,160
Taka praca.
Muszę się dowiedzieć, kim jesteś.

573
00:30:24,240 --> 00:30:26,600
Żeby powiedzieć innym.

574
00:30:26,680 --> 00:30:27,960
Rozumiesz?

575
00:30:28,040 --> 00:30:31,920
Jestem z frakcji 27, a on z 28.
To mój kumpel.

576
00:30:33,000 --> 00:30:35,440
Dziś damy ci już spokój, dobra?

577
00:30:35,520 --> 00:30:38,400
- Ale jeszcze się spotkamy.
- Dobra.

578
00:30:41,000 --> 00:30:43,960
To, co zauważyłem też
na bloku o średnim rygorze,

579
00:30:44,040 --> 00:30:46,360
to że gdy gdzieś sobie przystanąłem,

580
00:30:46,440 --> 00:30:50,080
zaraz ktoś podchodził.

581
00:30:50,160 --> 00:30:52,400
Kilka razy poczułem się niezręcznie,

582
00:30:52,480 --> 00:30:55,440
bo jakiś obcy facet gapi się na mnie

583
00:30:55,520 --> 00:30:59,720
i pierwsze, o co pyta to,
skąd jestem i co tu robię.

584
00:31:00,400 --> 00:31:04,640
Mimo że jest tu inaczej,
a atmosfera jest mniej napięta,

585
00:31:04,720 --> 00:31:09,440
to miejsce i tak zostało skażone
ideologią, kulturą i działaniami Numbers.

586
00:31:10,440 --> 00:31:13,560
Przenosi się tu tylko tych osadzonych,

587
00:31:13,640 --> 00:31:17,880
którzy udowodnią,
że podporządkują się więziennym zasadom.

588
00:31:19,600 --> 00:31:21,960
Aż 85% tych więźniów pracuje.

589
00:31:22,040 --> 00:31:25,520
Blok o średnim rygorze
żywi cały zakład karny

590
00:31:25,600 --> 00:31:30,000
dzięki jego 6000 hektarów ziemi,
na której będę pracować.

591
00:31:30,760 --> 00:31:33,840
- To część o maksymalnym rygorze.
- Byłem tam.

592
00:31:34,560 --> 00:31:37,760
Mijanie maksa w drodze do pracy

593
00:31:37,840 --> 00:31:41,880
przypomina im,
że za dobre zachowanie czeka ich nagroda.

594
00:31:42,560 --> 00:31:44,400
Byłem tam trzy i pół roku.

595
00:31:44,480 --> 00:31:47,600
- Trzy i pół roku?
- Jestem tu 14 lat.

596
00:31:47,680 --> 00:31:50,200
- Ciężko tam jest?
- Tak.

597
00:31:51,240 --> 00:31:52,720
Piękne widoki.

598
00:31:52,800 --> 00:31:55,640
Jeśli kilka lat siedzisz w maksie,

599
00:31:55,720 --> 00:31:59,320
a potem zasłużyłeś na transfer
do zakładu o średnim rygorze…

600
00:32:00,800 --> 00:32:03,480
Mimo że nie jest idealnie,

601
00:32:04,080 --> 00:32:05,560
to wciąż przywilej.

602
00:32:18,200 --> 00:32:19,760
Tym się zajmują.

603
00:32:20,240 --> 00:32:22,440
Hodują marchewki.

604
00:32:22,520 --> 00:32:23,800
- Proszę pana?
- Tak?

605
00:32:23,880 --> 00:32:25,280
Do obierania.

606
00:32:25,360 --> 00:32:26,880
- Marchewki?
- Tak.

607
00:32:26,960 --> 00:32:30,600
Wy zbieracie, oni obierają?
Co jest łatwiejsze?

608
00:32:30,680 --> 00:32:33,840
- Nie ma tu łatwej pracy.
- Dobra odpowiedź.

609
00:32:33,920 --> 00:32:35,760
- Nie ma.
- Dobra odpowiedź.

610
00:32:35,840 --> 00:32:37,480
Mogę się przyłączyć?

611
00:32:37,560 --> 00:32:39,600
Skazany za rabunki, Senador,

612
00:32:39,680 --> 00:32:43,560
pracuje tu już od siedmiu miesięcy.

613
00:32:43,640 --> 00:32:46,680
- Co mam robić?
- Obierać to.

614
00:32:46,760 --> 00:32:47,680
W ten sposób?

615
00:32:50,000 --> 00:32:52,120
Ile skrzyń mamy zapełnić?

616
00:32:52,200 --> 00:32:56,080
Chyba powiedzieli dziś, że sto.

617
00:32:56,160 --> 00:32:57,960
Sto takich skrzyń?

618
00:32:58,520 --> 00:33:01,280
Za co zostałeś skazany?

619
00:33:01,360 --> 00:33:03,760
Jaki wyrok dostałeś?

620
00:33:03,840 --> 00:33:06,320
Dostałem pięć lat za napad.

621
00:33:07,440 --> 00:33:10,160
- Pięć lat za napad.
- Niedługo wychodzę.

622
00:33:11,160 --> 00:33:13,520
Twój wyrok prawie dobiega końca.

623
00:33:13,600 --> 00:33:17,240
Mam dość takiego życia, rozumiesz?

624
00:33:17,320 --> 00:33:18,840
Siedziałem już kilka razy

625
00:33:18,920 --> 00:33:22,440
i próbowałem się zmienić, ale…

626
00:33:23,360 --> 00:33:27,160
Wtedy było to zbyt trudne,
ale teraz naprawdę coś zmienię.

627
00:33:28,080 --> 00:33:32,120
Dlaczego sądzisz,
że tym razem faktycznie się zmieniłeś?

628
00:33:32,640 --> 00:33:36,040
Bo przyjąłem do serca Chrystusa,
mojego Zbawiciela.

629
00:33:36,120 --> 00:33:39,080
Zamierzam żyć uczciwie.

630
00:33:40,520 --> 00:33:42,440
Znajdziesz pracę po wyjściu?

631
00:33:42,520 --> 00:33:47,000
Na ogół mało kto chce
zatrudniać takich jak ja,

632
00:33:47,520 --> 00:33:51,360
zwłaszcza gdy masz na sobie
takie ślady i tatuaże, ale…

633
00:33:51,440 --> 00:33:52,600
Jakie ślady?

634
00:33:55,120 --> 00:33:58,880
Masz wytatuowane: „Witaj, słońce 26”.

635
00:33:59,960 --> 00:34:02,320
„Nienawidzą mnie za moją dumę”.

636
00:34:02,400 --> 00:34:06,760
Podobno w szpitalu mogą to usunąć.

637
00:34:06,840 --> 00:34:08,600
Zrobisz to?

638
00:34:08,680 --> 00:34:10,680
Chciałbym. Zgłoszę się.

639
00:34:10,760 --> 00:34:13,520
Chciałbyś, ale nie wiesz, czy możesz?

640
00:34:13,600 --> 00:34:16,440
Nie wiem, czy mogę, ale sprawdzę.

641
00:34:16,520 --> 00:34:19,600
Nie jestem już niewolnikiem.
Jestem dzieckiem Boga.

642
00:34:21,040 --> 00:34:25,040
W więzieniu członkowie gangu
nadal mają mnie za brata,

643
00:34:25,120 --> 00:34:27,360
ale mówię im, że już nim nie jestem.

644
00:34:27,960 --> 00:34:30,520
Senador to pierwsza osoba, jaką znam,

645
00:34:30,600 --> 00:34:32,440
która chce odejść z gangu.

646
00:34:32,960 --> 00:34:34,000
Możesz odejść?

647
00:34:34,080 --> 00:34:38,320
Możesz przestać być jednym z nich,
jeśli tego zechcesz?

648
00:34:42,120 --> 00:34:45,760
Nie chcę teraz o tym rozmawiać.

649
00:34:45,840 --> 00:34:47,280
- Rozumiesz?
- Dobrze.

650
00:34:48,280 --> 00:34:50,200
Zmarnowałem już dość życia.

651
00:34:50,280 --> 00:34:52,800
Chcę zbudować w życiu coś dobrego.

652
00:34:52,880 --> 00:34:55,840
Wszystko w twoich rękach.

653
00:34:57,160 --> 00:35:00,760
Ciekawe, czy Numbers
pozwolą Senadorowi odejść

654
00:35:01,440 --> 00:35:06,080
i jakie życie czeka go,
gdy wróci do Cape Flats.

655
00:35:10,960 --> 00:35:13,920
DZIEŃ CZWARTY

656
00:35:14,000 --> 00:35:15,840
Dziś w części o średnim rygorze

657
00:35:15,920 --> 00:35:19,560
będę pomagać jednemu współwięźniowi 
w jego obowiązkach.

658
00:35:20,440 --> 00:35:21,440
Bradley!

659
00:35:23,040 --> 00:35:24,240
Gdzie Bradley?

660
00:35:26,400 --> 00:35:28,680
- Witaj, to Raphael.
- O co chodzi?

661
00:35:28,760 --> 00:35:30,480
- Jak się masz?
- Miło mi.

662
00:35:30,560 --> 00:35:33,520
Pomoże ci na dziedzińcu
w twoich obowiązkach.

663
00:35:34,200 --> 00:35:37,800
Tak nosimy stroje. Teraz jest dobrze.

664
00:35:37,880 --> 00:35:40,400
Wyglądasz jak nowo przybyły.

665
00:35:41,000 --> 00:35:43,400
Wszyscy mi to robią.

666
00:35:45,560 --> 00:35:49,680
- Macie pojedyncze czy wspólne cele?
- Mamy jedno duże pomieszczenie.

667
00:35:50,200 --> 00:35:52,920
Bradley jest w tej części
od siedmiu miesięcy.

668
00:35:53,000 --> 00:35:57,000
Tak jak ja nie należy do gangu,
więc jest frans.

669
00:35:57,080 --> 00:35:58,240
Razem 48 osób.

670
00:35:58,800 --> 00:36:00,160
- Równo 48?
- Tak.

671
00:36:00,880 --> 00:36:02,160
To moje łóżko.

672
00:36:02,240 --> 00:36:05,000
- Aż 48 osób w każdej celi.
- Zgadza się.

673
00:36:05,080 --> 00:36:07,840
Sądziłem, że w mojej celi
w maksie jest ciasno.

674
00:36:07,920 --> 00:36:11,160
Przynajmniej większość dnia
Bradley spędza na zewnątrz,

675
00:36:11,240 --> 00:36:15,160
wzywając więźniów na spotkania
z urzędnikami i doradcami.

676
00:36:15,240 --> 00:36:17,480
Dostaję taką listę codziennie.

677
00:36:17,800 --> 00:36:21,520
Do psychologa, pracownika socjalnego,
na komisję od zwolnień.

678
00:36:21,600 --> 00:36:24,840
- Wymówisz to imię?
- Co to za imię?

679
00:36:25,320 --> 00:36:27,080
Ampendulo Yakelo?

680
00:36:27,720 --> 00:36:30,280
Ampulo Yakelo!

681
00:36:32,000 --> 00:36:34,600
- Ale masz ten południowoafrykański…
- Idzie.

682
00:36:34,680 --> 00:36:36,840
Jest Ampendulo Yakelo?

683
00:36:43,760 --> 00:36:45,480
Jest na zewnątrz. Dzięki.

684
00:36:45,560 --> 00:36:47,560
Zwykle muszę strasznie krzyczeć.

685
00:36:49,280 --> 00:36:50,160
Tak?

686
00:36:50,240 --> 00:36:54,640
Pan Moore powiedział, że masz spotkanie
z pracownikiem socjalnym.

687
00:36:54,720 --> 00:36:56,840
Nie zapomnij jutro przyjść.

688
00:36:56,920 --> 00:36:58,600
Dziękuję.

689
00:36:59,800 --> 00:37:02,320
Bradley pasuje do reszty jak pięść do oka.

690
00:37:02,400 --> 00:37:05,800
Ale wygląda na to,
że znalazł sposób, by pracować

691
00:37:05,880 --> 00:37:08,240
bez problemów ze strony gangów.

692
00:37:08,320 --> 00:37:10,360
Pochodzę z innego środowiska.

693
00:37:10,440 --> 00:37:13,520
Wywodzę się z klasy średniej.

694
00:37:14,480 --> 00:37:16,000
Nie należę do Numbers.

695
00:37:16,080 --> 00:37:19,440
Mam też jasny kolo skóry i tak dalej.

696
00:37:19,520 --> 00:37:21,440
Było mi tu dwa razy ciężej.

697
00:37:22,680 --> 00:37:25,680
Ostatecznie trzeba było dużo…

698
00:37:27,520 --> 00:37:29,560
pieniędzy i to sporo.

699
00:37:29,640 --> 00:37:32,640
- Naprawdę? Musiałeś kupić sobie…
- Zgadza się.

700
00:37:32,720 --> 00:37:35,720
Najprościej mówiąc,
musiałem zapłacić za ochronę.

701
00:37:36,400 --> 00:37:39,120
Ale co robiłeś,

702
00:37:39,200 --> 00:37:42,760
gdy kolejne osoby chciały, byś coś im dał?

703
00:37:42,840 --> 00:37:44,040
Mam rozwiązanie.

704
00:37:44,120 --> 00:37:47,240
Raz w miesiącu idę do sklepu i kupuję

705
00:37:47,320 --> 00:37:50,200
po dwie paczki tytoniu, kawy i cukru.

706
00:37:50,280 --> 00:37:51,400
To wystarczy.

707
00:37:51,480 --> 00:37:53,720
- Kupujesz podwójnie.
- Zgadza się.

708
00:37:53,800 --> 00:37:55,320
- Zadziałało?
- Tak.

709
00:37:55,400 --> 00:37:56,560
Nadal żyję.

710
00:37:56,640 --> 00:38:00,520
I nie byłem do niczego zmuszany,
molestowany i tak dalej.

711
00:38:00,600 --> 00:38:04,320
Nigdy cię nie pobili.
Udało ci się wykupić sobie spokój.

712
00:38:04,400 --> 00:38:05,440
Zgadza się.

713
00:38:06,840 --> 00:38:10,440
By przetrwać jako frans
w tych więzieniach i uniknąć przemocy,

714
00:38:10,920 --> 00:38:13,840
więźniowie tacy jak Bradley
wolą zawrzeć układ.

715
00:38:16,000 --> 00:38:20,680
Nie musi wstępować w szeregi Numbers,

716
00:38:20,760 --> 00:38:24,600
bo zdołał kupił sobie ochronę

717
00:38:24,680 --> 00:38:29,000
przed atakami, prześladowaniami
czy rabunkami ze strony osadzonych.

718
00:38:37,880 --> 00:38:39,160
DZIEŃ PIĄTY

719
00:38:39,240 --> 00:38:41,560
Dziś wracam do maksa.

720
00:38:42,320 --> 00:38:44,160
Porozmawiam z Curtisem,

721
00:38:44,240 --> 00:38:47,280
który zaraz na początku
pokazał mi, że jest twardy.

722
00:38:47,800 --> 00:38:50,600
Ale według mnie
coś w jego stylu bycia sprawia,

723
00:38:50,680 --> 00:38:53,240
że pozycja, jaką zajmuje w gangu,

724
00:38:53,320 --> 00:38:55,680
mocno mu ciąży.

725
00:38:56,360 --> 00:38:57,760
Jesteś z Cape Flats?

726
00:38:57,840 --> 00:38:59,360
Dorastałem tam.

727
00:38:59,440 --> 00:39:02,160
Odsiadujesz bardzo długi wyrok.

728
00:39:02,240 --> 00:39:05,880
- Dwadzieścia pięć lat.
- Za co aż tyle?

729
00:39:06,440 --> 00:39:08,920
Skazano mnie za morderstwo

730
00:39:09,560 --> 00:39:14,240
i napad z bronią w ręku.

731
00:39:14,320 --> 00:39:16,920
Nie poczuj się urażony tym, co powiem.

732
00:39:17,000 --> 00:39:19,960
Zauważyłem, że na twojej twarzy

733
00:39:20,040 --> 00:39:23,280
maluje się coś jakby zmartwienie.

734
00:39:23,760 --> 00:39:25,960
Jest to spowodowane twoją pozycją

735
00:39:26,760 --> 00:39:29,640
i obowiązkami jakie na tobie spoczywają.

736
00:39:29,720 --> 00:39:33,080
Na przykład dwóch gości z gangu
wdaje się w bójkę.

737
00:39:33,160 --> 00:39:36,080
Okładają się i jeden zaczyna krwawić.

738
00:39:37,520 --> 00:39:39,080
Musisz podjąć decyzję.

739
00:39:39,560 --> 00:39:43,200
To twój obowiązek jako lidera, prawda?

740
00:39:43,880 --> 00:39:48,200
- Musisz zdecydować o ataku na strażnika.
- To prawda.

741
00:39:48,760 --> 00:39:51,840
Szczerze,
spotkałem się już z taką sytuacją.

742
00:39:51,920 --> 00:39:53,840
Pięć lat temu, gdy tu trafiłem,

743
00:39:54,400 --> 00:39:58,800
jeden więzień pobił strażnika kłódką.

744
00:39:58,880 --> 00:40:01,040
Stało się to na moim bloku.

745
00:40:02,840 --> 00:40:06,640
Ataku dokonał jeden z dwudziestek ósemek,

746
00:40:06,720 --> 00:40:10,720
który zmarł w wyniku obrażeń,
jakich doznał podczas tego incydentu.

747
00:40:12,400 --> 00:40:14,960
Od tej pory nie doszło tu odwetu

748
00:40:15,040 --> 00:40:17,720
ze strony dwudziestek ósemek.

749
00:40:19,240 --> 00:40:22,000
Pobito go na śmierć.

750
00:40:23,280 --> 00:40:27,520
Niestety, mój numer wymaga

751
00:40:27,600 --> 00:40:29,680
śmierci jednego ze strażników.

752
00:40:29,760 --> 00:40:31,360
Kto miałby to zrobić?

753
00:40:31,440 --> 00:40:35,360
To należy do moich obowiązków,

754
00:40:35,960 --> 00:40:37,320
bo byłem tam wtedy.

755
00:40:37,400 --> 00:40:40,000
Nadal wisi to nad dwudziestkami ósemkami

756
00:40:40,080 --> 00:40:43,040
jak czarna chmura.

757
00:40:43,600 --> 00:40:44,840
Niewyobrażalne.

758
00:40:44,920 --> 00:40:48,040
Jeśli Curtis weźmie udział
w zabójstwie z zemsty,

759
00:40:48,120 --> 00:40:51,200
skarze się na resztę życia w więzieniu.

760
00:40:51,280 --> 00:40:53,120
A jeśli niczego nie zrobisz?

761
00:40:53,200 --> 00:40:54,920
W takim wypadku…

762
00:40:56,760 --> 00:40:58,720
zostanę ukarany.

763
00:40:59,360 --> 00:41:01,200
- Przez swoją frakcję?
- Tak.

764
00:41:01,280 --> 00:41:03,120
Muszą mnie zabić.

765
00:41:03,720 --> 00:41:07,040
Jeśli do tego dojdzie,
będę musiał podjąć decyzję,

766
00:41:07,120 --> 00:41:10,000
a nie ma wtedy czasu na przemyślenia.

767
00:41:10,520 --> 00:41:12,000
Wóz albo przewóz.

768
00:41:12,080 --> 00:41:14,040
Szkoda mi Curtisa.

769
00:41:14,120 --> 00:41:17,760
Wydaje się być uwięziony
w obowiązkach jako 28.

770
00:41:18,320 --> 00:41:20,480
Dotarł tam, gdzie chciał.

771
00:41:20,560 --> 00:41:22,760
Ale ma to swoją cenę.

772
00:41:22,840 --> 00:41:24,600
W tym momencie

773
00:41:25,160 --> 00:41:28,000
tą ceną jest krew strażnika.

774
00:41:35,720 --> 00:41:36,800
DZIEŃ SZÓSTY

775
00:41:36,880 --> 00:41:40,280
Dziś postaram się zrozumieć,
co czują strażnicy,

776
00:41:40,360 --> 00:41:43,520
którzy narażeni są
na ciągłe agresję ze strony gangów.

777
00:41:46,040 --> 00:41:48,920
Od jak dawna pan tu pracuje?

778
00:41:49,000 --> 00:41:51,160
W maksie pracuję od czterech lat.

779
00:41:51,240 --> 00:41:53,680
Jaką pełni pan tu rolę?

780
00:41:53,760 --> 00:41:57,160
Jestem członkiem zespołu
do wsparcia w sytuacjach nagłych.

781
00:41:57,240 --> 00:42:01,440
Jesteśmy szkoleni
do prowadzenia specjalnych operacji,

782
00:42:02,040 --> 00:42:04,800
kontrolowania zamieszek,
przeszukiwania cel

783
00:42:04,880 --> 00:42:07,160
i tym podobnych.

784
00:42:07,240 --> 00:42:10,600
Gerber kontroluje gangi na co dzień.

785
00:42:11,680 --> 00:42:15,520
Co stanowi największe wyzwanie
w tym więzieniu?

786
00:42:15,600 --> 00:42:18,320
Największym wyzwaniem z jakim się zmagamy,

787
00:42:18,400 --> 00:42:22,840
jest praca z przestępcami,
którzy są członkami Numbers.

788
00:42:22,920 --> 00:42:25,360
Stale mamy do czynienia z agresją,

789
00:42:25,440 --> 00:42:28,440
ale nie wiemy, kiedy ona eskaluje.

790
00:42:28,520 --> 00:42:31,440
Jedną z takich sytuacji
odnotowano sześć lat temu.

791
00:42:31,520 --> 00:42:34,240
Doszło tu wówczas
do dramatycznego incydentu,

792
00:42:34,320 --> 00:42:38,520
w którym na skutek konfliktu
ze strażnikami więzień stracił życie.

793
00:42:38,600 --> 00:42:40,320
Co pan o tym wie?

794
00:42:40,400 --> 00:42:44,880
Niektórzy z członków gangu,
którzy brali w tym udział, wciąż tu są.

795
00:42:44,960 --> 00:42:47,760
Uważają, że naprawią to tylko wtedy,

796
00:42:47,840 --> 00:42:50,200
jeśli zabiją jednego z nas.

797
00:42:50,280 --> 00:42:52,200
Wyczekujemy tego każdego dnia.

798
00:42:52,280 --> 00:42:55,000
Nigdy nie wiemy, kiedy coś się stanie.

799
00:42:55,080 --> 00:42:57,520
Jak to jest pracować w ciągłym strachu?

800
00:42:57,600 --> 00:43:01,160
Staram się robić to z dnia na dzień

801
00:43:01,240 --> 00:43:03,880
i nie myśleć o tym za dużo, bo inaczej

802
00:43:03,960 --> 00:43:05,760
to cię zniszczy od środka.

803
00:43:05,840 --> 00:43:08,800
A wtedy człowiek się załamie.

804
00:43:09,320 --> 00:43:10,840
To nieuniknione.

805
00:43:11,400 --> 00:43:13,880
Co można zrobić,

806
00:43:14,560 --> 00:43:18,160
by zburzyć tę hierarchię

807
00:43:18,680 --> 00:43:21,120
i wszystko, co reprezentują Numbers?

808
00:43:21,200 --> 00:43:22,920
Szczerze mówiąc,

809
00:43:23,480 --> 00:43:25,920
wątpię, że kiedykolwiek to się uda.

810
00:43:26,000 --> 00:43:29,920
Ale to, co możemy i aktualnie robimy,

811
00:43:30,000 --> 00:43:33,280
to wdrożyć system kontroli nad gangami

812
00:43:33,360 --> 00:43:36,160
i rozdzielić tych,
którzy podejmują decyzje.

813
00:43:36,760 --> 00:43:39,480
Jeśli zdecydują się przelać krew

814
00:43:39,560 --> 00:43:42,040
jednego ze strażników,

815
00:43:42,520 --> 00:43:46,720
zrobią to jeszcze zanim się o tym dowiemy.

816
00:43:48,680 --> 00:43:52,440
Jak na razie,
władze więzienia postanowiły izolować

817
00:43:52,520 --> 00:43:57,080
aktywnych członków gangu w małych grupach,

818
00:43:57,160 --> 00:43:59,360
żeby utrudnić im spiskowanie.

819
00:43:59,480 --> 00:44:00,520
SEGREGACJA

820
00:44:00,600 --> 00:44:03,880
Ale niektórzy członkowie gangu
są tak niebezpieczni,

821
00:44:03,960 --> 00:44:06,800
że nie powstrzyma ich
nawet więzienie Brandvlei.

822
00:44:07,720 --> 00:44:10,040
Takich więźniów przenosi się tutaj

823
00:44:10,560 --> 00:44:12,680
do Ebongweni Super Max,

824
00:44:12,760 --> 00:44:15,720
najlepiej chronionego więzienia w RPA.

825
00:44:17,040 --> 00:44:19,480
Spotkam się tu z George'em Thomasem.

826
00:44:19,560 --> 00:44:22,120
Jako przywódca dwudziestek ósemek

827
00:44:22,200 --> 00:44:25,840
uznano go winnym przestępstw
związanych z działalnością gangu

828
00:44:25,920 --> 00:44:27,640
oraz siedmiu morderstw.

829
00:44:28,160 --> 00:44:32,080
Niektóre z jego ofiar
miały przeciwko niemu zeznawać.

830
00:44:32,160 --> 00:44:35,560
Został uznany winnym
zlecenia ich zabójstw,

831
00:44:35,640 --> 00:44:39,440
którymi kierował z więziennej celi.

832
00:44:41,480 --> 00:44:46,320
Teraz odbywa karę wielokrotnego dożywocia
w tym betonowym pomieszczeniu,

833
00:44:46,400 --> 00:44:50,280
które ma uniemożliwić mu wpływ
na sprawy gangu Numbers.

834
00:44:57,600 --> 00:44:58,800
Usiądź obok mnie.

835
00:45:02,080 --> 00:45:05,840
Wiele czytałem i słyszałem
o George'u Thomasie.

836
00:45:05,920 --> 00:45:08,520
- Nie byłem aniołem.
- Istotnie.

837
00:45:08,960 --> 00:45:12,160
Kiedy po raz pierwszy
dopuściłeś się zbrodni?

838
00:45:12,240 --> 00:45:14,880
Byłem zwyczajnym dzieciakiem.

839
00:45:15,480 --> 00:45:19,240
Potem związałem się z gangami.

840
00:45:19,320 --> 00:45:21,440
Były jeszcze inne gangi.

841
00:45:21,520 --> 00:45:22,600
Mieli dwa miejsca,

842
00:45:22,960 --> 00:45:25,600
gdzie szmuglowali towar.

843
00:45:25,680 --> 00:45:28,360
Pojechaliśmy tam jednej nocy.

844
00:45:28,440 --> 00:45:32,960
Mieliśmy ze sobą karabin R4,

845
00:45:33,040 --> 00:45:35,800
trzy Z-88 kaliber dziewięć milimetrów,

846
00:45:35,880 --> 00:45:38,280
granat ręczny i zaatakowaliśmy ich.

847
00:45:39,280 --> 00:45:42,080
Zaczęliśmy strzelać.

848
00:45:42,760 --> 00:45:45,280
- Ilu zginęło?
- Zastrzeliliśmy dziewięciu.

849
00:45:45,840 --> 00:45:46,880
Chyba dziewięciu.

850
00:45:46,960 --> 00:45:50,320
Nie wiem, ilu zginęło,
ale zastrzeliliśmy dziewięciu.

851
00:45:50,400 --> 00:45:54,080
Większość swojego życia
George spędził w więzieniu.

852
00:45:54,160 --> 00:45:58,480
Opowiedz o swoich tatuażach,
dlaczego wytatuowałeś sobie twarz,

853
00:45:58,560 --> 00:46:00,600
szyję i ciało.

854
00:46:01,160 --> 00:46:04,320
Gdy trafiłem do więzienia
w czasach apartheidu,

855
00:46:04,400 --> 00:46:08,200
mieliśmy bardzo dużo wolnego czasu,

856
00:46:08,280 --> 00:46:10,920
więc zaczęliśmy się tatuować.

857
00:46:13,000 --> 00:46:16,680
Tatuaże George'a
opowiadają mroczną historię

858
00:46:16,760 --> 00:46:18,600
jego drogi na szczyt.

859
00:46:19,600 --> 00:46:23,680
Bardzo poważnie potraktowałeś
swoją pozycję w gangu.

860
00:46:23,760 --> 00:46:26,960
Byłem wtedy generałem.
Nie ma wyższego stopnia.

861
00:46:27,680 --> 00:46:30,840
W latach 1994, 1995

862
00:46:30,920 --> 00:46:33,240
zadźgaliśmy 27 strażników.

863
00:46:33,320 --> 00:46:36,080
- Aż 27?
- Dokładnie tylu.

864
00:46:36,600 --> 00:46:38,680
- To było w Brandvlei.
- Dlaczego?

865
00:46:38,760 --> 00:46:42,520
Z powodu sytuacji,
jaka panowała wtedy w więzieniu.

866
00:46:42,600 --> 00:46:45,120
Nie wysłuchali naszych skarg.

867
00:46:45,200 --> 00:46:48,360
Poza tym gang dwudziestek ósemek

868
00:46:48,440 --> 00:46:50,800
był zwykłą organizacją,

869
00:46:50,880 --> 00:46:54,600
która powstała w czasach apartheidu.

870
00:46:55,040 --> 00:46:59,680
Ale większość strażników
niczym się od ciebie nie różniła.

871
00:46:59,760 --> 00:47:01,680
Cierpieli tak samo jak ty.

872
00:47:01,760 --> 00:47:05,120
- Doświadczyli apartheidu.
- Zgadzam się. Dlatego mówię,

873
00:47:05,200 --> 00:47:08,960
że nie zgadzam się z tym, co się dzieje.

874
00:47:09,760 --> 00:47:13,320
Bo w czasach demokracji
powinniśmy móc rozmawiać.

875
00:47:13,880 --> 00:47:16,000
Tkwisz w tym betonowym grobowcu.

876
00:47:16,080 --> 00:47:18,520
Jako generał dwudziestek ósemek,

877
00:47:20,600 --> 00:47:24,080
jaki masz wpływ masz stąd…

878
00:47:25,160 --> 00:47:26,160
z tego grobowca?

879
00:47:27,560 --> 00:47:29,760
- W środku czy na zewnątrz?
- Tu i tu.

880
00:47:31,560 --> 00:47:34,400
Mam kontakt z wieloma przyjaciółmi.

881
00:47:34,480 --> 00:47:38,800
Ale głównie próbuję zachęcić ich,

882
00:47:39,480 --> 00:47:41,880
by odeszli od starych zwyczajów.

883
00:47:43,120 --> 00:47:44,760
Nawet George Thomas,

884
00:47:44,840 --> 00:47:47,800
najwyższy rangą członek gangu,
jakiego znam,

885
00:47:47,880 --> 00:47:51,880
zdaje się odchodzić
od brutalnego kodeksu Numbers.

886
00:47:52,840 --> 00:47:54,600
Przyznał,

887
00:47:55,760 --> 00:47:59,840
że gdyby tylko chciał mógłby nadal wpływać

888
00:47:59,920 --> 00:48:01,440
na ludzi z zewnątrz.

889
00:48:01,520 --> 00:48:04,440
Powiedział jednak, że obecnie

890
00:48:04,520 --> 00:48:06,680
nakłania jedynie do dobrego.

891
00:48:06,760 --> 00:48:10,400
Najważniejsze pytanie brzmi,
czy się zmienił?

892
00:48:10,480 --> 00:48:11,800
Czy pozostał…

893
00:48:13,160 --> 00:48:16,160
bardzo wpływowym
i niebezpiecznym człowiekiem?

894
00:48:17,440 --> 00:48:19,960
DZIEŃ SIÓDMY

895
00:48:20,040 --> 00:48:21,800
Zapytam naczelnika,

896
00:48:21,880 --> 00:48:26,120
czy więzienie może pozytywnie wpływać
na życie tych mężczyzn,

897
00:48:26,200 --> 00:48:30,440
jeśli tak wielu z nich
pozostaje pod kontrolą Numbers.

898
00:48:32,160 --> 00:48:36,160
Numbers mają własny system,
według którego działają,

899
00:48:36,240 --> 00:48:40,160
a który różni się od porządku,
który chce pan tu zaprowadzić.

900
00:48:40,240 --> 00:48:44,040
- Czy to utrudnia resocjalizację więźniów?
- Zdecydowanie.

901
00:48:44,880 --> 00:48:48,600
Ale obecnie głównym problemem
w RPA jest ubóstwo

902
00:48:48,680 --> 00:48:51,120
i zły system społeczno-gospodarczy.

903
00:48:51,200 --> 00:48:53,000
Na zewnątrz brak miejsc pracy.

904
00:48:53,960 --> 00:48:57,160
Ludzie decydują się dołączyć do gangu,

905
00:48:57,240 --> 00:48:59,920
bo za coś muszą przeżyć.

906
00:49:00,000 --> 00:49:02,760
Część przestępców,
zwłaszcza członkowie gangów,

907
00:49:02,840 --> 00:49:06,320
to głównie przestępcy,
którzy nic w życiu nic nie osiągnęli.

908
00:49:07,240 --> 00:49:08,200
Nic nie mają.

909
00:49:08,280 --> 00:49:10,600
Część o zaostrzonym rygorze jest nowa.

910
00:49:10,680 --> 00:49:14,320
Co się teraz zmieniło?

911
00:49:14,400 --> 00:49:17,480
Dawniej nie było mowy
o żadnej resocjalizacji.

912
00:49:18,000 --> 00:49:19,160
Kiedyś…

913
00:49:19,840 --> 00:49:22,160
tylko wpuszczaliśmy i wypuszczaliśmy.

914
00:49:22,600 --> 00:49:27,160
Nastąpiły u nas duże zmiany
w więziennictwie.

915
00:49:27,240 --> 00:49:32,080
Zamiast na karaniu
koncentrujemy się na resocjalizacji.

916
00:49:32,160 --> 00:49:35,920
Ci, których nie interesuje gangsterka,
zmienią się.

917
00:49:36,000 --> 00:49:37,600
Takim możemy pomóc.

918
00:49:37,680 --> 00:49:40,640
Staramy się pomóc im w resocjalizacji,

919
00:49:40,720 --> 00:49:44,840
wspierać ich, by po wyjściu
stali się porządnymi obywatelami.

920
00:49:47,120 --> 00:49:51,080
Mój pobyt w Brandvlei dobiega końca.

921
00:49:54,200 --> 00:49:57,160
Kultura gangów
jest nieodłączną częścią życia

922
00:49:57,240 --> 00:49:58,680
więźniów w RPA.

923
00:49:58,760 --> 00:50:03,080
Numbers może i utrzymują pokój
między rywalizującymi gangami z zewnątrz,

924
00:50:03,160 --> 00:50:07,240
ale utrudniają tym władzą więzienia
prowadzenie resocjalizacji.

925
00:50:07,320 --> 00:50:10,360
Wykorzenienie tego
jest właściwie niemożliwe.

926
00:50:10,440 --> 00:50:14,480
Gdy zostaną naznaczeni 26, 27 lub 28,

927
00:50:14,560 --> 00:50:18,680
to piętno pozostanie z nimi
do końca życia.

928
00:51:04,480 --> 00:51:09,480
Napisy: Wioletta Sarapata