1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX
2
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX
3
00:00:21,730 --> 00:00:25,316
Nurkowanie to najwspanialszy sposób
na oderwanie się od rzeczywistości.
4
00:00:27,027 --> 00:00:29,154
Poza wodą czuję się źle.
5
00:00:31,239 --> 00:00:34,117
To tak, jakby wpuszczono cię do nieba
6
00:00:34,909 --> 00:00:37,203
a potem kazano wracać na ziemię.
7
00:00:59,768 --> 00:01:01,061
Wspaniały widok.
8
00:01:03,688 --> 00:01:04,731
Okej.
9
00:01:05,482 --> 00:01:07,734
- Kapitanie, to jest Jennifer.
- Jennifer.
10
00:01:08,276 --> 00:01:09,611
Jak tam jest?
11
00:01:13,990 --> 00:01:14,991
Okej.
12
00:01:15,825 --> 00:01:16,868
Fantastycznie.
13
00:01:18,203 --> 00:01:20,914
Wyobraźcie sobie, że nic nie ważycie.
14
00:01:22,248 --> 00:01:24,334
Wyobraźcie sobie, że jesteśmy tu pod wodą.
15
00:01:24,834 --> 00:01:28,171
Napełniacie płuca
i dryfujecie w przestrzeni.
16
00:01:29,589 --> 00:01:34,052
Poruszacie się o tak,
płynąc ponad swoimi kolegami.
17
00:01:35,428 --> 00:01:36,471
Coś pięknego.
18
00:01:37,764 --> 00:01:39,682
Mamy tutaj kolejne pytanie.
19
00:02:01,621 --> 00:02:05,750
Fascynuje mnie żywioł wodny.
20
00:02:10,463 --> 00:02:14,843
Nasze życie na Ziemi
to walka z grawitacją.
21
00:02:16,886 --> 00:02:19,848
Nurkując z akwalungiem
22
00:02:20,473 --> 00:02:22,725
nagle zamieniasz się w archanioła.
23
00:02:23,476 --> 00:02:27,230
W harmonii z tą pojedynczą nicią
24
00:02:27,313 --> 00:02:30,191
wokół której powstały
wszystkie formy życia.
25
00:02:33,486 --> 00:02:34,612
To wyzwalające.
26
00:02:43,329 --> 00:02:46,082
Mówisz o sobie, że jesteś świadkiem zmian.
27
00:02:46,708 --> 00:02:50,253
Kiedy po raz pierwszy zdałeś sobie sprawę,
28
00:02:50,336 --> 00:02:52,547
że nasza planeta się zmienia?
29
00:02:54,507 --> 00:02:57,802
Kiedy zaczynałem wraz z przyjaciółmi,
30
00:02:57,886 --> 00:03:01,764
robiliśmy to dla siebie,
dla samej przyjemności odkrywania.
31
00:03:03,141 --> 00:03:04,100
Oni nurkują!
32
00:03:05,351 --> 00:03:07,812
Czekaj przy boi!
Falco i Piel, przygotujcie się!
33
00:03:08,980 --> 00:03:13,318
Myślałem, że moim zadaniem
było pokazywać, co kryje morze,
34
00:03:14,068 --> 00:03:15,320
jego dobrodziejstwa.
35
00:03:16,529 --> 00:03:20,408
Tak, żeby przybliżyć je ludziom
i sprawić, by je pokochali.
36
00:03:22,660 --> 00:03:25,747
Z czasem zauważyliśmy,
że to, co podziwialiśmy
37
00:03:25,830 --> 00:03:27,999
zaczynało niszczeć.
38
00:03:29,292 --> 00:03:31,002
Uznaliśmy, że musimy coś zrobić.
39
00:03:32,712 --> 00:03:34,172
Stanąć do walki.
40
00:03:37,258 --> 00:03:41,012
Bo chroni się tylko to, co się kocha.
41
00:03:45,808 --> 00:03:50,146
COUSTEAU: CZŁOWIEK LEGENDA
42
00:03:53,483 --> 00:03:54,817
Dobry wieczór.
43
00:03:54,901 --> 00:03:58,404
Z pewnością rozpoznacie twarz,
którą widać za mną na ekranie.
44
00:03:58,947 --> 00:04:00,865
Należy ona
do kapitana Jacques'a-Yves'a Cousteau.
45
00:04:00,990 --> 00:04:01,950
ODYSEJA
46
00:04:02,075 --> 00:04:03,326
Przez ostatnie 25 lat...
47
00:04:03,660 --> 00:04:04,786
ZAŁOGI COUSTEAU
48
00:04:04,953 --> 00:04:06,287
...jego książki, filmy i seriale
49
00:04:06,371 --> 00:04:09,040
dotarły do setek tysięcy ludzi
na całym świecie,
50
00:04:09,123 --> 00:04:12,126
przybliżając im jedno z największych
odkryć naszych czasów:
51
00:04:12,252 --> 00:04:15,630
tajemniczy i nieporównywalnie piękny podwodny świat.
52
00:04:16,256 --> 00:04:19,968
Panie i panowie, powitajmy
Kapitana Jacques'a-Yves'a Cousteau.
53
00:04:27,058 --> 00:04:29,477
Na początek chciałbym pana zapytać,
54
00:04:29,560 --> 00:04:33,523
czym tłumaczy pan swoją fascynację morzem?
55
00:04:33,606 --> 00:04:36,150
Kiedy byłem bardzo małym chłopcem
56
00:04:37,068 --> 00:04:41,698
fascynował mnie płynny żywioł,
57
00:04:41,781 --> 00:04:44,284
który mógł utrzymać
nawet bardzo ciężkie statki.
58
00:04:44,367 --> 00:04:46,869
Nie rozumiałem, jak mu się to udaje.
59
00:04:47,412 --> 00:04:49,539
Ale tego mógł się pan dowiedzieć w muzeum
60
00:04:49,622 --> 00:04:53,751
i brodząc po powierzchni.
Czego więcej dowiedział się pan nurkując?
61
00:04:54,627 --> 00:04:57,714
Nie widzicie różnicy
między czytaniem o czymś w książce
62
00:04:57,797 --> 00:05:00,258
- a doświadczaniem tego?
- Racja.
63
00:05:02,427 --> 00:05:05,680
Czytanie o miłości cielesnej
nie zastąpi jej doświadczenia.
64
00:05:14,981 --> 00:05:16,316
VINCENT CASSEL CZYTA
PISMA COUSTEAU
65
00:05:16,524 --> 00:05:20,987
„Każdym ze znanych mi odkrywców
kierowała ciekawość.
66
00:05:22,530 --> 00:05:27,243
Konsekwentna, niezaspokojona,
wręcz radosna potrzeba wiedzy.
67
00:05:29,620 --> 00:05:32,540
Trzeba iść zobaczyć”.
68
00:05:35,918 --> 00:05:38,880
Z MAMĄ I STARSZYM BRATEM
69
00:05:42,008 --> 00:05:43,217
Odkąd byłem dzieckiem
70
00:05:43,718 --> 00:05:47,347
czułem ogromną potrzebę
poszukiwań i dalekich wypraw.
71
00:05:50,725 --> 00:05:54,312
Dlatego w wieku 20 lat
wstąpiłem do Akademii Marynarki Wojennej.
72
00:05:55,271 --> 00:05:58,649
Chciałem zostać pilotem lotniczym.
73
00:06:04,364 --> 00:06:09,285
Gdy byłem w szkole pilotów,
prowadziłem nocą samochód.
74
00:06:12,455 --> 00:06:15,750
Uległem bardzo poważnemu wypadkowi.
75
00:06:17,001 --> 00:06:20,421
Moja prawa ręka była sparaliżowana,
miałem dwanaście złamań.
76
00:06:21,214 --> 00:06:22,423
Było ze mną źle.
77
00:06:27,720 --> 00:06:30,515
„Była noc,
a ja wykrwawiałem się przy drodze
78
00:06:31,224 --> 00:06:32,308
zupełnie sam.
79
00:06:33,184 --> 00:06:34,894
Była druga w nocy.
80
00:06:35,561 --> 00:06:36,604
Traciłem sporo krwi.
81
00:06:37,647 --> 00:06:41,275
Odwróciłem się, spojrzałem na gwiazdy
i pomyślałem, że umrę.
82
00:06:42,693 --> 00:06:45,780
Jednak dziwnym trafem
to zdarzenie przerodziło się
83
00:06:46,364 --> 00:06:47,990
we wspaniałą okazję”.
84
00:06:49,784 --> 00:06:50,827
KAPITAN
85
00:06:50,952 --> 00:06:51,953
GŁOS THOMASA TAILLIEZ
86
00:06:52,120 --> 00:06:55,706
Cousteau usłyszał, że musi spotkać się
z moim dziadkiem, Philippem Tailliez,
87
00:06:55,790 --> 00:06:58,793
który był jednym z pierwszym nurków
w marynarce wojennej
88
00:06:59,877 --> 00:07:01,170
i Frédérikiem Dumas,
89
00:07:01,629 --> 00:07:06,300
który nie był w marynarce, ale był
wówczas znanym poławiaczem ryb.
90
00:07:07,927 --> 00:07:12,140
Tailliez i Dumas uznali,
że mogą pomóc Cousteau
91
00:07:12,306 --> 00:07:14,308
wrócić do zdrowia poprzez pływanie.
92
00:07:21,899 --> 00:07:26,946
TULON, FRANCJA, 1936 ROK
93
00:07:29,240 --> 00:07:31,701
Wszyscy trzej zajęliśmy się
łowiectwem podwodnym.
94
00:07:35,913 --> 00:07:39,250
Amerykanin Guy Gilpatric
spopularyzował
95
00:07:39,375 --> 00:07:42,545
nurkowanie kilka lat wcześniej.
96
00:07:46,716 --> 00:07:48,593
Uważałem wtedy, że to fantastyczne,
97
00:07:49,510 --> 00:07:51,679
móc zanurkować pod powierzchnię wody
98
00:07:51,804 --> 00:07:53,181
i wrócić z rybą.
99
00:07:56,184 --> 00:08:00,062
Wydawało mi się to zajęciem
mitologicznych półbogów.
100
00:08:02,648 --> 00:08:05,651
Chyba czas zejść pod wodę, co nie?
101
00:08:21,209 --> 00:08:24,253
Kiedy tylko zanurzyłem głowę pod wodę,
doznałem szoku.
102
00:08:29,926 --> 00:08:34,138
Zdążyliśmy już poznać
wszystkie wspaniałości ponad nami.
103
00:08:38,184 --> 00:08:40,478
A teraz stanęliśmy
na skraju nowej przepaści.
104
00:08:42,104 --> 00:08:45,233
Mogliśmy badać ogromne,
nieodkryte obszary!
105
00:08:47,610 --> 00:08:48,945
GŁOS KPT. PHILIPPE'A TAILLIEZ
106
00:08:49,028 --> 00:08:53,366
O to walczyli wszyscy ludzie,
którzy chcieli mieć wstęp do morza.
107
00:08:56,118 --> 00:08:58,538
Dotarliśmy do nieznanego świata
pełnego nowości.
108
00:08:58,955 --> 00:09:00,456
Świata marzeń.
109
00:09:12,718 --> 00:09:13,844
GŁOS FRÉDÉRICA DUMASA
110
00:09:13,928 --> 00:09:17,181
To były najniezwyklejsze przygody
naszego życia,
111
00:09:17,974 --> 00:09:20,226
te przeżywane wspólnie z Cousteau.
112
00:09:23,020 --> 00:09:26,816
Z morskimi stworzeniami,
które teraz traktujemy jak przyjaciół,
113
00:09:27,775 --> 00:09:30,528
ale wtedy na nie polowaliśmy.
114
00:09:32,905 --> 00:09:34,407
Wychodząc z wody wiedziałem,
115
00:09:34,615 --> 00:09:37,410
że od tej chwili cały wolny czas
116
00:09:37,827 --> 00:09:39,370
poświęcę podwodnym eksploracjom.
117
00:09:51,841 --> 00:09:55,136
Kiedy mój dziadek i Cousteau
zaczęli nurkować
118
00:09:56,053 --> 00:09:57,847
mieli dla siebie całe morze,
119
00:09:58,389 --> 00:10:01,392
bo nikt inny tego wtedy nie robił.
120
00:10:03,352 --> 00:10:06,314
Rybacy zazdrościli tym trzem gościom,
121
00:10:06,522 --> 00:10:10,276
którzy wchodzili prosto do wody
i wyciągali z niej największe ryby.
122
00:10:12,653 --> 00:10:15,906
Zaczęło się od Philippe'a Tailliez
i Frédérica Dumasa.
123
00:10:17,116 --> 00:10:19,118
Nasze trio przetrwało lata.
124
00:10:22,413 --> 00:10:24,874
Cały czas doświadczaliśmy
wspaniałych spotkań.
125
00:10:30,212 --> 00:10:32,757
Byli znani na Riwierze Francuskiej.
126
00:10:34,133 --> 00:10:38,179
Lokalna prasa określała ich mianem
„trzech nurkujących muszkieterów”.
127
00:10:41,724 --> 00:10:44,101
Simone, ile miałaś lat,
kiedy poznałaś Jacques’a?
128
00:10:44,852 --> 00:10:45,853
Siedemnaście.
129
00:10:47,355 --> 00:10:50,775
JEST PIĘKNA
130
00:10:54,403 --> 00:10:57,823
Jak to przebiegło? Czy to była
miłość od pierwszego wejrzenia?
131
00:10:58,199 --> 00:10:59,909
Od pierwszego wejrzenia!
132
00:11:01,118 --> 00:11:02,203
Pachniał morzem.
133
00:11:08,668 --> 00:11:11,295
Co cię pociągało
w tym młodym oficerze marynarki?
134
00:11:11,420 --> 00:11:13,381
Nic! Wydawał mi się bardzo brzydki.
135
00:11:15,508 --> 00:11:17,927
Właśnie przeszedł żółtaczkę.
136
00:11:19,220 --> 00:11:21,472
Wiedziałam,
że chcę oficera marynarki wojennej.
137
00:11:22,098 --> 00:11:24,308
To było takie ważne?
138
00:11:24,517 --> 00:11:26,977
- Tak.
- Tylko morze daje mi szczęście.
139
00:11:29,105 --> 00:11:31,148
GŁOS JOCELYNE DE PASS,
BIOGRAFKI SIMONE COUSTEAU
140
00:11:31,273 --> 00:11:34,944
Simone pragnęła żyć jak marynarz na morzu.
141
00:11:36,821 --> 00:11:39,448
Jej dwaj dziadkowie byli admirałami,
142
00:11:39,532 --> 00:11:42,368
a cała rodzina żeglowała.
143
00:11:44,328 --> 00:11:48,708
Mówiła, że w jej żyłach nie płynie krew,
tylko słona woda.
144
00:11:53,587 --> 00:11:54,588
12 LIPCA 1937 ROKU
145
00:11:54,672 --> 00:11:57,717
Wychodząc za Cousteau,
zawarła z nim umowę.
146
00:11:58,759 --> 00:12:02,346
„Daję ci dwóch synów,
Jeana-Michela i Philippe'a,
147
00:12:03,389 --> 00:12:05,933
a ty dajesz mi morze”.
148
00:12:34,545 --> 00:12:38,257
Simone zaczęła nam towarzyszyć
we wszystkich ekspedycjach.
149
00:12:41,552 --> 00:12:44,847
Po dwóch latach
umieliśmy już świetnie nurkować.
150
00:12:47,767 --> 00:12:52,146
Ale coś pchało nas,
żeby zapuszczać się dalej i głębiej.
151
00:12:54,648 --> 00:12:57,234
To zawsze ta sama potrzeba.
152
00:12:58,778 --> 00:13:02,072
Żeby zejść głębiej,
zostać dłużej pod wodą.
153
00:13:02,948 --> 00:13:05,284
Zostałem wynalazcą z konieczności.
154
00:13:12,750 --> 00:13:15,753
Myślę, że gdyby cofnąć się
do początków cywilizacji,
155
00:13:17,004 --> 00:13:21,467
znaleźlibyśmy dowody,
że nurkowanie było obsesją ludzkości
156
00:13:21,967 --> 00:13:24,011
od najwcześniejszych lat.
157
00:13:28,474 --> 00:13:33,103
Ludzie wyobrażali sobie, że na dnie morza
leżą skarby, albo ukryta prawda.
158
00:13:37,817 --> 00:13:41,737
Wiemy, że Leonardo da Vinci pozostawił
wiele szalonych rysunków.
159
00:13:43,113 --> 00:13:49,662
Marzyły mu się kopuły z pokrywami
albo rurkami do nabierania powietrza.
160
00:13:50,454 --> 00:13:52,790
Wtedy to było coś rodem z science-fiction.
161
00:14:02,216 --> 00:14:05,135
Oczywiście od tego czasu
dokonano wielu postępów.
162
00:14:07,888 --> 00:14:10,724
Był skafander „ciężka stopa”,
163
00:14:12,893 --> 00:14:15,646
wyposażony w ołowiane podeszwy
do chodzenia po dnie.
164
00:14:19,441 --> 00:14:22,027
Ja nie chciałem rurki.
Chciałem być niezależny.
165
00:14:27,283 --> 00:14:31,620
Dzięki teściowi poznałem
inżyniera Emile'a Gagnana,
166
00:14:32,454 --> 00:14:37,668
wynalazcę reduktora, który chciał użyć
do napędu samochodów.
167
00:14:39,295 --> 00:14:42,673
Pożyczyłem jeden i zamontowałem go
na butli z powietrzem.
168
00:14:47,344 --> 00:14:50,097
Zacząłem go testować w wodach Marny.
169
00:14:50,514 --> 00:14:51,849
TESTY REDUKTORA
170
00:14:51,932 --> 00:14:54,560
„Oddychałem normalnie w wolnym rytmie,
171
00:14:54,643 --> 00:14:57,897
pochyliłem głowę i zanurkowałem
na głębokość dziewięciu metrów.
172
00:14:58,814 --> 00:15:00,816
Nie poczułem wzrostu ciśnienia”.
173
00:15:01,859 --> 00:15:03,611
J. Y. COUSTEAU I INNI
MODUŁ DO NURKOWANIA
174
00:15:03,694 --> 00:15:05,613
„To było nowe, obiecujące urządzenie,
175
00:15:06,697 --> 00:15:09,116
efekt całych lat walki i marzeń,
176
00:15:09,867 --> 00:15:12,494
który miał szansę
zrewolucjonizować nurkowanie”.
177
00:15:12,578 --> 00:15:14,038
AKWALUNG
178
00:15:17,583 --> 00:15:19,835
W basenie Morza Śródziemnego
trzech oficerów marynarki
179
00:15:20,085 --> 00:15:22,546
pod przewodnictwem porucznika
Jacques'a Cousteau
180
00:15:22,671 --> 00:15:25,799
opracowało wyjątkowe urządzenie
do nurkowania,
181
00:15:25,966 --> 00:15:27,593
które pozwala im zejść
182
00:15:27,927 --> 00:15:30,137
na głębokość
ponad 60 metrów bez skafandra.
183
00:15:33,057 --> 00:15:35,559
„Przez całe lata nurkowaliśmy z rurkami.
184
00:15:36,560 --> 00:15:39,521
Nowy klucz do ukrytego świata
dawał nam wspaniałe możliwości.
185
00:15:43,108 --> 00:15:46,779
Jednak nasza utopia
miała wkrótce zniknąć”.
186
00:15:56,538 --> 00:15:58,374
W ciągu czterech krótkich tygodni
187
00:15:59,083 --> 00:16:01,335
francuska obrona została pokonana,
188
00:16:02,211 --> 00:16:04,505
a Adolf Hitler przejął Paryż.
189
00:16:07,925 --> 00:16:12,513
Po kapitulacji Francji
nie mogliśmy z żoną spać.
190
00:16:14,556 --> 00:16:16,308
Stale nosiłem przy sobie broń,
191
00:16:16,392 --> 00:16:19,103
patrzyłem przez okno
przed wyjściem z domu.
192
00:16:22,272 --> 00:16:24,692
Jednak przez cały ten czas
wciąż mieliśmy morze.
193
00:16:32,074 --> 00:16:34,410
Dla Cousteau i mojego dziadka
194
00:16:35,202 --> 00:16:37,287
nurkowanie było ucieczką od wojny.
195
00:16:39,373 --> 00:16:42,209
Gdyż nad wodą nic nie miało sensu.
196
00:16:47,131 --> 00:16:49,967
„Pewnej nocy rozmyślałem
nad przeszłością i przyszłością.
197
00:16:53,345 --> 00:16:55,097
Chciałem zrobić karierę.
198
00:16:56,348 --> 00:17:00,602
W czasie wojny zrozumiałem,
że autonomiczny strój do nurkowania
199
00:17:00,686 --> 00:17:02,479
mógł przerodzić się w duży biznes.
200
00:17:03,355 --> 00:17:06,525
Było wiele miejsc pracy
dla płetwonurków w zatopionej flocie
201
00:17:06,608 --> 00:17:08,485
i statkach storpedowanych na morzu.
202
00:17:11,071 --> 00:17:14,491
Kiedy wojna się skończyła, powiedziałem
Ministerstwu Marynarki Wojennej
203
00:17:14,575 --> 00:17:17,953
o nowym systemie, który wynaleźliśmy”.
204
00:17:20,497 --> 00:17:22,207
Wspólnie z Tailliezem i Dumasem
205
00:17:22,374 --> 00:17:25,210
stworzyliśmy Grupę Badań Podwodnych w Tulonie
206
00:17:25,544 --> 00:17:26,587
dla marynarki wojennej.
207
00:17:29,298 --> 00:17:33,177
Był to niewielki zespół
pasjonatów podwodnych eksploracji.
208
00:17:42,478 --> 00:17:44,188
Widzieliśmy dużo ciał,
209
00:17:45,022 --> 00:17:47,274
zwłaszcza we wrakach samolotów,
210
00:17:47,900 --> 00:17:50,611
które badaliśmy dla marynarki wojennej.
211
00:17:56,867 --> 00:17:58,285
Nigdy tego nie zapomnę.
212
00:18:07,795 --> 00:18:11,215
Marzyła się nam łódź
specjalnie zaprojektowana
213
00:18:11,381 --> 00:18:13,258
do eksploracji głębinowych.
214
00:18:17,554 --> 00:18:21,350
Pierwszym krokiem było znalezienie
funduszy na tego rodzaju projekt.
215
00:18:24,103 --> 00:18:29,858
TULON, FRANCJA, 1947 ROK
216
00:18:33,237 --> 00:18:36,240
Cousteau otrzymał łódź
od francuskiej marynarki wojennej.
217
00:18:36,907 --> 00:18:39,159
Cały zespół miał wyruszyć na nurkowanie.
218
00:18:41,328 --> 00:18:43,872
Cousteau szukał funduszy na nową łódź
219
00:18:44,915 --> 00:18:50,129
i chciał udowodnić, że akwalung może zejść
na głębokość ponad 100 metrów.
220
00:18:50,212 --> 00:18:51,713
Czego jeszcze nigdy nie dokonano.
221
00:18:54,508 --> 00:18:55,509
GŁOS PHILIPPE'A TAILLIEZ
222
00:18:55,676 --> 00:18:59,263
Byliśmy rozdarci
między obawą przed takim ryzykiem
223
00:19:00,889 --> 00:19:04,434
a ciekawością większych głębin.
224
00:19:07,437 --> 00:19:09,189
Powietrze było jak naelektryzowane
225
00:19:09,898 --> 00:19:14,903
od strachu i ekscytacji.
Dziennikarze robili zdjęcia.
226
00:19:16,697 --> 00:19:19,992
Cousteau chciał rozsławić akwalung
227
00:19:21,285 --> 00:19:24,580
i zamierzał zrobić to
przez pobicie rekordu.
228
00:19:26,540 --> 00:19:31,211
PRÓBY AUTONOMICZNEGO NURKOWANIA W TULONIE
229
00:19:34,965 --> 00:19:38,385
Jacques, chciałbym zapytać
czym jest „zachłyśnięcie się głębią”
230
00:19:39,178 --> 00:19:40,220
i jak się objawia?
231
00:19:41,388 --> 00:19:43,348
Może zacząć się na głębokości 50 metrów,
232
00:19:43,891 --> 00:19:45,934
kiedy czujemy najpierw rodzaj euforii,
233
00:19:47,144 --> 00:19:52,024
a potem stopniową utratę
kontroli nad ciałem.
234
00:19:54,443 --> 00:19:57,988
I wreszcie utratę
instynktu samozachowawczego.
235
00:20:04,077 --> 00:20:07,456
Konieczna jest silna psychika
i zimna krew.
236
00:20:10,500 --> 00:20:12,753
Prawie wszystkie wypadki
237
00:20:13,545 --> 00:20:14,796
są spowodowane emocjami.
238
00:20:45,494 --> 00:20:50,415
Jako pierwszy zanurkował Maurice Fargues,
który przypłacił to śmiercią.
239
00:20:55,963 --> 00:21:01,009
TRAGICZNY WYPADEK
PODCZAS GRUPOWYCH PRÓB NURKOWANIA
240
00:21:01,843 --> 00:21:06,223
PIERWSZY OFICER FARGUES
UMIERA POBIJAJĄC REKORD GŁĘBOKOŚCI
241
00:21:06,348 --> 00:21:08,892
PIERWSZY OFICER “FARGUE”, 1947 ROK
242
00:21:09,017 --> 00:21:12,020
„Fargues to pierwszy członek
mojego zespołu, który odszedł.
243
00:21:13,188 --> 00:21:15,065
Ta tragedia pogrążyła mnie w smutku.
244
00:21:17,985 --> 00:21:20,862
Zacząłem się zastanawiać,
czy moje poczynania mają sens.
245
00:21:22,239 --> 00:21:24,324
Czy nie wymagam od tych ludzi zbyt wiele,
246
00:21:24,408 --> 00:21:27,286
prosząc, żeby ryzykowali życie
dla niepewnych podbojów”.
247
00:21:33,875 --> 00:21:37,838
Po śmierci Fargues'a
nastąpił koniec „Trzech muszkieterów”.
248
00:21:40,841 --> 00:21:44,678
Mój dziadek wiedział,
że musi pójść inną drogą.
249
00:21:47,431 --> 00:21:48,640
RAPORT O ŚMIERCI FARGUES'A
250
00:21:48,765 --> 00:21:52,102
Powiedział: „Jego śmierć
nie może być na darmo.
251
00:21:52,853 --> 00:21:57,357
Musimy wyciągnąć z niej lekcję”.
252
00:22:02,279 --> 00:22:05,115
Mój dziadek był też pionierem ekologii.
253
00:22:06,283 --> 00:22:10,871
Był jedną z pierwszych osób,
które rozumiały znaczenie raf koralowych
254
00:22:12,122 --> 00:22:13,790
i to, jak szybko mogą zniknąć.
255
00:22:16,251 --> 00:22:20,172
Powiedział Cousteau, że powinni
wziąć odpowiedzialność za ich ochronę.
256
00:22:22,341 --> 00:22:24,801
Powiedział: „Otwieramy puszkę Pandory”.
257
00:22:28,388 --> 00:22:31,558
Jednak w tamtym okresie
Cousteau miał inny cel.
258
00:22:47,949 --> 00:22:50,243
Komendancie, w 1951 roku
259
00:22:50,744 --> 00:22:54,373
odbył pan pierwszą wyprawę oceanograficzną
na pokładzie Calypso.
260
00:22:55,374 --> 00:22:58,210
Zgadza się, to było zimą
z 1951 na 1952 rok.
261
00:23:00,003 --> 00:23:04,883
Było to dla nas szalenie ważne,
bo ta wyprawa była naszą pierwszą.
262
00:23:05,675 --> 00:23:11,890
Przyniosła powiew czegoś
nieznanego i niesamowitego.
263
00:23:22,025 --> 00:23:24,236
Calypso była niszczycielem min
264
00:23:25,112 --> 00:23:27,114
zbudowanym w Ameryce w 1942 roku.
265
00:23:28,448 --> 00:23:30,534
Kupiłem ją bardzo tanio
266
00:23:31,326 --> 00:23:34,287
dzięki dotacji od pewnego Brytyjczyka.
267
00:23:35,622 --> 00:23:38,834
Była ze mną
we wszystkich zakątkach świata.
268
00:23:41,253 --> 00:23:44,131
Calypso jest osobą, nie łodzią.
269
00:23:50,929 --> 00:23:52,180
PANEL KONTROLNY
270
00:23:52,764 --> 00:23:56,309
Z początku utrzymywaliśmy się
z dobrowolnych datków.
271
00:23:58,353 --> 00:24:00,480
Stanęliśmy na czele
niesamowitego narzędzia
272
00:24:01,523 --> 00:24:03,984
i uzbroiliśmy je w armię wolontariuszy.
273
00:24:04,734 --> 00:24:07,988
Pracowali za darmo,
żeby okręt mógł działać.
274
00:24:12,409 --> 00:24:14,703
CZŁONEK ZAŁOGI I NUREK
275
00:24:14,870 --> 00:24:18,790
Calypso była początkiem wielkiej przygody.
276
00:24:18,999 --> 00:24:23,670
Szansą na poznanie
morskich głębin na całym świecie.
277
00:24:27,799 --> 00:24:30,135
NUREK I OPERATOR KAMERY
278
00:24:30,302 --> 00:24:33,221
Czułem się, jakbym wstępował do świątyni.
279
00:24:35,348 --> 00:24:38,643
Świątyni nurkowania
i być może wielkich podróży.
280
00:24:41,062 --> 00:24:46,359
Musieliśmy się wszystkiego nauczyć.
Mieliśmy zamiar wszystko filmować.
281
00:24:54,284 --> 00:24:55,660
Wszedłem na pokład z załogą,
282
00:24:56,453 --> 00:24:58,955
którą można by określić
jako niedopasowaną społecznie.
283
00:24:59,956 --> 00:25:00,999
To byli wyrzutkowie.
284
00:25:03,502 --> 00:25:07,714
Dla nich była to ucieczka od cywilizacji,
którą odrzucali.
285
00:25:11,801 --> 00:25:15,055
Mówiliśmy o nadziejach,
jakie dawała nam łódź,
286
00:25:15,764 --> 00:25:17,891
dziwnych stworzeniach,
jakie miała pomóc odkryć,
287
00:25:18,600 --> 00:25:20,560
bogactwach, jakie mogła wydobyć z głębin.
288
00:25:25,941 --> 00:25:29,569
To była nasza szansa
na uproszczenie życia.
289
00:25:30,570 --> 00:25:32,322
Na pozbycie się tego, co niepotrzebne.
290
00:25:34,032 --> 00:25:36,368
Ta potrzeba ucieczki nie istniałaby
291
00:25:36,660 --> 00:25:38,703
gdybyśmy byli szczęśliwi na lądzie.
292
00:25:48,380 --> 00:25:49,631
Dziennik pierwszy.
293
00:25:52,926 --> 00:25:55,554
Wreszcie wypłynęliśmy na morze.
294
00:25:56,054 --> 00:25:59,349
Cieszymy się z pierwszego dnia żeglugi
na pokładzie Calypso.
295
00:25:59,474 --> 00:26:00,850
MORZE ŚRÓDZIEMNE
296
00:26:00,934 --> 00:26:04,354
Rozpoczęliśmy ekspedycją na pełną skalę...
297
00:26:04,437 --> 00:26:05,605
MORZE CZERWONE
298
00:26:05,689 --> 00:26:07,315
...żeby zbadać rafy Morza Czerwonego.
299
00:26:15,240 --> 00:26:18,618
JEAN-MICHEL I PHILIPPE COUSTEAU
SYNOWIE JACQUES'A I SIMONE
300
00:26:19,202 --> 00:26:23,665
Wraz z bratem weszliśmy na pokład Calypso
i wypłynęliśmy na morze.
301
00:26:25,292 --> 00:26:28,795
To było rodzinne przedsięwzięcie,
bo nasza matka,
302
00:26:28,920 --> 00:26:31,673
brat i ja sam
od początku towarzyszyliśmy ojcu.
303
00:26:34,050 --> 00:26:39,806
Potrzeba podróży tkwiła w nas
bardzo głęboko.
304
00:26:45,604 --> 00:26:46,938
Dziennik drugi.
305
00:26:49,065 --> 00:26:52,235
Odkąd wyruszyliśmy,
stale towarzyszy nam zła pogoda.
306
00:26:53,695 --> 00:26:56,239
Pada, jest zimno,
307
00:26:57,115 --> 00:27:00,702
a morze jest wzburzone.
308
00:27:03,330 --> 00:27:07,417
Rzuca nami z jednej strony na drugą
przez 24 godziny na dobę.
309
00:27:10,462 --> 00:27:15,050
Miałem okropną noc,
bo martwiłem się o łódź.
310
00:27:17,427 --> 00:27:21,348
Popłynęliśmy więc z powrotem na północ
i znaleźliśmy świetne schronienie.
311
00:27:21,848 --> 00:27:23,892
Poetycką, opuszczoną wyspę.
312
00:27:33,276 --> 00:27:37,155
WYSPA ALDABRA
313
00:27:41,826 --> 00:27:43,953
„Wyruszyliśmy w głąb wyspy.
314
00:27:44,788 --> 00:27:49,334
Było tylko kilka pojedynczych ptaków,
wkurzonych naszą wizytą.
315
00:27:52,629 --> 00:27:55,173
Przez dwa dni będziemy mieć spokój.
316
00:27:56,716 --> 00:28:00,345
I odpoczniemy od znoju i napięcia.
317
00:28:01,388 --> 00:28:06,434
Możemy też podsumować rezultaty
naszych 20 zejść pod wodę.
318
00:28:17,112 --> 00:28:20,281
„Kiedy się zanurzam,
odczuwam to jak wtargnięcie.
319
00:28:21,408 --> 00:28:23,118
To tak, jakbym oszukiwał.
320
00:28:24,244 --> 00:28:25,745
Jesteśmy zwierzętami lądowymi
321
00:28:26,246 --> 00:28:28,581
i nie powinniśmy przekraczać tej granicy.
322
00:28:29,874 --> 00:28:31,710
Przyroda ostrzega nas,
żebyśmy tego nie robili.
323
00:28:33,420 --> 00:28:37,215
Ale my na to nie zważamy
i poczucie wtargnięcia mija”.
324
00:28:40,260 --> 00:28:41,302
GŁOS CZŁONKA ZAŁOGI
325
00:28:41,469 --> 00:28:43,346
Odkrywaliśmy całkiem nowy świat
326
00:28:43,888 --> 00:28:46,850
i nie mieliśmy pojęcia, że go niszczymy.
327
00:28:49,269 --> 00:28:51,855
Wysadzaliśmy dynamit,
żeby policzyć ryby na powierzchni
328
00:28:51,938 --> 00:28:53,565
i oszacować, ile ich żyje pod wodą.
329
00:28:54,899 --> 00:28:57,068
Nie wiedzieliśmy wtedy, co robimy.
330
00:29:09,873 --> 00:29:13,585
Halo Calypso. Calypso, tu brzeg.
Słyszysz mnie?
331
00:29:14,043 --> 00:29:15,086
Słyszę.
332
00:29:23,762 --> 00:29:26,097
Późnym latem 1953 roku
333
00:29:26,514 --> 00:29:31,770
skończyły nam się środki
na dalsze utrzymanie statku.
334
00:29:34,939 --> 00:29:38,026
Zaczynaliśmy martwić się o przyszłość,
335
00:29:39,360 --> 00:29:41,279
kiedy pojawił się „Święty Mikołaj”
336
00:29:41,654 --> 00:29:46,409
w postaci typowego Anglika
z małym wąsikiem i wspaniałą parasolką.
337
00:29:50,121 --> 00:29:54,292
Wszedł na pokład Calypso i powiedział
z silnym akcentem:
338
00:29:55,126 --> 00:29:57,670
„Chciałbym wiedzieć,
czy bylibyście skłonni
339
00:29:57,837 --> 00:30:00,548
pracować na rzecz badań naftowych”.
340
00:30:05,053 --> 00:30:09,057
W tamtym okresie
zgodzilibyśmy się na cokolwiek.
341
00:30:10,558 --> 00:30:11,559
W przeciwnym razie
342
00:30:11,726 --> 00:30:13,978
nie utrzymalibyśmy Calypso.
343
00:30:39,295 --> 00:30:41,673
To podwodne polowanie
zespołu kpt. Cousteau...
344
00:30:41,756 --> 00:30:42,799
ZATOKA PERSKA
345
00:30:42,966 --> 00:30:44,133
...w Zatoce Perskiej.
346
00:30:44,217 --> 00:30:46,386
Ci ludzie nie szukają różowych pereł,
347
00:30:46,469 --> 00:30:48,680
tylko czarnego złota – ropy.
348
00:30:51,808 --> 00:30:53,184
Ludzie nie wiedzą,
349
00:30:53,351 --> 00:30:56,437
że Calypso odpowiada za ogromne bogactwo
350
00:30:56,563 --> 00:30:58,273
Abu Dhabi.
351
00:30:58,356 --> 00:30:59,440
KATAR ZATOKA PERSKA
352
00:30:59,607 --> 00:31:01,150
- W Zatoce Perskiej.
- Zgadza się.
353
00:31:01,985 --> 00:31:03,444
Znaleźliśmy ich ropę.
354
00:31:07,156 --> 00:31:10,410
Pewnie byłem naiwny,
ale nie miałem ani grosza.
355
00:31:12,871 --> 00:31:16,916
A te pieniądze pozwoliły na zakup
radaru, sondy ultradźwiękowej
356
00:31:17,542 --> 00:31:21,254
i sfinansowanie późniejszych produkcji.
357
00:31:25,091 --> 00:31:27,135
Halo Girault! Słyszysz mnie?
358
00:31:32,932 --> 00:31:35,184
Hej! Pokaż to do kamery!
359
00:31:35,602 --> 00:31:36,936
Do kamery!
360
00:31:41,357 --> 00:31:45,570
„Jedyną dziedziną,
w której na pewno mam talent, jest film.
361
00:31:46,696 --> 00:31:48,031
To wrodzona choroba.
362
00:31:48,865 --> 00:31:51,242
Kiedy nie kręcę filmu, czuję się źle”.
363
00:31:56,205 --> 00:31:59,584
DWADZIEŚCIA TYSIĘCY MIL
PODMORSKIEJ ŻEGLUGI
364
00:31:59,709 --> 00:32:01,669
W REŻYSERII STUARTA PATONA, 1916 ROK
365
00:32:04,130 --> 00:32:08,509
Pierwsze filmy kręcone pod wodą
zobaczyłem w wieku 12 lat.
366
00:32:09,677 --> 00:32:11,971
Wydawały mi się niesamowite.
367
00:32:14,057 --> 00:32:16,517
W tamtych czasach
ludzie nie mieli pojęcia...
368
00:32:16,684 --> 00:32:17,685
PATRZ! REKINY!
369
00:32:17,852 --> 00:32:21,397
...co dzieje się pod powierzchnią.
To było dla mnie odkrycie.
370
00:32:22,273 --> 00:32:27,362
Zrozumiałem wtedy siłę obrazu.
371
00:32:32,992 --> 00:32:35,995
Zacząłem robić filmy w wieku 13 lat.
372
00:32:37,413 --> 00:32:43,044
To były skromne opowieści
o małżeństwie mojego kuzyna.
373
00:32:44,087 --> 00:32:49,717
Wraz z bratem wymyśliliśmy
historię gangsterską.
374
00:32:55,056 --> 00:32:56,265
Przez te wszystkie lata
375
00:32:56,808 --> 00:32:59,727
gdziekolwiek byłem,
używałem kamery jako notatnika.
376
00:33:02,689 --> 00:33:04,899
Kiedy wynalazłem akwalung,
377
00:33:04,983 --> 00:33:07,485
chciałem pokazać przyjaciołom to,
co widziałem.
378
00:33:09,237 --> 00:33:12,699
Żeby kręcić pod wodą,
musiałem wstawić kamerę w obudowę.
379
00:33:13,741 --> 00:33:15,451
Więc ją też musiałem wynaleźć.
380
00:33:21,666 --> 00:33:23,209
Dotarło do mnie,
381
00:33:23,376 --> 00:33:27,296
że mógłbym przyczynić się do rozwoju
tego rodzaju sztuki filmowej.
382
00:33:30,299 --> 00:33:31,676
To był początek wszystkiego.
383
00:33:36,222 --> 00:33:39,517
OPERATOR KAMERY I WSPÓŁREŻYSER
384
00:33:41,769 --> 00:33:43,604
Ukończyłem szkołę filmową w Paryżu.
385
00:33:44,772 --> 00:33:46,899
Cousteau szukał stażysty.
386
00:33:48,568 --> 00:33:50,361
Brakowało mi
sportowych umiejętności
387
00:33:51,029 --> 00:33:53,990
i nienawidziłem marynarki wojennej,
bo ojciec był marynarzem.
388
00:33:55,366 --> 00:33:57,869
Ale poszedłem spotkać się
z panem Cousteau.
389
00:34:02,623 --> 00:34:04,959
Mieliśmy nową kamerę z nową optyką,
390
00:34:06,002 --> 00:34:09,005
filmowaliśmy przepiękne podwodne pejzaże
391
00:34:09,422 --> 00:34:11,632
i mieliśmy wiele ciekawych przygód.
392
00:34:14,677 --> 00:34:17,597
Kiedy powróciliśmy, żeby wyświetlić film,
393
00:34:17,722 --> 00:34:21,017
dotarło do nas, że stworzyliśmy
wspaniały, spełniony spektakl.
394
00:34:22,018 --> 00:34:26,022
Jego rdzeniem było to,
czego inni próbowali dokonać od lat.
395
00:34:27,231 --> 00:34:29,275
Pomyśleliśmy:
„Może zrobimy duży film?”.
396
00:34:30,359 --> 00:34:32,028
ŚWIAT MILCZENIA
397
00:34:32,153 --> 00:34:33,154
Akcja!
398
00:34:35,698 --> 00:34:39,827
ŚWIAT MILCZENIA, 1956 ROK
399
00:34:45,917 --> 00:34:49,295
Świat milczenia
był ogromnym przedsięwzięciem.
400
00:34:50,379 --> 00:34:53,174
Złożyłem storyboard,
401
00:34:54,342 --> 00:34:55,927
całkowicie zmyślony,
402
00:34:57,261 --> 00:34:59,639
w Columbii,
od której chciałem pozyskać fundusze.
403
00:35:01,307 --> 00:35:03,267
Dla nich to były grosze.
404
00:35:03,851 --> 00:35:05,520
Marne grosze!
405
00:35:05,686 --> 00:35:08,940
Ale dla mnie, skromnego oficera marynarki,
film był bardzo drogi.
406
00:35:42,056 --> 00:35:43,099
GŁOS LOUISA MALLE'A
407
00:35:43,182 --> 00:35:47,186
Kapitan Cousteau ma wiele profesji:
jest żeglarzem, naukowcem, wynalazcą.
408
00:35:48,646 --> 00:35:51,315
Ale trzeba jasno powiedzieć,
409
00:35:52,108 --> 00:35:53,192
że jest filmowcem.
410
00:35:53,943 --> 00:35:57,113
Wielu znanych mi reżyserów
może mu pozazdrościć filmowego wyczucia.
411
00:35:58,614 --> 00:35:59,532
Akcja!
412
00:36:00,867 --> 00:36:02,535
„Wściekam się,
413
00:36:03,286 --> 00:36:05,872
kiedy określają moje filmy
mianem dokumentów.
414
00:36:06,455 --> 00:36:09,375
To oznacza wykład od gościa,
który wie więcej od ciebie.
415
00:36:11,294 --> 00:36:13,296
Nasze filmy to nie są dokumenty
416
00:36:14,422 --> 00:36:16,924
tylko prawdziwe filmy przygodowe”.
417
00:36:22,013 --> 00:36:24,015
Mostek do maszynowni!
418
00:36:24,098 --> 00:36:26,267
Coś właśnie zgasiło nam silnik!
419
00:36:26,350 --> 00:36:27,852
Uderzyliśmy w wieloryba.
420
00:36:28,644 --> 00:36:31,272
Rany są zbyt głębokie, żeby mógł przeżyć.
421
00:36:32,231 --> 00:36:35,067
Przyspieszamy, żeby go dobić.
422
00:36:44,911 --> 00:36:49,290
„Moim marzeniem było zostać Johnem Fordem
albo Johnem Hustonem oceanu”.
423
00:36:49,373 --> 00:36:50,583
Akcja!
424
00:36:52,919 --> 00:36:55,004
„Pokazać jego piękno innym ludziom.”
425
00:36:57,590 --> 00:37:00,676
KOSMONAUCI MORSKICH GŁĘBIN!
ŚWIAT MILCZENIA
426
00:37:01,469 --> 00:37:03,888
Złotą Palmę otrzymuje...
427
00:37:04,889 --> 00:37:06,182
Świat milczenia!
428
00:37:08,142 --> 00:37:09,936
Dostaliśmy Złotą Palmę w Cannes.
429
00:37:11,646 --> 00:37:14,523
A potem Oscara
za najlepszy film dokumentalny.
430
00:37:17,276 --> 00:37:18,945
Na zawsze zapamiętam
431
00:37:19,111 --> 00:37:22,073
pokaz na festiwalu w Cannes.
432
00:37:22,406 --> 00:37:25,534
- Był tam Picasso. Pamiętasz?
- Tak.
433
00:37:25,701 --> 00:37:28,371
Film zrobił na nim ogromne wrażenie,
434
00:37:28,704 --> 00:37:31,332
bo odkrył przed nim
kolory morskich głębin.
435
00:37:32,208 --> 00:37:34,210
Odkrycie świata,
436
00:37:34,335 --> 00:37:38,297
który dotąd był ukryty
i niedostępny ludziom.
437
00:37:38,506 --> 00:37:40,925
Podarowałem Picasso
438
00:37:42,051 --> 00:37:44,762
kawałek czarnego korala,
mniej więcej takiej wielkości.
439
00:37:45,346 --> 00:37:48,474
Powiedziałem mu,
że kiedy potrze go palcami
440
00:37:48,557 --> 00:37:50,726
koral stanie się jaśniejszy i piękniejszy.
441
00:37:51,769 --> 00:37:53,771
Kiedy zmarł,
442
00:37:54,272 --> 00:37:56,357
jego żona napisała mi,
443
00:37:57,191 --> 00:38:00,569
że umierając pocierał koral,
który dostał ode mnie.
444
00:38:02,405 --> 00:38:03,990
Świat milczenia go poruszył.
445
00:38:04,365 --> 00:38:08,953
A koral był częścią nieznanego mu świata.
446
00:38:10,621 --> 00:38:11,622
Coś fantastycznego.
447
00:38:28,222 --> 00:38:29,432
„Chwila łaski,
448
00:38:30,891 --> 00:38:34,979
kiedy osuwam się w głębiny,
będąc w harmonii
449
00:38:35,062 --> 00:38:37,898
ze środowiskiem tak odmiennym
od świata na powierzchni.
450
00:38:40,526 --> 00:38:43,279
Płynę niemal bez wysiłku,
451
00:38:44,405 --> 00:38:45,614
jak ryby, które widzę.
452
00:38:49,493 --> 00:38:51,245
Jestem niespodziewanym gościem,
453
00:38:52,496 --> 00:38:54,665
oszołomionym tym splendorem.
454
00:38:55,499 --> 00:38:56,834
Tą ciszą.
455
00:38:57,752 --> 00:38:59,003
Tą harmonią”.
456
00:39:02,631 --> 00:39:05,009
LONDYN, 1962 ROK
457
00:39:05,384 --> 00:39:08,095
Wczoraj w nocy w Londynie
pewien człowiek poprowadził wykład,
458
00:39:08,679 --> 00:39:13,017
w którym zapowiadał, że w przyszłości
ludzie będą żyli stale pod wodą.
459
00:39:14,810 --> 00:39:17,313
Komandorze, czy rozwój dna oceanu
460
00:39:17,396 --> 00:39:20,775
to dla pana tylko przygoda,
czy ma on praktyczne zastosowanie?
461
00:39:22,818 --> 00:39:26,822
Nie sądzę,
żeby można to było nazwać przygodą.
462
00:39:27,198 --> 00:39:31,160
To seria starannie zaplanowanych
463
00:39:31,243 --> 00:39:32,620
i przygotowanych kroków.
464
00:39:33,829 --> 00:39:38,959
Wprowadzamy się do morza,
zostając w nim coraz głębiej i dłużej.
465
00:39:41,379 --> 00:39:44,215
To zupełnie nowy rodzaj nurkowania,
466
00:39:44,715 --> 00:39:47,134
stały pobyt na dnie morskim.
467
00:39:50,012 --> 00:39:52,598
Jestem fanem misji kosmicznych.
468
00:39:56,852 --> 00:40:00,481
I wierzę, że prowadzimy misję
o podobnym znaczeniu w głębi morza.
469
00:40:03,984 --> 00:40:06,529
Nasi dwaj „oceanauci”
zamieszkają na tydzień
470
00:40:06,862 --> 00:40:09,281
w domu zanurzonym na głębokość 10 metrów.
471
00:40:16,664 --> 00:40:19,625
Przez cały tydzień będziemy ich
bez przerwy obserwować.
472
00:40:22,503 --> 00:40:26,715
Jak wpłynie to na ich ciała i psychikę?
473
00:40:30,636 --> 00:40:31,762
DIOGENES
474
00:40:31,929 --> 00:40:38,602
DOM NA DNIE MORZA, 1962 ROK
475
00:40:43,065 --> 00:40:44,400
Byliśmy królikami doświadczalnymi.
476
00:40:45,609 --> 00:40:47,611
OCEANAUTA I NUREK
477
00:40:47,987 --> 00:40:51,574
Lekarze kontrolowali nas
przez 24 godziny na dobę.
478
00:40:52,825 --> 00:40:56,412
Badania krwi, serca, EEG.
479
00:40:57,913 --> 00:40:59,039
GŁOS ALBERTA FALCO
480
00:40:59,206 --> 00:41:01,709
Pamiętam,
że ktoś z marynarki powiedział mi:
481
00:41:02,084 --> 00:41:05,463
„Falco, muszę cię ostrzec,
że spróbowałem tego na szczurach
482
00:41:06,213 --> 00:41:07,465
i nie przeżyły”.
483
00:41:10,176 --> 00:41:13,637
Jednak ja czułem, że muszę służyć
przyszłości i komandorowi Cousteau.
484
00:41:19,935 --> 00:41:21,520
To już siódmy dzień.
485
00:41:25,524 --> 00:41:27,776
Czas na chwilę prawdy.
486
00:41:33,949 --> 00:41:35,826
Falco i Wesly wrócili do nas.
487
00:41:37,995 --> 00:41:39,955
Falco powiedział,
że nie zmienili się fizycznie,
488
00:41:40,581 --> 00:41:43,042
ale jednak nie są tacy sami.
489
00:41:44,960 --> 00:41:46,253
To mnie zaniepokoiło.
490
00:41:47,254 --> 00:41:50,674
W końcu delfiny, foki i wieloryby
491
00:41:51,175 --> 00:41:52,676
też były kiedyś ssakami lądowymi.
492
00:41:52,968 --> 00:41:54,053
NAUKA
493
00:41:54,220 --> 00:41:57,389
Dopiero w późnym etapie ewolucji
wróciły do morza.
494
00:41:59,892 --> 00:42:02,603
Być może jesteśmy świadkami
narodzin nowego człowieka,
495
00:42:03,646 --> 00:42:04,772
człowieka wodnego.
496
00:42:10,861 --> 00:42:14,156
Aby przeżyć, człowiek przyszłości
będzie musiał się przystosować.
497
00:42:14,865 --> 00:42:19,912
Mówił pan o sztucznych skrzelach.
Co pan przez to rozumie?
498
00:42:19,995 --> 00:42:21,789
Homo Aquaticus!
499
00:42:22,122 --> 00:42:23,666
Homo Aquaticus?
500
00:42:24,500 --> 00:42:28,087
W nadchodzących latach założymy osady,
501
00:42:29,088 --> 00:42:31,715
w których ludzie będą żyli
całkowicie pod wodą.
502
00:42:33,175 --> 00:42:37,137
Przed nurkowaniem stoi więc
świetlana przyszłość.
503
00:42:38,138 --> 00:42:41,225
Wyeliminuje to wszystkie połączenia
ze światem na lądzie.
504
00:42:50,109 --> 00:42:53,612
Komandorze Cousteau,
aby dowiedzieć się prawdy o człowieku
505
00:42:53,696 --> 00:42:57,491
trzeba przyjrzeć się
nie tylko jego karierze zawodowej.
506
00:42:59,201 --> 00:43:02,204
Komandorze Cousteau, czy obwinia się pan
za jakiś zły czyn?
507
00:43:03,664 --> 00:43:04,707
Nie wiem.
508
00:43:05,874 --> 00:43:07,042
Mam wiele wad.
509
00:43:08,627 --> 00:43:10,879
Jestem złym mężem i ojcem.
510
00:43:11,964 --> 00:43:13,424
Zaniedbuję przyjaciół,
511
00:43:14,091 --> 00:43:15,092
żonę.
512
00:43:17,761 --> 00:43:22,224
To nieunikniona konsekwencja
wczesnego wyboru,
513
00:43:22,349 --> 00:43:25,185
żeby poświęcić się
zaspokajaniu ciekawości,
514
00:43:25,644 --> 00:43:27,229
która musi pozostać niezaspokojona.
515
00:43:32,568 --> 00:43:35,195
Jednak moje złe postępki
zawsze wynikają z zaniedbania,
516
00:43:36,030 --> 00:43:37,615
nie są celowym działaniem.
517
00:43:40,618 --> 00:43:43,829
Zaczynam odkrywać rzeczy,
jakich nigdy wcześniej nie widziałem.
518
00:43:46,206 --> 00:43:47,207
Dobrze się bawię.
519
00:44:02,056 --> 00:44:04,266
GŁOS WSPÓŁAUTORKI
CZŁOWIEKA, ORCHIDEI I OŚMIORNICY
520
00:44:04,391 --> 00:44:06,435
Cousteau mówił mi wielokrotnie,
521
00:44:06,518 --> 00:44:10,230
że odkrywca nie ma prawa być domatorem.
522
00:44:12,650 --> 00:44:15,277
Ma podążać za instynktem
523
00:44:15,361 --> 00:44:17,655
w stronę przyszłości i wszechświata.
524
00:44:19,782 --> 00:44:21,867
Tak musi być.
525
00:44:26,830 --> 00:44:28,040
GŁOS JOCELYNE DE PASS
526
00:44:28,165 --> 00:44:30,501
Dzieci były zaniedbane.
527
00:44:32,086 --> 00:44:34,380
Wysłano je do szkoły z internatem.
528
00:44:35,547 --> 00:44:40,719
Simone bardziej interesowało
życie na morzu.
529
00:44:43,013 --> 00:44:45,224
Miała tylko jedną pasję,
530
00:44:46,850 --> 00:44:47,893
Calypso.
531
00:44:52,356 --> 00:44:53,440
GŁOS JEANA-MICHELA COUSTEAU
532
00:44:53,524 --> 00:44:57,486
Ludzie nie zdają sobie sprawy,
że moja matka spędziła na łodzi
533
00:44:57,569 --> 00:45:00,531
więcej czasu niż ojciec,
brat i ja razem wzięci.
534
00:45:03,033 --> 00:45:04,952
Nie lubi, żeby ją filmowano,
535
00:45:05,035 --> 00:45:06,620
więc tego unikała.
536
00:45:06,704 --> 00:45:09,748
Trzyma się z dala od kamer.
537
00:45:15,254 --> 00:45:18,257
Jest silną postacią za kulisami.
538
00:45:19,258 --> 00:45:22,720
Ludzie zwierzają się jej,
a ona podejmuje wiele decyzji,
539
00:45:22,803 --> 00:45:24,221
o których mało kto wie.
540
00:45:24,555 --> 00:45:26,181
Nie wiedzą nawet, że istnieje.
541
00:45:28,559 --> 00:45:30,519
Rola kobiety na pokładzie jest ogromna.
542
00:45:30,811 --> 00:45:32,521
Czy trudno być
543
00:45:33,230 --> 00:45:35,607
jedyną kobietą na pokładzie,
pośród tylu mężczyzn?
544
00:45:35,774 --> 00:45:36,775
Wcale.
545
00:45:37,067 --> 00:45:39,194
- Jak na ciebie mówią?
- „Pastereczka”!
546
00:45:39,737 --> 00:45:42,531
Bo trzymasz stado z dala od przepaści?
547
00:45:42,823 --> 00:45:43,907
Zawsze.
548
00:45:44,825 --> 00:45:46,952
Zaakceptowałabyś drugą kobietę
na pokładzie?
549
00:45:47,119 --> 00:45:50,080
- Absolutnie nie.
- Dlaczego?
550
00:45:50,914 --> 00:45:53,959
Nie sądzę, żeby dało się to pogodzić
z naszym stylem życia.
551
00:46:03,302 --> 00:46:06,847
Jean-Michel, jak było przebywać na Calypso
jako dziecko?
552
00:46:09,141 --> 00:46:14,354
Nie mogę porównywać się z innymi,
bo dla mnie było to naturalne.
553
00:46:14,438 --> 00:46:16,732
Zapraszano mnie tam na wakacje.
554
00:46:16,815 --> 00:46:21,487
Dopiero po latach zrozumiałem,
że to było coś niezwykłego.
555
00:46:29,119 --> 00:46:32,122
Trzeba być przygotowanym
na wiele wyrzeczeń.
556
00:46:33,707 --> 00:46:38,921
Życie rodzinne jest trudne.
557
00:46:39,004 --> 00:46:41,215
Jest nurkiem i...
558
00:46:41,298 --> 00:46:42,424
SYN
559
00:46:42,716 --> 00:46:45,719
Philippe, jaka była
największa wpadka twojego ojca?
560
00:46:50,307 --> 00:46:52,976
- Trudno odpowiedzieć na to pytanie.
- Okej.
561
00:46:57,356 --> 00:46:58,899
GŁOS CZŁONKA ZAŁOGI I WSPÓŁAUTORA
562
00:46:58,982 --> 00:47:02,319
Relacja Cousteau
z synami jest skomplikowana.
563
00:47:04,571 --> 00:47:07,991
Jean-Michel był dobrym zarządcą,
564
00:47:08,575 --> 00:47:10,369
zajmował się architekturą morską.
565
00:47:11,787 --> 00:47:14,998
Philippe miał charakter odkrywcy.
566
00:47:15,165 --> 00:47:17,543
Ciekawy i pociągający.
567
00:47:18,502 --> 00:47:20,254
Pod tym względem przypominał ojca.
568
00:47:22,381 --> 00:47:25,717
Był takim pilotem,
jakim jego ojciec chciał kiedyś zostać,
569
00:47:26,093 --> 00:47:29,012
ale nie mógł ze względu
na wypadek samochodowy.
570
00:47:31,974 --> 00:47:33,809
Gotowi do wodowania!
571
00:47:35,769 --> 00:47:39,690
To dlatego Jean-Michel
dostawał od ojca mniej uwagi
572
00:47:39,982 --> 00:47:41,984
niż jego brat, Philippe.
573
00:47:50,158 --> 00:47:52,035
Philippe był jak ojciec.
574
00:47:52,661 --> 00:47:57,124
Stale stawiał czoła niebezpieczeństwom,
nie bał się niczego.
575
00:48:00,127 --> 00:48:02,963
Cousteau był jak król na czele imperium.
576
00:48:04,923 --> 00:48:07,926
A Philippe miał go zastąpić.
577
00:48:09,428 --> 00:48:11,305
PROJEKT CONSHELF, 1966 ROK
578
00:48:11,555 --> 00:48:13,140
W wiecznej ciemności
579
00:48:13,223 --> 00:48:15,726
Philippe Cousteau kieruje podwodną kamerę
580
00:48:15,809 --> 00:48:17,102
na wyjątkowy eksperyment.
581
00:48:17,686 --> 00:48:21,398
Oceanauci spróbują
naprawić głowicę odwiertu
582
00:48:21,481 --> 00:48:23,358
na głębokości 112 metrów.
583
00:48:24,818 --> 00:48:26,320
GŁOS SUSAN SCHIEFELBEIN
584
00:48:26,403 --> 00:48:28,906
Firmy naftowe zawarły z Cousteau umowę
585
00:48:28,989 --> 00:48:30,616
na przeprowadzenie badań naukowych.
586
00:48:31,450 --> 00:48:36,038
Wykorzystał pieniądze na opłacenie Calypso
i dalsze eksploracje.
587
00:48:39,791 --> 00:48:44,671
To mógł być zły zakręt
na jego przyszłej drodze.
588
00:48:47,215 --> 00:48:48,884
Jednak w tamtych czasach
589
00:48:48,967 --> 00:48:51,720
nie rozumiano zagrożenia dla środowiska.
590
00:48:54,806 --> 00:48:58,977
Dla Cousteau był to środek do celu.
591
00:49:11,782 --> 00:49:16,620
Wykonaliśmy tam pionierską pracę, a potem
592
00:49:18,538 --> 00:49:22,125
pozwoliliśmy, by przemysł ją wykorzystał.
593
00:49:22,876 --> 00:49:25,754
ROPA ZE ŚWIATA MILCZENIA?
594
00:49:26,171 --> 00:49:29,174
Zastanawialiśmy się,
czy postąpiliśmy właściwie.
595
00:49:29,257 --> 00:49:30,300
SKARB POD MORSKIM DNEM?
596
00:49:30,384 --> 00:49:31,677
NIEZNANE DOTĄD POKŁADY ROPY?
597
00:49:31,760 --> 00:49:33,428
COUSTEAU NA CZELE ZESPOŁU
PŁETWONURKÓW
598
00:49:33,553 --> 00:49:34,554
POMAGA ZNALEŹĆ ODPOWIEDZI
599
00:49:39,017 --> 00:49:40,602
GŁOS YVES'A OMERA
600
00:49:40,769 --> 00:49:42,938
Kiedy eksperyment Conshelf 3
dobiegł końca,
601
00:49:43,605 --> 00:49:47,025
myśleliśmy, że komandor zacznie pracować
602
00:49:47,317 --> 00:49:48,986
w przemyśle naftowym.
603
00:49:51,154 --> 00:49:53,031
Jednak on powiedział nam:
604
00:49:53,657 --> 00:49:56,868
„Panowie, nie zajmę się przemysłem.
605
00:49:57,577 --> 00:49:58,954
Będziemy robić telewizję”.
606
00:50:00,163 --> 00:50:01,248
To go uratowało.
607
00:50:02,749 --> 00:50:07,170
„NA ŻYWO Z CONSHELF 3”
608
00:50:09,339 --> 00:50:12,968
Wyemitowali materiały Cousteau na antenie
i okazały się one hitem.
609
00:50:13,218 --> 00:50:14,261
PRODUCENT TELEWIZYJNY
610
00:50:14,469 --> 00:50:16,179
Siedziałem sobie z żoną
i powiedziałem jej:
611
00:50:16,263 --> 00:50:18,181
„Założę się, że to będzie świetny serial.
612
00:50:18,265 --> 00:50:21,018
Jacques Cousteau nurkuje na całym świecie,
613
00:50:21,101 --> 00:50:22,936
we wszystkich siedmiu morzach”.
614
00:50:24,646 --> 00:50:27,941
Poleciałem więc do Monaco,
żeby porozmawiać z Cousteau.
615
00:50:29,067 --> 00:50:32,404
Mówię mu:
„Żeby zrobić godzinny program na morzu
616
00:50:32,612 --> 00:50:37,659
potrzeba bardzo dużo czasu
na statku, trzydziestoosobowej ekipy
617
00:50:38,326 --> 00:50:41,079
i wydatku
paruset milionów franków na sprzęt”.
618
00:50:42,998 --> 00:50:46,168
Odpowiedział wtedy: „Już to obliczyłem,
potrzeba nam 12 godzin.
619
00:50:46,251 --> 00:50:47,836
Nie zmieszczę się w mniej niż 12”.
620
00:50:47,961 --> 00:50:49,254
ORYGINALNY KONCEPT SERIALU
621
00:50:49,463 --> 00:50:52,090
Poleciałem do Nowego Jorku,
żeby sprzedać 12 odcinków.
622
00:50:52,424 --> 00:50:54,426
Poszedłem do NBC, ale tam go nie znali.
623
00:50:54,551 --> 00:50:55,552
PODBÓJ ŚWIATA WEWNĘTRZNEGO
624
00:50:55,635 --> 00:50:57,929
„Kto to taki?”
„To nurek, który wynalazł akwalung”.
625
00:50:58,055 --> 00:50:59,347
„Mamy to gdzieś”.
626
00:51:00,140 --> 00:51:01,641
W ABC spotkałem Toma Moore'a.
627
00:51:01,725 --> 00:51:02,851
PREZES ABC
628
00:51:03,518 --> 00:51:06,730
Czyta projekt, chwali go,
ale nie weźmie 12 odcinków.
629
00:51:06,813 --> 00:51:10,067
Ale mówi przy tym:
„Wiesz, jestem w Klubie Odkrywców
630
00:51:10,317 --> 00:51:14,362
i nie mogę znaleźć odkrywcy,
który przemówiłby na moim wydarzeniu.
631
00:51:15,072 --> 00:51:17,365
Może Jacques Cousteau się zgodzi?”.
632
00:51:17,449 --> 00:51:20,243
Mówię mu: „Cóż, mógłbym zapytać”,
a on na to: „Zróbmy tak.
633
00:51:20,410 --> 00:51:23,872
Niech Jacques Cousteau wystąpi,
a ja wyemituję te 12 odcinków”.
634
00:51:25,707 --> 00:51:26,917
Reszta jest historią.
635
00:51:28,460 --> 00:51:32,506
PODWODNY ŚWIAT
636
00:51:33,381 --> 00:51:35,342
JACQUES'A COUSTEAU
637
00:51:36,885 --> 00:51:37,928
Akcja!
638
00:51:39,888 --> 00:51:43,642
Zacząłem pracę przy serialu Cousteau
w 1967 roku.
639
00:51:43,892 --> 00:51:45,727
MONTAŻYSTA PODWODNEGO ŚWIATA
JACQUES'A COUSTEAU
640
00:51:45,811 --> 00:51:50,190
Przydzielono mi ogromną montażownię,
tak dużo było materiałów.
641
00:51:53,235 --> 00:51:54,820
Rekiny, wieloryby,
642
00:51:56,571 --> 00:51:58,532
i stworzenia,
których nigdy wcześniej nie widziałem.
643
00:52:08,625 --> 00:52:10,043
ODCINEK 1: „REKINY”
644
00:52:10,127 --> 00:52:12,295
Rekin ma sławę przerażającego brutala,
645
00:52:13,004 --> 00:52:14,464
ale to nie cała prawda.
646
00:52:16,842 --> 00:52:19,302
Jest wiele niegroźnych gatunków:
647
00:52:19,886 --> 00:52:24,850
tawroszowate, rekinki psie,
rekiny wąsate i lamparcie.
648
00:52:24,933 --> 00:52:29,354
Jednak dla nurka ugryzienie rekina,
nieważne czy przypadkowe czy celowe,
649
00:52:29,437 --> 00:52:32,566
zawsze jest poważne,
a czasem prowadzi do śmierci.
650
00:52:43,910 --> 00:52:45,370
Halo, Raymond.
651
00:52:45,453 --> 00:52:48,498
Na jakiej jesteś głębokości?
652
00:52:48,582 --> 00:52:52,627
Porzuciłem, albo prawie porzuciłem
filmy pełnometrażowe
653
00:52:52,711 --> 00:52:57,090
na rzecz telewizyjnych
z jednej ważnej przyczyny.
654
00:52:58,258 --> 00:53:00,093
Pomimo mniejszych walorów estetycznych,
655
00:53:00,760 --> 00:53:05,140
mają one szanse szybko dotrzeć
poprzez jedyne masowe medium
656
00:53:05,891 --> 00:53:07,934
do milionów ludzi.
657
00:53:08,560 --> 00:53:10,854
Zrozumiałem, Raymond.
658
00:53:11,730 --> 00:53:12,814
Wszyscy się zgadzamy.
659
00:53:13,982 --> 00:53:16,401
Miał wspaniałą osobowość.
660
00:53:16,985 --> 00:53:21,156
Ale przeciętny widz nie wiedział wtedy,
kim jest Jacques Cousteau.
661
00:53:22,240 --> 00:53:24,701
Jak zapisali nasi asystenci,
662
00:53:24,784 --> 00:53:29,539
„Na pokładzie stoi stary człowiek
w czerwonej czapce”.
663
00:53:33,376 --> 00:53:37,505
Długo rozmawialiśmy o tym,
jak go przedstawić.
664
00:53:38,673 --> 00:53:41,468
Jako naukowca? Badacza?
665
00:53:42,177 --> 00:53:45,972
Filozofa? A może wynalazcę?
666
00:53:47,641 --> 00:53:49,059
W zbliżeniach
667
00:53:49,726 --> 00:53:54,147
wyglądał jak człowiek
spoglądający w przyszłość.
668
00:53:56,524 --> 00:53:59,152
Zdecydowaliśmy, że będzie odkrywcą.
669
00:54:00,362 --> 00:54:03,573
Jego motto brzmiało: „Il faut aller voir”.
670
00:54:04,449 --> 00:54:07,619
„Trzeba iść zobaczyć.”
671
00:54:12,916 --> 00:54:16,336
New York Times donosi,
że Podwodny świat Jacques'a Cousteau
672
00:54:16,419 --> 00:54:19,130
- otworzył oczy milionom.
- ...przez swoje podwodne filmy,
673
00:54:19,256 --> 00:54:20,966
emitowane przez ponad 100 innych stacji
674
00:54:21,132 --> 00:54:22,509
na całym świecie...
675
00:54:22,592 --> 00:54:25,637
...nie tylko spopularyzowały
podwodne badania i odkrycia...
676
00:54:25,720 --> 00:54:27,847
Kapitan Cousteau odpowiada
w większym stopniu
677
00:54:27,931 --> 00:54:29,516
za pokazanie ludziom podwodnego świata...
678
00:54:29,599 --> 00:54:32,227
Kapitan Cousteau rzuca wyzwanie
zdradliwemu podwodnemu światu.
679
00:54:32,310 --> 00:54:33,395
REKINY
680
00:54:33,603 --> 00:54:36,147
Kapitan Cousteau wyrusza na wyprawę,
która ma być najtrudniejsza...
681
00:54:36,231 --> 00:54:37,107
PUSTYNNE WIELORYBY
682
00:54:37,482 --> 00:54:38,858
...w całej jego karierze.
683
00:54:38,942 --> 00:54:40,986
Nikt nie zrobił tyle, co Kapitan Cousteau,
684
00:54:41,069 --> 00:54:42,529
żeby odkryć tajemnice oceanów...
685
00:54:42,696 --> 00:54:45,115
Średnia liczba widzów to 26 milionów.
686
00:54:45,198 --> 00:54:47,117
- Jacques Cousteau...
- Ośmiokrotny laureat Emmy...
687
00:54:47,200 --> 00:54:50,120
Najpopularniejszy serial dokumentalny...
688
00:54:50,203 --> 00:54:51,538
...w historii telewizji.
689
00:54:53,623 --> 00:54:57,877
„Wyprodukowałem dla telewizji
52 godzinne filmy.
690
00:54:59,546 --> 00:55:01,756
Na początku była ciekawość.
691
00:55:02,340 --> 00:55:04,467
Entuzjazm wywołany pięknem.
692
00:55:06,177 --> 00:55:08,096
Potem przyszedł czas na niepokój,
693
00:55:08,972 --> 00:55:12,392
bo oglądaliśmy rzeczy,
które szybko znikały.
694
00:55:14,978 --> 00:55:19,691
Moje dotychczasowe życie
jako odkrywcy dobiegło końca”.
695
00:55:26,072 --> 00:55:30,368
MIASTO WASZYNGTON, 1971 ROK
696
00:55:55,602 --> 00:56:00,482
Panie przewodniczący,
to dla mnie zaszczyt być tu dzisiaj
697
00:56:01,733 --> 00:56:05,987
i móc opowiedzieć o żywiole,
któremu poświęciłem całe życie.
698
00:56:06,946 --> 00:56:08,365
O morzu.
699
00:56:08,448 --> 00:56:11,159
Morzu, które jak wszyscy wiemy,
jest dzisiaj zagrożone.
700
00:56:14,245 --> 00:56:17,248
Przez całe życie żeglowałem
i pływałem w morzu.
701
00:56:18,208 --> 00:56:21,961
W ciągu 30 lat widziałem,
jak rafy koralowe jałowieją,
702
00:56:22,712 --> 00:56:24,589
a bogate w ryby obszary są wyczerpane.
703
00:56:26,257 --> 00:56:29,219
Kiedy niedawno nurkowałem w Zatoce Lwiej,
704
00:56:29,844 --> 00:56:33,598
ze zgrozą zauważyłem,
że zupełnie zniszczyliśmy
705
00:56:33,681 --> 00:56:36,351
oryginalną faunę szelfu kontynentalnego.
706
00:56:41,272 --> 00:56:44,317
Stoimy przed wizją zniszczenia oceanu
707
00:56:45,443 --> 00:56:47,487
przez zanieczyszczenia i inne czynniki.
708
00:56:54,786 --> 00:56:56,746
Przez ostatnie dwa stulecia
709
00:56:57,497 --> 00:57:00,959
ludzie nie zdawali sobie sprawy
z problemów ekologicznych.
710
00:57:02,919 --> 00:57:06,464
Wierzyli, że morze jest tak ogromne,
711
00:57:07,132 --> 00:57:10,301
że można do niego wrzucić cokolwiek
712
00:57:10,385 --> 00:57:11,261
bez konsekwencji.
713
00:57:12,470 --> 00:57:13,930
Tak też robiliśmy.
714
00:57:15,432 --> 00:57:17,642
UNIWERSYTET W MICHIGAN
MARZEC 1970 ROKU
715
00:57:17,892 --> 00:57:21,563
W ubiegłym roku, najpierw w Ameryce,
a potem w Europie i Japonii,
716
00:57:22,397 --> 00:57:23,982
ludzie zaczęli coś rozumieć
717
00:57:24,357 --> 00:57:27,735
i utworzono ruch
na rzecz ochrony środowiska.
718
00:57:28,153 --> 00:57:30,947
Ludzie są źródłem zanieczyszczenia
i ludzie mogą je zatrzymać.
719
00:57:31,030 --> 00:57:32,657
KAMPANIA ZACHOWAJMY PIĘKNO AMERYKI
1971 ROK
720
00:57:33,491 --> 00:57:36,578
Razem z synem i przyjaciółmi
721
00:57:36,661 --> 00:57:39,789
postanowiliśmy utworzyć
Stowarzyszenie Cousteau.
722
00:57:41,040 --> 00:57:44,169
Wraz z tysiącami zaniepokojonych obywateli
takich jak ty
723
00:57:44,669 --> 00:57:48,923
założyliśmy organizację non-profit,
żeby chronić nie tylko morze,
724
00:57:49,007 --> 00:57:51,926
ale cenne ekosystemy
całej naszej wodnej planety.
725
00:57:52,302 --> 00:57:57,140
Dołącz do nas. Zadzwoń pod 1-800-648-5000
albo napisz na nasz adres.
726
00:57:57,765 --> 00:57:59,142
DZIEŃ ZIEMI ŚWIĘTOWANY PRZEZ MILIONY
727
00:57:59,267 --> 00:58:01,227
Świadomość społeczna rośnie,
728
00:58:01,811 --> 00:58:04,230
ale przed nami jeszcze dużo pracy.
729
00:58:08,193 --> 00:58:11,196
Poświęcę resztę swoich filmowych działań
730
00:58:11,279 --> 00:58:13,531
próbom wpłynięcia na ludzi,
731
00:58:14,616 --> 00:58:16,743
żeby wzięli sprawy w swoje ręce.
732
00:58:17,660 --> 00:58:21,206
Filmy nie będą traktowały już tylko
o ładnych małych rybkach,
733
00:58:22,248 --> 00:58:24,501
ale zajmą się przyszłością ludzkości.
734
00:58:33,843 --> 00:58:38,348
WYBRZEŻE WŁOCH 1977 ROK
735
00:58:39,474 --> 00:58:42,477
Ten czterdziestometrowy, stary angielski
niszczyciel min to Calypso.
736
00:58:43,061 --> 00:58:45,563
Na pokładzie kapitan Jacques-Yves Cousteau
i jego załoga.
737
00:58:47,607 --> 00:58:50,527
Spędzą kilka miesięcy
na Morzu Śródziemnym filmując
738
00:58:50,652 --> 00:58:53,530
serię filmów mających na celu
przybliżenie widzom wielkiego błękitu,
739
00:58:53,947 --> 00:58:56,824
a przede wszystkim
stojących przed nim zagrożeń.
740
00:58:59,410 --> 00:59:01,538
Załoga Calypso spróbuje zlokalizować
i przeanalizować
741
00:59:01,663 --> 00:59:05,416
najbardziej zanieczyszczone
i zagrożone obszary Morza Śródziemnego.
742
00:59:11,297 --> 00:59:13,591
Morze niszczą toksyczne odpady
743
00:59:13,883 --> 00:59:18,805
zrzucane do jego wód
przez nieregulowany przemysł.
744
00:59:23,351 --> 00:59:26,437
Dla przykładu, ponad 600 beczek
745
00:59:26,521 --> 00:59:29,983
zawierających śmiertelny tetraetyoołów
746
00:59:30,608 --> 00:59:33,444
stanowiło ładunek jugosłowiańskiego
frachtowca imieniem Cavtat.
747
00:59:33,945 --> 00:59:38,533
Statek był przeładowany
i zatonął na południu Włoch,
748
00:59:38,616 --> 00:59:41,869
pięć kilometrów od brzegu,
na głębokości 90 metrów.
749
00:59:44,872 --> 00:59:48,626
Niektóre z beczek
zdążyły się już otworzyć, uwalniając
750
00:59:48,710 --> 00:59:51,879
śmiertelną truciznę
do wód Morza Śródziemnego.
751
00:59:54,090 --> 00:59:56,634
To trudny problem,
752
00:59:56,718 --> 00:59:59,971
z którym nie chce się zmierzyć żaden rząd.
753
01:00:00,054 --> 01:00:01,931
BOMBA ZEGAROWA NA GŁĘBOKOŚCI 50 SĄŻNI
1978 ROK
754
01:00:02,098 --> 01:00:06,102
Sędzia Maritati nakazał firmie Saipem
rozpocząć odzyskiwanie
755
01:00:06,185 --> 01:00:09,772
przy pomocy płetwonurków z Calypso,
Alberta Falco i Raymonda Colla.
756
01:00:10,440 --> 01:00:13,484
Sam oczywiście angażowałem się
w różne etapy tej operacji.
757
01:00:14,110 --> 01:00:17,030
Kiedy statki dotarły na miejsce,
nurkowie zaczęli pracę.
758
01:00:29,709 --> 01:00:32,462
Odzyskano 97% ołowiu.
759
01:00:34,714 --> 01:00:37,508
Reszta przepadła, bo niektóre beczki
760
01:00:37,592 --> 01:00:39,177
były już uszkodzone.
761
01:00:41,512 --> 01:00:42,597
Wiem, co sądzi pan
762
01:00:42,680 --> 01:00:45,975
o wyczerpywaniu
naturalnych zasobów naszej planety.
763
01:00:46,059 --> 01:00:48,353
Obserwuje to pan rok po roku.
764
01:00:48,436 --> 01:00:50,897
Podczas gdy ci, którzy
powinni to widzieć, przymykają oczy.
765
01:00:51,689 --> 01:00:53,816
Czy chciałby pan coś o tym powiedzieć?
766
01:00:53,900 --> 01:00:58,154
Sam byłem zaangażowany
767
01:00:58,237 --> 01:01:01,199
w badanie możliwości
768
01:01:01,282 --> 01:01:04,994
czerpania energii z morza.
769
01:01:06,454 --> 01:01:09,332
Dokonałem tego wyboru wiele lat temu.
770
01:01:11,042 --> 01:01:13,461
To, co mnie przeraża,
771
01:01:13,544 --> 01:01:16,422
to prędkość i bezwstyd,
772
01:01:16,589 --> 01:01:21,135
z jakimi na rzecz interesów przemysłu
wyrzucono do śmieci
773
01:01:21,219 --> 01:01:22,887
wszystkie środki ochrony środowiska,
774
01:01:23,429 --> 01:01:26,057
które wypracowano ogromnym nakładem pracy.
775
01:01:29,644 --> 01:01:33,815
Czuję się odpowiedzialny i winny
jak każdy, pan też powinien,
776
01:01:34,941 --> 01:01:39,278
że wypisujemy czeki in blanco
777
01:01:39,821 --> 01:01:41,280
w imieniu przyszłych pokoleń.
778
01:01:41,364 --> 01:01:43,157
My nie poniesiemy kosztów, ale oni tak.
779
01:01:43,282 --> 01:01:47,745
NOWA MISJA COUSTEAU
NA RZECZ ZACHOWANIA OCEANÓW
780
01:01:48,079 --> 01:01:49,956
Jednym z zadań Towarzystwa Cousteau
781
01:01:50,039 --> 01:01:52,542
jest przekazywanie ludziom prawdy.
782
01:01:52,667 --> 01:01:53,626
JEST NAS JUŻ 80 TYSIĘCY
783
01:01:53,751 --> 01:01:57,630
Jesteśmy pod wrażeniem odkrycia,
że staliśmy się najszybciej rosnącą
784
01:01:57,714 --> 01:02:00,216
organizacją non-profit
w ciągu zaledwie dwóch lat.
785
01:02:01,050 --> 01:02:03,845
Mówisz o Towarzystwie Cousteau w USA.
786
01:02:03,928 --> 01:02:07,014
Ilu członków liczy obecnie?
787
01:02:07,098 --> 01:02:08,558
Sto sześćdziesiąt tysięcy.
788
01:02:09,142 --> 01:02:11,936
Szybko rośniemy,
bo jesteśmy młodą organizacją.
789
01:02:12,019 --> 01:02:14,063
Do czego dążycie? Do ilu członków?
790
01:02:14,147 --> 01:02:15,273
Kilku milionów.
791
01:02:15,356 --> 01:02:16,983
- Ilu?
- Kilku milionów.
792
01:02:20,486 --> 01:02:24,532
W Houston w USA 11 tysięcy osób
zebrało się, żeby posłuchać człowieka,
793
01:02:24,615 --> 01:02:27,285
który według przeprowadzonej
niedawno ankiety
794
01:02:27,452 --> 01:02:30,538
jest drugą osobą po prezydencie,
jaką Amerykanie chcieliby poznać.
795
01:02:30,872 --> 01:02:33,124
Ich bohater to
kapitan Jacques-Yves Cousteau.
796
01:02:40,006 --> 01:02:42,216
COUSTEAU DZIEŃ ZAANGAŻOWANIA
797
01:02:42,508 --> 01:02:45,178
Dzień Zaangażowania ma wskrzesić nadzieję,
798
01:02:45,261 --> 01:02:48,639
że nasze postępowanie
nie będzie już zagrażało środowisku.
799
01:02:48,723 --> 01:02:52,852
Jak mówi Kapitan Cousteau,
sprawy są w rękach zwykłych obywateli.
800
01:02:54,562 --> 01:02:55,730
Kapitanie, to jest Matt.
801
01:02:56,564 --> 01:02:59,108
Chciałbym zapytać, co pan myśli
802
01:02:59,192 --> 01:03:00,818
o podwodnych cywilizacjach przyszłości.
803
01:03:04,822 --> 01:03:08,826
Przyznaję, że kiedyś o tym mówiłem,
ale teraz nie sądzę,
804
01:03:09,035 --> 01:03:11,454
żebyśmy mieli rozwinąć
podwodną cywilizację.
805
01:03:11,996 --> 01:03:13,039
Myślę,
806
01:03:14,290 --> 01:03:17,293
że powinniśmy zacząć od ulepszenia
cywilizacji na lądzie.
807
01:03:23,758 --> 01:03:24,967
GŁOS YVES'A PACCALETA
808
01:03:25,051 --> 01:03:30,223
Kiedy zacząłem
pracować z Cousteau w 1972 roku,
809
01:03:32,433 --> 01:03:36,896
wiedział już,
że pomysł z kolonizacją morza,
810
01:03:37,563 --> 01:03:40,650
używanie buldożerów,
żeby budować „miasta pod wodą”,
811
01:03:42,068 --> 01:03:43,444
nie powinien wejść w życie.
812
01:03:50,451 --> 01:03:52,161
Nie żałował swoich czynów.
813
01:03:54,413 --> 01:03:56,040
Dzięki temu mógł iść dalej.
814
01:03:58,459 --> 01:04:03,047
Wiedział jednak, że zaszły zmiany
w moralności społeczeństwa.
815
01:04:04,590 --> 01:04:08,135
W 1954 roku
816
01:04:08,219 --> 01:04:12,014
nakręciłem film pełnometrażowy
zatytułowany Świat milczenia.
817
01:04:12,098 --> 01:04:14,392
Była w nim dramatyczna sekwencja,
818
01:04:14,475 --> 01:04:19,522
w której rekiny pożerały
819
01:04:19,605 --> 01:04:22,149
rannego młodego wieloryba.
820
01:04:23,401 --> 01:04:24,777
ŚWIAT MILCZENIA
1956 ROK
821
01:04:24,861 --> 01:04:27,989
Członkowie załogi tak się wściekli,
że wciągnęli rekiny na pokład
822
01:04:29,156 --> 01:04:32,743
i zaczęli uderzać je w głowy,
zabijając je.
823
01:04:34,996 --> 01:04:37,206
To była prawdziwa rzeź rekinów,
824
01:04:37,290 --> 01:04:39,667
rodzaj odwiecznej zemsty marynarzy,
825
01:04:39,750 --> 01:04:41,919
którzy od pokoleń
darzyli rekiny nienawiścią.
826
01:04:42,795 --> 01:04:46,299
Niedawno obejrzałem ten film ponownie,
827
01:04:46,382 --> 01:04:49,552
bo miał mieć pokaz w Paryżu.
828
01:04:50,303 --> 01:04:52,847
I nie mogłem się na to zgodzić.
829
01:04:52,930 --> 01:04:55,850
Nie mogę już go pokazywać,
bo wszyscy się zmieniliśmy.
830
01:04:55,933 --> 01:04:57,435
Nasza mentalność się zmieniła
831
01:04:57,518 --> 01:05:00,229
i dzisiaj nie potraktowalibyśmy
rekinów w ten sposób.
832
01:05:08,696 --> 01:05:10,990
Przez 20 lat wraz z ojcem,
kapitanem Cousteau,
833
01:05:11,908 --> 01:05:13,826
pracowaliśmy nad uświadamianiem ludzi
834
01:05:14,160 --> 01:05:15,912
w kwestii zagrożeń dla naszej planety.
835
01:05:23,210 --> 01:05:25,212
W każdej części świata jesteśmy świadkami
836
01:05:25,588 --> 01:05:28,424
niepohamowanego marnotrawstwa
surowców, energii,
837
01:05:29,550 --> 01:05:32,094
szybkiego pogarszania się
kondycji środowiska.
838
01:05:35,514 --> 01:05:36,891
Chcemy zostawić dzieciom
839
01:05:37,058 --> 01:05:40,311
ziemię, która nie jest zniszczona
przez odpady radioaktywne i pestycydy.
840
01:05:41,437 --> 01:05:43,314
Morze Śródziemne, które nie jest wymarłe.
841
01:05:49,695 --> 01:05:51,155
Uważam, że mamy szczęście.
842
01:05:52,573 --> 01:05:55,493
Dużo podróżujemy i widzimy rzeczy,
do których inni nie mają dostępu.
843
01:05:55,785 --> 01:05:59,288
Mamy obowiązek
dzielić się nimi z resztą świata.
844
01:05:59,914 --> 01:06:02,750
Dużo myślę o naszej odpowiedzialności.
845
01:06:03,417 --> 01:06:07,004
Często rozmawiamy o tym z Philippem
846
01:06:07,421 --> 01:06:10,508
i zgadzamy się tutaj w stu procentach.
847
01:06:10,675 --> 01:06:14,929
To wielka satysfakcja,
znaleźć porozumienie
848
01:06:15,096 --> 01:06:17,473
ze swoim głównym współpracownikiem.
849
01:06:17,598 --> 01:06:18,683
- To świetnie.
- Rzecz w tym,
850
01:06:18,766 --> 01:06:21,936
że nie można się cieszyć tym, co się robi,
jeśli z nikim się tego nie dzieli.
851
01:06:22,019 --> 01:06:23,062
Racja.
852
01:06:31,821 --> 01:06:35,616
Komandorze Cousteau,
jak wyobraża sobie pan własną przyszłość?
853
01:06:37,910 --> 01:06:42,498
Moja przyszłość będzie polegała
na poszerzeniu zasięgu
854
01:06:42,748 --> 01:06:44,375
Towarzystwa, które stworzyłem,
855
01:06:44,583 --> 01:06:47,128
tak żeby dało sobie radę beze mnie.
856
01:06:50,464 --> 01:06:53,259
Mój syn Philippe dowodzi zespołem,
857
01:06:53,509 --> 01:06:55,678
który wybiera się na Arktykę.
858
01:06:57,680 --> 01:07:00,391
Moja żona, jak wiecie,
zajmuje się zarządzaniem
859
01:07:00,558 --> 01:07:02,601
Calypso i dbaniem o morale załogi.
860
01:07:05,354 --> 01:07:07,273
Mam nadzieję, że za dwa albo trzy lata
861
01:07:07,440 --> 01:07:09,567
będę czuł, że mam dobre zastępstwo.
862
01:07:24,540 --> 01:07:30,713
WYPRAWA NA KRANIEC ŚWIATA
1975 ROK
863
01:07:38,763 --> 01:07:39,972
Piąty grudnia.
864
01:07:40,931 --> 01:07:43,559
Prowadzę Calypso
w niebezpieczną Cieśninę Drake'a,
865
01:07:43,642 --> 01:07:46,562
która leży pomiędzy
krańcem Ameryki Południowej
866
01:07:46,645 --> 01:07:48,105
a Półwyspem Antarktycznym.
867
01:07:50,649 --> 01:07:54,570
Zbliżając się do wód polarnych
czujemy się obco.
868
01:08:20,054 --> 01:08:21,180
GŁOS PHILIPPE'A COUSTEAU
869
01:08:21,263 --> 01:08:22,723
Nurkujemy w dość mętnej wodzie.
870
01:08:24,183 --> 01:08:27,478
Czerwone algi witają nas
chwiejąc się na boki.
871
01:08:33,984 --> 01:08:36,362
Płynąc wzdłuż klifu
na głębokości 30 metrów
872
01:08:36,987 --> 01:08:39,406
odkrywamy bujne podwodne życie.
873
01:08:51,210 --> 01:08:56,549
Mam ochotę wypuścić nasz nurkujący spodek,
żeby dobrze zbadać polarne wody.
874
01:09:03,973 --> 01:09:06,267
Falco pokieruje spodkiem,
a ja będę filmował.
875
01:09:23,868 --> 01:09:26,453
Nieco niżej, w ścianie widać otwór.
876
01:09:33,252 --> 01:09:35,045
Przytłumione trzaski ostrzegają nas,
877
01:09:35,129 --> 01:09:37,965
że lodowiec jest
pod ogromnym wewnętrznym ciśnieniem.
878
01:09:43,012 --> 01:09:46,223
To ogromny kryształ,
który topi się na moich oczach.
879
01:09:51,520 --> 01:09:54,064
Jesteśmy świadkami znikania wieczności.
880
01:10:24,845 --> 01:10:27,264
Muszę przyznać,
że nie cierpię niebezpieczeństwa.
881
01:10:28,390 --> 01:10:32,144
Nie należę do ludzi,
którzy potrzebują zastrzyków adrenaliny.
882
01:10:33,687 --> 01:10:36,649
Ale ty też,
chyba cała nasza rodzina tak ma.
883
01:10:36,982 --> 01:10:38,692
Nie jesteśmy ryzykantami.
884
01:10:38,776 --> 01:10:39,985
- Tak.
- Tak?
885
01:10:40,319 --> 01:10:42,238
Chociaż ty jesteś pilotem.
886
01:10:44,198 --> 01:10:45,366
Nie podoba ci się...
887
01:10:45,449 --> 01:10:47,117
- Nie wiem.
- ...że jest pilotem?
888
01:10:47,201 --> 01:10:48,410
Nie jestem pewien.
889
01:11:07,388 --> 01:11:13,310
Philippe chciał nakręcić film
w krajach Północnej Afryki,
890
01:11:14,019 --> 01:11:15,020
a ja się zgodziłem.
891
01:11:15,604 --> 01:11:18,399
Wystartował swoim samolotem.
892
01:11:19,441 --> 01:11:20,484
I...
893
01:11:22,361 --> 01:11:23,362
to było na tyle.
894
01:11:38,669 --> 01:11:41,338
SYN MORSKIEGO ODKRYWCY GINIE W WYPADKU
895
01:11:42,798 --> 01:11:44,258
Dlaczego? Jak?
896
01:11:45,301 --> 01:11:46,885
Philippe był świetnym pilotem.
897
01:11:48,595 --> 01:11:51,682
Niedomknięty luk na dziobie samolotu
898
01:11:51,765 --> 01:11:56,812
unicestwił mojego ukochanego syna,
a wraz z nim część mnie.
899
01:11:58,731 --> 01:12:04,862
PHILIPPE, JAN I ICH CÓRKA
ALEXANDRA COUSTEAU
900
01:12:57,581 --> 01:12:58,874
GŁOS ALBERTA FALCO
901
01:12:58,999 --> 01:13:05,214
Powiedział: „Teraz będę pracował
aż do samego końca.
902
01:13:07,299 --> 01:13:09,718
To moja kara”.
903
01:13:14,223 --> 01:13:16,725
WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO,
KAPITANIE COUSTEAU
904
01:13:16,892 --> 01:13:19,520
Jesteśmy tu z radosnych przyczyn.
905
01:13:21,438 --> 01:13:25,109
Dzielę tę radość z wami
z oczami pełnymi łez
906
01:13:27,778 --> 01:13:30,447
bo nie ma z nami
ważnej osoby – Philippe'a.
907
01:13:42,042 --> 01:13:43,335
Po śmierci Philippe'a
908
01:13:44,294 --> 01:13:47,548
Jacques zupełnie się zmienił.
909
01:13:48,882 --> 01:13:50,300
Postarzał się o dziesięć lat.
910
01:13:51,218 --> 01:13:54,012
Był zgarbiony,
a jego skóra stała się ziemista.
911
01:13:58,434 --> 01:14:00,144
W miarę upływu czasu
912
01:14:01,770 --> 01:14:06,442
nabrał pesymizmu w kwestii środowiska.
913
01:14:10,195 --> 01:14:14,283
MORZE ŚRÓDZIEMNE: KOŁYSKA CZY TRUMNA?
1979 ROK
914
01:14:15,576 --> 01:14:20,247
W 1977 roku Cousteau i nurkowie Calypso
wrócili do Veyron.
915
01:14:24,543 --> 01:14:27,880
W ciągu zaledwie trzech dekad dno morza
przerodziło się w pustynię.
916
01:14:28,422 --> 01:14:30,799
Posępną jak powierzchnia
jakiejś jałowej planety.
917
01:14:34,636 --> 01:14:39,057
W tym podwodnym spustoszeniu
temperatura wody zdaje się rosnąć
918
01:14:39,141 --> 01:14:41,560
parząc nasze dłonie pomimo rękawiczek.
919
01:14:43,520 --> 01:14:44,938
Oczy nas szczypią.
920
01:14:45,564 --> 01:14:48,942
Łzy ciekną nam po policzkach,
mącąc nam wzrok.
921
01:14:49,776 --> 01:14:51,403
Ból jest nie do wytrzymania.
922
01:14:53,071 --> 01:14:55,157
Spenetrowaliśmy strefę śmierci,
923
01:14:55,866 --> 01:14:59,369
rejon, w którym żaden żywy organizm
nie może długo wytrzymać.
924
01:15:03,207 --> 01:15:06,418
ABC REZYGNUJE Z PROGRAMÓW COUSTEAU
925
01:15:06,502 --> 01:15:08,295
GŁOS BRADA MATSENA, AUTORA KRÓLA MÓRZ
926
01:15:08,378 --> 01:15:10,714
ABC zrezygnowało z niego,
bo zaczynał być przygnębiający.
927
01:15:10,797 --> 01:15:13,509
KONIEC PROGRAMU COUSTEAU
928
01:15:13,592 --> 01:15:15,260
PROGRAM COUSTEAU ZBYT GŁĘBOKI
929
01:15:15,385 --> 01:15:16,887
Nie chcieli, by straszył widzów
930
01:15:16,970 --> 01:15:19,223
swoimi ponurymi historiami.
931
01:15:22,434 --> 01:15:25,312
Był zbyt ostry,
starał się wpływać na ludzi,
932
01:15:25,395 --> 01:15:27,064
zamiast po prostu informować.
933
01:15:28,398 --> 01:15:32,402
Myślę, że w tym okresie nabrał cynizmu.
934
01:15:36,782 --> 01:15:39,952
Co uważa pan
za swoje największe osiągnięcia
935
01:15:40,035 --> 01:15:41,245
i najlepszy etap swojego życia?
936
01:15:42,162 --> 01:15:45,207
Na to nie da się odpowiedzieć,
937
01:15:45,290 --> 01:15:49,294
bo nie interesuje mnie autoanaliza.
938
01:15:49,795 --> 01:15:50,879
Dlaczego?
939
01:15:50,963 --> 01:15:53,757
Raz jeszcze:
nie interesuje mnie moja własna osoba.
940
01:15:53,840 --> 01:15:56,385
Interesuje mnie świat, który mnie otacza.
941
01:15:56,468 --> 01:15:59,304
Mój wewnętrzny świat nie ma znaczenia.
942
01:16:14,653 --> 01:16:15,737
GŁOS SUSAN SCHIEFELBEIN
943
01:16:15,821 --> 01:16:18,198
Wciąż wspominam dzień,
który spędziliśmy wspólnie.
944
01:16:19,116 --> 01:16:22,703
Pracowaliśmy nad książką, przyleciał
do Paryża, żeby się ze mną spotkać.
945
01:16:24,121 --> 01:16:27,124
Pasażerowie ustawili się w kolejce
946
01:16:27,207 --> 01:16:28,917
po jego autograf.
947
01:16:29,334 --> 01:16:33,338
Powiedział wtedy:
„Każdego dnia chodzę na spotkania,
948
01:16:33,422 --> 01:16:36,800
robię filmy, prowadzę badania,
a oni chcą tylko
949
01:16:36,883 --> 01:16:39,595
świstka z nazwiskiem Jacques'a Cousteau.
950
01:16:40,178 --> 01:16:42,180
To jego będą chronić jak relikwię”.
951
01:16:43,056 --> 01:16:45,642
Wpadał w coraz większą złość.
952
01:16:51,064 --> 01:16:52,107
GŁOS JOCELYNE DE PASS
953
01:16:52,316 --> 01:16:54,943
Powiedział: „Przemawiam na całym świecie,
954
01:16:55,902 --> 01:16:58,989
bo chcę zostawić
naszym dzieciom czystą planetę,
955
01:17:00,574 --> 01:17:02,326
ale nikt nie chce tego słuchać.
956
01:17:05,370 --> 01:17:06,913
Zresztą i tak jest za późno.
957
01:17:08,248 --> 01:17:11,627
Każdego dnia
niszczymy planetę coraz bardziej.
958
01:17:13,253 --> 01:17:15,631
Był pewien, że było już za późno.
959
01:17:34,524 --> 01:17:39,780
Myślę, że kiedy się spotkaliśmy,
oboje pragnęliśmy zacząć od nowa.
960
01:17:44,868 --> 01:17:46,870
Jednak ani dla mnie, ani dla niego...
961
01:17:47,037 --> 01:17:48,789
GŁOS FRANCINE COUSTEAU
962
01:17:49,039 --> 01:17:51,458
...nie było to wtedy
romantyczne spotkanie.
963
01:17:53,210 --> 01:17:56,922
Miałam 31 lat i nurkowałam.
964
01:17:58,548 --> 01:18:02,344
Chodziło mi tylko o nurkowanie.
965
01:18:04,179 --> 01:18:05,722
DZIEŃ ZAANGAŻOWANIA W HOUSTON
966
01:18:06,014 --> 01:18:08,642
Zorganizowaliśmy wtedy
967
01:18:08,725 --> 01:18:11,228
Dzień Zaangażowania w Houston.
968
01:18:11,978 --> 01:18:16,400
Poszedłem nurkować w lokalnym klubie
i tam ją spotkałem.
969
01:18:16,483 --> 01:18:19,361
Pomyślałem, że to interesująca dziewczyna.
970
01:18:23,198 --> 01:18:26,368
Robiła wtedy wspaniałą karierę
971
01:18:26,451 --> 01:18:32,207
w Air France, gdzie odpowiadała za podróże
dyplomatyczne członków francuskiego rządu.
972
01:18:35,502 --> 01:18:38,922
Myślę, że Jacques
najbardziej pragnął w tym okresie
973
01:18:39,005 --> 01:18:41,758
mieć gdzieś miejsce,
w którym czekałaby na niego rodzina.
974
01:18:42,884 --> 01:18:47,264
Nie mówię, że wcześniej jej nie miał,
ale do tej pory
975
01:18:47,347 --> 01:18:49,391
nie zagrzał nigdzie miejsca na dłużej.
976
01:18:52,561 --> 01:18:54,062
Jego żona była na łodzi,
977
01:18:55,105 --> 01:18:57,816
a dzieci w szkole z internatem.
978
01:18:57,899 --> 01:19:02,487
On sam stale podróżował,
więc rodzina jako taka nie istniała,
979
01:19:02,571 --> 01:19:04,489
nie było tego,
co we Francji określamy jako foyer,
980
01:19:04,781 --> 01:19:08,910
czyli ogniska domowego.
981
01:19:09,619 --> 01:19:10,620
Domu.
982
01:19:12,664 --> 01:19:13,915
On tego potrzebował.
983
01:19:18,420 --> 01:19:19,671
GŁOS OPERATORA KAMERY
984
01:19:19,880 --> 01:19:23,842
Wiedzieliśmy co nieco
o jego relacji z Francine.
985
01:19:25,010 --> 01:19:30,724
Cousteau miał z nią wtedy dwoje dzieci,
986
01:19:31,099 --> 01:19:34,394
ale nigdy o nich nie wspominał.
987
01:19:34,978 --> 01:19:36,938
Tak czy siak, wszyscy wiedzieli.
988
01:19:37,230 --> 01:19:39,900
Myślę, że Simone także.
989
01:20:02,923 --> 01:20:07,177
Kiedy ostatni raz jedliśmy razem kolację,
widziałem, że coś jest z nią nie tak.
990
01:20:08,261 --> 01:20:10,472
Ale nie wiedziałem wtedy, o co chodzi.
991
01:20:12,182 --> 01:20:14,601
Kazała lekarzowi obiecać, że mi nie powie,
992
01:20:15,519 --> 01:20:17,229
żeby nie przeszkadzać mi w pracy.
993
01:20:26,530 --> 01:20:27,656
GŁOS YVES'A PACCALETA
994
01:20:27,823 --> 01:20:29,950
Pod koniec życia,
gdy jej ciało toczył rak,
995
01:20:30,867 --> 01:20:34,204
chciała wybrać się na ostatnią wyprawę
na pokładzie Calypso
996
01:20:34,329 --> 01:20:35,831
na jaką mogła sobie pozwolić.
997
01:20:37,082 --> 01:20:40,126
Wszyscy mówili jej, żeby tego nie robiła,
998
01:20:40,293 --> 01:20:41,503
że ledwo stoi,
999
01:20:42,045 --> 01:20:43,964
że upadnie i połamie się na kawałki.
1000
01:20:46,424 --> 01:20:48,218
Odpowiedziała po marynarsku:
1001
01:20:48,468 --> 01:20:50,428
Pierdolcie się! Zrobię, co zechcę”.
1002
01:20:52,055 --> 01:20:54,182
I wyruszyła na swoją ostatnią misję.
1003
01:20:56,518 --> 01:21:03,108
NEKROLOGI. SIMONE COUSTEAU,
72 LATA, ŻONA JACQUES'A
1004
01:21:06,444 --> 01:21:08,113
JOCELYNE DE PASS CZYTA DZIENNIK SIMONE
1005
01:21:08,405 --> 01:21:10,740
„Calypso dała mi wszystko.
1006
01:21:11,741 --> 01:21:16,079
Żaden mężczyzna nie dałby mi tyle,
co ten okręt.
1007
01:21:18,498 --> 01:21:20,500
Ta łódź to mój raj.
1008
01:21:21,167 --> 01:21:24,671
To cud, móc przesunąć dłoń
po jej kadłubie.
1009
01:21:25,380 --> 01:21:26,673
Wdychać zapach jej farby.
1010
01:21:27,757 --> 01:21:29,551
Czuć jej wibracje.
1011
01:21:30,886 --> 01:21:34,306
Jej duszę –
jedyne co trzyma mnie przy życiu“.
1012
01:21:45,984 --> 01:21:47,277
GŁOS JEANA-MICHELA COUSTEAU
1013
01:21:47,485 --> 01:21:50,322
Największą tragedią
była dla mnie śmierć matki.
1014
01:21:51,072 --> 01:21:55,243
Jestem na siebie wściekły,
że nie zauważyłem, że coś ukrywa.
1015
01:22:01,666 --> 01:22:06,546
Nie ma co przesadzać.
Czuję żal, pewien rodzaj żalu.
1016
01:22:08,798 --> 01:22:11,885
Powinienem był bardziej skupić się
na rodzinie.
1017
01:22:14,012 --> 01:22:17,307
JACQUES I FRANCINE Z DZIEĆMI,
DIANE I PIERREM-YVES'EM
1018
01:22:17,682 --> 01:22:21,102
Jacques nigdy nie tłumaczył się nikomu
z naszego życia osobistego.
1019
01:22:22,854 --> 01:22:26,775
Ale obawiał się,
że gdyby coś mu się stało,
1020
01:22:26,858 --> 01:22:28,360
nikt by o nas nie zadbał.
1021
01:22:29,069 --> 01:22:31,947
Dlatego wzięliśmy ślub tak prędko
1022
01:22:32,030 --> 01:22:33,573
po śmierci jego pierwszej żony.
1023
01:22:33,657 --> 01:22:35,241
PÓŁ ROKU PO ŚMIERCI SIMONE
1024
01:22:43,375 --> 01:22:44,542
GŁOS SUSAN SCHIEFELBEIN
1025
01:22:44,709 --> 01:22:45,961
Ślub Francine i Jacques'a
1026
01:22:46,836 --> 01:22:49,923
nie zrobił wielkiego wrażenia
na Francuzach.
1027
01:22:52,050 --> 01:22:55,845
Dla nich ważne były osiągnięcia Cousteau.
1028
01:22:57,514 --> 01:22:59,766
Francine pisała komentarze do jego filmów.
1029
01:22:59,933 --> 01:23:01,309
KOMENTARZ FRANCINE COUSTEAU
1030
01:23:01,851 --> 01:23:04,896
Pomagała mu też
prowadzić Towarzystwo Cousteau.
1031
01:23:08,358 --> 01:23:11,486
Powiedział, że ich wspólne dzieci
pozwalają mu zacząć od nowa.
1032
01:23:12,362 --> 01:23:15,073
Widziałem kłujące jeżowce.
1033
01:23:15,490 --> 01:23:18,076
- Te jadowite.
- Dobrze, opowiedz.
1034
01:23:18,451 --> 01:23:20,578
Widziałeś taki jakby...
1035
01:23:20,870 --> 01:23:23,498
nie dołek, tylko górkę z piasku.
1036
01:23:23,832 --> 01:23:27,127
- Tak, widziałem. Co to jest?
- To zwierzę tam mieszka.
1037
01:23:27,585 --> 01:23:30,630
Tak, widzieliśmy je w twoim filmie.
1038
01:23:30,797 --> 01:23:31,798
Tak.
1039
01:23:32,507 --> 01:23:36,177
Powiedział, że chociaż wie,
że jest u kresu życia,
1040
01:23:37,095 --> 01:23:38,596
jeszcze nie postawił kropki.
1041
01:23:43,685 --> 01:23:46,312
Oczywiście to Antarktyda
jest tym dalekim obszarem,
1042
01:23:46,604 --> 01:23:49,733
o który toczy się dziś
zawzięta międzynarodowa debata.
1043
01:23:49,816 --> 01:23:52,819
Czy ten majestatyczny kontynent
powinien pozostać nietknięty
1044
01:23:52,902 --> 01:23:54,070
pod lodową skorupą?
1045
01:23:54,362 --> 01:23:55,989
Czy w świecie kurczących się zasobów
1046
01:23:56,072 --> 01:23:59,034
powinniśmy czerpać z Antarktydy ropę
i cenne minerały?
1047
01:23:59,951 --> 01:24:01,077
NOWY JORK
PARYŻ
1048
01:24:01,161 --> 01:24:03,079
Powiedziałeś, że przetrwanie ludzkości
1049
01:24:03,621 --> 01:24:05,623
zależy od przetrwania Antarktydy.
1050
01:24:05,832 --> 01:24:08,168
Siejesz panikę, czy możesz to wytłumaczyć?
1051
01:24:08,877 --> 01:24:12,464
Dzisiejsza nauka
1052
01:24:13,381 --> 01:24:15,175
lepiej rozumie
1053
01:24:15,842 --> 01:24:20,221
rolę systemu Antarktydy
w tworzeniu klimatu
1054
01:24:20,305 --> 01:24:21,556
na całym świecie.
1055
01:24:24,559 --> 01:24:28,521
Połączenie uprzemysłowienia
i wycinki lasów
1056
01:24:29,022 --> 01:24:32,817
podniosło poziom
dwutlenku węgla w atmosferze
1057
01:24:33,693 --> 01:24:37,155
prowadząc do niebezpiecznego
ocieplenia naszej planety.
1058
01:24:37,447 --> 01:24:39,240
COUSTEAU I PREZYDENT FRANCJI
JACQUES CHIRAC
1059
01:24:39,616 --> 01:24:43,495
Antarktyda, ta lodowa masa
skupiająca 90% lodu całej planety,
1060
01:24:44,120 --> 01:24:46,331
ma wpływ na klimat
nawet w Stanach Zjednoczonych
1061
01:24:46,414 --> 01:24:47,874
czy Europie na półkuli północnej.
1062
01:24:48,792 --> 01:24:52,754
Jeśli wprowadzimy na Antarktydę przemysł,
1063
01:24:52,837 --> 01:24:54,964
wybuchy i tak dalej,
1064
01:24:55,173 --> 01:24:56,883
nie wiemy, co się wydarzy.
1065
01:24:57,050 --> 01:25:00,053
Możemy doprowadzić do głodu w Afryce,
1066
01:25:00,136 --> 01:25:03,181
a nawet susz w Stanach Zjednoczonych.
1067
01:25:03,681 --> 01:25:06,851
Ponieważ wiemy już, że nasza planeta
1068
01:25:06,935 --> 01:25:11,898
jest pojedynczą maszyną termodynamiczną,
że działa po prostu
1069
01:25:11,981 --> 01:25:15,568
przy użyciu źródła ciepła ze słońca
i źródła zimna z Antarktydy.
1070
01:25:15,693 --> 01:25:17,278
Nie wolno nam tego dotykać.
1071
01:25:18,822 --> 01:25:21,491
Jaką przyszłość zapewnimy
następnym pokoleniom?
1072
01:25:22,075 --> 01:25:25,829
Nadchodzące pokolenia mają prawo
żyć na czystej, niezanieczyszczonej Ziemi.
1073
01:25:27,038 --> 01:25:29,165
Każde pokolenie musi się przeciwstawić
1074
01:25:29,290 --> 01:25:31,876
nieodwracalnym zagrożeniom
dla życia na Ziemi.
1075
01:25:34,504 --> 01:25:36,673
Postanowiłem napisać petycję,
1076
01:25:37,298 --> 01:25:40,885
żeby wywrzeć presję
na liderach przemysłu i politykach.
1077
01:25:42,971 --> 01:25:44,764
PETYCJA O PRAWA NADCHODZĄCYCH POKOLEŃ
1078
01:25:44,848 --> 01:25:47,433
Bo nie zrobią tego z własnej inicjatywy.
1079
01:25:48,184 --> 01:25:49,853
Muszą znaleźć się pod presją.
1080
01:25:53,481 --> 01:25:57,485
Niedawno miałem nawet okazję
opowiedzieć naszą historię
1081
01:25:57,569 --> 01:25:59,988
prezydentowi Stanów Zjednoczonych
1082
01:26:00,071 --> 01:26:02,991
i wydaje mi się, że uważnie nas słuchał.
1083
01:26:04,617 --> 01:26:08,163
Jacques Cousteau wymógł
zmianę polityki wobec Antarktydy,
1084
01:26:08,288 --> 01:26:10,623
sprzeciwiając się wydobyciu
i jakiejkolwiek eksploatacji jej zasobów.
1085
01:26:10,790 --> 01:26:12,834
PROTOKÓŁ O OCHRONIE ŚRODOWISKA
1086
01:26:12,959 --> 01:26:15,753
Dwadzieścia sześć państw zgodziło się
pozostawić Antarktydę nietkniętą
1087
01:26:15,837 --> 01:26:16,963
przez co najmniej 50 lat.
1088
01:26:17,213 --> 01:26:19,340
TO MIĘDZYNARODOWE POROZUMIENIE
ZAKAZUJE NA 50 LAT
1089
01:26:19,424 --> 01:26:21,259
EKSPLOATACJI ROPY
I ZŁÓŻ MINERALNYCH ANTARKTYDY
1090
01:26:22,510 --> 01:26:25,513
Udało ci się odrobinę przyhamować
ludzkie szaleństwo?
1091
01:26:26,055 --> 01:26:27,640
Odrobinę, ale...
1092
01:26:28,224 --> 01:26:30,977
- To wielkie zwycięstwo, prawda?
- To wielkie zwycięstwo!
1093
01:26:40,445 --> 01:26:42,113
Panie i panowie,
1094
01:26:42,197 --> 01:26:44,782
to zaszczyt móc przemawiać
1095
01:26:45,116 --> 01:26:48,578
na najważniejszej konferencji
1096
01:26:48,661 --> 01:26:51,539
dotyczącej środowiska,
jaką mogliśmy sobie wyobrazić.
1097
01:26:52,332 --> 01:26:55,668
Największy do tej pory szczyt
nareszcie się rozpoczął.
1098
01:26:56,252 --> 01:26:58,087
Nazwano go Szczytem Ziemi.
1099
01:26:58,546 --> 01:27:03,051
Reprezentanci 170 narodów
staną przed trudnym problemem:
1100
01:27:03,218 --> 01:27:06,429
jak nie dopuścić,
by Ziemia stała się nie do życia.
1101
01:27:06,888 --> 01:27:09,515
Między tysiącami uczestników Szczytu Ziemi
1102
01:27:09,807 --> 01:27:12,435
jest ktoś, kto wpłynął na opinię publiczną
1103
01:27:12,685 --> 01:27:14,479
jeszcze przed rozpoczęciem konferencji.
1104
01:27:15,647 --> 01:27:18,149
Entuzjazm Jacques'a Cousteau,
jego badania naukowe
1105
01:27:18,566 --> 01:27:20,193
i umiejętność dotarcia do zwykłych ludzi
1106
01:27:20,276 --> 01:27:22,904
zmotywowały zarówno grupy nacisku,
jak i rządy.
1107
01:27:23,446 --> 01:27:26,115
Ten osiemdziesięciolatek
miał niemały udział
1108
01:27:26,199 --> 01:27:28,076
w doprowadzeniu
do powstania Szczytu Ziemi.
1109
01:27:34,415 --> 01:27:37,543
Mówi, że spodziewa się
dobrych rezultatów tej konferencji,
1110
01:27:37,669 --> 01:27:40,672
ale ostrzega też przed ciągłym zagrożeniem
dla środowiska naturalnego.
1111
01:27:41,547 --> 01:27:43,841
Nieodnawialne źródła energii
są na wyczerpaniu.
1112
01:27:45,051 --> 01:27:48,096
Bioróżnorodność skurczyła się
do niepokojącego poziomu.
1113
01:27:49,389 --> 01:27:52,725
Nasze zapotrzebowanie na energię
jest nieuzasadnione.
1114
01:27:53,851 --> 01:27:57,397
A przede wszystkim topnienie lodowców
i pokrywy lodowej
1115
01:27:57,480 --> 01:27:59,983
i katastroficzny wzrost poziomu oceanów
1116
01:28:00,066 --> 01:28:00,942
już się rozpoczęły.
1117
01:28:01,985 --> 01:28:05,029
Jednak posłuchajcie mnie,
obywatele tego świata:
1118
01:28:05,822 --> 01:28:07,907
początek wszystkiego jest w Rio.
1119
01:28:08,074 --> 01:28:11,536
Po raz pierwszy
znakomita większość przywódców
1120
01:28:11,619 --> 01:28:14,497
obiecała zrobić wspaniałe rzeczy.
Każdy z nich.
1121
01:28:15,373 --> 01:28:19,460
Teraz musimy ich zmusić,
żeby obrócili swoje słowa w czyny.
1122
01:28:27,302 --> 01:28:28,469
GŁOS FRANÇOIS SARANO
1123
01:28:28,594 --> 01:28:29,637
Szanowano go na całym świecie.
1124
01:28:29,804 --> 01:28:30,805
KANADA
1125
01:28:31,097 --> 01:28:33,558
Wszyscy mu ufali, wszyscy go doceniali.
1126
01:28:33,725 --> 01:28:35,768
NIEMCY KUBA
1127
01:28:36,477 --> 01:28:39,147
To właśnie ten szacunek i zaufanie...
1128
01:28:39,230 --> 01:28:40,606
ROSJA SENEGAL
1129
01:28:40,732 --> 01:28:41,774
...otwierały mu drzwi.
1130
01:28:46,446 --> 01:28:50,450
Jedyną osobą na oficjalnym zdjęciu
ze szczytu w Rio,
1131
01:28:50,742 --> 01:28:52,827
która nie jest głową państwa,
jest Cousteau.
1132
01:28:55,121 --> 01:28:56,956
Oto on, „Kapitan Planeta”.
1133
01:29:03,546 --> 01:29:06,299
Kapitanie, czy ma pan nadzieję,
że to wydarzenie
1134
01:29:06,424 --> 01:29:08,468
zostanie dobrze wykorzystane
przez wszystkie narody?
1135
01:29:09,427 --> 01:29:13,931
Wielokrotnie mnie o to pytano
i ja sam zadaję sobie to pytanie.
1136
01:29:16,225 --> 01:29:19,020
Rozmyślając nad tym,
1137
01:29:19,520 --> 01:29:24,067
jestem optymistą,
bo mam ogromną wiarę w ludzi
1138
01:29:25,276 --> 01:29:28,738
i wierzę, że kiedy się zbuntują
1139
01:29:29,489 --> 01:29:30,698
i wezmą odpowiedzialność.
1140
01:29:38,247 --> 01:29:40,583
To niesamowite uczucie widzieć
1141
01:29:40,750 --> 01:29:42,710
jak wszyscy ci młodzi ludzie i dzieci,
1142
01:29:43,127 --> 01:29:47,006
przejmują się niedawno odkrytym światem,
1143
01:29:48,299 --> 01:29:52,845
który przez wieki
był sprytnie ukryty pod powierzchnią.
1144
01:29:57,433 --> 01:29:59,227
Teraz sami muszą przejąć ster.
1145
01:30:12,865 --> 01:30:16,953
JACQUES-YVES COUSTEAU
ZMARŁ 25 CZERWCA 1997 ROKU.
1146
01:30:17,078 --> 01:30:20,206
MIAŁ 87 LAT.
1147
01:30:20,957 --> 01:30:25,878
TOWARZYSTWO COUSTEAU
KONTYNUUJE PRACĘ, KTÓRĄ ROZPOCZĄŁ
1148
01:30:25,962 --> 01:30:31,134
I WPROWADZA JEGO SPUŚCIZNĘ W XXI WIEK
1149
01:30:32,343 --> 01:30:37,723
UKŁAD ANTARKTYCZNY
MA BYĆ PONOWNIE ROZWAŻONY W 2048 ROKU
1150
01:30:37,807 --> 01:30:44,188
WAŻĄ SIĘ LOSY NAJBARDZIEJ ZAGROŻONEGO
EKOSYSTEMU NA ZIEMI
1151
01:33:42,700 --> 01:33:44,702
Napisy: Joanna Różniak