1
00:00:07,501 --> 00:00:10,341
Brandvlei, więzienie
o maksymalnym rygorze, RPA.

2
00:00:10,421 --> 00:00:12,781
NETFLIX — ORYGINALNY SERIAL DOKUMENTALNY

3
00:00:12,861 --> 00:00:16,021
Przebywają tu
najbardziej brutalni gangsterzy.

4
00:00:16,101 --> 00:00:18,901
Morderstwa, pranie pieniędzy, porwania…

5
00:00:19,661 --> 00:00:21,741
Ale nie są to zwykli gangsterzy.

6
00:00:21,821 --> 00:00:26,061
Większość osadzonych
to członkowie gangów Numbers.

7
00:00:27,341 --> 00:00:30,781
Ciężko kochać to miejsce.
Nie jest tu jak u mamy.

8
00:00:30,861 --> 00:00:33,541
Żyją według brutalnego kodeksu.

9
00:00:33,621 --> 00:00:38,381
Mój numer wymaga śmierci
jednego ze strażników.

10
00:00:38,461 --> 00:00:40,741
Ta sytuacja zagraża życiu strażników…

11
00:00:40,821 --> 00:00:42,221
Dźgnięto mnie nożem.

12
00:00:42,301 --> 00:00:45,061
…oraz życiu obcych, takich jak ja.

13
00:00:46,661 --> 00:00:48,061
Stale tu mordujemy.

14
00:00:48,901 --> 00:00:50,621
Nazywam się Raphael Rowe.

15
00:00:50,701 --> 00:00:54,141
Spędzę tydzień w tym więzieniu w RPA,

16
00:00:54,221 --> 00:00:56,941
w które zostało opanowane
przez gangi Numbers.

17
00:00:57,021 --> 00:00:59,941
To nie jest mój pierwszy raz za kratami.

18
00:01:00,021 --> 00:01:02,741
Za morderstwo, którego nie popełniłem,

19
00:01:02,821 --> 00:01:06,661
skazano mnie na dożywocie
bez możliwości warunkowego zwolnienia.

20
00:01:07,221 --> 00:01:10,541
O oczyszczenie z zarzutów
walczyłem 12 długich lat.

21
00:01:12,221 --> 00:01:16,061
Teraz podróżuję po świecie, poznając życie

22
00:01:16,141 --> 00:01:19,261
w najgroźniejszych więzieniach świata.

23
00:01:22,901 --> 00:01:28,541
JAK PRZEŻYĆ
W NAJCIĘŻSZYCH WIĘZIENIACH ŚWIATA

24
00:01:30,061 --> 00:01:32,101
Kapsztad, RPA.

25
00:01:32,181 --> 00:01:34,621
Świetnie prosperujące nadmorskie miasto.

26
00:01:34,701 --> 00:01:37,821
Na jego obrzeżach
znajduje się dzielnica Cape Flats,

27
00:01:37,901 --> 00:01:40,021
relikt ery apartheidu.

28
00:01:40,581 --> 00:01:44,901
Ludzie, określani mianem kolorowych,
byli zmuszeni do życia tam w nędzy.

29
00:01:44,981 --> 00:01:47,141
Nadal wielu z nich tam mieszka.

30
00:01:47,581 --> 00:01:50,021
Brutalne gangi zdeprawowały tę dzielnicę.

31
00:01:50,101 --> 00:01:53,381
Dochodzi tam średnio
do ośmiu zabójstw dziennie.

32
00:01:54,181 --> 00:01:58,981
Jest tam tak niebezpiecznie,
że samo wojsko musi przywracać porządek.

33
00:02:00,781 --> 00:02:04,461
Kapsztad ma jeden
z najwyższych wskaźników zabójstw.

34
00:02:04,541 --> 00:02:07,141
Idę na akcję z oddziałem
do walki z gangami.

35
00:02:08,021 --> 00:02:09,901
Dołączę dziś do oddziału,

36
00:02:09,981 --> 00:02:12,501
który poprowadzi nalot
na gang narkotykowy.

37
00:02:16,341 --> 00:02:19,941
Kapitan Althea Jefra prowadzi obławę

38
00:02:20,021 --> 00:02:23,101
na jedno z najbardziej sławetnych
osiedli Cape Flats.

39
00:02:23,181 --> 00:02:25,701
Często ma pani do czynienia

40
00:02:25,781 --> 00:02:28,421
z uzbrojonymi gangsterami,

41
00:02:28,501 --> 00:02:31,221
a którzy grożą pani funkcjonariuszom?

42
00:02:31,301 --> 00:02:32,181
Tak.

43
00:02:32,261 --> 00:02:35,341
Półtora tygodnia temu
w miejscu, do którego jedziemy,

44
00:02:35,421 --> 00:02:39,701
gangsterzy
zastrzelili policjanta na służbie.

45
00:02:39,781 --> 00:02:41,581
Zatem to realne zagrożenie.

46
00:02:43,581 --> 00:02:44,901
Nie pokazywać strachu.

47
00:02:46,421 --> 00:02:48,421
Do środka i zamknąć drzwi.

48
00:02:48,501 --> 00:02:50,461
Kazali ludziom się schować.

49
00:02:51,821 --> 00:02:55,981
W Flats mieszka
ponad sto tysięcy członków gangu,

50
00:02:56,061 --> 00:02:58,581
którzy walczą o kontrolę nad osiedlami.

51
00:02:58,661 --> 00:03:01,501
Co oznacza MG13? Członka Mongrel?

52
00:03:01,581 --> 00:03:02,581
Tak.

53
00:03:02,661 --> 00:03:04,741
O co tutaj chodzi?

54
00:03:04,821 --> 00:03:07,061
Każdy gang ma swoje oznaczenia

55
00:03:07,141 --> 00:03:09,181
i skróty na ciele.

56
00:03:09,261 --> 00:03:11,181
To oznaczenie gangu Mongrel.

57
00:03:11,261 --> 00:03:13,901
- To tatuaż członka tego gangu.
- Zgadza się.

58
00:03:13,981 --> 00:03:17,261
Ten blok należy do jednego gangu.

59
00:03:19,021 --> 00:03:22,701
A tamten już do innego.
Nie mogą wychodzić poza swój obszar.

60
00:03:23,821 --> 00:03:26,301
Wchodzimy do jednego z bloków,

61
00:03:26,381 --> 00:03:30,381
w którym według informacji wywiadu
mieszkają dilerzy.

62
00:03:30,461 --> 00:03:32,141
Jestem kapitan Jefra.

63
00:03:32,221 --> 00:03:34,901
Podobno masz tu dużo pieniędzy.

64
00:03:36,981 --> 00:03:38,701
Ile tu jest?

65
00:03:39,221 --> 00:03:40,461
To kasa z proszku.

66
00:03:40,541 --> 00:03:42,101
Z proszku do prania?

67
00:03:42,181 --> 00:03:44,421
Sprzedaj mi go trochę.

68
00:03:44,501 --> 00:03:47,261
- Za co jesteś na warunkowym?
- Za morderstwo.

69
00:03:48,181 --> 00:03:49,221
Do środka.

70
00:03:49,301 --> 00:03:50,981
Zdejmij koszulkę.

71
00:03:51,061 --> 00:03:53,781
Musimy sprawdzić,
jakie masz oznaczenia gangów.

72
00:03:54,661 --> 00:03:56,821
Mężczyzna ma wiele tatuaży.

73
00:03:56,901 --> 00:04:01,021
Większość to oznaczenia
jego ulicznego gangu, ale jeden to numer.

74
00:04:01,341 --> 00:04:03,301
- To 26.
- Tak.

75
00:04:10,661 --> 00:04:13,501
Okazało się, że zatrzymany
jest na warunkowym

76
00:04:13,581 --> 00:04:15,141
za morderstwo.

77
00:04:15,221 --> 00:04:19,381
Na ciele ma wytatuowany numer 26,

78
00:04:20,581 --> 00:04:25,021
Jak sądzę, należy on
do więziennego gangu Numbers.

79
00:04:25,901 --> 00:04:29,661
Gangi, do których należą,
całkowicie kontrolują ich życie.

80
00:04:31,021 --> 00:04:34,581
A jeśli trafią do więzienia,
podporządkują się

81
00:04:34,661 --> 00:04:37,301
temu więziennemu gangowi,

82
00:04:37,381 --> 00:04:39,061
z którym są powiązani.

83
00:04:39,821 --> 00:04:41,901
Mowa o sławetnych gangach Numbers.

84
00:04:46,181 --> 00:04:47,021
DZIEŃ PIERWSZY

85
00:04:47,101 --> 00:04:49,941
Wielu wczoraj aresztowanych mężczyzn

86
00:04:50,021 --> 00:04:52,501
zostanie umieszczonych tutaj,

87
00:04:52,581 --> 00:04:55,301
w więzieniu Brandvlei
o maksymalnym rygorze.

88
00:04:55,901 --> 00:04:58,101
Wylewam w tym wozie siódme poty,

89
00:04:58,181 --> 00:05:01,101
żeby w tydzień dowiedzieć się,

90
00:05:01,181 --> 00:05:03,541
jak to jest być w więzieniu,

91
00:05:03,621 --> 00:05:05,821
w którym rządzą gangi Numbers.

92
00:05:06,501 --> 00:05:08,661
Jako obcokrajowiec i nowy więzień,

93
00:05:08,741 --> 00:05:11,821
który nie ma powiązań z żadnym z gangów,

94
00:05:11,901 --> 00:05:13,821
które rządzą w tym zakładzie…

95
00:05:14,621 --> 00:05:16,861
nie wiem, jak mnie przyjmą.

96
00:05:16,941 --> 00:05:20,101
Chcę sprawdzić, jak działa to więzienie,

97
00:05:20,181 --> 00:05:22,341
skoro gangi mają tu tyle władzy.

98
00:05:22,421 --> 00:05:26,461
Jak utrzymują kontrolę nad więźniami,

99
00:05:26,541 --> 00:05:30,021
którzy mają własny system,
własną hierarchię,

100
00:05:30,101 --> 00:05:33,901
własne zasady i własny sposób działania?

101
00:05:34,461 --> 00:05:36,901
Jak strażnicy dbają
o bezpieczeństwo swoje

102
00:05:37,461 --> 00:05:39,461
i takich jak ja, nowych więźniów?

103
00:05:47,501 --> 00:05:51,741
Wyroki odsiadują tu
najgroźniejsi zbrodniarze

104
00:05:51,821 --> 00:05:56,541
z całej Prowincji Przylądkowej Zachodniej.

105
00:05:57,781 --> 00:06:02,701
Fakt, że nie skuwają ci jedynie rąk,
ale i nogi sugeruje,

106
00:06:03,661 --> 00:06:06,701
że mają do czynienia
z zatwardziałymi przestępcami,

107
00:06:06,781 --> 00:06:10,341
wobec których trzeba stosować
najwyższe środki ostrożności.

108
00:06:12,861 --> 00:06:16,941
Wykonuj polecenia.
Gdy uwolnię ci rękę, połóż ją na kolanie.

109
00:06:18,581 --> 00:06:22,021
Następnym krokiem jest przeszukanie.

110
00:06:22,581 --> 00:06:26,181
Zdejmij wszystko oprócz bielizny.

111
00:06:28,981 --> 00:06:33,581
W międzyczasie sprawdzamy,
czy masz jakieś tatuaże.

112
00:06:33,901 --> 00:06:35,141
Odwróć się.

113
00:06:35,861 --> 00:06:37,021
Podnieś ręce.

114
00:06:40,101 --> 00:06:42,181
Członkowie Numbers

115
00:06:42,261 --> 00:06:44,501
zwykle mają tatuaże.

116
00:06:44,581 --> 00:06:46,261
Pokazują tak swoją rangę.

117
00:06:46,341 --> 00:06:49,701
Nie mam żadnych tatuaży.

118
00:06:49,781 --> 00:06:51,901
Więc nic nie wskazuje na to,

119
00:06:51,981 --> 00:06:53,781
- że należę do Numbers?
- Tak.

120
00:06:53,861 --> 00:06:57,781
W afrikaans osoby, które nie należą
do gangu nazywa się frans.

121
00:06:57,861 --> 00:07:01,661
Więc radzę ci, nie pokazuj, że się boisz.

122
00:07:02,221 --> 00:07:04,821
i rób, co ci każą.

123
00:07:04,901 --> 00:07:06,781
Bo jako osoba spoza gangu

124
00:07:06,861 --> 00:07:11,341
nie możesz robić niczego
bez ich wyraźnego rozkazu.

125
00:07:11,421 --> 00:07:14,141
Tak to działa.
Mają własny kodeks postępowania.

126
00:07:14,821 --> 00:07:18,701
- Kodeks, nad którym nie macie kontroli?
- W rzeczy samej.

127
00:07:22,461 --> 00:07:26,461
Moje dane już są w systemie
i przydzielono mnie do jednego z bloków.

128
00:07:26,741 --> 00:07:30,501
Przydzielono cię do bloku K-3.

129
00:07:30,581 --> 00:07:33,021
Czego mogę się tam spodziewać?

130
00:07:33,101 --> 00:07:36,661
Przebywają tam
najbardziej aktywni członkowie gangu.

131
00:07:36,741 --> 00:07:40,781
Wszyscy przestępcy,
którzy są związani z gangiem więziennym,

132
00:07:40,861 --> 00:07:42,541
znajdują się właśnie tam.

133
00:07:43,261 --> 00:07:46,981
Coraz bardziej denerwuję się tym,

134
00:07:47,061 --> 00:07:48,421
jak zostanę przyjęty.

135
00:07:48,501 --> 00:07:51,021
Kim są członkowie Numbers?

136
00:07:51,101 --> 00:07:52,861
Czego będą ode mnie chcieć?

137
00:07:54,341 --> 00:07:56,301
To tutaj zostaniesz.

138
00:07:57,181 --> 00:07:59,021
Zanim przydzielą mi celę,

139
00:07:59,101 --> 00:08:01,541
mam zgłosić się do pana Hendry'ego,

140
00:08:01,621 --> 00:08:04,821
przełożonego bloku K-3,
by poznać panujące tam zasady.

141
00:08:05,621 --> 00:08:07,261
Raphael Rowe.

142
00:08:07,861 --> 00:08:09,741
Należysz do jakiegoś gangu?

143
00:08:09,821 --> 00:08:10,661
Nie.

144
00:08:11,181 --> 00:08:13,501
- Do żadnego.
- Zgadza się.

145
00:08:13,581 --> 00:08:15,661
Mamy tu trzy naczelne gangi.

146
00:08:16,541 --> 00:08:20,541
Dwudziestki szóstki,
dwudziestki siódemki i dwudziestki ósemki.

147
00:08:21,101 --> 00:08:22,501
Istnieją pewne…

148
00:08:24,461 --> 00:08:25,461
rytuały,

149
00:08:26,501 --> 00:08:29,581
które praktykuje się
w tutejszych więzieniach.

150
00:08:30,061 --> 00:08:33,541
Nie można wejść do celi
i zająć pierwszą lepszą pryczę,

151
00:08:34,101 --> 00:08:35,501
którą zobaczysz.

152
00:08:36,341 --> 00:08:40,501
Mogę dać ci pryczę
i powiedzieć: „Raphael, śpisz tutaj”.

153
00:08:41,541 --> 00:08:45,261
Ale kiedy zamknę za sobą drzwi,
wyrzucą cię z tej pryczy.

154
00:08:46,101 --> 00:08:48,541
Sami wyznaczą ci miejsce do spania.

155
00:08:48,621 --> 00:08:52,221
Nie ma pan kontroli nad tym, co robią?

156
00:08:52,781 --> 00:08:54,941
Staramy się to powstrzymać, ale…

157
00:08:56,941 --> 00:08:58,021
to nie wychodzi.

158
00:08:58,661 --> 00:09:01,341
Proszę zabrać więźnia do celi dziesiątej.

159
00:09:01,421 --> 00:09:03,861
Podobno każdy osadzony w K-3

160
00:09:03,941 --> 00:09:08,501
należy do jednej z trzech frakcji
więziennego gangu Numbers.

161
00:09:08,581 --> 00:09:12,341
Są to dwudziestki szóstki,
siódemki i ósemki.

162
00:09:12,421 --> 00:09:15,221
Trzymajcie się z dala od paki.
Ciężko ją kochać.

163
00:09:15,301 --> 00:09:17,061
Nie jest tu jak u mamy.

164
00:09:19,221 --> 00:09:23,101
Ci ludzie tkwią za tymi żelaznymi kratami.

165
00:09:23,861 --> 00:09:28,541
Zaraz trafię do celi,
gdzie poznam swoich współwięźniów.

166
00:09:29,141 --> 00:09:33,501
Będę dzielić ciasną celę
z ośmioma gangsterami z Cape Flats.

167
00:09:33,581 --> 00:09:35,901
Wszyscy są członkami Numbers.

168
00:09:38,621 --> 00:09:39,541
Mogę tutaj?

169
00:09:44,661 --> 00:09:45,901
Jak leci? Raphael.

170
00:09:46,581 --> 00:09:49,421
Próbuję przedstawić się kolegom z celi,

171
00:09:49,501 --> 00:09:51,341
ale całkowicie mnie ignorują.

172
00:09:51,421 --> 00:09:54,341
Pierwszy raz doświadczam
takiego powitania.

173
00:09:54,421 --> 00:09:58,381
Zamiast tego pozdrawiają się na migi

174
00:09:58,461 --> 00:10:01,501
i rozmawiają w dziwnym języku.

175
00:10:01,581 --> 00:10:03,581
Nie mam pojęcia, co robią.

176
00:10:05,181 --> 00:10:09,781
Jestem zamknięty w celi,
a oni mają pełną kontrolę.

177
00:10:09,861 --> 00:10:11,341
- Znasz angielski?
- Tak.

178
00:10:11,421 --> 00:10:14,061
- Dlaczego tu jesteś?
- Jestem Raphael.

179
00:10:14,141 --> 00:10:16,181
Dlaczego jesteś w więzieniu?

180
00:10:16,261 --> 00:10:17,621
- Jestem nikim.
- Nikim?

181
00:10:17,701 --> 00:10:18,701
Co masz?

182
00:10:19,661 --> 00:10:20,661
Pieniądze?

183
00:10:20,741 --> 00:10:22,221
Masz cokolwiek?

184
00:10:22,301 --> 00:10:24,141
- Nic nie mam.
- Tak?

185
00:10:24,221 --> 00:10:26,901
- Wszystko mi zabrali.
- No popatrz.

186
00:10:26,981 --> 00:10:29,621
Będziesz mieć problem,
jak coś znajdziemy.

187
00:10:29,701 --> 00:10:31,021
Kapitanie, do roboty.

188
00:10:34,101 --> 00:10:35,501
Porozmawiają z tobą.

189
00:10:35,581 --> 00:10:39,661
Zdaje się, że to, co powiedziałem,
przekazali dwóm współwięźniom,

190
00:10:39,741 --> 00:10:43,501
Lee i Curtisowi,
którzy chcą ze mną rozmawiać.

191
00:10:43,581 --> 00:10:47,901
Siadaj. Ja zadaję pytania, ty odpowiadasz.

192
00:10:47,981 --> 00:10:48,901
Dobrze.

193
00:10:50,061 --> 00:10:52,261
- Nazywasz się Raphael?
- Tak.

194
00:10:52,901 --> 00:10:54,261
Skąd jesteś?

195
00:10:54,341 --> 00:10:55,901
- Z Anglii.
- Naprawdę?

196
00:10:55,981 --> 00:10:57,781
Z Londynu.

197
00:10:57,861 --> 00:11:00,101
Widzę, że masz niezłe kiksy.

198
00:11:01,061 --> 00:11:04,261
Niestety przyszedłeś z niczym.

199
00:11:04,341 --> 00:11:07,221
- Wszystko mi zabrali.
- Wszystko?

200
00:11:07,741 --> 00:11:10,341
Zostawili mi tylko te buty.

201
00:11:10,421 --> 00:11:11,741
Głupek z ciebie.

202
00:11:11,821 --> 00:11:14,861
Było pomyśleć o ludziach,
którzy będą je chcieli.

203
00:11:14,941 --> 00:11:17,141
- Nie miałem szans.
- Nie w tym rzecz.

204
00:11:17,221 --> 00:11:18,621
Porozmawiamy później.

205
00:11:18,701 --> 00:11:21,501
Masz ładne kiksy, więc wszystko gra.

206
00:11:21,581 --> 00:11:23,181
Jaki masz numer buta?

207
00:11:23,261 --> 00:11:24,741
- Mam 42.
- Twój rozmiar?

208
00:11:24,821 --> 00:11:26,661
- Tak.
- Zobacz tylko.

209
00:11:26,741 --> 00:11:28,581
Pięknie wyglądają.

210
00:11:28,661 --> 00:11:30,981
- Nowe?
- Bardzo ładne.

211
00:11:31,621 --> 00:11:34,781
To coś więcej niż kradzież butów.

212
00:11:34,861 --> 00:11:36,461
Chcą mnie upokorzyć.

213
00:11:36,541 --> 00:11:37,941
Chaba pasują.

214
00:11:38,461 --> 00:11:41,061
- Mogę je wziąć?
- Załóż oba.

215
00:11:41,141 --> 00:11:43,261
- Nie bardzo.
- Masz coś przeciwko?

216
00:11:43,781 --> 00:11:45,741
- Załóż tego.
- To jak?

217
00:11:45,821 --> 00:11:48,541
To nie jest pytanie. Zabieramy je.

218
00:11:49,061 --> 00:11:50,261
Wiesz dlaczego?

219
00:11:50,341 --> 00:11:52,821
Jesteś biały i masz dużo kasy.

220
00:11:52,901 --> 00:11:54,621
Śmiało, zakładaj.

221
00:11:56,701 --> 00:11:58,421
Nie masz tu prawa głosu.

222
00:11:59,101 --> 00:12:01,581
- Rozumiesz?
- Tak.

223
00:12:01,661 --> 00:12:04,101
Zabijemy cię nawet dla pary kiksów.

224
00:12:04,181 --> 00:12:07,261
- Rozumiem.
- Czyli wszystko gra?

225
00:12:08,941 --> 00:12:13,141
- Nie cieszy mnie to, ale rozumiem.
- Nie obchodzą nas twoje uczucia.

226
00:12:13,701 --> 00:12:16,661
Jesteśmy z ósemek. Stoimy na ich czele.

227
00:12:16,741 --> 00:12:19,941
Jeśli nie sprawisz kłopotów,
to ja też nie.

228
00:12:20,021 --> 00:12:22,061
- Jestem bezkonfliktowy.
- Super.

229
00:12:22,141 --> 00:12:25,941
Musisz sobie pościelić łóżko.
Pokażę ci, o co chodzi.

230
00:12:26,021 --> 00:12:28,621
Lee i Curtis rządzą tutaj,
są z frakcji 28.

231
00:12:28,701 --> 00:12:32,221
Wygląda na to, że dadzą mi do wiwatu.

232
00:12:32,301 --> 00:12:35,141
Przeżyjesz tu tylko dzięki forsie.

233
00:12:35,221 --> 00:12:36,981
Wiem, że biali mają forsę.

234
00:12:37,061 --> 00:12:38,901
- Nie jestem biały.
- To proste.

235
00:12:38,981 --> 00:12:40,661
- Jak to?
- Nie jestem biały.

236
00:12:40,741 --> 00:12:43,341
Ojciec jest czarny, a mama biała.

237
00:12:43,421 --> 00:12:46,461
Tylko wyglądasz jak biały,
a w środku jesteś czarny.

238
00:12:47,101 --> 00:12:48,781
- Prawda.
- Dobrze.

239
00:12:48,861 --> 00:12:49,701
Chodź.

240
00:12:52,101 --> 00:12:54,261
To twoje łóżko.

241
00:12:54,901 --> 00:12:56,101
Tu będziesz spał.

242
00:12:56,181 --> 00:12:58,261
Gdy Lee przydzielił mi już łóżko,

243
00:12:58,341 --> 00:13:01,101
przedstawia mnie innym członkom gangu.

244
00:13:01,181 --> 00:13:02,741
To Kłopot.

245
00:13:03,501 --> 00:13:04,701
Jest z frakcji 26.

246
00:13:05,181 --> 00:13:09,021
Ma siedmiokrotne dożywocie za morderstwo.
Jest z Wasbanku.

247
00:13:09,101 --> 00:13:10,261
Widzisz go?

248
00:13:10,341 --> 00:13:12,861
Próbują mnie zastraszyć.

249
00:13:12,941 --> 00:13:15,621
Muszę powiedzieć, że się im udało.

250
00:13:15,701 --> 00:13:16,901
Ten gość…

251
00:13:17,861 --> 00:13:18,901
to Klope.

252
00:13:20,301 --> 00:13:21,541
Jest z frakcji 27.

253
00:13:23,101 --> 00:13:25,501
To osławiony płatny zabójca z Manenberg.

254
00:13:26,101 --> 00:13:27,301
Rozumiesz?

255
00:13:27,381 --> 00:13:30,501
Koleś myśli, że wyglądamy jak on.

256
00:13:31,661 --> 00:13:33,341
To białas, brachu.

257
00:13:33,421 --> 00:13:37,301
Dają mi do zrozumienia,
że nie jestem jednym z nich.

258
00:13:37,381 --> 00:13:39,141
Słyszałeś, co powiedział?

259
00:13:40,501 --> 00:13:42,341
Tylko przytakujesz.

260
00:13:42,421 --> 00:13:43,701
Patrz, jak wyglądasz.

261
00:13:45,581 --> 00:13:48,021
Powiesz strażnikom,
że wzięliśmy ci kiksy?

262
00:13:48,101 --> 00:13:50,021
- Oczywiście, że nie.
- Na bank?

263
00:13:50,101 --> 00:13:51,821
Nikomu nic nie powiem.

264
00:13:52,541 --> 00:13:57,301
Moi współwięźniowie,
którzy wiele razy mordowali,

265
00:13:57,381 --> 00:13:59,061
mają dla mnie zadanie.

266
00:13:59,141 --> 00:14:01,901
Dziś twój pierwszy dzień.

267
00:14:01,981 --> 00:14:05,621
Wypierzesz nam ubrania.

268
00:14:05,701 --> 00:14:08,581
- Mam to uprać?
- Dokładnie.

269
00:14:08,661 --> 00:14:10,701
Masz wyprać to wszystko.

270
00:14:10,781 --> 00:14:12,901
Nauczę cię prać ręcznie.

271
00:14:15,101 --> 00:14:18,341
Zostałem mianowany praczką.

272
00:14:18,421 --> 00:14:21,741
Próbują mnie zastraszyć.

273
00:14:21,821 --> 00:14:23,621
Mam robić różne rzeczy.

274
00:14:24,781 --> 00:14:29,461
Jak na razie robię wszystko, co mi każą.

275
00:14:32,341 --> 00:14:34,661
I musisz je wysuszyć.

276
00:14:36,061 --> 00:14:38,421
Musisz to robić, bo jesteś frans.

277
00:14:38,501 --> 00:14:39,581
Kim jestem?

278
00:14:40,421 --> 00:14:42,021
Jesteś frans.

279
00:14:42,101 --> 00:14:45,221
Posłuchaj, jeśli nie masz na ciele

280
00:14:45,301 --> 00:14:48,621
numeru 26, 27, 28… Kapujesz?

281
00:14:49,181 --> 00:14:52,781
Jeśli nie masz takiego znaku,
musisz nam służyć.

282
00:14:52,861 --> 00:14:56,301
A jeśli go masz, dajemy ci spokój.

283
00:14:56,381 --> 00:14:58,981
To znaczy, że jesteś jednym z nas.
Rozumiesz?

284
00:14:59,061 --> 00:15:00,741
Tak to tu działa.

285
00:15:01,621 --> 00:15:04,501
Jako osoba spoza gangu czy frans,

286
00:15:04,581 --> 00:15:07,461
jestem na samym dole
więziennej hierarchii.

287
00:15:07,541 --> 00:15:09,381
Wykonasz telefon.

288
00:15:09,461 --> 00:15:13,861
Podam ci numer konta,
na które twoi ludzie wyślą moim kasę.

289
00:15:13,941 --> 00:15:15,461
To na przetrwanie.

290
00:15:16,021 --> 00:15:17,021
A jeśli odmówię?

291
00:15:17,501 --> 00:15:19,261
To nie wchodzi w grę.

292
00:15:20,061 --> 00:15:21,941
- Rozumiesz?
- Tak.

293
00:15:22,021 --> 00:15:23,941
Mam trzy opcje.

294
00:15:24,021 --> 00:15:26,981
Zapłacić za ochronę,
zostać członkiem gangu

295
00:15:27,061 --> 00:15:29,061
albo ich niewolnikiem.

296
00:15:29,141 --> 00:15:30,981
Więzienia, w Anglii…

297
00:15:31,061 --> 00:15:33,821
Jesteśmy w RPA, a nie w Anglii.

298
00:15:34,501 --> 00:15:36,461
Wszyscy w tym pokoju…

299
00:15:38,861 --> 00:15:41,461
Po prostu zabijamy.
Nie mam czasu dyskutować.

300
00:15:41,541 --> 00:15:45,181
Skończymy z tym, bo za dużo gadasz.

301
00:15:47,821 --> 00:15:49,221
Chyba mnie sprawdzają.

302
00:15:49,301 --> 00:15:53,021
Nie odmówię im, wykonywania poleceń,

303
00:15:53,101 --> 00:15:55,901
bo mogliby mnie nie polubić.

304
00:15:55,981 --> 00:15:59,741
Nie chciałbym, żeby tak się stało
już pierwszego dnia.

305
00:16:01,101 --> 00:16:05,781
To dopiero pierwszy dzień,
ale jeśli tak żyją frans,

306
00:16:05,861 --> 00:16:09,261
to rozumiem dlaczego tak wielu
dołącza do Numbers.

307
00:16:11,261 --> 00:16:13,461
DZIEŃ DRUGI

308
00:16:13,541 --> 00:16:18,101
Następnego ranka cieszę się,
że nikt nie zwraca na mnie uwagi,

309
00:16:18,181 --> 00:16:20,221
bo szykują się do śniadania.

310
00:16:20,981 --> 00:16:22,661
Każdy czeka na swoją kolej.

311
00:16:22,741 --> 00:16:24,701
Na śniadanie wychodzą pojedynczo.

312
00:16:27,501 --> 00:16:28,941
Tak zaczyna się dzień.

313
00:16:32,461 --> 00:16:35,661
Nie mogę się doczekać,
aż wyjdę z tej ciasnej celi

314
00:16:35,741 --> 00:16:37,621
i zaczerpnę świeżego powietrza.

315
00:16:39,221 --> 00:16:42,301
Gdzie jadacie śniadania?

316
00:16:42,381 --> 00:16:43,901
Tutaj.

317
00:16:44,261 --> 00:16:46,021
Nie można jeść na zewnątrz?

318
00:16:46,101 --> 00:16:48,421
To więzienie o maksymalnym rygorze.

319
00:16:48,501 --> 00:16:50,381
Jest tu wielu zabójców.

320
00:16:50,461 --> 00:16:53,061
Uważają, że jesteśmy niebezpieczni.

321
00:16:53,141 --> 00:16:55,821
- A jesteście?
- Czy jesteśmy niebezpieczni?

322
00:16:55,901 --> 00:16:59,341
Powiem za siebie.
Jestem niebezpieczny.

323
00:17:00,501 --> 00:17:04,181
Nie chcę się z nimi kumplować,
bo nie są moimi kumplami.

324
00:17:04,261 --> 00:17:06,101
To oznacza mój numer.

325
00:17:07,581 --> 00:17:11,661
Zanim wyjdziemy na śniadanie,
przeszukują nas na obecność broni.

326
00:17:14,581 --> 00:17:17,861
Po chwili znów zamykają nas w celi.

327
00:17:21,861 --> 00:17:24,941
Dlaczego masz większą tacę?
Dostaniesz więcej niż ja.

328
00:17:25,021 --> 00:17:27,981
Poprosiłem o taką.

329
00:17:28,061 --> 00:17:29,941
Nie lubię jeść małych porcji.

330
00:17:31,301 --> 00:17:34,061
Podczas śniadania
chcę dowiedzieć się czegoś

331
00:17:34,141 --> 00:17:36,941
na temat tej dziwnej inicjacji,

332
00:17:37,021 --> 00:17:39,141
którą wczoraj przeszedłem.

333
00:17:39,781 --> 00:17:42,901
Mogę o coś zapytać?
Gdy wczoraj tu przyszedłem,

334
00:17:43,421 --> 00:17:44,781
mówiliście w języku,

335
00:17:45,381 --> 00:17:47,381
którego nie znam.

336
00:17:47,461 --> 00:17:50,821
To nie afrikaans ani angielski.
Co to za język?

337
00:17:50,901 --> 00:17:54,301
W jakim języku rozmawialiście
podczas narady?

338
00:17:54,381 --> 00:17:56,421
- Sabela.
- Co to za język?

339
00:17:57,061 --> 00:17:58,621
Jakiś specjalny?

340
00:17:58,701 --> 00:18:01,141
To język, którym mówi się w Numbers.

341
00:18:01,221 --> 00:18:03,021
Język gangu.

342
00:18:03,101 --> 00:18:04,221
Naprawdę?

343
00:18:04,301 --> 00:18:07,021
Znają go tylko członkowie Numbers.

344
00:18:07,101 --> 00:18:09,701
Inni nie mogą się go uczyć.

345
00:18:09,781 --> 00:18:11,141
KŁOPOT

346
00:18:12,781 --> 00:18:15,741
Więc kiedy tamten facet przyszedł do mnie

347
00:18:15,821 --> 00:18:19,341
i zadawał mi pytania,
potem zdawał wam raport…

348
00:18:19,421 --> 00:18:21,701
- Pytał, kim jesteś?
- Tak.

349
00:18:21,781 --> 00:18:24,261
Chcemy wiedzieć, kim jesteś w więzieniu.

350
00:18:24,341 --> 00:18:25,821
Dlaczego to takie ważne?

351
00:18:25,901 --> 00:18:27,701
Tak zdobywasz szacunek.

352
00:18:27,781 --> 00:18:30,781
Jeśli kłócimy się z Kłopotem,

353
00:18:30,861 --> 00:18:34,061
Curtis musi umieć nas powstrzymać.

354
00:18:34,821 --> 00:18:37,821
A kiedy zaczyna mówić,
musimy go wysłuchać.

355
00:18:37,901 --> 00:18:40,381
Jest najwyższy rangą.
My jesteśmy pod nim.

356
00:18:40,861 --> 00:18:43,061
Jesteś tu najwyższy rangą?

357
00:18:43,141 --> 00:18:44,021
Tak.

358
00:18:46,221 --> 00:18:48,061
Wasz gang ma rangi?

359
00:18:48,821 --> 00:18:50,661
Od zwykłych żołnierzy w górę.

360
00:18:51,261 --> 00:18:54,541
Zauważyłem, że moi współwięźniowie
mają różne tatuaże

361
00:18:54,621 --> 00:18:59,221
z gwiazdami lub klapami,
które wyglądają jak wojskowe stopnie.

362
00:18:59,301 --> 00:19:01,341
Jak awansować do wyższej rangi?

363
00:19:01,421 --> 00:19:05,501
Trzeba być dobrym dyplomatą?
Musisz dobrze negocjować?

364
00:19:05,581 --> 00:19:07,821
Chwileczkę.

365
00:19:08,341 --> 00:19:10,781
Raphael, gdy mówisz o członku Numbers,

366
00:19:11,381 --> 00:19:15,581
musisz bardzo uważać, co o nim mówisz.

367
00:19:15,661 --> 00:19:17,581
To, o co teraz pytasz,

368
00:19:18,181 --> 00:19:21,341
jest poufne, rozumiesz?

369
00:19:21,421 --> 00:19:23,301
Masz na myśli pytania o…

370
00:19:23,381 --> 00:19:24,621
Członka Numbers.

371
00:19:25,181 --> 00:19:27,141
Gdyby nie członkowie Numbers…

372
00:19:28,741 --> 00:19:32,421
nawet strażnicy
nie mieliby kontroli nad więzieniem.

373
00:19:34,101 --> 00:19:35,781
Dzięki członkom Numbers…

374
00:19:36,381 --> 00:19:38,141
panuje tu dyscyplina.

375
00:19:38,661 --> 00:19:40,141
Panuje porządek.

376
00:19:41,261 --> 00:19:44,541
Tak jak władze mają swoje zasady,
tak i my mamy swoje.

377
00:19:44,621 --> 00:19:46,781
Każdy z nas je ma.

378
00:19:47,421 --> 00:19:49,461
Dorastaliśmy w tym środowisku.

379
00:19:51,821 --> 00:19:54,021
Nie zostawimy tak łatwo tego,

380
00:19:54,101 --> 00:19:56,221
co znamy i co mamy.

381
00:19:58,861 --> 00:20:01,101
Nie chcesz, żeby ludzie to rozumieli…

382
00:20:01,181 --> 00:20:03,821
To nie ma dla mnie znaczenia.

383
00:20:03,901 --> 00:20:06,981
To dla jego dobra. Za to można zginąć.

384
00:20:07,501 --> 00:20:08,901
Wyzwanie albo hańba.

385
00:20:11,901 --> 00:20:14,821
Moi współwięźniowie,
jak wszyscy na tym bloku,

386
00:20:14,901 --> 00:20:17,021
są niezwykle niebezpieczni.

387
00:20:17,101 --> 00:20:19,421
Ale czemu nie możemy jadać wspólnie,

388
00:20:19,501 --> 00:20:22,981
skoro wszyscy należą do jednego gangu?

389
00:20:25,061 --> 00:20:27,821
Gdy wołasz strażnika,
musisz nazywać go szefem.

390
00:20:27,901 --> 00:20:30,301
Szefie! Pozwolisz na chwilę?

391
00:20:30,381 --> 00:20:31,861
Możemy porozmawiać?

392
00:20:36,101 --> 00:20:36,941
Dzień dobry.

393
00:20:37,501 --> 00:20:41,421
Więźniowie nie mogą wychodzić
i jeść przy tych stołach.

394
00:20:41,941 --> 00:20:42,781
Dlaczego?

395
00:20:42,861 --> 00:20:46,581
Łatwiej nam opanować
dziesięciu osadzonych…

396
00:20:48,101 --> 00:20:50,101
niż sześćdziesięciu.

397
00:20:51,381 --> 00:20:54,181
Może jeden osadzony ma z innym problem.

398
00:20:54,741 --> 00:20:56,061
Ale my tego nie wiemy.

399
00:20:56,141 --> 00:20:58,501
Dźgnie go lub coś w tym rodzaju.

400
00:20:59,381 --> 00:21:01,781
I wiesz, co z tego wyniknie?

401
00:21:01,861 --> 00:21:03,181
Zaatakują nas.

402
00:21:03,261 --> 00:21:04,421
Strażników?

403
00:21:04,501 --> 00:21:06,061
Zaatakują nas.

404
00:21:06,141 --> 00:21:10,181
Więzień nie wyjdzie z celi
i nie dźgnie strażnika bez powodu.

405
00:21:10,261 --> 00:21:12,661
W 1995 zostałem dźgnięty bez powodu.

406
00:21:13,221 --> 00:21:15,581
- Naprawdę?
- Tak było.

407
00:21:15,941 --> 00:21:18,261
Przechodziłem obok grilla.
Wbił mi nóż.

408
00:21:19,181 --> 00:21:22,581
Zapytałem dlaczego ja,
a on na to, że stałem najbliżej.

409
00:21:23,581 --> 00:21:25,901
Znalazł się w nieodpowiednim miejscu.

410
00:21:27,141 --> 00:21:28,101
Właśnie.

411
00:21:29,181 --> 00:21:32,381
Wszyscy wiedzą,
że jeśli dołączysz do Numbers…

412
00:21:33,061 --> 00:21:36,781
rok odsiadki może zmienić się w 20 lat.

413
00:21:37,421 --> 00:21:41,261
Podejmują tę decyzję świadomie.

414
00:21:42,581 --> 00:21:46,261
Niebezpieczni więźniowie
wychodzą na zewnątrz

415
00:21:46,341 --> 00:21:49,381
tylko na krótkie zajęcia fizyczne.

416
00:21:51,781 --> 00:21:54,501
Po śniadaniu zostaję zabrany

417
00:21:54,581 --> 00:21:57,541
na mecz krykieta z więźniami z innej celi.

418
00:22:00,421 --> 00:22:04,621
Jeden facet ma na twarzy tatuaże i…

419
00:22:04,701 --> 00:22:06,341
Właśnie do mnie idzie.

420
00:22:06,421 --> 00:22:08,861
Cześć. Jak się masz? Wszystko gra?

421
00:22:08,941 --> 00:22:10,381
Dobrze. Jak się masz?

422
00:22:10,461 --> 00:22:12,341
- Jestem Raphael.
- Masalino.

423
00:22:14,221 --> 00:22:17,301
- W więzieniu nazywają mnie Pogrzebacz.
- Pogrzebacz?

424
00:22:17,861 --> 00:22:19,581
- Poważnie?
- Tak.

425
00:22:21,941 --> 00:22:24,861
- Umiesz grać w krykieta?
- Tak.

426
00:22:24,941 --> 00:22:27,301
Nie jestem mistrzem, ale coś potrafię.

427
00:22:28,101 --> 00:22:29,341
Chodź ze mną.

428
00:22:30,061 --> 00:22:31,861
To jest Raphael.

429
00:22:31,941 --> 00:22:34,101
Chce z nami zagrać.

430
00:22:37,501 --> 00:22:41,341
Ma ciekawą ksywę: „Pogrzebacz”.

431
00:22:42,021 --> 00:22:43,741
Nietrudno zgadnąć,

432
00:22:43,821 --> 00:22:46,621
że Masalino należy do gangu więziennego.

433
00:22:46,701 --> 00:22:50,061
Na czole ma wytatuowany numer 28.

434
00:22:50,581 --> 00:22:52,701
Pokażę mu, jak to się robi.

435
00:22:53,461 --> 00:22:54,621
Pokażę ci.

436
00:22:54,701 --> 00:22:55,621
Pierwsza rzecz…

437
00:22:55,701 --> 00:22:57,581
Nie mam już tyle pary w rękach.

438
00:22:57,661 --> 00:23:00,101
- Nie. Jak to?
- Bo jestem stary.

439
00:23:00,181 --> 00:23:03,141
- Jesteś stary!
- Starzeję się. To nie takie łatwe.

440
00:23:07,021 --> 00:23:08,141
Szybka piłka!

441
00:23:20,981 --> 00:23:23,261
- Jaki odsiadujesz wyrok?
- Dożywocie.

442
00:23:23,341 --> 00:23:24,421
Dożywocie.

443
00:23:25,741 --> 00:23:28,101
- Za co cię skazali?
- Za różne zbrodnie.

444
00:23:28,821 --> 00:23:31,781
Morderstwo, pranie pieniędzy, porwanie,

445
00:23:31,861 --> 00:23:33,501
usiłowanie zabójstwa.

446
00:23:34,021 --> 00:23:35,741
I temu podobne.

447
00:23:35,821 --> 00:23:37,941
A wcześniej na ile cię skazali?

448
00:23:38,021 --> 00:23:39,301
Na 12 lat.

449
00:23:39,381 --> 00:23:41,101
- A to za co?
- Morderstwo.

450
00:23:42,261 --> 00:23:43,261
Kogo zabiłeś?

451
00:23:43,341 --> 00:23:45,461
- Wuja.
- Zabiłeś wuja?

452
00:23:46,221 --> 00:23:47,981
A tym razem, kogo zabiłeś?

453
00:23:48,061 --> 00:23:49,501
Członka gangu.

454
00:23:50,541 --> 00:23:53,461
Popełniłeś dwa morderstwa? Czy więcej?

455
00:23:53,541 --> 00:23:55,381
Więcej.

456
00:23:56,221 --> 00:23:58,781
W aktach mam wpisane 24 sprawy.

457
00:23:59,741 --> 00:24:00,901
Zabiłeś 24 osoby?

458
00:24:01,541 --> 00:24:03,741
- Jak zabijasz?
- Bronią.

459
00:24:03,821 --> 00:24:05,421
- Strzelasz do ludzi?
- Tak.

460
00:24:05,501 --> 00:24:08,421
- W więzieniu należysz do frakcji 28?
- Tak.

461
00:24:08,501 --> 00:24:09,621
Jaki masz stopień?

462
00:24:09,701 --> 00:24:11,821
Generał broni.

463
00:24:12,581 --> 00:24:13,821
Mam wiele gwiazdek.

464
00:24:15,981 --> 00:24:17,341
Sześć na sześć.

465
00:24:17,421 --> 00:24:19,461
- Na drugim ramieniu też?
- Tak.

466
00:24:20,061 --> 00:24:23,741
Co to znaczy, że jesteś generałem broni?

467
00:24:25,781 --> 00:24:27,861
Jak osiągnąć taki stopień?

468
00:24:28,421 --> 00:24:30,421
Wymaga to krwi.

469
00:24:31,781 --> 00:24:33,021
- W więzieniu?
- Tak.

470
00:24:33,101 --> 00:24:34,221
Czyjej krwi?

471
00:24:34,301 --> 00:24:35,421
Strażników.

472
00:24:35,501 --> 00:24:39,861
Jeśli któryś z moich braci
uderzy dwudziestkę szóstkę lub siódemkę…

473
00:24:39,941 --> 00:24:42,781
- Jak się pobiją?
- Tak, i pojawi się krew.

474
00:24:43,901 --> 00:24:48,341
Jeśli poleje się krew,
trzeba uzupełnić jej braki.

475
00:24:49,461 --> 00:24:51,941
Muszę wziąć nóż lub coś ostrego

476
00:24:52,021 --> 00:24:53,461
i dźgnąć strażnika.

477
00:24:54,261 --> 00:24:56,741
Tylko tak można to naprawić.

478
00:24:56,821 --> 00:25:00,941
Dlaczego strażnicy,
którzy nie są zamieszani w sprawy Numbers?

479
00:25:01,021 --> 00:25:03,101
Dlaczego stają się celem ataku?

480
00:25:03,701 --> 00:25:06,501
- Tak to już jest.
- Rozumiem.

481
00:25:07,261 --> 00:25:10,261
Masalino jako pierwszy otwarcie mówi,

482
00:25:10,341 --> 00:25:13,621
dlaczego członkowie gangów
atakują strażników.

483
00:25:13,701 --> 00:25:15,181
Sądzę, że to możliwe,

484
00:25:15,261 --> 00:25:20,181
bo wśród członków Numbers
osiągną stopień generała broni.

485
00:25:20,261 --> 00:25:24,021
To, co musiał zrobić,
by znaleźć się tutaj,

486
00:25:24,661 --> 00:25:26,221
nie mieści się w głowie.

487
00:25:26,301 --> 00:25:27,861
Żeby…

488
00:25:28,741 --> 00:25:30,181
awansować w hierarchii

489
00:25:30,261 --> 00:25:34,461
lub pomścić śmierć jednego ze swoich

490
00:25:34,541 --> 00:25:38,421
i utrzymać spokój, muszą zabić strażnika.

491
00:25:39,901 --> 00:25:43,141
Zastanawiam się,
co czują tutejsi strażnicy

492
00:25:43,221 --> 00:25:45,181
podczas pracy z więźniami,

493
00:25:45,261 --> 00:25:49,061
którzy w każdej chwili,
bez powodu mogą ich zabić.

494
00:25:53,021 --> 00:25:55,381
Po pół godzinie na zewnątrz

495
00:25:55,461 --> 00:26:00,021
wracam do celi,
w której spędzimy pozostałą część

496
00:26:00,101 --> 00:26:01,461
dzisiejszej doby.

497
00:26:01,541 --> 00:26:04,301
Uczucie klaustrofobii
jest nie do zniesienia.

498
00:26:04,381 --> 00:26:08,061
Mamy tylko źle odbierający telewizor,
którego nie kontrolujemy,

499
00:26:08,141 --> 00:26:11,701
i planszę do gry
narysowaną na prześcieradle.

500
00:26:19,181 --> 00:26:20,541
- Zbijasz.
- Oba pionki?

501
00:26:20,621 --> 00:26:22,421
- Tak.
- Zbijasz oba.

502
00:26:22,901 --> 00:26:23,861
Zabiłeś go!

503
00:26:23,941 --> 00:26:26,061
- Teraz zabijesz.
- Kogo zabiłem?

504
00:26:26,141 --> 00:26:28,221
- Mnie.
- Spróbuje cię dopaść.

505
00:26:28,301 --> 00:26:30,061
Jesteś poszukiwany.

506
00:26:30,141 --> 00:26:31,941
- Dorwę cię.
- Uważaj.

507
00:26:32,861 --> 00:26:36,821
- Pierwszy raz w więzieniu?
- Siedziałem za morderstwo i napad.

508
00:26:36,901 --> 00:26:39,061
Użyłeś broni w tym napadzie?

509
00:26:41,301 --> 00:26:43,141
Muszę wam to wyjaśnić.

510
00:26:43,221 --> 00:26:46,221
Sami zdecydujecie, czy mi uwierzycie.

511
00:26:46,301 --> 00:26:48,341
Poznamy, jeśli kłamiesz.

512
00:26:48,421 --> 00:26:49,941
Poznacie, czy kłamię.

513
00:26:50,021 --> 00:26:52,901
W porządku.
Możecie myśleć o mnie, co chcecie.

514
00:26:53,981 --> 00:26:56,461
Ale zostałem oskarżony

515
00:26:56,541 --> 00:26:58,941
o bycie członkiem gangu.

516
00:26:59,861 --> 00:27:01,981
Nie w RPA, ale w Anglii.

517
00:27:02,781 --> 00:27:05,941
Chodziło o napady…

518
00:27:06,981 --> 00:27:08,181
na bogatych ludzi.

519
00:27:08,701 --> 00:27:11,221
Trafiliśmy przed sąd…

520
00:27:12,581 --> 00:27:15,501
który skazał nas na karę…

521
00:27:16,261 --> 00:27:18,821
dożywocia za morderstwo i napady.

522
00:27:18,901 --> 00:27:20,461
Po 12 latach…

523
00:27:21,941 --> 00:27:25,221
znaleźli dowody na to,
że tego nie zrobiłem.

524
00:27:25,901 --> 00:27:28,981
Ale co z cierpieniem,
którego doświadczyłeś?

525
00:27:29,421 --> 00:27:31,021
Straciłeś 12 lat życia.

526
00:27:31,101 --> 00:27:33,701
To nie 12 dni czy godzin.

527
00:27:34,341 --> 00:27:36,781
Ktoś tu przejmuje się twoim cierpieniem?

528
00:27:39,981 --> 00:27:42,701
Gdy poznali moją historię,

529
00:27:43,261 --> 00:27:45,621
w końcu zaczynają mnie akceptować.

530
00:27:45,701 --> 00:27:47,661
Wszyscy należymy do Numbers.

531
00:27:48,261 --> 00:27:50,501
Jesteś tu jedynym frans.

532
00:27:51,621 --> 00:27:55,981
Musimy zdecydować,
jaką przydzielić ci pozycję.

533
00:27:58,381 --> 00:28:01,381
To konieczne?
Nie ma innego sposób?

534
00:28:01,901 --> 00:28:04,861
Prędzej czy później trzeba podjąć decyzję.

535
00:28:05,621 --> 00:28:08,621
By tu przetrwać.

536
00:28:09,221 --> 00:28:11,941
Większość z nas nigdy stąd nie wyjdzie.

537
00:28:13,221 --> 00:28:16,341
Wygląda na to, że chłopaki się dogadują,

538
00:28:16,421 --> 00:28:20,461
więc czemu potrzebują do tego
członkostwa w więziennym gangu?

539
00:28:21,221 --> 00:28:22,861
Na zewnątrz też mamy gangi…

540
00:28:23,821 --> 00:28:26,021
do których należymy.

541
00:28:26,621 --> 00:28:29,061
Poza więzieniem należę do Americans.

542
00:28:29,141 --> 00:28:32,021
- To kolejny gang?
- Na zewnątrz jest ich wiele.

543
00:28:32,381 --> 00:28:33,981
Tam jesteśmy wrogami.

544
00:28:34,061 --> 00:28:36,501
Walczymy o teren, towar do przemytu…

545
00:28:37,701 --> 00:28:40,541
Tu natomiast jesteśmy braćmi.

546
00:28:40,621 --> 00:28:43,621
Na zewnątrz to całkiem co innego.

547
00:28:43,701 --> 00:28:46,181
Nawet po tym, co tu razem przeszliście?

548
00:28:46,261 --> 00:28:49,021
Nawet po 20 latach razem,

549
00:28:49,101 --> 00:28:51,661
jeśli złapię go na zewnątrz, zabiję.

550
00:28:56,341 --> 00:29:01,541
Wydaje się, że przynależność do Numbers
jednoczy tych ludzi przeciwko władzom.

551
00:29:01,621 --> 00:29:04,821
Bez względu na to,
jak nienawidzą się poza więzieniem,

552
00:29:05,421 --> 00:29:08,781
gdy przekroczą jego bramy,
zapominają o wszelkich urazach.

553
00:29:12,261 --> 00:29:13,221
DZIEŃ TRZECI

554
00:29:13,301 --> 00:29:15,061
To mój trzeci dzień.

555
00:29:15,141 --> 00:29:19,461
Wysłano mnie do pracy
na bloku o średnim rygorze,

556
00:29:19,541 --> 00:29:22,381
gdzie moi współwięźniowie mogliby trafić,

557
00:29:22,461 --> 00:29:26,901
gdyby nie angażowali się
w przestępczą działalność Numbers.

558
00:29:28,421 --> 00:29:32,461
Widać, że ta część znacznie różni się
od tej o maksymalnym rygorze.

559
00:29:33,901 --> 00:29:38,101
W przeciwieństwie do odnowionej części,
z której przychodzę,

560
00:29:38,181 --> 00:29:42,341
ta wygląda na kompletnie zaniedbaną.

561
00:29:45,181 --> 00:29:48,181
Część dla najgroźniejszych więźniów
jest zadbana.

562
00:29:48,821 --> 00:29:53,621
Natomiast tu wszystko jest zużyte,
a osadzeni muszą sobie jakoś radzić.

563
00:29:54,141 --> 00:29:56,341
Panuje tu jednak inna atmosfera.

564
00:29:57,261 --> 00:29:59,541
W porównaniu z więźniami z bloku K-3,

565
00:29:59,621 --> 00:30:02,741
których zamyka się
na 23 i pół godziny dziennie,

566
00:30:03,221 --> 00:30:07,981
ci tutaj, przez większość dnia,
mogą swobodnie się poruszać.

567
00:30:08,061 --> 00:30:09,781
To jak prowizoryczne kino.

568
00:30:10,781 --> 00:30:13,301
Gdy czekam na przydział obowiązków,

569
00:30:13,381 --> 00:30:15,741
poznaję pewnego więźnia.

570
00:30:16,621 --> 00:30:20,021
Powiedz, kim jesteś i co tu robisz?

571
00:30:20,101 --> 00:30:21,341
Dlaczego pytasz?

572
00:30:21,421 --> 00:30:24,181
Taka praca.
Muszę się dowiedzieć, kim jesteś.

573
00:30:24,261 --> 00:30:26,621
Żeby powiedzieć innym.

574
00:30:26,701 --> 00:30:27,981
Rozumiesz?

575
00:30:28,061 --> 00:30:31,941
Jestem z frakcji 27, a on z 28.
To mój kumpel.

576
00:30:33,021 --> 00:30:35,461
Dziś damy ci już spokój, dobra?

577
00:30:35,541 --> 00:30:38,421
- Ale jeszcze się spotkamy.
- Dobra.

578
00:30:41,021 --> 00:30:43,981
To, co zauważyłem też
na bloku o średnim rygorze,

579
00:30:44,061 --> 00:30:46,381
to że gdy gdzieś sobie przystanąłem,

580
00:30:46,461 --> 00:30:50,101
zaraz ktoś podchodził.

581
00:30:50,181 --> 00:30:52,421
Kilka razy poczułem się niezręcznie,

582
00:30:52,501 --> 00:30:55,461
bo jakiś obcy facet gapi się na mnie

583
00:30:55,541 --> 00:30:59,741
i pierwsze, o co pyta to,
skąd jestem i co tu robię.

584
00:31:00,421 --> 00:31:04,661
Mimo że jest tu inaczej,
a atmosfera jest mniej napięta,

585
00:31:04,741 --> 00:31:09,461
to miejsce i tak zostało skażone
ideologią, kulturą i działaniami Numbers.

586
00:31:10,461 --> 00:31:13,581
Przenosi się tu tylko tych osadzonych,

587
00:31:13,661 --> 00:31:17,901
którzy udowodnią,
że podporządkują się więziennym zasadom.

588
00:31:19,621 --> 00:31:21,981
Aż 85% tych więźniów pracuje.

589
00:31:22,061 --> 00:31:25,541
Blok o średnim rygorze
żywi cały zakład karny

590
00:31:25,621 --> 00:31:30,021
dzięki jego 6000 hektarów ziemi,
na której będę pracować.

591
00:31:30,781 --> 00:31:33,861
- To część o maksymalnym rygorze.
- Byłem tam.

592
00:31:34,581 --> 00:31:37,781
Mijanie maksa w drodze do pracy

593
00:31:37,861 --> 00:31:41,901
przypomina im,
że za dobre zachowanie czeka ich nagroda.

594
00:31:42,581 --> 00:31:44,421
Byłem tam trzy i pół roku.

595
00:31:44,501 --> 00:31:47,621
- Trzy i pół roku?
- Jestem tu 14 lat.

596
00:31:47,701 --> 00:31:50,221
- Ciężko tam jest?
- Tak.

597
00:31:51,261 --> 00:31:52,741
Piękne widoki.

598
00:31:52,821 --> 00:31:55,661
Jeśli kilka lat siedzisz w maksie,

599
00:31:55,741 --> 00:31:59,341
a potem zasłużyłeś na transfer
do zakładu o średnim rygorze…

600
00:32:00,821 --> 00:32:03,501
Mimo że nie jest idealnie,

601
00:32:04,101 --> 00:32:05,581
to wciąż przywilej.

602
00:32:18,221 --> 00:32:19,781
Tym się zajmują.

603
00:32:20,261 --> 00:32:22,461
Hodują marchewki.

604
00:32:22,541 --> 00:32:23,821
- Proszę pana?
- Tak?

605
00:32:23,901 --> 00:32:25,301
Do obierania.

606
00:32:25,381 --> 00:32:26,901
- Marchewki?
- Tak.

607
00:32:26,981 --> 00:32:30,621
Wy zbieracie, oni obierają?
Co jest łatwiejsze?

608
00:32:30,701 --> 00:32:33,861
- Nie ma tu łatwej pracy.
- Dobra odpowiedź.

609
00:32:33,941 --> 00:32:35,781
- Nie ma.
- Dobra odpowiedź.

610
00:32:35,861 --> 00:32:37,501
Mogę się przyłączyć?

611
00:32:37,581 --> 00:32:39,621
Skazany za rabunki, Senador,

612
00:32:39,701 --> 00:32:43,581
pracuje tu już od siedmiu miesięcy.

613
00:32:43,661 --> 00:32:46,701
- Co mam robić?
- Obierać to.

614
00:32:46,781 --> 00:32:47,701
W ten sposób?

615
00:32:50,021 --> 00:32:52,141
Ile skrzyń mamy zapełnić?

616
00:32:52,221 --> 00:32:56,101
Chyba powiedzieli dziś, że sto.

617
00:32:56,181 --> 00:32:57,981
Sto takich skrzyń?

618
00:32:58,541 --> 00:33:01,301
Za co zostałeś skazany?

619
00:33:01,381 --> 00:33:03,781
Jaki wyrok dostałeś?

620
00:33:03,861 --> 00:33:06,341
Dostałem pięć lat za napad.

621
00:33:07,461 --> 00:33:10,181
- Pięć lat za napad.
- Niedługo wychodzę.

622
00:33:11,181 --> 00:33:13,541
Twój wyrok prawie dobiega końca.

623
00:33:13,621 --> 00:33:17,261
Mam dość takiego życia, rozumiesz?

624
00:33:17,341 --> 00:33:18,861
Siedziałem już kilka razy

625
00:33:18,941 --> 00:33:22,461
i próbowałem się zmienić, ale…

626
00:33:23,381 --> 00:33:27,181
Wtedy było to zbyt trudne,
ale teraz naprawdę coś zmienię.

627
00:33:28,101 --> 00:33:32,141
Dlaczego sądzisz,
że tym razem faktycznie się zmieniłeś?

628
00:33:32,661 --> 00:33:36,061
Bo przyjąłem do serca Chrystusa,
mojego Zbawiciela.

629
00:33:36,141 --> 00:33:39,101
Zamierzam żyć uczciwie.

630
00:33:40,541 --> 00:33:42,461
Znajdziesz pracę po wyjściu?

631
00:33:42,541 --> 00:33:47,021
Na ogół mało kto chce
zatrudniać takich jak ja,

632
00:33:47,541 --> 00:33:51,381
zwłaszcza gdy masz na sobie
takie ślady i tatuaże, ale…

633
00:33:51,461 --> 00:33:52,621
Jakie ślady?

634
00:33:55,141 --> 00:33:58,901
Masz wytatuowane: „Witaj, słońce 26”.

635
00:33:59,981 --> 00:34:02,341
„Nienawidzą mnie za moją dumę”.

636
00:34:02,421 --> 00:34:06,781
Podobno w szpitalu mogą to usunąć.

637
00:34:06,861 --> 00:34:08,621
Zrobisz to?

638
00:34:08,701 --> 00:34:10,701
Chciałbym. Zgłoszę się.

639
00:34:10,781 --> 00:34:13,541
Chciałbyś, ale nie wiesz, czy możesz?

640
00:34:13,621 --> 00:34:16,461
Nie wiem, czy mogę, ale sprawdzę.

641
00:34:16,541 --> 00:34:19,621
Nie jestem już niewolnikiem.
Jestem dzieckiem Boga.

642
00:34:21,061 --> 00:34:25,061
W więzieniu członkowie gangu
nadal mają mnie za brata,

643
00:34:25,141 --> 00:34:27,381
ale mówię im, że już nim nie jestem.

644
00:34:27,981 --> 00:34:30,541
Senador to pierwsza osoba, jaką znam,

645
00:34:30,621 --> 00:34:32,461
która chce odejść z gangu.

646
00:34:32,981 --> 00:34:34,021
Możesz odejść?

647
00:34:34,101 --> 00:34:38,341
Możesz przestać być jednym z nich,
jeśli tego zechcesz?

648
00:34:42,141 --> 00:34:45,781
Nie chcę teraz o tym rozmawiać.

649
00:34:45,861 --> 00:34:47,301
- Rozumiesz?
- Dobrze.

650
00:34:48,301 --> 00:34:50,221
Zmarnowałem już dość życia.

651
00:34:50,301 --> 00:34:52,821
Chcę zbudować w życiu coś dobrego.

652
00:34:52,901 --> 00:34:55,861
Wszystko w twoich rękach.

653
00:34:57,181 --> 00:35:00,781
Ciekawe, czy Numbers
pozwolą Senadorowi odejść

654
00:35:01,461 --> 00:35:06,101
i jakie życie czeka go,
gdy wróci do Cape Flats.

655
00:35:10,981 --> 00:35:13,941
DZIEŃ CZWARTY

656
00:35:14,021 --> 00:35:15,861
Dziś w części o średnim rygorze

657
00:35:15,941 --> 00:35:19,581
będę pomagać jednemu współwięźniowi 
w jego obowiązkach.

658
00:35:20,461 --> 00:35:21,461
Bradley!

659
00:35:23,061 --> 00:35:24,261
Gdzie Bradley?

660
00:35:26,421 --> 00:35:28,701
- Witaj, to Raphael.
- O co chodzi?

661
00:35:28,781 --> 00:35:30,501
- Jak się masz?
- Miło mi.

662
00:35:30,581 --> 00:35:33,541
Pomoże ci na dziedzińcu
w twoich obowiązkach.

663
00:35:34,221 --> 00:35:37,821
Tak nosimy stroje. Teraz jest dobrze.

664
00:35:37,901 --> 00:35:40,421
Wyglądasz jak nowo przybyły.

665
00:35:41,021 --> 00:35:43,421
Wszyscy mi to robią.

666
00:35:45,581 --> 00:35:49,701
- Macie pojedyncze czy wspólne cele?
- Mamy jedno duże pomieszczenie.

667
00:35:50,221 --> 00:35:52,941
Bradley jest w tej części
od siedmiu miesięcy.

668
00:35:53,021 --> 00:35:57,021
Tak jak ja nie należy do gangu,
więc jest frans.

669
00:35:57,101 --> 00:35:58,261
Razem 48 osób.

670
00:35:58,821 --> 00:36:00,181
- Równo 48?
- Tak.

671
00:36:00,901 --> 00:36:02,181
To moje łóżko.

672
00:36:02,261 --> 00:36:05,021
- Aż 48 osób w każdej celi.
- Zgadza się.

673
00:36:05,101 --> 00:36:07,861
Sądziłem, że w mojej celi
w maksie jest ciasno.

674
00:36:07,941 --> 00:36:11,181
Przynajmniej większość dnia
Bradley spędza na zewnątrz,

675
00:36:11,261 --> 00:36:15,181
wzywając więźniów na spotkania
z urzędnikami i doradcami.

676
00:36:15,261 --> 00:36:17,501
Dostaję taką listę codziennie.

677
00:36:17,821 --> 00:36:21,541
Do psychologa, pracownika socjalnego,
na komisję od zwolnień.

678
00:36:21,621 --> 00:36:24,861
- Wymówisz to imię?
- Co to za imię?

679
00:36:25,341 --> 00:36:27,101
Ampendulo Yakelo?

680
00:36:27,741 --> 00:36:30,301
Ampulo Yakelo!

681
00:36:32,021 --> 00:36:34,621
- Ale masz ten południowoafrykański…
- Idzie.

682
00:36:34,701 --> 00:36:36,861
Jest Ampendulo Yakelo?

683
00:36:43,781 --> 00:36:45,501
Jest na zewnątrz. Dzięki.

684
00:36:45,581 --> 00:36:47,581
Zwykle muszę strasznie krzyczeć.

685
00:36:49,301 --> 00:36:50,181
Tak?

686
00:36:50,261 --> 00:36:54,661
Pan Moore powiedział, że masz spotkanie
z pracownikiem socjalnym.

687
00:36:54,741 --> 00:36:56,861
Nie zapomnij jutro przyjść.

688
00:36:56,941 --> 00:36:58,621
Dziękuję.

689
00:36:59,821 --> 00:37:02,341
Bradley pasuje do reszty jak pięść do oka.

690
00:37:02,421 --> 00:37:05,821
Ale wygląda na to,
że znalazł sposób, by pracować

691
00:37:05,901 --> 00:37:08,261
bez problemów ze strony gangów.

692
00:37:08,341 --> 00:37:10,381
Pochodzę z innego środowiska.

693
00:37:10,461 --> 00:37:13,541
Wywodzę się z klasy średniej.

694
00:37:14,501 --> 00:37:16,021
Nie należę do Numbers.

695
00:37:16,101 --> 00:37:19,461
Mam też jasny kolo skóry i tak dalej.

696
00:37:19,541 --> 00:37:21,461
Było mi tu dwa razy ciężej.

697
00:37:22,701 --> 00:37:25,701
Ostatecznie trzeba było dużo…

698
00:37:27,541 --> 00:37:29,581
pieniędzy i to sporo.

699
00:37:29,661 --> 00:37:32,661
- Naprawdę? Musiałeś kupić sobie…
- Zgadza się.

700
00:37:32,741 --> 00:37:35,741
Najprościej mówiąc,
musiałem zapłacić za ochronę.

701
00:37:36,421 --> 00:37:39,141
Ale co robiłeś,

702
00:37:39,221 --> 00:37:42,781
gdy kolejne osoby chciały, byś coś im dał?

703
00:37:42,861 --> 00:37:44,061
Mam rozwiązanie.

704
00:37:44,141 --> 00:37:47,261
Raz w miesiącu idę do sklepu i kupuję

705
00:37:47,341 --> 00:37:50,221
po dwie paczki tytoniu, kawy i cukru.

706
00:37:50,301 --> 00:37:51,421
To wystarczy.

707
00:37:51,501 --> 00:37:53,741
- Kupujesz podwójnie.
- Zgadza się.

708
00:37:53,821 --> 00:37:55,341
- Zadziałało?
- Tak.

709
00:37:55,421 --> 00:37:56,581
Nadal żyję.

710
00:37:56,661 --> 00:38:00,541
I nie byłem do niczego zmuszany,
molestowany i tak dalej.

711
00:38:00,621 --> 00:38:04,341
Nigdy cię nie pobili.
Udało ci się wykupić sobie spokój.

712
00:38:04,421 --> 00:38:05,461
Zgadza się.

713
00:38:06,861 --> 00:38:10,461
By przetrwać jako frans
w tych więzieniach i uniknąć przemocy,

714
00:38:10,941 --> 00:38:13,861
więźniowie tacy jak Bradley
wolą zawrzeć układ.

715
00:38:16,021 --> 00:38:20,701
Nie musi wstępować w szeregi Numbers,

716
00:38:20,781 --> 00:38:24,621
bo zdołał kupił sobie ochronę

717
00:38:24,701 --> 00:38:29,021
przed atakami, prześladowaniami
czy rabunkami ze strony osadzonych.

718
00:38:37,901 --> 00:38:39,181
DZIEŃ PIĄTY

719
00:38:39,261 --> 00:38:41,581
Dziś wracam do maksa.

720
00:38:42,341 --> 00:38:44,181
Porozmawiam z Curtisem,

721
00:38:44,261 --> 00:38:47,301
który zaraz na początku
pokazał mi, że jest twardy.

722
00:38:47,821 --> 00:38:50,621
Ale według mnie
coś w jego stylu bycia sprawia,

723
00:38:50,701 --> 00:38:53,261
że pozycja, jaką zajmuje w gangu,

724
00:38:53,341 --> 00:38:55,701
mocno mu ciąży.

725
00:38:56,381 --> 00:38:57,781
Jesteś z Cape Flats?

726
00:38:57,861 --> 00:38:59,381
Dorastałem tam.

727
00:38:59,461 --> 00:39:02,181
Odsiadujesz bardzo długi wyrok.

728
00:39:02,261 --> 00:39:05,901
- Dwadzieścia pięć lat.
- Za co aż tyle?

729
00:39:06,461 --> 00:39:08,941
Skazano mnie za morderstwo

730
00:39:09,581 --> 00:39:14,261
i napad z bronią w ręku.

731
00:39:14,341 --> 00:39:16,941
Nie poczuj się urażony tym, co powiem.

732
00:39:17,021 --> 00:39:19,981
Zauważyłem, że na twojej twarzy

733
00:39:20,061 --> 00:39:23,301
maluje się coś jakby zmartwienie.

734
00:39:23,781 --> 00:39:25,981
Jest to spowodowane twoją pozycją

735
00:39:26,781 --> 00:39:29,661
i obowiązkami jakie na tobie spoczywają.

736
00:39:29,741 --> 00:39:33,101
Na przykład dwóch gości z gangu
wdaje się w bójkę.

737
00:39:33,181 --> 00:39:36,101
Okładają się i jeden zaczyna krwawić.

738
00:39:37,541 --> 00:39:39,101
Musisz podjąć decyzję.

739
00:39:39,581 --> 00:39:43,221
To twój obowiązek jako lidera, prawda?

740
00:39:43,901 --> 00:39:48,221
- Musisz zdecydować o ataku na strażnika.
- To prawda.

741
00:39:48,781 --> 00:39:51,861
Szczerze,
spotkałem się już z taką sytuacją.

742
00:39:51,941 --> 00:39:53,861
Pięć lat temu, gdy tu trafiłem,

743
00:39:54,421 --> 00:39:58,821
jeden więzień pobił strażnika kłódką.

744
00:39:58,901 --> 00:40:01,061
Stało się to na moim bloku.

745
00:40:02,861 --> 00:40:06,661
Ataku dokonał jeden z dwudziestek ósemek,

746
00:40:06,741 --> 00:40:10,741
który zmarł w wyniku obrażeń,
jakich doznał podczas tego incydentu.

747
00:40:12,421 --> 00:40:14,981
Od tej pory nie doszło tu odwetu

748
00:40:15,061 --> 00:40:17,741
ze strony dwudziestek ósemek.

749
00:40:19,261 --> 00:40:22,021
Pobito go na śmierć.

750
00:40:23,301 --> 00:40:27,541
Niestety, mój numer wymaga

751
00:40:27,621 --> 00:40:29,701
śmierci jednego ze strażników.

752
00:40:29,781 --> 00:40:31,381
Kto miałby to zrobić?

753
00:40:31,461 --> 00:40:35,381
To należy do moich obowiązków,

754
00:40:35,981 --> 00:40:37,341
bo byłem tam wtedy.

755
00:40:37,421 --> 00:40:40,021
Nadal wisi to nad dwudziestkami ósemkami

756
00:40:40,101 --> 00:40:43,061
jak czarna chmura.

757
00:40:43,621 --> 00:40:44,861
Niewyobrażalne.

758
00:40:44,941 --> 00:40:48,061
Jeśli Curtis weźmie udział
w zabójstwie z zemsty,

759
00:40:48,141 --> 00:40:51,221
skarze się na resztę życia w więzieniu.

760
00:40:51,301 --> 00:40:53,141
A jeśli niczego nie zrobisz?

761
00:40:53,221 --> 00:40:54,941
W takim wypadku…

762
00:40:56,781 --> 00:40:58,741
zostanę ukarany.

763
00:40:59,381 --> 00:41:01,221
- Przez swoją frakcję?
- Tak.

764
00:41:01,301 --> 00:41:03,141
Muszą mnie zabić.

765
00:41:03,741 --> 00:41:07,061
Jeśli do tego dojdzie,
będę musiał podjąć decyzję,

766
00:41:07,141 --> 00:41:10,021
a nie ma wtedy czasu na przemyślenia.

767
00:41:10,541 --> 00:41:12,021
Wóz albo przewóz.

768
00:41:12,101 --> 00:41:14,061
Szkoda mi Curtisa.

769
00:41:14,141 --> 00:41:17,781
Wydaje się być uwięziony
w obowiązkach jako 28.

770
00:41:18,341 --> 00:41:20,501
Dotarł tam, gdzie chciał.

771
00:41:20,581 --> 00:41:22,781
Ale ma to swoją cenę.

772
00:41:22,861 --> 00:41:24,621
W tym momencie

773
00:41:25,181 --> 00:41:28,021
tą ceną jest krew strażnika.

774
00:41:35,741 --> 00:41:36,821
DZIEŃ SZÓSTY

775
00:41:36,901 --> 00:41:40,301
Dziś postaram się zrozumieć,
co czują strażnicy,

776
00:41:40,381 --> 00:41:43,541
którzy narażeni są
na ciągłe agresję ze strony gangów.

777
00:41:46,061 --> 00:41:48,941
Od jak dawna pan tu pracuje?

778
00:41:49,021 --> 00:41:51,181
W maksie pracuję od czterech lat.

779
00:41:51,261 --> 00:41:53,701
Jaką pełni pan tu rolę?

780
00:41:53,781 --> 00:41:57,181
Jestem członkiem zespołu
do wsparcia w sytuacjach nagłych.

781
00:41:57,261 --> 00:42:01,461
Jesteśmy szkoleni
do prowadzenia specjalnych operacji,

782
00:42:02,061 --> 00:42:04,821
kontrolowania zamieszek,
przeszukiwania cel

783
00:42:04,901 --> 00:42:07,181
i tym podobnych.

784
00:42:07,261 --> 00:42:10,621
Gerber kontroluje gangi na co dzień.

785
00:42:11,701 --> 00:42:15,541
Co stanowi największe wyzwanie
w tym więzieniu?

786
00:42:15,621 --> 00:42:18,341
Największym wyzwaniem z jakim się zmagamy,

787
00:42:18,421 --> 00:42:22,861
jest praca z przestępcami,
którzy są członkami Numbers.

788
00:42:22,941 --> 00:42:25,381
Stale mamy do czynienia z agresją,

789
00:42:25,461 --> 00:42:28,461
ale nie wiemy, kiedy ona eskaluje.

790
00:42:28,541 --> 00:42:31,461
Jedną z takich sytuacji
odnotowano sześć lat temu.

791
00:42:31,541 --> 00:42:34,261
Doszło tu wówczas
do dramatycznego incydentu,

792
00:42:34,341 --> 00:42:38,541
w którym na skutek konfliktu
ze strażnikami więzień stracił życie.

793
00:42:38,621 --> 00:42:40,341
Co pan o tym wie?

794
00:42:40,421 --> 00:42:44,901
Niektórzy z członków gangu,
którzy brali w tym udział, wciąż tu są.

795
00:42:44,981 --> 00:42:47,781
Uważają, że naprawią to tylko wtedy,

796
00:42:47,861 --> 00:42:50,221
jeśli zabiją jednego z nas.

797
00:42:50,301 --> 00:42:52,221
Wyczekujemy tego każdego dnia.

798
00:42:52,301 --> 00:42:55,021
Nigdy nie wiemy, kiedy coś się stanie.

799
00:42:55,101 --> 00:42:57,541
Jak to jest pracować w ciągłym strachu?

800
00:42:57,621 --> 00:43:01,181
Staram się robić to z dnia na dzień

801
00:43:01,261 --> 00:43:03,901
i nie myśleć o tym za dużo, bo inaczej

802
00:43:03,981 --> 00:43:05,781
to cię zniszczy od środka.

803
00:43:05,861 --> 00:43:08,821
A wtedy człowiek się załamie.

804
00:43:09,341 --> 00:43:10,861
To nieuniknione.

805
00:43:11,421 --> 00:43:13,901
Co można zrobić,

806
00:43:14,581 --> 00:43:18,181
by zburzyć tę hierarchię

807
00:43:18,701 --> 00:43:21,141
i wszystko, co reprezentują Numbers?

808
00:43:21,221 --> 00:43:22,941
Szczerze mówiąc,

809
00:43:23,501 --> 00:43:25,941
wątpię, że kiedykolwiek to się uda.

810
00:43:26,021 --> 00:43:29,941
Ale to, co możemy i aktualnie robimy,

811
00:43:30,021 --> 00:43:33,301
to wdrożyć system kontroli nad gangami

812
00:43:33,381 --> 00:43:36,181
i rozdzielić tych,
którzy podejmują decyzje.

813
00:43:36,781 --> 00:43:39,501
Jeśli zdecydują się przelać krew

814
00:43:39,581 --> 00:43:42,061
jednego ze strażników,

815
00:43:42,541 --> 00:43:46,741
zrobią to jeszcze zanim się o tym dowiemy.

816
00:43:48,701 --> 00:43:52,461
Jak na razie,
władze więzienia postanowiły izolować

817
00:43:52,541 --> 00:43:57,101
aktywnych członków gangu w małych grupach,

818
00:43:57,181 --> 00:43:59,381
żeby utrudnić im spiskowanie.

819
00:43:59,501 --> 00:44:00,541
SEGREGACJA

820
00:44:00,621 --> 00:44:03,901
Ale niektórzy członkowie gangu
są tak niebezpieczni,

821
00:44:03,981 --> 00:44:06,821
że nie powstrzyma ich
nawet więzienie Brandvlei.

822
00:44:07,741 --> 00:44:10,061
Takich więźniów przenosi się tutaj

823
00:44:10,581 --> 00:44:12,701
do Ebongweni Super Max,

824
00:44:12,781 --> 00:44:15,741
najlepiej chronionego więzienia w RPA.

825
00:44:17,061 --> 00:44:19,501
Spotkam się tu z George'em Thomasem.

826
00:44:19,581 --> 00:44:22,141
Jako przywódca dwudziestek ósemek

827
00:44:22,221 --> 00:44:25,861
uznano go winnym przestępstw
związanych z działalnością gangu

828
00:44:25,941 --> 00:44:27,661
oraz siedmiu morderstw.

829
00:44:28,181 --> 00:44:32,101
Niektóre z jego ofiar
miały przeciwko niemu zeznawać.

830
00:44:32,181 --> 00:44:35,581
Został uznany winnym
zlecenia ich zabójstw,

831
00:44:35,661 --> 00:44:39,461
którymi kierował z więziennej celi.

832
00:44:41,501 --> 00:44:46,341
Teraz odbywa karę wielokrotnego dożywocia
w tym betonowym pomieszczeniu,

833
00:44:46,421 --> 00:44:50,301
które ma uniemożliwić mu wpływ
na sprawy gangu Numbers.

834
00:44:57,621 --> 00:44:58,821
Usiądź obok mnie.

835
00:45:02,101 --> 00:45:05,861
Wiele czytałem i słyszałem
o George'u Thomasie.

836
00:45:05,941 --> 00:45:08,541
- Nie byłem aniołem.
- Istotnie.

837
00:45:08,981 --> 00:45:12,181
Kiedy po raz pierwszy
dopuściłeś się zbrodni?

838
00:45:12,261 --> 00:45:14,901
Byłem zwyczajnym dzieciakiem.

839
00:45:15,501 --> 00:45:19,261
Potem związałem się z gangami.

840
00:45:19,341 --> 00:45:21,461
Były jeszcze inne gangi.

841
00:45:21,541 --> 00:45:22,621
Mieli dwa miejsca,

842
00:45:22,981 --> 00:45:25,621
gdzie szmuglowali towar.

843
00:45:25,701 --> 00:45:28,381
Pojechaliśmy tam jednej nocy.

844
00:45:28,461 --> 00:45:32,981
Mieliśmy ze sobą karabin R4,

845
00:45:33,061 --> 00:45:35,821
trzy Z-88 kaliber dziewięć milimetrów,

846
00:45:35,901 --> 00:45:38,301
granat ręczny i zaatakowaliśmy ich.

847
00:45:39,301 --> 00:45:42,101
Zaczęliśmy strzelać.

848
00:45:42,781 --> 00:45:45,301
- Ilu zginęło?
- Zastrzeliliśmy dziewięciu.

849
00:45:45,861 --> 00:45:46,901
Chyba dziewięciu.

850
00:45:46,981 --> 00:45:50,341
Nie wiem, ilu zginęło,
ale zastrzeliliśmy dziewięciu.

851
00:45:50,421 --> 00:45:54,101
Większość swojego życia
George spędził w więzieniu.

852
00:45:54,181 --> 00:45:58,501
Opowiedz o swoich tatuażach,
dlaczego wytatuowałeś sobie twarz,

853
00:45:58,581 --> 00:46:00,621
szyję i ciało.

854
00:46:01,181 --> 00:46:04,341
Gdy trafiłem do więzienia
w czasach apartheidu,

855
00:46:04,421 --> 00:46:08,221
mieliśmy bardzo dużo wolnego czasu,

856
00:46:08,301 --> 00:46:10,941
więc zaczęliśmy się tatuować.

857
00:46:13,021 --> 00:46:16,701
Tatuaże George'a
opowiadają mroczną historię

858
00:46:16,781 --> 00:46:18,621
jego drogi na szczyt.

859
00:46:19,621 --> 00:46:23,701
Bardzo poważnie potraktowałeś
swoją pozycję w gangu.

860
00:46:23,781 --> 00:46:26,981
Byłem wtedy generałem.
Nie ma wyższego stopnia.

861
00:46:27,701 --> 00:46:30,861
W latach 1994, 1995

862
00:46:30,941 --> 00:46:33,261
zadźgaliśmy 27 strażników.

863
00:46:33,341 --> 00:46:36,101
- Aż 27?
- Dokładnie tylu.

864
00:46:36,621 --> 00:46:38,701
- To było w Brandvlei.
- Dlaczego?

865
00:46:38,781 --> 00:46:42,541
Z powodu sytuacji,
jaka panowała wtedy w więzieniu.

866
00:46:42,621 --> 00:46:45,141
Nie wysłuchali naszych skarg.

867
00:46:45,221 --> 00:46:48,381
Poza tym gang dwudziestek ósemek

868
00:46:48,461 --> 00:46:50,821
był zwykłą organizacją,

869
00:46:50,901 --> 00:46:54,621
która powstała w czasach apartheidu.

870
00:46:55,061 --> 00:46:59,701
Ale większość strażników
niczym się od ciebie nie różniła.

871
00:46:59,781 --> 00:47:01,701
Cierpieli tak samo jak ty.

872
00:47:01,781 --> 00:47:05,141
- Doświadczyli apartheidu.
- Zgadzam się. Dlatego mówię,

873
00:47:05,221 --> 00:47:08,981
że nie zgadzam się z tym, co się dzieje.

874
00:47:09,781 --> 00:47:13,341
Bo w czasach demokracji
powinniśmy móc rozmawiać.

875
00:47:13,901 --> 00:47:16,021
Tkwisz w tym betonowym grobowcu.

876
00:47:16,101 --> 00:47:18,541
Jako generał dwudziestek ósemek,

877
00:47:20,621 --> 00:47:24,101
jaki masz wpływ masz stąd…

878
00:47:25,181 --> 00:47:26,181
z tego grobowca?

879
00:47:27,581 --> 00:47:29,781
- W środku czy na zewnątrz?
- Tu i tu.

880
00:47:31,581 --> 00:47:34,421
Mam kontakt z wieloma przyjaciółmi.

881
00:47:34,501 --> 00:47:38,821
Ale głównie próbuję zachęcić ich,

882
00:47:39,501 --> 00:47:41,901
by odeszli od starych zwyczajów.

883
00:47:43,141 --> 00:47:44,781
Nawet George Thomas,

884
00:47:44,861 --> 00:47:47,821
najwyższy rangą członek gangu,
jakiego znam,

885
00:47:47,901 --> 00:47:51,901
zdaje się odchodzić
od brutalnego kodeksu Numbers.

886
00:47:52,861 --> 00:47:54,621
Przyznał,

887
00:47:55,781 --> 00:47:59,861
że gdyby tylko chciał mógłby nadal wpływać

888
00:47:59,941 --> 00:48:01,461
na ludzi z zewnątrz.

889
00:48:01,541 --> 00:48:04,461
Powiedział jednak, że obecnie

890
00:48:04,541 --> 00:48:06,701
nakłania jedynie do dobrego.

891
00:48:06,781 --> 00:48:10,421
Najważniejsze pytanie brzmi,
czy się zmienił?

892
00:48:10,501 --> 00:48:11,821
Czy pozostał…

893
00:48:13,181 --> 00:48:16,181
bardzo wpływowym
i niebezpiecznym człowiekiem?

894
00:48:17,461 --> 00:48:19,981
DZIEŃ SIÓDMY

895
00:48:20,061 --> 00:48:21,821
Zapytam naczelnika,

896
00:48:21,901 --> 00:48:26,141
czy więzienie może pozytywnie wpływać
na życie tych mężczyzn,

897
00:48:26,221 --> 00:48:30,461
jeśli tak wielu z nich
pozostaje pod kontrolą Numbers.

898
00:48:32,181 --> 00:48:36,181
Numbers mają własny system,
według którego działają,

899
00:48:36,261 --> 00:48:40,181
a który różni się od porządku,
który chce pan tu zaprowadzić.

900
00:48:40,261 --> 00:48:44,061
- Czy to utrudnia resocjalizację więźniów?
- Zdecydowanie.

901
00:48:44,901 --> 00:48:48,621
Ale obecnie głównym problemem
w RPA jest ubóstwo

902
00:48:48,701 --> 00:48:51,141
i zły system społeczno-gospodarczy.

903
00:48:51,221 --> 00:48:53,021
Na zewnątrz brak miejsc pracy.

904
00:48:53,981 --> 00:48:57,181
Ludzie decydują się dołączyć do gangu,

905
00:48:57,261 --> 00:48:59,941
bo za coś muszą przeżyć.

906
00:49:00,021 --> 00:49:02,781
Część przestępców,
zwłaszcza członkowie gangów,

907
00:49:02,861 --> 00:49:06,341
to głównie przestępcy,
którzy nic w życiu nic nie osiągnęli.

908
00:49:07,261 --> 00:49:08,221
Nic nie mają.

909
00:49:08,301 --> 00:49:10,621
Część o zaostrzonym rygorze jest nowa.

910
00:49:10,701 --> 00:49:14,341
Co się teraz zmieniło?

911
00:49:14,421 --> 00:49:17,501
Dawniej nie było mowy
o żadnej resocjalizacji.

912
00:49:18,021 --> 00:49:19,181
Kiedyś…

913
00:49:19,861 --> 00:49:22,181
tylko wpuszczaliśmy i wypuszczaliśmy.

914
00:49:22,621 --> 00:49:27,181
Nastąpiły u nas duże zmiany
w więziennictwie.

915
00:49:27,261 --> 00:49:32,101
Zamiast na karaniu
koncentrujemy się na resocjalizacji.

916
00:49:32,181 --> 00:49:35,941
Ci, których nie interesuje gangsterka,
zmienią się.

917
00:49:36,021 --> 00:49:37,621
Takim możemy pomóc.

918
00:49:37,701 --> 00:49:40,661
Staramy się pomóc im w resocjalizacji,

919
00:49:40,741 --> 00:49:44,861
wspierać ich, by po wyjściu
stali się porządnymi obywatelami.

920
00:49:47,141 --> 00:49:51,101
Mój pobyt w Brandvlei dobiega końca.

921
00:49:54,221 --> 00:49:57,181
Kultura gangów
jest nieodłączną częścią życia

922
00:49:57,261 --> 00:49:58,701
więźniów w RPA.

923
00:49:58,781 --> 00:50:03,101
Numbers może i utrzymują pokój
między rywalizującymi gangami z zewnątrz,

924
00:50:03,181 --> 00:50:07,261
ale utrudniają tym władzą więzienia
prowadzenie resocjalizacji.

925
00:50:07,341 --> 00:50:10,381
Wykorzenienie tego
jest właściwie niemożliwe.

926
00:50:10,461 --> 00:50:14,501
Gdy zostaną naznaczeni 26, 27 lub 28,

927
00:50:14,581 --> 00:50:18,701
to piętno pozostanie z nimi
do końca życia.

928
00:51:04,501 --> 00:51:09,501
Napisy: Wioletta Sarapata